WYBÓR FORMY PRAWNEJ DLA PRZYSZŁEJ DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZEJ

Drugim krokiem jest wybór formy prawnej działalności, a przede wszystkim rozstrzygnięcie, czy działalność ma być prowadzona samodzielnie, czy wspólnie z innymi osobami (podmiotami).

Działalność gospodarcza może być prowadzona w różny sposób. Podstawowymi formami jej prowadzenia są:

• jednoosobowa działalność gospodarcza osoby fizycznej,

• spółka cywilna,

• osobowe spółki prawa handlowego:

• spółka jawna,

• spółka partnerska,

• spółka komandytowa,

• spółka komandytowo-akcyjna,

- kapitałowe spółki prawa handlowego

• spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,

• spółka akcyjna.

Inne formy prowadzenia działalności gospodarczej to m. in. przedsiębiorstwo państwowe, spółdzielnia, stowarzyszenie itd.

Wybór nie jest łatwy, bo każda z tych form ma swoje zalety i wady. Wszystko zależy od tego, jak duże przedsięwzięcie jest planowane, jakimi pieniędzmi się dysponuje oraz czy samodzielnie przedsiębiorca jest w stanie podołać wyzwaniom.

Działalność jednoosobowa

Każda osoba fizyczna, która spełni warunki określone prawem, może podjąć działalność gospodarczą samodzielnie, jednoosobowo, na własny rachunek i we własnym imieniu.

Podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę powinno odbywać się zawodowo, we własnym imieniu, a więc - na własną odpowiedzialność.

W przypadku działalności jednoosobowej przedsiębiorca jest zdany wyłącznie na siebie, co ma swoje wady i zalety.

Zaletą jest to, iż przedsiębiorca odpowiada tylko za to, co sam zrobi i nie musi dzielić się z nikim zyskami. Rozmiar działalności nie jest ograniczony, łatwo ją rozszerzyć lub zlikwidować. W zależności od posiadanych kwalifikacji stosunkowo prosto uzyskać koncesje i zezwolenia.

Wadą jest natomiast odpowiedzialność za zobowiązania powstałe w wyniku prowadzenia działalności. Indywidualny przedsiębiorca odpowiada całym majątkiem osobistym, jak również wspólnym majątkiem małżonków (zarówno obecnym, jak i przyszłym). Dotyczy to nie tylko długów wobec kontrahentów (np. dostawców), ale i zobowiązań podatkowych oraz należności wobec ZUS.

Przy działalności gospodarczej osoby fizycznej bardzo często mówi się o majątku firmowym, przeciwstawiają go niejako majątkowi prywatnemu. Jest to uproszczenie gdyż majątek osoby fizycznej obejmuje zarówno część prywatną, jak i firmową, a poszczególne składniki należące do którejkolwiek z tych grup pozostają cały czas własnością danej osoby fizycznej. Powoduje to, że w praktyce nie ma większych przeszkód, aby np. regulować prywatne zobowiązania z konta firmowego lub firmowe z prywatnego.

Zalety:

• brak uciążliwych formalności przy zakładaniu,

• możliwe wszystkie formy opodatkowania działalności,

• nieskomplikowany sposób likwidacji,

• proste metody zarządzania,

• niskie koszty założenia takiej firmy.

Wady:

• odpowiedzialność całym majątkiem osobistym za zobowiązania firmy,

• niemożność pozyskaniu kapitału na rynku kapitałowym lub poprzez przyjęcie nowego wspólnika.

Spółka cywilna

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny, art. 860 - 875 (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Istota:

Przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.

Umowa powinna być zawarta na piśmie ale brak formy pisemnej nie powoduje jednak nieważności umowy (w razie ewentualnych sporów można mieć jednak problemy z udowodnieniem swoich racji). Brak pisemnej umowy spółki stoi jednak na przeszkodzie wypełnianiu obowiązków podatkowych - aby bowiem zarejestrować spółkę w urzędzie skarbowym w celu uzyskania NIP, należy przedstawić umowę spółki cywilnej. W umowie spółki można dowolnie określić wartość wkładów, a także czas jej obowiązywania (czyli trwania spółki).

Spółka ta zawiązywana jest w celu gospodarczym, w tym przede wszystkim w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Celem prowadzenia spółki nie musi być jednak działalność gospodarcza.

Przykłady

1. Dwoje młodych ludzi postanowiło razem zamieszkać. Aby swój zamiar zrealizować kupują wspólnie mieszkanie. Każde z nich zapłaciło 50% wartości mieszkania. Można to potraktować jak dwuosobową spółkę, w której wkłady wynosiły po 50% wartości mieszkania.

2. Kilka firm postanowiło utworzyć fundację. Zawarto w tym celu spółkę cywilną, której celem było przeprowadzenie całej organizacji fundacji.

Z dniem 1 stycznia 2001 r. spółki cywilne utraciły status przedsiębiorcy - za przedsiębiorców obecnie uważa się wspólników, a nie spółkę.

Oznacza to, iż pod szyldem spółki cywilnej prowadzonych jest tyle rodzajów działalności gospodarczej, ilu jest wspólników, przy czym mogą oni występować w obrocie razem, jako spółka.

Spółka cywilna może być podatnikiem VAT oraz pracodawcą, a pod jej szyldem wspólnicy mogą wspólnie kupować i sprzedawać swoje towary i usługi. Spółka jako taka posiada swój numer REGON oraz NIP.

Ponieważ przedsiębiorcami są wspólnicy a nie spółka - podlegają oni (każdy z osobna) wpisowi do ewidencji działalności gospodarczej na analogicznych zasadach jak osoby prowadzące działalność samodzielnie. Każdy ze wspólników powinien zarejestrować się w urzędzie gminy właściwej ze względu na swój adres zamieszkania, a jako nazwę prowadzonego przedsiębiorstwa podawać będzie nazwę spółki.

