Lekcja 7

Narzędzie Obiekt i narzędzie Lampa

Narzędzia obiekt i lampa są reprezentowane pojedynczą ikoną w standardowej palecie narzędziowej. Ikona prezentuje aktualnie aktywne narzędzie. Aby zobaczyć drugie narzędzie kliknij i przytrzymaj małą strzałkę w dolnym, prawym rogu ikony.

Alternatywnie możesz zmienić kształt palety narzędziowej na rozwinięty za pomocą polecenia Okna/Palety/Kształty palet, aby widzieć wszystkie dostępne narzędzia jednocześnie.

Narzędzie Obiekt jest używane w celu umieszczania elementów typu Obiekt w projekcie. Obiekty na rzucie reprezentowane są przez swój symbol, pojawiają się w oknach przekroju/elewacji oraz przy wizualizacji 3D (jeżeli posiadają opis 3D) oraz pojawiają się w z stawieniach materiałów.

Narzędzie Lampa jest używane w celu umieszczania specjalnych obiektów zawierających dodatkowe źródła światła dla projektu.

Umieszczanie obiektów

W przeciwieństwie do narzędzi Okno i Drzwi, które mogą umieszczać puste otwory nie używając elementów z biblioteki, narzędzie Obiekt może umieszczać tylko rzeczywiste elementy biblioteczne (typu obiekt).

Punkty aktywne obiektu

W przeciwieństwie do ścian i innych elementów konstruowanych na bieżąco, symbole obiektów mają opisaną geometrię i kursor może się kleić jedynie do zdefiniowanych punktów aktywnych symbolu. Kursor nie jest czuły na krawędzie symboli.

Obiekty mogą być umieszczane, zaznaczane i dopasowywane do innych elementów przy pomocy tych punktów aktywnych.

Punkty aktywne obiektu są zdefiniowane w symbolu 2D elementu bibliotecznego. Jeden z nich jest zwykle określony jak o główny. Ten punkt aktywny jest zaznaczony grubym prostokątem w oknie dialogowym Parametrów. Będzie on domyślnym punktem, za który trzymany jest obiekt przy umieszczaniu.

Pozostałe punkty aktywne są wyświetlone w oknie dialogowym jak o X. Kliknij w jeden z nich, aby użyć go jako uchwytu. Daje to możliwość wyboru najwłaściwszego uchwytu do bieżących celów i ułatwia przesuwanie i precyzyjne umieszczanie obiektu.

Jeśli chcesz zmienić główny punkt aktywny, upewnij się, że wybrałeś dla okna podglądu widok z góry jak o symbol 2D.

Metody geometrii

W palecie Info dostępne są cztery metody geometryczne dla umieszczania elementów bibliotecznych typu obiekt i lampa.

• Metoda umieszczania prostopadłego automatycznie umieszcza obiekty biblioteczne wyrównane względem linii siatki, z wyjątkiem przypadku, gdy kąt obrotu w oknie dialogowym parametrów jest zmieniony. Obiekt może być obracany przy użyciu polecenia Zmiany/Obrót lub przez zmianę wartości kąta obrotu w oknie dialogowym parametrów.

• Aby umieścić obrócony element biblioteczny, najpierw określ punkt odniesienia obiektu przez kliknięcie w jakikolwiek punkt. Pojawi się linia rozciągliwa, której użyj do umieszczenia wektora obrotu obiektu. Linia ta może być ograniczona przy użyciu modyfikatorów kreślenia lub uaktywnionych kątów ograniczania ruchów myszki.

• Metoda określania przekątnej działa jak metoda prostokątna używana dla ścian i stropów.

• Metoda obracanej przekątnej działa jak metoda obróconego prostokąta używana dla ścian, stropów i dachów.

Te nowe metody pozwalają na graficzne zdefiniowanie usytuowania obiektów lub lamp w oknie rzutu.

Wynik zastosowania tych metod zależy od określenia punktu aktywnego w oknie parametrów elementu.

