Lukrecja gładka

83a] Lukrecja gładka - Glycyrrhiza glabra

Skład chemiczny: saponiny, flawonoidy, substancje goryczowe, żywice, olejek eteryczny, kwasy organiczne i trójterpeny.

Działanie: wykrztuśny, przeciw kurczom mięśni gładkich, przeciw zapaleniom, moczopędny, dla poprawy apetytu i powonienia.

Działa wykrztuśnie, zwiększa wydzielanie gruczołów oskrzelowych, lekko moczopędnie i przeczyszczająco.

Badania potwierdziły znane od dawna działanie na wrzody żołądka.

Rzadko stosuje się pojedynczo; stanowi najpowszechniejszy składnik wielu mieszanek ziołowych: wiatropędnych, moczopędnych, przeczyszczających i wykrztuśnych.

Wyciągi dodaje się do wielu preparatów i lekarstw stosowanych przy lekkich biegunkach, schorzeniach dróg moczowych, żołądka, jako środek wykrztuśny. Służy tez do poprawy łaknienia.

Lukrecja jest słodka, używa się jej w przemyśle cukierniczym, spożywczym, alkoholowym.

W przemyśle i lecznictwie często używa się wodnego wyciągu zagęszczonego.

83b] Lukrecja gładka

Lukrecja zmniejsza ból związany z występowaniem wrzodów trawiennych. Przydatna w leczeniu chorób układu moczowego.

Zmniejsza uczucie zatkanego nosa w przebiegu przeziębienia. Łagodzi ból gardła i zmniejsza chrypkę. Może zapobiegać próchnicy. Zmniejsza ból i sztywność w przebiegu zapalenia stawów.

Spowalnia rozwój niektórych komórek nowotworowych „in vitro”.

Lukrecję można stosować przez dłuższy czas bez wyraźnych skutków ubocznych.

Korzeń lukrecji ma działanie przeciwzapalne, przeciwwirusowe, przeciwalergiczne.

Działa łagodząco na wrzody przewodu pokarmowego, choroby pęcherza moczowego i nerek.

Jest również potencjalnym środkiem mogącym mieć zastosowanie w leczeniu raka.

Uwaga: Nie należy stosować przy nadciśnieniu.

Cukierki z lukrecji również mogą spowodować wzrost ciśnienia

Lukrecja w zbyt dużych dawkach może wypłukiwać potas z organizmu, co jest zjawiskiem bardzo niebezpiecznym.

Kobiety cierpiące na zespół napięcia przedmiesiączkowego nie powinny stosować lukrecji w czasie wystąpienia jego objawów, gdyż może ona spowodować wzdęcia.

83c] Lukrecja gładka

Działanie: wykrztuśne, łagodzące, przeciwzapalne, ochronne na wątrobę, przeciwskurczowe,

łagodnie przeczyszczające. Lukrecja jest powszechnie znana na świecie.

Badania wykazały je wpływ na układ hormonalny, wątrobę oraz inne organy wewnętrzne.

Zawiera składniki podlegające przemianie materii i tworzące cząsteczki zbliżone strukturą do hormonów wytwarzanych przez korę nadnercza. Prawdopodobnie dlatego ma właściwości przeciwzapalne.

Działa ochronnie na wątrobę, dlatego może być stosowana w leczeniu przewlekłego zapalenia oraz marskości wątroby.

Lukrecję można skutecznie stosować w zaburzeniach funkcjonowania oskrzeli, w tym nieżytach górnych dróg oddechowych oraz kaszlu różnego pochodzenia.

Ponadto jest wykorzystywana do leczenia stanów zapalnych i owrzodzeń żołądka.

Odwar: 1/2-1 łyżeczkę korzenia zalać 1 szkl wody, doprowadzić do wrzenia i gotować na wolnym ogniu przez 10-15min. Pic 3 razy dziennie.

Uwaga: Lukrecji nie powinno stosować się u osób z zastoinowa niewydolnością serca, cukrzycą, jaskrą, rozedmą płuc, nadciśnieniem tętniczym krwi oraz chorobami nerek.