Jeżeli spółkę cywilną zawrą osoby fizyczne już prowadzące działalność gospodarczą (w tym także w formie innej spółki cywilnej) - fakt ten spowoduje konieczność zgłoszenia zmian w ewidencji działalności gospodarczej.

Przykład

Paweł i Gaweł mieli własne firmy. Firma Pawła nazwała się „PAOLO”, a miejscem prowadzenia działalności gospodarczej był Gdańsk, ul. Holownicza 346.

Firma Gawła nazwała się „GAWRA”, a miejscem prowadzenia działalności gospodarczej był Nowy Targ, ul. Waszyngtońska 453.

Obaj panowie postanowili założyć spółkę cywilną działającą pod nazwą „GAPA” z siedzibą w Warszawie, ul. Witrażowa 982. Oznacza to, że w obu przypadkach powinien być złożony wniosek do urzędu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania rozszerzający wpis do ewidencji - należałoby zgłosić nową (dodatkową) nazwę oraz miejsce prowadzenia działalności. Jeżeli spółka miałaby inny profil działalności, należałoby również zgłosić nowy przedmiot wykonywanej działalności gospodarczej.

Jako wkład można wnieść do spółki:

• pieniądze np. 1 000 zł,

• rzeczy np. samochód, lokal

• prawa np. prawo użytkowania lokalu,

• usługi np. świadczenie pracy.

Jeżeli umowa nie stwierdza, że wkłady mają równą wartość, przyjmuje się, że są równe. Określenie wkładów jest bardzo istotne, gdyż najczęściej wspólnicy określają wartość udziałów w zyskach i stratach proporcjonalnie do wniesionych wkładów.

Spółka ma charakter osobisty i wymaga dużego zaufania do pozostałych wspólników. Każdy bowiem z wspólników odpowiada nie tylko za swoje działania, ale także za działania podjęte w ramach spółki przez pozostałych wspólników.

Każdy wspólnik jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia spraw spółki. Nie należy mu się z tego tytułu dodatkowe wynagrodzenie, ale może żądać od spółki zwrotu poniesionych wydatków. Do podstawowych uprawnień należy możliwość prowadzenia spraw, które nie przekraczają zakresu zwykłych czynności spółki bez uprzedniej uchwały wspólników. Bez wcześniejszej uchwały wspólnik może także wykonać czynność nagłą, której zaniechanie mogłoby narazić spółkę na niepowetowane straty.

Zwykłe czynności spółki można określić jako czynności dokonywane przez spółkę (wspólników) na co dzień. Często wyznacznikiem od jakiej dana czynność przestaje być czynności zwykłą jest kwota. Wspólnicy powinni wyraźnie określić w umowie, czynność powyżej jakiej kwoty (np. 1 000 zł) wymaga wyrażenia zgody wszystkich wspólników.

W braku odmiennej umowy lub uchwały wspólników każdy wspólnik jest umocowany do reprezentowania spółki w kontaktach zewnętrznych w takich granicach, w jakich jest uprawomocniony do prowadzenia jej spraw.

Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, czyli nie może sama nabywać praw ani zaciągać obowiązków - zawsze czynią to jej wspólnicy w swoim imieniu.

Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiadają solidarnie, co oznacza, iż wierzyciel spółki może żądać zapłaty zarówno z majątku spółki, jak i majątków poszczególnych wspólników. Poprzez majątek spółki należy rozumieć majątek wspólników, przy czym jest to współwłasność łączna (każdy ze wspólników jest właścicielem całego majątku spółki).

Zalety:

• łatwość utworzenia spółki i późniejszego jej prowadzenia,

• niskie koszty związane z założeniem spółki,

• duża dowolność w kształtowaniu postanowień umowy spółki,

• brak wymogów prawnych co do rodzaju i wielkości wnoszonych wkładów.

Wady:

• za ewentualne długi spółki odpowiadają solidarnie wspólnicy i to całym swoim majątkiem - wierzyciel może dowolnie wybrać wspólnika lub wspólników, od których będzie dochodzić zapłaty całości lub części należności; oczywiście można żądać zwrotu części pieniędzy od pozostałych wspólników, lecz nie zawsze przyniesie to efekt,

• odpowiedzialności solidarnej nie można wyłączyć ani ograniczyć w umowie spółki,

• brak możliwości zaciągania zobowiązań i nabywania uprawnień przez spółkę.

Przekształcenie spółki cywilnej w spółkę jawną

Przepisy kodeksu spółek handlowych nakazują przekształcenie spółki cywilnej w spółkę jawną, jeżeli jej przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych w każdym z dwóch kolejnych lat obrotowych osiągnęły równowartość w walucie polskiej co najmniej 800 000 euro. Za rok obrotowy 2004 była to kwota 3 506 560 zł.

Zgłoszenie powinno nastąpić w terminie 3 miesięcy a obowiązek zgłoszenia spoczywa na każdym wspólniku.

Spółka jawna

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 15 września 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (art. 22 - 85) (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.)

Istota:

Spółka jawna jest spółką osobową, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową.

Warunkiem powstania spółki jest zawarcie umowy. Umowa ta powinna być zawarta na piśmie, pod rygorem nieważności i powinna zawierać:

• firmę i siedzibę spółki - firma spółki jawnej powinna zawierać nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wspólników albo nazwisko albo firmę (nazwę) jednego albo kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie „spółka jawna” (w obrocie można używać skrótu „sp. j.”,

• określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość,

• przedmiot działalności spółki,

• czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.

Wspólnikiem spółki jawnej może być nie tylko osoba fizyczna, lecz także każdy podmiot uprawniony do występowania w obrocie pod firmą lub nazwą, pod warunkiem że ma zdolność do czynności prawnych.

