Gr. IV
SPRAWOZDANIE NR. 1
Charakterystyka klimatu wybranej miejscowości w Polsce
Miejscowością, której klimat będzie przedmiotem mojego sprawozdania jest Częstochowa. Jest to miasto leżące w północnej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, nad Wartą. Częstochowa liczy 160 km2 powierzchni i ok. 260 tysięcy mieszkańców.
Do opracowania klimatu Częstochowy posłużę się tabelarycznymi zestawieniami temperatur maksymalnych, minimalnych, przymrozków itp. , które zostały zebrane z lat 1954-1958. Klimat w głównej mierze zależy od położenia geograficznego, a więc od szerokości geograficznej, odległości od mórz i innych zbiorników wodnych, wysokości nad poziomem morza, prądów morskich, rzeźby i pokrycia terenu, a także od działalności człowieka.
1. Położenie geograficzne
Częstochowa leży na 50048' N i 19007' E. Jest to obszar wyżynny, związanym raczej z południem Polski, gdzie pośredni wpływ ma klimat morski i kontynentalny. Jest to obszar zaliczający się do cieplejszych terenów Polski.
2. Temperatura
W okresie tego 5-lecia (1954-1958) najwyższe temperatury notuje się od maja do października. Średnia temperatura (obliczona na podstawie temperatur z lat od 1954 do 1958) wynosi 7.4oC. Maksymalną temperaturą absolutną, jaką zanotowano 8.VII.1957r. było +36oC. Najcieplejszy miesiąc to lipiec ze średnią temperaturą +23,6oC.
Natomiast minimalną temperaturą absolutną zanotowano dnia 9.II.1956r. i było to -29,5oC. Temperatura minimalna rozpościerała się w miesiącach najbardziej zimowych, czyli od I do II. Najchłodniejszym miesiącem był luty ze średnią temperaturą wynoszącą -7,9 oC.
Temperatura średnia
Rok |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
IX |
X |
XI |
XII |
Rok |
1954 |
-8 |
-7,3 |
3,2 |
4,7 |
13,4 |
18,2 |
16,3 |
17,5 |
14,5 |
8,2 |
3,1 |
2,3 |
7,2 |
1955 |
-2,9 |
-2,8 |
-0,7 |
4,6 |
11,1 |
15,4 |
18,6 |
17,8 |
14,1 |
8 |
3,4 |
1,1 |
7,3 |
1956 |
-1,2 |
-11,9 |
-0,3 |
6 |
12,4 |
16,1 |
17,3 |
15,5 |
12,9 |
7,8 |
-0,7 |
-0,2 |
6,2 |
1957 |
-1,2 |
2,6 |
3,6 |
8 |
10,5 |
18,3 |
18,8 |
15,6 |
11,7 |
8,7 |
4,5 |
-1 |
8,4 |
1958 |
-2,7 |
0,6 |
-2,7 |
4,6 |
15,6 |
15,3 |
18,5 |
17,1 |
12,9 |
9,2 |
3,6 |
1,4 |
7,8 |
średnia |
-3,2 |
-3,8 |
0,6 |
5,6 |
12,6 |
16,7 |
17,9 |
16,7 |
13,2 |
8,4 |
2,8 |
0,7 |
7,4 |
Temperatura maksymalna
Rok |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
IX |
X |
XI |
XII |
Rok |
1954 |
-4,8 |
-3,7 |
7,6 |
8,7 |
19 |
23,6 |
21,5 |
24,3 |
20,8 |
13,4 |
6,5 |
4,7 |
11,8 |
1955 |
0,1 |
1,2 |
3,8 |
9,5 |
16,9 |
20,7 |
23,9 |
24 |
20,5 |
13,3 |
6,2 |
3,4 |
12 |
1956 |
1,4 |
-7,7 |
3,3 |
11 |
17,4 |
21,4 |
22,8 |
21,4 |
19,5 |
12,3 |
4,9 |
2,5 |
10,6 |
1957 |
1,5 |
6,2 |
8,8 |
13,5 |
15,4 |
24,5 |
23,3 |
21,6 |
16,7 |
13,9 |
7,8 |
1,7 |
13 |
1958 |
0,6 |
4,3 |
0,8 |
8,3 |
21,6 |
20,6 |
24,4 |
23,2 |
19,3 |
13,4 |
6,3 |
4,4 |
12,3 |
średnia |
-0,2 |
0,1 |
4,9 |
10,2 |
18,1 |
22,2 |
23,2 |
22,9 |
19,4 |
13,3 |
6,3 |
3,3 |
11,9 |
Temperatura minimalna
Rok |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