Można przyjąć , że gdy punktem aktywnym jest narożnik obiektu, możesz określić jego usytuowanie graficznie. Jeśli punkt aktywny leży na krawędzi obiektu, możesz określić tylko jeden z parametrów graficznie, drugi będzie wzięty z okna dialogowego parametrów obiektu. Jeśli wybierzesz punkt aktywny w środku symbolu - nie będziesz mógł określić graficznie żadnego z tych parametrów, a element będzie umieszczony tak jak przy użyciu metody umieszczania prostopadłego czy obróconego.

Kiedy używana jest metoda obróconego obiektu, przy jego umieszczaniu pamiętana jest domyślna wartość kąta obrotu. Jeżeli postanowisz określić kąt przez wpisanie go z klawiatury, wybierz metodę umieszczania prostopadłego i użyj wartości kąta biegunowego w palecie współrzędnych.

Wymiary i ustawienia umieszczania

Oprócz długości i szerokości obiektu lub lampy możesz też ustawić kąt obrotu elementu.

Zaznaczając ikonę łańcucha z prawej strony pola z wymiarem długości i szerokości łączysz te parametry, aby podczas dokonywania zmian wielkości zachować oryginalne proporcje.

Obiekty lustrzane

Pod polem kąta obrotu umieszczono przełącznik umożliwiający umieszczanie odbicia lustrzanego elementu lub odbijanie już istniejącego. Opcja ta dokonuje przekształcenia całości danych 3D obiektu względem osi Y zdefiniowanej przez punkt charakterystyczny wybrany w oknie dialogowym ustawień obiektu.

Ustawienia lamp

Kilka ustawień jest specyficznych tylko dla lamp. Możesz określić kolor światła przez podwójne kliknięcie w pole koloru światła. Kolor możesz wybrać na standardowym kole barw (Macintosh) lub w prostokącie kolorów (Windows). Następny przełącznik pozwala na określenie, czy w fotoprezentacji lampa będzie zapalona, czy nie.

Jasność światła jest ustawiana za pomocą suwaka. Maksymalna jasność odpowiada przesunięciu suwaka w prawo.

Rozciąganie obiektów

Rozciąganie obiektów działa podobnie jak metoda określania przekątnej.

Aby stwierdzić, czy dany obiekt może być definiowany graficznie (lub rozciągany za pomocą narzędzia Strzałka) w danym punkcie aktywnym - ArchiCAD sprawdza, czy są inne punkty aktywne w symbolu, które mogą być po przeciwnej stronie rozciąganego prostokąta. To, czy obiekt da się rozciągać, zależy od obecności takich punktów.

Obiekty z punktami aktywnymi umieszczonymi prawie (ale nie dokładnie) w narożnikach lub krawędziach nie mogą być rozciągane przy użyciu punktów aktywnych.

Zauważ, że określasz/rozciągasz parametry A i B symbolu, a nie otaczającego go prostokąta. Przy użyciu parametrycznych skryptów 2D można łatwo tworzyć obiekty, których wielkość symbolu nie jest zgodna z parametrami A i B. Jeśli tworzysz taki symbol sprawdź, czy definiujesz punkty aktywne w rogach prostokąta o wymiarach A i B. Pozwoli to na rozciąganie takiego symbolu.

StairMaker - Schody

StairMaker umożliwia łatwe zaprojektowanie i skonstruowanie wszystkich typów schodów, które możemy później wykorzystać w ArchiCADzie. Dokonać tego można poprzez wybranie interesującego nas typu schodów z oferowanych przez StairMakera wzorców lub poprzez własne określenie geometrii schodów i podanie odpowiednich parametrów.

StairMaker automatycznie tworzy kompletne obiekty, które można bezpośrednio umieścić w bibliotece ArchiCADa. Następnie wystarczy już tylko otworzyć je w projekcie ArchiCADa i umieścić we właściwym miejscu. Tak jak każdy inny obiekt biblioteczny.

StairMaker 4.1 to jedno z rozszerzeń ArchiCADa (tzw. dodatek ArchiCADa) i może być użyty wyłącznie w środowisku ArchiCADa. Po prawidłowym zainstalowaniu StairMakera, do palety narzędziowej ArchiCADa automatycznie zostanie dodane nowe narzędzie: Schody. Pojawią się także nowe polecenia w menu: w menu Plik - Nowy element biblioteczny/ Schody i w menu Narzędzia - Tworzy schody z zaznaczonym wielobokiem wypełnienia i biegiem. Podczas pracy w StairMakerze łączność z ArchiCADem zapewnia nam, że jakiekolwiek zmiany, które dokonamy w istniejących schodach w StairMakerze zostaną natychmiast uaktualnione na planach i widokach 3D w ArchiCADzie.