Spółka jawna powstaje z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców a zgłosić ją do ewidencji ma prawo i obowiązek każdy wspólnik. Zgodnie z art. 26 KSH zgłoszenie powinno zawierać:

• firmę, siedzibę i adres spółki,

• przedmiot działalności spółki,

• nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) wspólników oraz adresy wspólników albo ich adresy doręczeń,

• nazwiska i imiona osób, które są uprawnione do reprezentowania spółki i sposób reprezentacji,

• wzory podpisów osób uprawnionych do reprezentowania spółki, złożone osobiście lub poświadczone notarialnie.

Przykłady - nazwa spółki

Wspólnikami w spółce jawnej są: Jan Kos, Tadeusz Musiał, Witold Brzeski oraz spółka z ograniczoną odpowiedzialnością działająca pod firmą „Eba”. Firma spółki będzie w takim przypadku brzmiała: Kos, Musiał, Brzeski, „Eba” Sp. z o. o. Spółka jawna.

Majątek spółki stanowi wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia. Wkład wspólnika może polegać na przeniesieniu lub obciążeniu własności rzeczy lub innych praw, a także na dokonaniu innych świadczeń na rzecz spółki. Uważa się, że wkłady wspólników są równe, a prawa które wspólnik zobowiązuje się wnieś do spółki, uważa się za przeniesione na spółkę.

Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki jawnej bez ograniczenia całym swoim majątkiem, solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką, z uwzględnieniem tego, że wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika dopiero wtedy, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. To właśnie oznacza subsydiarna odpowiedzialność wspólnika - wierzyciel najpierw powinien sięgnąć po majątek spółki, a dopiero gdy go zabraknie - do kieszeni wspólnika. Subsydiarna odpowiedzialność wspólnika nie dotyczy zobowiązań powstałych przed wpisem do rejestru.

Każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki. Może więc samodzielnie załatwiać sprawy i podejmować decyzje, ale tylko w granicach zwykłych czynności. W sprawach wykraczających poza te granice konieczna jest uchwała wspólników. Wspólnicy prowadzący sprawy spółki nie otrzymują wynagrodzenia za swoją pracę, chyba że umowa wyraźnie im je przyznaje.

Prowadzenie spraw spółki może być powierzone jednemu lub kilku wspólnikom. Pozostali wspólnicy są wtedy wyłączeni od prowadzenia spraw spółki.

Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę- prawo to dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych. Umowa spółki może przewidywać, że wspólnik jest pozbawiony prawa reprezentowania spółki albo że jest uprawniony do jej reprezentowania tylko łącznie z innym wspólnikiem lub prokurentem. Pozbawienie wspólnika prawa reprezentowania spółki może nastąpić wyłącznie z ważnych powodów na mocy prawomocnego orzeczenia sądu.

Każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu. Umowa spółki może zwolnić wspólnika od udziału w stratach, a nie może od udziału w zyskach.

Osoba przystępująca do spółki odpowiada za zobowiązania spółki powstałe przed dniem jej przystąpienia. Ten, kto zawiera umowę spółki jawnej z przedsiębiorcą jednoosobowym, odpowiada także za zobowiązania powstałe przy prowadzeniu przedsiębiorstwa przez tego przedsiębiorcę przed dniem utworzenia spółki, pod warunkiem, że jednoosobowe przedsiębiorstwo zostanie wniesione do spółki jawnej.

Zalety:

• duża swoboda kształtowania postanowień umowy spółki,

• możliwość reprezentacji spółki przez każdego wspólnika, ale również możliwość wyłączenia w umowie wspólnika (bądź niektórych tylko wspólników) z reprezentacji,

• możliwość ujawnienia w nazwie firmy nazwiska jednego tylko wspólnika (np. Jan Kowalski i spółka),

• brak określonych wymagań kapitałowych (majątek spółki nie musi być duży),

• stosunkowo niskie koszty rejestracji.

Wady:

• odpowiedzialność całym majątkiem osobistym za zobowiązania firmy, jeżeli zobowiązania nie można zaspokoić z majątku firmy.

Spółka partnerska

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 15 września 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (art. 86 - 101)

Istota:

Spółka partnerska jest spółką osobową utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą.

Możliwe jest założenie spółki „mieszanej”, w ramach której wspólnicy-partnerzy wykonywać będą całkowicie różne wolne zawody.

Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne uprawnione do wykonywania następujących zawodów: adwokata, aptekarza, architekta, inżyniera budownictwa, biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, księgowego, lekarza, lekarza stomatologa, lekarza weterynarii, notariusza, pielęgniarki, położnej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego, tłumacza przysięgłego.

Umowa spółki partnerskiej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego i zawierać:

• określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki,

• przedmiot działalności spółki,

• w przypadku, gdy spółkę reprezentują tylko niektórzy partnerzy - nazwiska i imiona tych partnerów,

• nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki,

• firmę i siedzibę spółki - firma spółki partnerskiej powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera, dodatkowe oznaczenie „i partner” bądź „i partnerzy” albo „spółka partnerska” (w obrocie można używać skrótu „sp. p.” oraz określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce),

• czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

• określenie wkładów wnoszonych przez każdego partnera i ich wartość.

Zawarcie umowy spółki partnerskiej nie przesądza jeszcze o jej powstaniu - spółka ta powstaje z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców. Zgodnie z art. 93 KSH zgłoszenie to powinno zawierać:

• firmę, siedzibę, adres spółki, nazwiska i imiona partnerów oraz ich adresy albo adresy ich doręczeń,

• określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki,

• przedmiot działalności spółki,

• nazwiska i imiona partnerów, którzy są uprawnieni do reprezentowania spółki; nie dotyczy to przypadku, gdy umowa spółki nie przewiduje ograniczeń prawa reprezentacji przez partnerów,

• nazwiska i imiona prokurentów lub osób powołanych w skład zarządu,

• nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki (umowa spółki może przewidywać, że jeden albo większa liczba partnerów godzą się na ponoszenie odpowiedzialności, tak jak wspólnicy w spółce jawnej).