IX |
X |
XI |
XII |
Rok |
1954 |
-11,4 |
-12,7 |
-0,6 |
0,8 |
7,6 |
12,9 |
11,7 |
11,5 |
9,8 |
3,7 |
-0,1 |
0 |
2,8 |
1955 |
-6,1 |
-6,3 |
-4,9 |
0,3 |
5,6 |
9,4 |
13,5 |
13 |
9 |
3,7 |
0,6 |
-1,7 |
3 |
1956 |
-4 |
-17 |
-3,7 |
1,8 |
7,4 |
10,7 |
12,2 |
10,9 |
7,8 |
4 |
-3,7 |
-2,4 |
2 |
1957 |
-3,9 |
-0,2 |
-1,1 |
2,7 |
4,9 |
11,1 |
13,7 |
10,7 |
7,3 |
4,1 |
4,5 |
-4,5 |
3,9 |
1958 |
-6,5 |
-3,3 |
-6,6 |
0,9 |
9,3 |
9,6 |
13 |
12,1 |
7,8 |
5,6 |
1,2 |
-1,4 |
3,5 |
. średnia |
-6,4 |
-7,9 |
-3,4 |
1,3 |
7 |
10,7 |
12,9 |
11,6 |
8,3 |
4,2 |
0,5 |
-2 |
3 |
3. Okres wegetacji
Długość okresu wegetacji ustaliłem na podstawie graficznego wykresu średnich temperatur z opisywanego przedziału czasowego. Okres wegetacji średnio rozpoczynał się z dniem 12.IV. (gdy średnia temperatura dobowa przekroczyła 5oC), kończył się natomiast średnio w dniu
3.XI.(wraz z jesiennym spadkiem średniej temperatury dobowej poniżej 5oC).Okres wegetacji trwał 202 dni , co stanowi ok. 55,3% w skali całego roku.
4. Przymrozki
Przymrozkiem nazywamy obniżenie temperatury powietrza poniżej 0oC wieczorem lub w nocy w okresie dodatnich temperatur we dnie.
Częstochowa leży na obszarze, w którym liczba dni z przymrozkami w okresie wegetacyjnym jest nie wielka. Przymrozki występują raczej sporadycznie; ostatnie przymrozki wiosenne występują zwykle między 30.IV. i 5.V., natomiast pierwsze przymrozki jesienne zaczynają występować na ogół między 5.X i 10.X.(pierwsza dekada października).
Natomiast najwięcej dni z temperaturą ujemną było w miesiącach od XI do III. W miesiącu styczniu praktycznie każdego dnia temperatura była ujemna ( średnio 28 dni z temperaturą ujemną).
Przymrozki
Rok |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
IX |
X |
XI |
XII |
Rok |
1954 |
30 |
26 |
21 |
12 |
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
5 |
13 |
16 |
124 |
1955 |
31 |
23 |
26 |
17 |
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
7 |
16 |
22 |
143 |
1956 |
24 |
29 |
23 |
12 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
5 |
26 |
18 |
137 |
1957 |
25 |
14 |
18 |
9 |
2 |
0 |
0 |
0 |
0 |
1 |
13 |
29 |
111 |
1958 |
31 |
21 |
29 |
11 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
3 |
13 |
21 |
129 |
średnia. |
28,2 |
22,6 |
23,4 |
12,2 |
0,8 |
0 |
0 |
0 |
0 |
4,2 |
16,2 |
21,2 |
128,8 |
5.Warunki opadowe
W okresie opisywanych przeze mnie pięciu lat najwięcej opadów zanotowano w styczniu, lipcu oraz grudniu. W miesiącach tych liczba dni z opadami wynosił średnio 15,5. Miesiącem, w którym było najwięcej opadów jest miesiąc grudzień, średnio padało 19 dni. Najwięcej opadów odnotowano w grudniu 1954 roku, kiedy to 25 dni było z opadami.
Najmniej opadów było w maju i październiku; w miesiącach tych średnio padało 11 dni. Najmniej opadów odnotowano w październiku 1957 roku , w którym tylko 4 dni były z opadami. Najwięcej dni deszczowych było w 1958 roku ( 182 z deszczem). Średnio w okresie tych pięciu lat 165,5 dni było deszczowych.