StairMaker powinien znajdować się w teczce Dodatki, która znajduje się w tej samej teczce co ArchiCAD, lub w Teczce Systemowej (MacOS) lub też w miejscu zdefiniowanym w Rejestrze Windows (Windows).

Pamiętaj że StairMaker 4.1 będzie działał dopiero po uprzednim uruchomieniu ArchiCADa 6.5. StairMakera możesz uruchomić przez wybranie z palety narzędziowej ArchiCADa narzędzia Schody, przez polecenie: Tworzy schody z zaznaczonym wielobokiem wypełnienia i biegiem schodów lub przez użycie polecenia Nowy element biblioteczny/ Schody.

Dokumenty schodów stworzone w StairMakerze 4.1 są bardzo podobne do standardowych elementów bibliotecznych ArchiCADa. Dołączane są do nich jedynie dodatkowe dane, które mogą być zmieniane tylko w StairMakerze.

Większość schodów jest tworzona tylko do wykorzystania w konkretnym projekcie. Zalecamy umieszczanie schodów stworzonych dla jednego projektu w oddzielnej teczce, a nie w Bibliotece ArchiCADa. Polecenie ArchiCADa Ładuj biblioteki pozwala na dołączenie tej teczki do danego projektu.

Możliwości StairMakera

Przy pomocy StairMakera możesz krok po kroku zaprojektować swoje schody określając następujące komponenty:

• kształt (geometrię);

• biegi;

• spoczniki;

• stopnice;

• strukturę;

• balustrady;

• atrybuty.

Możesz rozpocząć konstruowanie schodów na jeden z trzech sposobów:

• uruchamiając StairMakera poprzez wybranie z palety narzędziowej ArchiCADa narzędzia Schody i wybranie interesującego Cię typu schodów z predefiniowanych wzorców, lub

• uruchomienie StairMakera przez wybranie polecenia Plik/Nowy element biblioteczny/Schody, lub

• określenie konturu i osi schodów na planie ArchiCADa, używając narzędzi ArchiCADa do rysowania, i dopiero wtedy uruchomienie StairMakera poprzez wybranie z menu Narzędzia/ Twórz schody używając zaznaczenia

Praca ze StairMakerem

Uruchamiaj StairMakera z palety narzędziowej ArchiCADa jeżeli masz zamiar zmodyfikować istniejące schody, lub jeżeli chcesz określić numerycznie geometrię nowych schodów.

Podwójne kliknięcie w ikonę narzędzia Schody w ArchiCADzie. Zostanie wyświetlone okno Parametry schodów. W tym oknie dialogowym możesz używać menu powyżej obszaru podglądu do znalezienia istniejących schodów w istniejących bibliotekach (po to by je zmienić) lub do stworzenia nowych schodów.

Wybranie polecenia Zmiany (nazwa schodów) lub Nowy Bieg schodów w menu powyżej obszaru podglądu uruchomi program StairMaker.

Różne odmiany schodów, jakie możesz zbudować w programie StairMaker, są podzielone na 18 typów.

Zawsze po uruchomieniu StairMakera w celu stworzenia nowych schodów, w oknie dialogowym wyświetlanych jest 17 okienek standardowych predefiniowanych typów schodów, które możesz konstruować w StairMakerze. Ostatnie okienko reprezentuje wszystkie niestandardowe typy schodów, które możesz zaprojektować w ArchiCADzie przy pomocy narzędzi do rysowania tak jak zostało to opisane powyżej.

Dostępne typy schodów odpowiadają podstawowym formom schodów pokazanym na poniższej ilustracji. Wybierz potrzebne schody z listy i kliknij OK.

Możesz zdecydować czy chcesz stworzyć schody czy pochylnię.