Do zgłoszenia należy dołączyć dokumenty potwierdzające uprawnienia każdego partnera do wykonywania wolnego zawodu.

Do rejestru nie wpisuje się informacji o tym, jakie wolne zawody wykonywane są ramach spółki partnerskiej.

Każdy wspólnik w spółce partnerskiej (zwany partnerem) odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem i solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką. Zgodnie z art. 95 k.s.h. partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki. Umowa może jednak przewidywać, że jeden lub większa liczba partnerów godzą się na ponoszenie odpowiedzialności.

Reprezentować spółkę na zewnątrz może każdy partner samodzielnie, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Z ważnych powodów można pozbawić partnera prawa reprezentowania spółki - konieczna jest w tym przypadku uchwała powzięta większością trzech czwartych głosów w obecności co najmniej dwóch trzecich ogólnej liczby partnerów. Partner zostaje pozbawiony prawa reprezentowania spółki z chwilą wpisu tego faktu do rejestru. Umowa spółki może przewidywać, że prowadzenie spraw i reprezentowanie spółki powierza się zarządowi.

Spółka komandytowa

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 15 września 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (art. 102 - 124)

Istota:

Spółka komandytowa jest spółką osobową mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik opowiada bez ograniczeń (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusz) jest ograniczona.

Spółka komandytowa jest „spółką kapitału z pomysłem lub pracą”. Z jednej strony komandytariusz odpowiada w sposób ograniczony (do określonej kwoty zwanej sumą komandytową) i nie prowadzi spraw spółki, z drugiej - komplementariusz odpowiada w sposób nieograniczony (całym swoim majątkiem) i to on prowadzi sprawy spółki.

Komandytariusz występuje w roli „inwestora”, który dofinansowuje działalność komplementariusza, w zamian za co otrzymuje udziały w zyskach.

Umowa spółki komandytowej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego i zawierać co najmniej:

• firmę i siedzibę spółki - firma spółki komandytowej powinna zawierać nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie „spółka komandytowa” (w obrocie można używać skrótu „sp. k.”, jeżeli jednak komplementariuszem jest osoba prawna, firma spółki komandytowej powinna zawierać pełne brzmienie firmy (nazwy) tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem „spółka komandytowa” (nie wyklucza to zamieszczenia nazwiska komplementariusza, który jest osobą fizyczną),

UWAGA! Nazwisko komandytariusza nie może być zamieszczone w firmie spółki. Z chwilą zamieszczenia nazwiska lub firmy (nazwy) komandytariusza w firmie spółki, odpowiada on wobec osób trzecich tak jak komplementariusz, czyli bez ograniczeń.

• przedmiot działalności spółki,

• czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

• oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość (jeżeli wkładem komandytariusza do spółki jest w całości lub części świadczenie niepieniężne - przedmiot tego świadczenia - aport, jego wartość, jak również osobę wspólnika wnoszącego takie świadczenie niepieniężne),

• oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli (suma komandytowa).

Przykład

Jeżeli w umowie jest zapis, że komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki do kwoty np. 10 000 zł, oznacza to, że tylko do takiej kwoty jest możliwe prowadzenie egzekucji z jego majątku osobistego.

Zobowiązanie do wykonania pracy lub świadczenia usług na rzecz spółki oraz wynagrodzenie za usługi świadczone przy powstaniu spółki nie mogą stanowić wkładu komandytariusza do spółki, chyba że wartość innych jego wkładów do spółki nie jest niższa od wysokości sumy komandytowej.

Jeżeli komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółka akcyjna, zaś komandytariuszem jest wspólnik tej spółki, wkładu komandytariusza nie mogą stanowić jego udziały w tej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcje tej spółki akcyjnej.

Świadczenie niepieniężne w tej spółce rozumiane jest jako:

• przeniesienie własności ruchomości lub nieruchomości,

• przeniesienie innego prawa np. prawa wynikającego z patentu, prawa do znaku towarowego czy prawa użytkowania wieczystego.

Jeżeli wkład komandytariusza będzie:

• równy bądź większy od sumy komandytowej, wówczas komandytariusz w ogóle nie odpowiada za zobowiązania spółki,

• niższy od sumy komandytowej, komandytariusz odpowiada z majątku osobistego do wysokości różnicy pomiędzy wysokością sumy komandytowej a wartością wniesionego wkładu.

W stosunkach wewnętrznych komandytariusz ma przede wszystkim prawo kontroli spółki - może żądać odpisu sprawozdania finansowego za rok obrotowy oraz przeglądać księgi i dokumenty celem sprawdzenia jego rzetelności.

Spółka komandytowa powstaje w momencie wpisu do rejestru przedsiębiorców. Osoby, które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu, odpowiadają solidarnie za zgłoszenie jej do ewidencji.

Zgłoszenie powinno zawierać:

• firmę, siedzibę i adres spółki,

• przedmiot działalności spółki,

• nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) kompelementariuszy oraz odrębne nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komandytariuszy, a także okoliczności dotyczące ograniczenia zdolności wspólnika do czynności prawnych, jeżeli takie istnieją,

• nazwiska i imiona osób uprawnionych do reprezentowania spółki i sposób reprezentacji; w przypadku gdy komplementariusze powierzyli tylko niektórym spośród siebie prowadzenie spraw spółki - zaznaczenie tej okoliczności,

• sumę komandytową.

Omawiana spółka jest szczególnie polecana w sytuacji gdy:

1. jeden ze wspólników dysponuje konkretną wiedzą (pomysłem, chęcią pracy itp.), która wykorzystana w działalności gospodarczej może przynieść konkretne zyski, ale brakuje mu pieniędzy na rozruch i finansowanie bieżącej działalności,

2. drugi ze wspólników dysponuje odpowiednim majątkiem, który może wykorzystać do potrzeb działalności, a jednocześnie nie jest zainteresowany prowadzeniem spraw spółki i nie chce odpowiadać całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki.