Biorąc pod uwagę sumy opadów, wnioskujemy iż najobficiej pada w miesiącach letnich. Średnia opadowa lipca z przestrzeni pięciu lat wynosi 109,2 mm , tym czasem w styczniu
30,2 mm . W 1956 roku w miesiącu lipcu spadło aż 143,1 mm deszczu.
Średnia suma opadów rocznych w badanym przeze mnie okresie wynosi 626,5 mm .
Opady
Rok |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
IX |
X |
XI |
XII |
Rok |
1954 |
17 |
9 |
7 |
16 |
13 |
11 |
21 |
7 |
15 |
7 |
10 |
25 |
158 |
1955 |
13 |
13 |
10 |
14 |
14 |
13 |
17 |
13 |
8 |
10 |
14 |
23 |
162 |
1956 |
16 |
16 |
15 |
16 |
9 |
16 |
17 |
12 |
9 |
13 |
18 |
18 |
175 |
1957 |
16 |
17 |
10 |
14 |
10 |
10 |
17 |
15 |
15 |
4 |
10 |
13 |
151 |
1958 |
15 |
18 |
22 |
12 |
14 |
14 |
14 |
15 |
15 |
17 |
10 |
16 |
182 |
średnia. |
15,4 |
14,6 |
12,8 |
14,4 |
12 |
12,8 |
17,2 |
12,4 |
12,4 |
10,2 |
12,4 |
19 |
165,6 |
Sumy opadów
Rok |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
IX |
X |
XI |
XII |
Rok |
1954 |
24,1 |
16 |
8,7 |
74,6 |
42,7 |
108 |
141,9 |
23,6 |
54,7 |
23,6 |
158 |
84,9 |
618,6 |
1955 |
33,6 |
25,8 |
28,1 |
55,8 |
77 |
79,3 |
66,9 |
54,4 |
33,1 |
25,2 |
35,7 |
59,4 |
574,3 |
1956 |
27,9 |
33,8 |
46,4 |
49,2 |
21,1 |
73,5 |
143,1 |
90,7 |
52,1 |
55,8 |
39,6 |
48,1 |
681,3 |
1957 |
20,9 |
45,5 |
35,8 |
31,4 |
31,1 |
35,9 |
148 |
108,4 |
91,2 |
3,5 |
27,9 |
41 |
620,6 |
1958 |
44,5 |
43,3 |
68,1 |
46,8 |
57,7 |
89,9 |
46,2 |
67,5 |
52,3 |
53,6 |
28,9 |
39,1 |
637,9 |
. średnia |
30,2 |
32,88 |
37,42 |
51,56 |
45,92 |
77,32 |
109,2 |
68,92 |
56,68 |
32,34 |
58,02 |
54,5 |
626,5 |
6. Warunki wietrzne
Z rysunku graficznego ( załączonego w dalszej części sprawozdania) wynika iż najwięcej wiatrów wieje z zachodu i południowego-zachodu ( ok. 38,5% całości wiejących wiatrów). Natomiast najmniej wiatrów wiałe z południowego-wschodu (5,7% wiejących wiatrów).
Wiatry
Rok |
N |
NE |
E |
SE |
S |
SW |
W |
NW |
C |
Razem |
1954 |
78 |
108,5 |
140 |
96,5 |
70 |
226 |
175,5 |
95,5 |
105 |
-- |
1955 |
97 |
87,5 |
89,5 |
64 |
85 |
210 |
181,5 |
96,5 |
184 |
-- |
1956 |
79 |
88,5 |
151,5 |
74,5 |
75 |
182,5 |
254 |
137 |
56 |
-- |
1957 |
100,5 |
85,5 |
106,5 |
51 |
98,5 |
225 |
241 |
138 |
49 |
-- |
1958 |
121 |
88,5 |
67 |
30,5 |
94 |
166,5 |
245 |
195,5 |
87 |
-- |
Średnia |
95,1 |
91,7 |
110,9 |
63,3 |
84,5 |
202 |
219,4 |
132,5 |
96,2 |
1095,6 |
Procent |
8,680 |
8,370 |
10,122 |
5,778 |
7,713 |
18,437 |
20,026 |
12,094 |
8,781 |
100% |
cm |
2,2 |
2,1 |
2,5 |
1,4 |
1,9 |
4,6 |
5,0 |
3,0 |
2,2 |
-- |
7. Podsumowanie
Klimat Częstochowy jest raczej ustabilizowany, nie odnotowuje się gwałtownych zmian, temperatury roczne nie różnią się znacząco.
Strona 1 z 3