Kliknij w tym celu w okienko z symbolem schodów lub z symbolem pochylni. Jeżeli klikniesz na okienko z symbolem pochylni wszystkie okienka z typami schodów, których geometria pozwala na transformację w pochylnię, odpowiednio zamienią się w okienka z typami pochylni. Wszystkie pozostałe zostaną wyszarzone.

Wybierz żądany typ schodów/ pochylni z listy i kliknij OK. Na ekranie pojawia się okno zmian dla danego typu schodów. Okna zmian są inne dla każdego typu schodów. Wszystkie jednak działają podobnie.

Duże okienka po lewej stronie reprezentują pięć zakładek pozwalających na edycję modelu schodów. Pozwalają one na bezpośredni dostęp do, odpowiednio: geometrii, struktury, stopnic, balustrad i atrybutów listowania.

Wszystkie zmiany jakie zostaną zrobione na jednej z zakładek wpłyną na ustawienia pozostałych czterech. Dzięki tym pięciu zakładkom możemy wybrać i określić właściwości wszystkich komponentów schodów, podobnie jak w kreatorze.

Po skończeniu pracy zachowaj schody w odpowiedniej teczce.

Możesz teraz przełączyć się z powrotem do ArchiCADa po to by użyć nowych schodów.

Definiowanie schodów w ArchiCADzie

Geometrię projektowanych schodów możesz także określić w projekcie ArchiCADa. Narysuj kontur projektowanych schodów w ostatecznej lokalizacji za pomocą narzędzia Wypełnienie i oś biegu używając narzędzi Linia lub Łuk.

Punkty początkowy i końcowy osi schodów muszą zawsze być rozdzielone narożnikami wypełnienia i same nie mogą być w narożnikach. Rysując łuki i linie zaczynając od początkowej krawędzi schodów określisz oś schodów.

Wybierz wypełnienie określające kontur schodów i ich oś, i wybierz polecenie Narzędzia/ Twórz schody używając zaznaczonego wypełnienia.

Okno dialogowe typów schodów wyświetla:

StairMaker automatycznie dopasuje typ schodów do Twojego szkicu. Jeżeli żaden z predefiniowanych typów schodów nie odpowiada temu naszkicowanemu możesz wybrać tylko niestandardowy typ schodów.

Wybierz żądany typ schodów i kliknij przycisk OK. StairMaker wyświetli okno edycji.

Wybierz swoje ustawienia aby definiować schody.

Jeżeli wybierzesz niestandardowy typ schodów, kierunek linii poruszania się może zostać zmieniony w StairMakerze za pomocą przycisku z pogrubionymi strzałkami ("Rewers").

Klikając na Sprawdź schody, program wykryje wszystkie nieprawidłowości uniemożliwiające StairMakerowi wygenerowanie schodów.

Kliknij na Zapisz jako... w celu zapisania dokumentu schodów pod inną nazwą.

Kończąc pracę kliknij przycisk OK, schody zostaną automatycznie wygenerowane i ulokowane w miejscu określonym wcześniej w ArchiCADzie. Zostanie także wyświetlone okno dialogowe Zapisz jako... które daje możliwość zapisania nowych schodów pod dowolną nazwą.

Użyj przycisku Poniechaj jeżeli chcesz przerwać definiowanie schodów. W każdym momencie możesz nazwać i zapisać dokument schodów bez umieszczania ich w projekcie ArchiCADa.

W takim przypadku kontur schodów naszkicowany narzędziem wypełnienie, oraz oś schodów z linii i łuków, pozostaną zaznaczone i będą mogły - jeżeli zajdzie taka konieczność - zostać usunięte.

Zmiany istniejących schodów

Jeśli chcesz zmienić schody już po umieszczeniu ich w ArchiCADzie: zaznacz je, kliknij podwójnie w narzędzie Schody na palecie narzędziowej i wybierz z menu ponad obszarem podglądu w oknie Parametry Schodów polecenie Zmiany <nazwa schodów>. Jeśli jest więcej niż jedno wystąpienie zaznaczonych schodów na rzucie - ArchiCAD zapyta czy chcesz zmieniać tylko zaznaczone schody czy wszystkie przypadki ich wystąpienia.