Zalety:

• ograniczenie odpowiedzialności komandytariusza za zobowiązania do wysokości sumy komandytowej,

• komandytariusze mogą działać w imieniu spółki wyłącznie jako pełnomocnicy,

• brak określonych wymagań odnośnie sumy komandytowej.

Wady:

• konieczność sporządzenia umowy w postaci aktu notarialnego.

Spółka komandytowo - akcyjna

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 15 września 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (art. 125 - 150)

Istota:

Spółka komandytowo - akcyjna jest spółką osobową mającą na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczeń (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem.

Spółka stanowi połączenie elementów spółki osobowej ze spółką kapitałową. W strukturze spółki pierwiastek osobowy reprezentują komplementariusze, natomiast kapitałowy - akcjonariusze, których uczestnictwo w spółce zostało zmaterializowane w postaci akcji.

Kapitał zakładowy spółki komandytowo - akcyjnej powinien wynosić 50 000 zł.

Firma spółki komandytowo - akcyjnej powinna zawierać nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie „spółka komandytowo - akcyjna” (w obrocie można używać skrótu „S.K.A.”).

Jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna, firma spółki komandytowo - akcyjnej powinna zawierać pełne brzmienie firmy (nazwy) tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem „spółka komandytowo - akcyjna” (nie wyklucza to zamieszczenia nazwiska komplementariusza, który jest osobą fizyczną).

UWAGA! Nazwisko albo firma (nazwa) akcjonariusza nie może być zamieszczone w firmie spółki. Z chwilą zamieszczenia nazwiska lub firmy (nazwy) komandytariusza w firmie spółki odpowiada on wobec osób trzecich tak jak komplementariusz.

Akcjonariusz jest obowiązany jedynie do świadczeń określonych w statucie. Zasadniczym świadczeniem akcjonariusza jest wniesienie wkładu. Z obowiązku tego nie może być zwolniony. Wszelkie inne świadczenia muszą być przewidziane w statucie spółki, w przeciwnym razie obciążenie nimi akcjonariusza nie będzie skuteczne. Możliwe jest wprowadzenie obowiązku spełnienia określonego świadczenia w toku funkcjonowania drogą zmiany statutu. Nie jest natomiast dopuszczalne obciążenie akcjonariuszy obowiązkiem dopłat na rzecz spółki.

Do powstania spółki komandytowo - akcyjnej konieczne jest sporządzenie - w formie aktu notarialnego - jej statutu. Osoby podpisujące go są założycielami spółki - podpisy powinni złożyć co najmniej wszyscy komplementariusze.

Aktem, który reguluje wewnętrzne stosunki w spółce, jest statut, a nie umowa spółki (jak w pozostałych spółkach osobowych). Osoby podpisujące statut są założycielami spółki. Powinni go podpisać co najmniej wszyscy komplementariusze. Musi on zostać sporządzony w formie aktu notarialnego.

Statut spółki komandytowo - akcyjnej powinien zawierać co najmniej:

• firmę i siedzibę spółki,

• przedmiot działalności spółki,

• czas trwania spółki, jeżeli został oznaczony,

• oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego komplementariusza oraz ich wartość,

• wysokość kapitału zakładowego, sposób jego zebrania, wartość nominalną akcji i ich liczbę ze wskazaniem, czy akcje są imienne czy na okaziciela,

• liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia, jeżeli mają być wprowadzone akcje różnych rodzajów,

• nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) kompelementariuszy oraz ich siedziby, adresy albo adresy doręczeń,

• organizację walnego zgromadzenia i rady nadzorczej (obowiązkowa, jeżeli w spółce jest więcej niż 25 akcjonariuszy), jeżeli ustawa lub statut przewiduje ustanowienie rady nadzorczej.

Spółka komandytowo - akcyjna powstaje w momencie wpisu do rejestru przedsiębiorców a zgłoszenie jej przez wspólników powinno zawierać:

• firmę, siedzibę i adres spółki,

• przedmiot działalności spółki,

• wysokość kapitału zakładowego, liczbę i wartość nominalną akcji,

• liczbę akcji uprzywilejowanych i rodzaj uprzywilejowania, jeżeli statut je przewiduje,

• wzmiankę, jaka część kapitału zakładowego została wpłacona przed zarejestrowaniem,

• nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) kompelementariuszy oraz okoliczności dotyczące ograniczenia ich zdolności do czynności prawnych, jeżeli takie istnieją,

• nazwiska i imiona osób uprawnionych do reprezentowania spółki i sposób reprezentacji; w przypadku gdy komplementariusze powierzyli tylko niektórym spośród siebie prowadzenie spraw spółki - zaznaczenie tej okoliczności,

• jeżeli przy zawiązaniu spółki akcjonariusze wnoszą wkłady niepieniężne - zaznaczenie tej okoliczności,

• czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.

Spółki komandytowa i komandytowo-akcyjna są ogniwem pośrednim między klasyczną spółką osobową (jawną lub cywilną) a spółkami kapitałowymi (z o. o. lub akcyjną).

Za zobowiązania spółki odpowiadają wyłącznie komplementariusze - odpowiedzialność akcjonariuszy jest wyłączona.

Spółkę reprezentują komplementariusze (akcjonariusz może reprezentować spółkę wyłącznie jako pełnomocnik)), których z mocy statutu lub prawomocnego orzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 15 września 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (art. 151 - 300)

Istota:

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym (nie musi być zakładana w celu prowadzenia działalności). Nie może być jednak zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Spółka ta posiada osobowość prawną, co oznacza, że może być ona podmiotem praw i obowiązków.

