Śliwa tarnina
152a] Śliwa tarnina - Prunus spinosa
Surowcami leczniczymi są owoce oraz kwiaty wykazujące odmienne działanie
lecznicze.
Skład chemiczny: Owoce - garbniki, pektyny, cukry, glikozydy, antocyjany,
ślady glikozydu cyjanowodorowego [amigdaliny], kwasy organiczne, wit C,
prowitaminę A.
Kwiaty - związki flawonoidowe, sole mineralne, cukry.
Działanie: wartościowy środek dietetyczny o łagodnym działaniu przeciwbiegunkowym i przeciwbakteryjnym.
Zastosowanie: niespecyficzne biegunki u małych dzieci, stany nieżytowe żołądka, w mniejszym stopniu
jelita cienkiego.
Odwar: 1/2 łyżki owoców tarniny zalać 1 szkl wody i ogrzewać przez 30min nie dopuszczając do wrzenia. Podawać małym dzieciom po 1 łyżce 2-5 razy dziennie.
Kwiaty tarniny wykazują działanie łagodnie przeczyszczające, można je u dzieci stosować jako herbatki
przy skłonnościach do zaparć.
Są również środkiem moczopędnym, ułatwiającym usuwanie z organizmu szkodliwych produktów
przemiany materii.
Odwar: 1 łyżkę suszonych kwiatów na 1 szkl wody. Podaje się 1/4 szkl kilka razy dziennie.
Syrop tarninowy z kwiatów: rozpuścić 60g cukru w 40ml odwaru z kwiatów.
152b] Śliwa tarnina
Skład chemiczny: terapeutycznie czynne gorycze glikozydowe [tzw gorycze czyste - amara pura],
flawonoidy np. rutyna, garbniki i irydoidy.
Działanie: Kwiaty - moczopędny, napotny, na przeczyszczenie;
Owoce - przeciw biegunkom, zapaleniom, ściągający.
Kwiat jest od dawna znanym środkiem moczopędnym, zwiększa wydzielanie moczu i soli sodu, obniża łamliwość i przepuszczalność ścian naczyń włosowatych.
Działa przeciwzapalnie, ogólnie zwiększa wydzielanie substancji szkodliwych.
Działa lekko przeczyszczająco [używa się go głównie u dzieci]]
Owoce stosuje się głównie przeciwko biegunkom i zapaleniom.
Odwar: 1 łyżeczkę kwiatów na 1 szkl wody - zażywać 3 razy dziennie po 1/3-1/2 szkl.
Dla dzieci lepszy jest syrop: 62g cukru, 38ml odwaru z kwiatów - kilka razy dziennie po 1 łyżeczce.
Owoców używa się przy nieswoistych biegunkach [także dla dzieci].
0,5 łyżeczki owoców zagotować w 1 szkl wody - pić 3-4 razy dziennie po łyżeczce.
Odwar nadaje się też do płukania gardła i jamy ustnej przy zapaleniach.
152c] Śliwa tarnina
Inne nazwy: tarnina, ciernie, tarń, tarka, ciarki, Cierniak, żarnośliwa, korciba, wilżyna.
W celach leczniczych wykorzystuje się kwiaty, owoce i korę.
Kwiaty zawierają flawonoidy, glikozydy, związki cukrowe i sole mineralne.
Owoce oprócz wymienionych wyżej związków zawierają garbniki, kwasy organiczne, glikozydy [amigdalinę], antocyjany oraz pektyny.
Związki zawarte w kwiatach tarniny zwiększają ilość wydalanego moczu, a także znoszą stany zapalne w drogach moczowych - mogą więc być używane w leczeniu przewlekłych zakażeń dróg moczowych, w kamicach moczowych.
Medycyna ludowa uważa kwiaty tarniny za „lek czyszczący krew”, co jest uzasadnione, bowiem z moczem wydalane są szkodliwe produkty przemiany materii.
Ponadto związki czynne kwiatów pobudzają przemianę materii i mają łagodne działanie przeczyszczające.
Owoce tarniny ze względu na dużą zawartość garbników działają przeciwnie do kwiatów - zapierająco. Niszczą bakterie w przewodzie pokarmowym, hamują krwawienia, mają działanie przeciwzapalne.
Działanie tarniny jest podobne do borówki czernicy.
Owoce tarniny są wskazane dla ludzi w podeszłym wieku szczególnie oraz u dzieci, gdyż pomagają w przewlekłych nieżytach żołądka i jelit przebiegających z nadmierną fermentacją.
Odwar: 1 łyżeczkę kwiatów zalać 1 szkl wody, gotować 2-3min, pic w 2-3 porcjach między posiłkami w przypadkach biegunek i nadmiernej fermentacji w żołądku.