Zostanie uruchomiony StairMaker. Po dokonaniu koniecznych zmian zapisz dokument schodów klikając OK. Wracając do ArchiCADa wszystkie zmodyfikowane schody zostaną automatycznie uaktualnione

Użycie schodów w ArchiCADzie

Elementy schodów generowanych przez StairMakera 4.1 są parametryczne. Dla zwykłych elementów bibliotecznych ArchiCADa, zmiana parametrów powoduje zmianę zarówno ich geometrii jak i modelu 3D. Natomiast geometria i model 3D schodów wygenerowanych w StairMakerze mogą być zmieniane tylko w samym StairMakerze. Jedynie sposób wyświetlania schodów w projekcie można modyfikować parametrami w ArchiCADzie.

Schody StairMakera sprawdzą skalę projektu aby wyświetlić prawidłową ilość szczegółów rysunku, Wyświetlane będą odpowiednie elementy schodów na różnych kondygnacjach.

Jakkolwiek, można pominąć te opcje, i ustawić wszystkie szczegóły ręcznie.

Aby edytować schody w ArchiCADzie, wybierz schody i dwukrotnie kliknij ikonę Schodów z palety narzędziowej, lub wybierz polecenie Parametry schodów na dole w menu Zmiany.

W oknie Parametry schodów możesz zobaczyć następującą listę parametrów która umożliwia tworzenie schodów:

Możesz także wybrać różne opcje określające sposób w jaki mają być wyświetlane schody na rzucie ArchiCADa.

Uwzględnianie kondygnacji i powiązane parametry

Następujące główne włączniki w oknie dialogowym parametrów schodów pozwalają na pokazanie schodów na wybranych kondygnacjach. Na planach schody są zazwyczaj przedstawiane w sposób, który pozwala zobaczyć zarówno dolną część schodów biegnących do góry jak i górną część schodów prowadzących na dół.

Jeżeli Uwzględnianie kondygnacji zostało włączone, schody będą wyświetlane w następujący sposób:

• kondygnacja początkowa schodów: wyświetlana jest dolna część schodów;

• pierwsza kondygnacja powyżej początkowej: wyświetlana jest górna część schodów lub też całe schody;

• dowolna kondygnacja powyżej: cały bieg schodów;

• kondygnacje poniżej początkowej: kontur całego biegu linią przerywaną.

Specjalne opcje

Na kondygnacji początkowej schodów możesz także spowodować pokazywanie konturu górnej części schodów poprzez zaznaczenie Linie przerywane za linią przekroju.

Na pierwszej kondygnacji powyżej kondygnacji początkowej możesz także wybrać opcję pokazywania całego biegu schodów zaznaczając parametr Bez linii przekrojowej piętro wyżej.

Jeżeli Uwzględnianie kondygnacji jest wyłączone, cały bieg schodów będzie wyświetlany na wszystkich kondygnacjach na których jest widzialny bez linii przekroju.

Uwzględnianie skali i powiązane parametry

Jeżeli Nie uwzględnianie skali jest włączone możemy użyć czterech poniższych parametrów do ustawienia szczegółów wyświetlania schodów.

• - Strzałki góra/dół: Zawsze uwzględniane gdy jest strzałka osi schodów.

• - Wyłączone: wszystkie strzałki wskazują górę.

• - Włączone: wszystkie strzałki wskazują kierunek od aktualne kondygnacji.

Pozostałe trzy parametry są brane pod uwagę tylko wtedy gdy Nie uwzględnianie skali jest wyłączone, sterują wtedy wyświetlaniem szczegółów symbolu.

Jeżeli Nie uwzględnianie skali jest wyłączone, schody będą "sprawdzały" skalę projektu i symbol schodów będzie do tej skali odpowiednio dopasowany.

- Skale mniejsze niż 1:200 lub 1/16"=1'-0": obrys linii przejścia schodów jest wyświetlany ze strzałką.

- Skale 1:200 i 1:100 lub 1/16"=1'-0" oraz 1/8"=1'-0": dodane zostają linie krawędzi schodów.

- Skale od 1:50 lub 1/4"=1'-0" i więcej: dodane zostają dane o stopniach i podstopnicach oraz linie przerywane dla nosków.

Wielkość tekstu dla danych o stopniach i podstopnicach jest zawsze 2 mm, co jest wystarczające dla tych skali.

---