Minimalna wartość jednego udziału wynosi 50 zł, a kapitału zakładowego spółki co najmniej 5 000 zł. Udziały w spółce obejmuje się w zamian za wniesienie wkładów (w postaci pieniądza, rzeczy - np. maszyn, budynków, lub praw - np. prawa wieczystego użytkowania gruntów, prawa do znaków towarowych). Tworzą one kapitał zakładowy spółki. Prawo zabrania podejmowania udziałów poniżej ich wartości nominalnej. Jeżeli zaś udział będzie obejmowany po cenie wyższej od wartości nominalnej, wówczas nadwyżka musi zostać przelana do kapitału zapasowego.

Do powstania spółki z ograniczoną odpowiedzialności wymaga się zgodnie z art. 163 KSH:

• zawarcia umowy spółki,

• wniesienia przez wspólników wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego, a w razie objęcia udziału za cenę wyższą od wartości nominalnej - także wniesienie nadwyżki,

• powołania zarządu,

• ustanowienia rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, jeżeli wymaga tego ustawa lub umowa spółki,

• wpisu do rejestru.

Umowa tej spółki powinna być zawarta w formie aktu notarialnego i określać przede wszystkim:

• firmę i siedzibę spółki, firma może być w omawianym przypadku obrana dowolnie, powinna jednak zawierać dodatkowe oznaczenie „spółka z ograniczoną odpowiedzialności” (w obrocie można używać skrótów „spółka z o. o.” lub „sp. z o. o.”),

• przedmiot działalności spółki,

• wysokość kapitału zakładowego,

• czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział,

• liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników,

• czas trwania spółki, jeżeli został oznaczony.

Wkłady do spółki mogą być pieniężne i niepieniężne. Jeżeli wkładem w celu pokrycia udziału ma być w całości lub części wkład niepieniężny (aport), umowa spółki powinna szczegółowo określać przedmiot tego wkładu oraz osobę wspólnika wnoszącego aport, a także liczbę i wartość nominalną objętych w zamian udziałów.

Wkładem nie może być prawo niezbywalne, świadczenie pracy lub usług.

Jeżeli aport jest wadliwy - wspólnik jest zobowiązany do wyrównania spółce różnicy między wartością przyjętą w umowie, albo statucie spółki a zbywczą wartością wkładu.

Z chwilą zawarcia umowy spółki powstaje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji.

Spółka z o. o. w organizacji

Spółka taka powstaje z chwilą zawarcia między wspólnikami umowy spółki a funkcjonuje w takiej formie tylko do momentu wpisania jej do rejestru. Jest to więc stan przejściowy.

Spółka w organizacji może nabywać we własnym imieniu prawa - w tym własność nieruchomości i innych praw rzeczowych, zaciągać zobowiązania, może pozywać i być pozwana, posiada zdolność wekslową i czekową, ma zdolność upadłościową oraz może być wspólnikiem w innej spółce.

Zgodnie z art. 11 par. 3 k.s.h. spółka w organizacji posiada firmę. Firma spółki w organizacji musi posiadać dodatkowo oznaczenie „w organizacji”.

Spółkę z o. o. w organizacji reprezentuje zarząd lub pełnomocnik powołany jednomyślną uchwałą wspólników. Jeżeli zarząd jest wieloosobowy do składania oświadczeń w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu albo jednego członka zarządu łącznie z prokurentem.

Jeżeli chodzi o odpowiedzialność to ponoszą ją solidarnie spółka oraz osoby, które działały w jej imieniu. Członkowie zarządu nie będący wspólnikami ponoszą odpowiedzialność bez ograniczeń. Wierzyciel może więc zaspokoić swoją wierzytelność z majątku spółki, z majątków osobistych członków zarządu spółki, z wybranych majątków członków zarządu, jak również z majątku spółki i majątku wszystkich lub niektórych członków zarządu.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji z chwilą wpisu do rejestru staje się spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Wniosek o dokonanie tego wpisu składa zarząd nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy spółki. Od tej chwili uzyskuje osobowość prawną i przejmuje prawa i obowiązki spółki w organizacji.

Zgłoszenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością do sądu rejestrowego powinno zawierać:

• firmę, siedzibę i adres spółki,

• przedmiot działalności spółki,

• wysokość kapitału zakładowego,

• określenie, czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział,

• nazwiska, imiona i adresy członków zarządu oraz sposób reprezentowania spółki,

• nazwiska, imiona i członków rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, jeżeli ustawa lub umowa spółki wymaga ustanowienia rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej,

• jeżeli wspólnicy wnoszą do spółki wkłady niepieniężne - zaznaczenie tej okoliczności,

• czas trwania spółki, jeżeli został oznaczony,

• jeżeli umowa wskazuje pismo przeznaczone do ogłoszeń spółki - oznaczenie tego pisma.

Do zgłoszenia spółki należy dołączyć:

• umowę spółki,

• oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego zostały przez wszystkich wspólników w całości wniesione,

• jeżeli o powołaniu członków organów spółki nie stanowi akt notarialny zawierający umowę spółki - dowód ich ustanowienia, z wyszczególnieniem składu osobowego,

• podpisaną przez wszystkich członków zarządu listę wspólników z podaniem nazwiska i imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości nominalnej udziałów każdego z nich,

• złożone wobec sądu lub poświadczone notarialnie, wzory podpisów członków zarządu.

W spółkach z o. o., w których kapitał zakładowy przewyższa 500 000 zł, a wspólników jest więcej niż 25, powinna być ustanowiona rada nadzorcza lub komisja rewizyjna.

Wady:

• wysoki minimalny kapitał zakładowy,

• kosztowna procedura rejestracyjna,

• brak możliwości zawierania umów o pracę z członkami zarządu będącymi jednocześnie wspólnikami bez powołania pełnomocnika lub rady nadzorczej.