Odwar ten należy polecać osobom starszym i dzieciom - dla dzieci dawki odpowiednio zmniejszyć: 2-5
razy po 1 łyżeczce.
Odwar ten może być używany do płukania ust i gardła w stanach zapalnych.
W mieszankach moczopędnych kwiaty tarniny można łączyć ze skrzypem, liśćmi brzozy, zielem
marzanki, pietruszką i czarnym bzem.
W mieszankach rozwalniających łączyć kwiaty tarniny z owocami czarnego bzu, lukrecją i kminkiem.
W mieszankach zapierających łączyć owoce tarniny z liśćmi poziomki, orzecha włoskiego, szałwii i zielem dziurawca.
152d] Śliwa tarnina
Działanie: moczopędne, oczyszczające, łagodzi stany zapalne dróg moczowych,
uszczelnia ściany naczyń krwionośnych.
Kwiaty lekko przeczyszczają, owoce mają działanie przeciwbiegunkowe.
Kwiaty stosuje się w stanach zapalnych dróg moczowych, zwłaszcza u dzieci i osób starszych.
Zewnętrznie do płukania jamy ustnej.
Odwar: 1 łyżkę kwiatów zalać 1 szkl letniej wody i gotować 3min pod przykryciem, odstawić na 15min, przecedzić. Pić po 1/3 szkl 2-3 razy dziennie między posiłkami jako środek łagodnie moczopędny i poprawiający przemianę materii.
Ten sam napar podawać dzieciom kilka razy po 2-3 łyżki przy zaparciach.
------------------------------------------------------------------
Kwiatów używa się przy zaparciach, zaburzeniach żołądkowych, stanach zapalnych nieżytach jamy
ustnej, gardła, krtani, przewodu pokarmowego, kamicy nerkowej, nieżycie dróg moczowych, upławach.
Owoce są stosowane przy przewlekłych biegunkach, podrażnieniach dróg moczowych, zapaleniu błon śluzowych przewodu pokarmowego, nieżycie narządów rodnych.
152e] Śliwa tarnina - Prunus spinosa
Surowcem są kwiaty i owoce - Flos et Fructus (Baccae) Pruni spinosae.
Kwiaty zawierają olejek eteryczny z kamforą, flawonoidy (kwercetyna, kemferol i jego 2,7-diramnozyd), nektar, garbniki, prunazynę, cukrowce i sole oraz kwasy.
Owoce zawierają garbniki - do 4%, alkaloidy, pektyny, cukry, wit. C - ok. 30
mg/100 g, kw. jabłkowy, antocyjany, flawony (kemferol) i prunazynę.
Kwiaty działają napotnie, moczopędnie, lekko przeczyszczająco, lekko przeciwbólowo, przeciwzapalnie, uspokajająco, rozkurczowo, żółciopędnie; uszczelniają naczynia krwionośne.
Owoce wywierają wpływ ściągający, orzeźwiający i moczopędny.
Wskazania (kwiaty): skąpomocz, zapalenie nerek i dróg moczowych, krwiomocz, kamica moczowa,
obrzęki zastoinowe, dna, reumatyzm, zatrucia, zaparcia, zapalenie śluzówki przewodu pokarmowego, hemoroidy, zaburzenia trawienia, bezsenność, stres, wyczerpanie nerwowe, lęki, okres po - i przekwitania, stany przedmiesiączkowe, schorzenia alergiczne i skórne, choroby zakaźne, przeziębienie, nieżyt układu oddechowego.
Napar: 4 łyżki kwiatów zalać 1-2 szkl. wrzącej wody; odstawić na 20 minut; przecedzić. Pić 3-4 razy dz. po 150-200 ml; dzieci do 7 r. ż. -30-50 ml, od 7 do 12 r. ż. - 100 ml, od 13 do 15 r. ż. - 120-150 ml; niemowlęta ważące 8-9 kg - 2 łyżeczki płynu 3 razy dz.
Wskazania (owoce): chorobę wrzodowa, niestrawność, nieżyt jelit i żołądka, zaburzenia trawienia,
biegunka, zapalenie pochwy i warg sromowych, upławy, nadmierne krwawienia miesiączkowe, zapalenie gardła i jamy ustnej, zapalenie przydatków.
W przypadku chorób kobiecych pić odwar z owoców i jednocześnie stosować nasiadówki w odwarze 30 minutowe lub płukanki.
Odwar: 2 łyżki owoców zalać 1 szkl. wody; gotować 5 minut; odstawić na 15 minut; przecedzić.
Pić 3-4 razy dz. (w ostrych stanach co 4 godz.) po 100 ml. Dzieci ważące 10-15 kg - 20 ml, 20-25 kg
- 30 ml, 30-35 kg -40-50 ml, 40-45 kg - 60 ml, 3-4 razy dziennie.