Nie wolno stosować również podczas ciąży!

Należy unikać przedłużonego stosowania ziela, ponieważ może to doprowadzić do podwyższenia ciśnienia tętniczego krwi oraz rozedmy płuc.

83d] Lukrecja gładka

Roślina lecznicza : Korzeń lukrecji (Radix Glycyrrhizae lub Radix Liqurttiae) po okorowaniu i wysuszeniu ma żółty kolor i jest bezwonny, jest zielem leczniczym.

Skład chemiczny: Zawiera glicyryzynę nadającą jej specyficzny bardzo słodki smak oraz trójterpeny, flawonoidy, związki kumarynowe, węglowodory, betainę, cholinę, fitosterole.

Działanie: Korzeń lukrecji ma działanie: przeciwskurczowe, moczopędne, przeciwzapalne,

przeciwwrzodowe, przeciwalergiczne, gojące, tonizujące, pobudzające krwawienia miesięczne, immunogenne, cytostatyczne, antynowotworowe, wykrztuśne.

Stosowany jest w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, przewlekłych nieżytach przewodu pokarmowego, w niektórych chorobach skórnych, w nieżycie jamy ustnej, gardła i oskrzeli.

Badania nad lukrecją wskazują na posiadanie przez nią właściwości przeciwrakowych.

Uwaga: Stosować ostrożnie i w rozsądnych ilościach ze względu na możliwość wystąpienia

objawów ubocznych (zatrzymywanie jonów sodu i wody oraz utratę jonów potasu - grozi to podwyższeniem ciśnienia tętniczego i zatruciem).

Wykorzystywany przez przemysł tytoniowy, spożywczy, farmaceutyczny i kosmetyczny oraz z

rzadka przez browary.

83e] Lukrecja gładka (Glycyrrhiza glabra),

Stosowana w lecznictwie w starożytnej Grecji i w Rzymie oraz od średniowiecza w innych krajach europejskich.

Obecnie uprawia się w wielu krajach kilka odmian tego gatunku dla uzyskania surowca leczniczego i spożywczego.

Produkty ze słodkiego korzenia lukrecji używane są w przemyśle cukierniczym oraz jako przyprawa przy produkcji niektórych gatunków piwa i tytoniu.

Surowcem zielarskim są korzenie i rozłogi.

Korzeń lukrecji zawiera liczne saponiny, głównie saponiny trójterpenowe o smaku bardzo słodkim, flawonoidy, fitosterole, węglowodany, aminokwasy, żywice, sole mineralne, olejek eteryczny i szereg innych związków. Substancje czynne zawarte w preparatach z lukrecji zwiększają aktywność wydzielniczą błon śluzowych układu oddechowego.

Działają rozkurczowo na mięśnie gładkie narządów wewnętrznych, działają przeciwbakteryjnie i przyspieszają gojenie stanów zapalnych i wrzodów w przewodzie pokarmowym.

Lukrecja wzmacnia również, funkcje odpornościowe i hamuje reakcje alergiczne, blokując wydzielanie w tkankach histaminy. Dlatego, lukrecja znajduje zastosowanie w leczeniu nieżytów i wrzodów żołądka i dwunastnicy, leczeniu po zabiegach chirurgicznych, chorób dróg oddechowych i niskiej sprawności układu odpornościowego.

Uwaga: Lukrecja należy do ziół o silnym oddziaływaniu i przy zbyt dużych dawkach może

zaburzać równowagę płynów ustrojowych, przez zmniejszanie wydalania moczu, nadmierne

wydalanie jonów potasu przy jednoczesnym zatrzymywaniu jonów chloru i sodu.

Przemysł zielarski wytwarza z lukrecji szereg preparatów leczniczych oraz stosuje ją w wielu mieszankach ziołowych.