Spółka akcyjna

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 15 września 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (art. 301 - 490)

Istota:

Spółkę akcyjną zawiązać może jedna albo więcej osób. Spółka akcyjna nie może być jednak zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Nie ma natomiast przeszkód, aby spółkę akcyjną założyła jednoosobowa spółka akcyjna.

Powstanie spółki akcyjnej wymaga:

• zawiązania spółki, w tym podpisania statutu spółki przez założycieli,

• wniesienia przez akcjonariuszy wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego (zawiązanie spółki następuje z chwilą objęcia wszystkich akcji),

• ustanowienie zarządu i rady nadzorczej,

• wpisu do rejestru (od chwili zawiązania do chwili wpisu do rejestru istnieje spółka akcyjna w organizacji).

Kapitał zakładowy spółki akcyjnej powinien wynosić co najmniej 50 000 zł.

Statut spółki akcyjnej powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego - osoby podpisujące go są założycielami spółki. Statut powinien określać co najmniej:

• firmę i siedzibę spółki, firma spółki może być obrana dowolnie, powinna jednak zawierać dodatkowe oznaczenie „spółka akcyjna” (w obrocie można używać skrótu „S.A.”),

• przedmiot działalności spółki,

• czas trwania spółki, jeżeli został oznaczony,

• wysokość kapitału zakładowego oraz kwotę wpłaconą przed zarejestrowaniem na pokrycie kapitału zakładowego,

• wartość nominalną akcji i ich liczbę ze wskazaniem, czy akcje są imienne czy na okaziciela,

• liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia, jeżeli mają być wprowadzone akcje różnych rodzajów,

• nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) założycieli,

• liczbę członków zarządu i rady nadzorczej albo co najmniej minimalną lub maksymalną liczbę członków tych organów oraz podmiot uprawniony do ustalenia składu zarządu lub rady nadzorczej,

• przybliżoną kwotę wszystkich kosztów poniesioną lub obciążającą spółkę w związku z jej utworzeniem, ustaloną na dzień zawiązania spółki,

• pismo do ogłoszeń, jeżeli spółka zamierza dokonywać ogłoszeń również poza Monitorem Sądowym i Gospodarczym,

• pod rygorem bezskuteczności wobec spółki postanowienia dotyczące:

• liczby i rodzajów tytułów uczestnictwa w zysku lub w podziale majątku spółki oraz związanych z nimi praw,

• wszelkich związanych z akcjami obowiązków świadczenia na rzecz spółki, poza obowiązkiem wpłacenia należności za akcje,

• warunków i sposobu umorzenia akcji,

• ograniczeń zbywalności akcji,

• uprawnień osobistych przyznanych akcjonariuszom,

• co najmniej przybliżone wielkości wszystkich kosztów poniesionych lub obciążających spółkę w związku z jej utworzeniem.

Wniosek o wpis spółki do rejestru, podpisany przez wszystkich członków zarządu, zarząd ten zgłasza do sądu rejestrowego właściwego ze względu na siedzibę spółki w celu wpisania spółki do rejestru.

Zgłoszenie spółki akcyjnej do sądu rejestrowego powinno zawierać:

• firmę, siedzibę i adres spółki albo adres do doręczeń,

• przedmiot działalności spółki,

• wysokość kapitału zakładowego, liczbę i wartość nominalną akcji,

• wysokość kapitału docelowego, jeżeli statut to przewiduje,

• liczbę akcji uprzywilejowanych i rodzaj uprzywilejowania,

• wzmiankę jaka część kapitału została pokryta przed zarejestrowaniem,

• nazwiska i imiona członków zarządu oraz sposób reprezentowania spółki,

• nazwiska i imiona członków rady nadzorczej,

• jeżeli akcjonariusze wnoszą do spółki wkłady niepieniężne - zaznaczenie tej okoliczności,

• czas trwania spółki, jeżeli został oznaczony,

• jeżeli statut wskazuje pismo przeznaczone do ogłoszeń spółki - oznaczenie tego pisma,

• jeżeli statut przewiduje przyznanie uprawnień osobistych określonym akcjonariuszom lub tytuły uczestnictwa w dochodach lub majątku spółki nie wynikające z akcji - zaznaczenie tej okoliczności.

Zgłoszenie jednoosobowej spółki powinno zawierać, oprócz powyższych danych, nazwisko i imię albo firmę (nazwę) i siedzibę oraz adres jedynego akcjonariusza, a także wzmiankę, że jest on jedynym akcjonariuszem.

Do zgłoszenia spółki należy dołączyć:

• statut,

• akty notarialne o zawiązaniu spółki i objęciu akcji,

• oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wymagane statutem wpłaty na akcje oraz wkłady niepieniężne zostały dokonane zgodnie z prawem,

• potwierdzony przez bank lub dom maklerski dowód wpłaty na akcje, dokonanej na rachunek spółki w organizacji,

• dokument stwierdzający ustanowienie organów spółki, z wyszczególnieniem ich składu osobowego,

• zezwolenie lub dowód zatwierdzenia statutu przez właściwy organ władzy publicznej, jeżeli są one wymagane do powstania spółki,

• oświadczenie o minimalnej lub maksymalnej kwocie kapitału, jeżeli zarząd złożył takie oświadczenie,

• sprawozdanie założycieli wraz z opinią biegłego rewidenta, jeżeli wymagają tego przepisy KSH.

Spółki te posiadają osobowość prawną, co oznacza, że mogą być podmiotem praw i obowiązków. Spółki te są odrębnym podmiotem od swoich wspólników, czyli wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki, a spółka za zobowiązania wspólników.

Reprezentuje spółkę i prowadzi sprawy spółki zarząd. Mogą być do niego powołane osoby spośród akcjonariuszy lub spoza ich grona. Członków zarządu powołuje i odwołuje rada nadzorcza, chyba że statut spółki stanowi inaczej. Członek zarządu może być odwołany lub zawieszony w czynnościach także przez walne zgromadzenie.

