Monachijska Funkcjonalna Diagnostyka Rozwojowa (MFDR) u niemowląt

Nauka, która diagnozuje stan zdrowia dziecka metodą obserwacji spontanicznego zachowania się dziecka w możliwie naturalnych warunkach jego rozwoju zwana jest pediatrią etologiczną. Szybki rozwój techniki oraz zastosowanie informatyki w medycynie uzasadnia prowadzenie w latach osiemdziesiątych międzynarodowych badań pod kierownictwem Theodora Hellbrügge w Centrum Zdrowia Dziecka w Monachium w celu ustalenia norm rozwoju psychomotorycznego dzieci od urodzenia do 3 roku życia. Zestawiono różne skale rozwoju, a następnie wypracowano współczesne testy dla oceny najważniejszych funkcji psychomotorycznych dzieci od urodzenia do trzeciego roku życia.

Monachijska Funkcjonalna Diagnostyka Rozwojowa (MFDR) zawiera testy dla dzieci w pierwszym roku życia i oddzielnie testy dla dzieci w drugim i trzecim roku życia (Hellbrügge i wsp. 1994, 1995). Aktualnie zakończono opracowanie eksperymentalne testów dla dzieci cztero- i pięcioletnich w Kinderzentrum w Monachium.

MFDR pozwala pediatrom na rozpoznanie już w pierwszym roku życia nawet niewielkich opóźnień w rozwoju funkcji motorycznych takich, jak raczkowanie, siadanie, chodzenie, chwytanie przez określenie wieku ich pojawiania się. Służy także do określenia umiejętności umysłowych, jak określenie wieku percepcji -miary postrzegania zmysłowego i umiejętności pojmowania, wieku mówienia będącego miarą rozwoju umiejętności wyrażania dźwięków mowy artykułowanej oraz ich rozumienia, a także umiejętności komunikowania się z otoczeniem, będącej miarą dojrzałości społecznej dziecka. Graficzne przedstawienie rozwoju funkcji psychomotorycznych w pierwszym roku życia dziecka dla 90% zdrowych dzieci ilustruje rysunek 6 (Rys. 6).

Testy MFDR w 2 i 3 roku życia dzieci określają wiek pojawienia się umiejętności samodzielnej lokomocji precyzję ruchu ciała, wiek określonych sprawności manualnych, wiek percepcji zmysłowej rozumianej także jako pojmowanie zależności, wiek pojawienia się aktywnego mówienia i rozumienia mowy, ponadto ocenę samodzielności i komunikowanie się z otoczeniem podczas codziennej aktywności (Hellbrügge Th. i wsp. 1994, 1995).

Ocena umiejętności psychomotorycznych metodą testów MFDR pozwala na wykreślenie profilu rozwojowego badanego dziecka. Opóźnienie od 6 tyg. do 3 m-cy względem normy dla poszczególnych umiejętności stanowi podstawę do obserwacji, a powyżej 3 miesięcy wprowadzenie rehabilitacji rozwojowej dziecka ze szczególnym uwzględnieniem dysharmonii i deficytów. Zaburzone funkcje mogą występować na tle stanów chorobowych somatycznych i psychicznych oraz zaburzeń adaptacyjnych i funkcjonowania społecznego. Koncepcja społeczno-pediatryczna rehabilitacji rozwojowej wraz z przystosowaniem społecznym dzieci niepełnosprawnych jest stosowana w ośrodkach wczesnej interwencji dla dzieci.

Celem przeprowadzania diagnostyki rozwojowej (bilansu psychomotorycznego) jest wykrycie dysharmonii rozwoju, tak wcześnie jak tylko jest to możliwe oraz podjęcie odpowiednich działań stymulująych oun. Zaburzenia funkcji statomotorycznych (dużej motoryki) oraz funkcji chwytania (małej motoryki) u niemowląt wymagają pogłębionej diagnostyki w zakresie rozwoju wzorców posturalnych i motorycznych, rozkładu napięcia mięśniowego metodą V. Vojty lub K.B. Bobath. Zaburzenie percepcji zmysłowej, integracji sensorycznej, myślenia oraz mowy wymagają pogłębionej diagnostyki specjalistycznej (okulistycznej, laryngologicznej, audiologicznej i psychopedagogicznej ).

---