83f] Lukrecja gładka Glycyrrhiza glabra

Surowcem jest korzeń

Surowiec zawiera saponiny trójterpenowe (12-15%), których głównym przedstawicielem jest glicyrryzyna (sole potasowe i wapniowe kw. glicyrryzynowego), izoflawony (liquirytygenina i jej 4'-o-glukozyd liquirytyna, chalkon izoliquirytygeniny i jej 4'-o-glukozyd izoliquirytyna), kumaryny (herniaryna, likumaryna, umbeliferon), fitosterole (stigmasterol i beta-sytosterol), cukrowce (mannitol, glukoza, skrobia, sacharoza), garbniki, tłuszczowce, kwasy (likworowy, jabłkowy), wit. C, aminokwasy, olejek eteryczny, gorycze, żywice, sole mineralne.

Silnie słodki smak nadają surowcowi cukrowce oraz glicyryzyna.

Lukrecja działa silnie wykrztuśnie, moczopędnie, rozkurczowo, przeciwzapalnie, przeciwwrzodowo,

zatrzymuje jony Na, powoduje utratę jonów K , podnosi ciśnienie krwi, hamuje syntezę prostaglandyn (np. F2-alfa), zmniejsza aktywność pepsyny, zwiększa lepkość śluzu żołądkowego i chroni błonę śluzową żołądka oraz dwunastnicy przed urazami i zakażeniami.

Pobudza regenerację nabłonka przewodu pokarmowego.

Wskazania: stany zapalne przełyku, żołądka, dwunastnicy i jelit, choroba wrzodowa, kaszel, skurcze jelit, żołądka, dróg oddechowych i przewodów żółciowych, chrypka, katar, zapalenie oskrzeli, płuc, tchawicy i krtani, zaparcia, hiperkalemia.

Uwaga: Przeciwwskazania: hipokalemia, hipernatremia, obrzęki, nadciśnienie, zażywanie

naparstnicy i leków moczopędnych powodujących utratę potasu, niewydolność nerek i krążenia, ciąża.

Odwar: 2 łyżki lukrecji zalać 2 szkl. wody; gotować 3 minuty; odstawić na 30 minut; przecedzić.

Pić 3-4 razy dz. po 100 ml; dzieci ważące 10-15 kg - 15 ml, 20-25 kg - 30 ml, 30-35 kg - 50 ml,

40-45 kg - 57-60 ml, 50-55 kg - 70 ml, 4 razy dz.

Ekstrakt lukrecjowy - Extractum Glycyrrhizae: 4 łyżki korzenia zalać 100 ml wody; gotować (nie uzupełniać wyparowanej ilości wody !) 10 minut; wywar przecedzić przez sito i odstawić w osobnym garnczku, natomiast pozostałą nam masę korzeni ponownie zalać 50 ml wody i znów gotować, ale 5 minut, po czym wywar przelać przez sito; masę korceni odrzucić zaś otrzymany wtórny (drugi) wywar połączyć z wywarem pierwotnym (pierwszym). Oba gotować z dodatkiem 2 łyżek miodu i 1 łyżki gliceryny przez 5 minut. Tak przyrządzony lek zażywać 3-4 razy dz. po 1-2 łyżeczki. Jest bardzo wartościowy.

Rp. * Korzeń żywokostu - 1 łyżka * Korzeń lukrecji - 1 łyżka * Korzeń babki - 1 łyżka * Siemię

lniane - 1 łyżka.

Surowce wymieszać i zalać 150 ml wody; gotować 10 minut, nie uzupełniając wyparowywanej ilości wody; przecedzić przez gęste sito i otrzymany wywar pierwotny odstawić, natomiast masę roślinną ponownie zalać, ale już 100 ml i gotować 10 minut; następnie oba wywary połączyć, dodać do nich 4 łyżki miodu i 2 łyżki cukru oraz gliceryny i gotować jeszcze przez 5 minut. Na końcu dodać nieco soku z cytryny. Lek zażywać 4 razy dz. po 1-2 łyżeczki.

Wskazania: kaszel, nieżyty układu oddechowego, przeziębienie, choroby zakaźne, choroba wrzodowa.

---