Spółka akcyjna w organizacji

Sprawa spółki w organizacji wygląda analogicznie jak w spółce z o. o. Przepisy regulujące spółkę akcyjną nie zawierają jednak regulacji dotyczącej odpowiedzialności członków zarządu, w związku z czym są oni w lepszej sytuacji niż członkowie spółki z o. o. Pełna odpowiedzialność będzie wchodziła w grę w przypadku zobowiązań podatkowych.

Zalety:

• łatwość kumulacji kapitału oraz proste metody pozyskiwania kapitałów w trakcie trwania działalności przez emisję akcji, obligacji i innych instrumentów finansowych,

• brak odpowiedzialności akcjonariuszy za zobowiązania spółki,

• łatwe sprawdzenie wiarygodności spółki przez potencjalnych kontrahentów (jawność danych finansowych spółki).

Wady:

• drogi, skomplikowany i czasochłonny proces rejestracji,

• duże wymagania formalne dotyczące działalności spółki,

• konieczność prowadzenia pełnej księgowości,

• konieczność zatrudniania specjalistycznej obsługi prawnej, finansowej i zarządczej,

• brak wpływu na działalność spółki przez mniejszych udziałowców,

• skomplikowany proces likwidacji.

PODATEK OD CZYNNOŚCI CYWILNOPRAWNYCH

W przypadku założenia działalności w formie spółki, należy pamiętać iż od umowy spółki należy zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC).

Jego podstawą jest wartość wniesionych wkładów do majątku spółki, kapitału zakładowego (akcyjnego).

Wysokość podatku uzależniona jest od wysokości podstawy i wynosi:

• do 20 000 zł - 1 %,

• w granicach od 20 000 do 30 000 zł - 200 zł + 0,5% nadwyżki ponad 20 000 zł,

• powyżej 30 000 zł - 250 zł + 0,1% nadwyżki ponad 30 000 zł.

Przykład

Dwaj wspólnicy wnieśli wkłady w wysokości 20 000 zł każdy.

Oznacza to, że wspólnicy muszą zapłacić łączny podatek od czynności cywilnoprawnych od wkładów w wysokości 260 zł (250 zł od 30 000 zł + 0,1% od nadwyżki ponad tę kwotę 0,1% * 10 000 zł = 10 zł).

Wraz z zapłatą podatku należy złożyć deklarację PCC-1, chyba że podatek ten pobiera notariusz.

Obowiązku zapłaty PCC nie ma natomiast w przypadku działalności prowadzonej samodzielnie, bez względu na wysokość majątku wprowadzonego do firmy.

OPŁATA NOTARIALNA (MAKSYMALNE STAWKI WYNAGRODZENIA NOTARIUSZY)

W przypadku spółek, których umowa wymaga formy aktu notarialnego, należy się także liczyć z kosztami spisania tego aktu.

Koszty te można znaleźć w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (Dz. U. Nr 148, poz. 1564).

Maksymalna stawka taksy notarialnej wynosi:

przy wartości przedmiotu czynności notarialnej:
do 3 000 zł	100 zł
Powyżej 3 000 zł do 10 000 zł	100 zł plus 3% od nadwyżki powyżej 3 000 zł
Powyżej 10 000 zł do 30 000 zł	310 zł plus 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł,
Powyżej 30 000 zł do 60 000 zł	710 zł plus 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł,
Powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł	1 010 zł plus 0,5% od nadwyżki powyżej 60 000 zł,
Powyżej 1 000 000 zł	5 710 zł plus 0,25% od nadwyżki ponad 1 000 000 zł nie więcej jednak niż sześciokrotno-ść przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim roku, , ogłaszanego do celów emerytalnych w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" przez Prezesa Głównego Urzędu Statysty-cznego, stosowanego poczynając od drugiego kwartału każdego roku przez okres jednego roku.

Za sporządzenie aktu notarialnego dokumentującego:

umowę zobowiązującą, zawartą pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu	50% stawki z pierwszej części tabeli
umowę przenoszącą własność lub użytkowanie wieczyste, w wykonaniu umowy zobowiązującej	50% stawki z pierwszej części tabeli
umowę zbycia własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej	50% stawki z pierwszej części tabeli
przebieg licytacji lub przetargu	50% stawki z pierwszej części tabeli
oświadczenie o przystąpieniu do spółki z o.o. lub objęciu udziału w tej spółce	10% stawki z pierwszej części tabeli
oświadczenie zawierające zgodę osób przystępujących do spółki akcyjnej na zawiązanie spółki, na brzmienie statutu i na objęcie akcji, wyrażoną w innym akcie niż akt obejmujący statut	10% stawki z pierwszej części tabeli
pełnomocnictwo	30 zł
oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku	20 zł

Za sporządzenie:

protokołu zgromadzenia wspólników sp. z o.o. lub walnego zgromadzenia spółdzielni	750 zł
protokołu walnego zgromadzenia akcjonariuszy	1 100 zł
protokołu zgromadzenia wspólników innej spółki niż wymienione albo protokołu posiedzenia zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej spółki prawa handlowego,	500 zł
protokołu niedojścia do skutku licytacji, przetargu lub losowania nagród	100 zł
protokołu przyjęcia dokumentu na przechowanie	50 zł
a za przechowanie dokumentu, od każdego dokumentu	20 zł za każdy rozpoczęty miesiąc
innego protokołu	200 zł

Za poświadczenie:

własnoręczności podpisu albo odcisku palca osoby niepiśmiennej lub nie mogącej pisać na:
dokumentach, jeżeli przedmiot jest oznaczony sumą pieniężną	10% stawki jaka należałaby się, gdyby dokument sporządzono w formie aktu notarialnego,
pełnomocnictwach innych dokumentach	20 zł
zgodności odpisu z okazanym dokumentem	6 zł za każdą stronę

---