,,ZATWIERDZAM'' ……………. dnia …………….

...............................................

(stanowisko służbowe)

...........................................................................

(stopień imię nazwisko)

Data ………………………..

PLAN - KONSPEKT

Do przeprowadzenia zajęć z kształcenia obywatelskiego

z ……………..w dniu ………………….r.

I. TEMAT: /10/ Miejsce chwały oręża polskiego. Wybitnych dowódcy.

II.CEL:

1. Zapoznać szkolonych żołnierzy z wybitnymi Dowódcami Wojska Polskiego.

III.FORMA/METODA: wykład

IV.CZAS: 2 x 45 min

V.MIEJSCE: świetlica

VI. ZAGADNIENIA:

1. Miejsca chwały.

2. Wybitni dowódcy.

VII. LITERATURA:

1. Internet

2. Dominik Strasburger „Zasady sztuki wojennej”

3. „Polskie tradycje patriotyczno-wojskowe”

4. Paweł Jasienica „Polska Piastów”

Przebieg zajęć.

Lp.	Zagadnienie i jej treść	Uwagi
1.	2.	3.
1.	ROZPOCZĘCIE ZAJĘĆ - meldunek; - sprawdzenie obecności; - temat i cel zajęć;	Przyjmuję meldunek od starszego grupy, sprawdzam obecność, podaję temat i cel zajęć, zwracam uwagę na dyscyplinę. Czas: 5 min
2.	CZĘŚĆ GŁÓWNA ZAG.1 Miejsca chwały. Charakterystyka sztuki wojennej Piastów na podstawie znanych bitew: Cedynia(rok 972), Niemcza (1017), wyprawa kijowska (1018), bitwa pod Legnicą(124), Płowce (1331). Pomorze zachodnie ze Szczecinem, Wolinem i Kołobrzegiem opanował Mieszko I w 972 roku. Usiłowali mu w tym przeszkodzić Niemcy utwierdzający swe panowanie nad zachodnimi plemionami słowiańskimi pomiędzy Odrą a Łabą ( w 963 roku wojownicy księcia zostali pokonani przez wojska margrabiego niemieckiej Marchii Wschodniej Wichmana , jednak już cztery lata później Mieszko odniósł nad nimi zwycięstwo , a w 972 roku w bitwie pod Cedynią pokonał następcę Wichmana- Hodona. Wspomniane sukcesy pozwoliły na włączenie Pomorza Zachodniego do Polski. Niemcza (1017). W latach 1015-1018 Polska pod panowaniem Bolesława Chrobrego prowadziła trzecią wojnę z Cesarstwem Niemieckim. Niemcy kilkoma nawrotami próbowali przenieść działania wojenne na teren Polski, podchodzili pod Poznań, Głogów, nic jednak nie wskórali tymi atakami. W 1017 r. Henryk II wyprawił się po raz trzeci w tej wojnie na Polskę. Epilogiem tej wyprawy było trzytygodniowe oblężenie grodu Niemcza, broniącego Wrocławia od południa. W ciągu całej wojny Polska obroniła swą niepodległość i w 1018 roku odniosła również zwycięstwo w pertraktacjach pokojowych w Budziszynie. W rękach Bolesława pozostały Łużyce i Milsko. Wyprawa kijowska(1018). Świadectwem naprawdę dużych możliwości naszej ojczyzny było podjęcie tuż po zakończeniu długotrwałych wojen z zachodnim sąsiadem, zbrojnej wyprawy na Ruś, której władca, Jarosław Mądry , wystąpił jako sojusznik władcy Niemiec. Bolesław opanował stolice Rusi-Kijów i wprowadził na tron swego zięcia i brata Jarosława Mądrego, księcia Świętopełka. Wkrótce powrócił do Polski przyłączając do niej spore tereny - grody czerwieńskie z Przemyślem. Bitwa pod Legnicą(1241). Dziewiątego kwietnia 1241 roku w bitwie pod Legnicą około 9 tysięcy lekkiej jazdy tatarskiej rozbiło siedmiotysięczne wojska książąt śląskich, których dzielny wódz, książe Henryk Pobożny zginął na polu bitwy. Głowę jego obnosili Tatarzy na pice wokół murów grodu, którego jednak niezdobyli. Płowce(1331) Krzyżacy, nie zadowoliwszy się grabierzą Pomorza i nie respektując żadnych wyroków sadowych nakazujących im jego zwrot , poczeli od 1327 roku organizować wyprawy o charakterze niszczycielskim i rabunkowym wgłąb Wielkopolski, Kujaw i na Mazowsze . W 1331 roku na Krzyżaków wracających z wielkim łupem spod Sieradza przez Kujawy napadło pod Płowcami wojsko polskie, uderzyło na tylnią straż armii krzyżackiej i wycieło ją w pień. Starcie Polaków z krzyżackimi siłami, które zjawiły się potem na polu bitwy nie przyniosło rozstrzygnięcia żadnej ze stron. Bitwa pod Grunwaldem w roku 1410 przykładem osiągnięć polskiej sztuki wojennej 15 lipca 1410 roku na polach wsi Grunwald doszło do jednej z największej bitew w ówczesnej Europie. 20 tysięcy ciężko zbrojnego rycerstwa krzyżackiego i jego sojuszników z zachodniej Europy starło się z 30 tys. Wojowników króla Jagiełły, wśród których przeważały słabo uzbrojone, ale ruchliwe oddziały jazdy i piechoty. Bitwą dowodził Jagiełło, ale wbrew ówczesnej praktyce nie ruszył na czele rycerstwa-stał na wzgórzu ze swym oddziałem przybocznym i stosownie do zmian słał kolejne rozkazy do wojsk. Okazał się pierwszym nowoczesnym wodzem w polskiej armii świadomie kierującym działaniami wszystkich oddziałów we wszystkich fazach całodziennej bitwy. Polskie rycerstwo prowadzone przez sławnych rycerzy -Zyndrama z Maszkowic i Zawiszę Czarnego zaatakowało prawe skrzydło rycerstwa niemieckiego. Wróg, choć otrzymał posiłki został zepchnięty ku bagnom, a rozproszone początkowo, źle uzbrojone oddziały litewskie i tatarskie szybko powróciły na pole bitwy i dopełniły pogromu nieprzyjaciela. Większość rycerzy krzyżackich poległa na polu bitwy (z dowodzącym- Ulrykiem von Jungingenem na czele) lub dostała się do niewoli ,z której musieli być wykupieni za sowitą opłatą. Tylko niedobitki zdołały uciec, aż do Malborka. Bitwa warszawska W sierpniu 1920 r. wojska sowieckie zbliżyły się do bram Warszawy. Dla każdego, kto w pierwszych tygodniach sierpnia przyglądał się Polsce z oddali, sukces ofensywy Armii Czerwonej wydawał się już faktem dokonanym. Rzut oka na mapę wystarczał bowiem, aby stwierdzić, że konnicę bolszewicką dzieli od Berlina 10 dni marszu. Ponadto wojska sowieckie dotarły do Pomorza, były raptem 150 kilometrów od Gdańska. Na dodatek od 15 lipca do 24 sierpnia na skutek strajku dokerów niemieckich w Gdańsku, port był zamknięty dla ładunków przeznaczonych dla Polski. Broń i amunicja znajdująca się na statkach francuskich stojących w Gdańsku w tak ważnym momencie nie mogła więc trafić do wojsk polskich broniących stolicy. Tuchaczewski dowodzący agresorami wyznaczył już datę zdobycia Warszawy na 12 sierpnia 1920 roku. Zaczęła się decydująca walka o byt Państwa Polskiego jak również o przyszłość Europy. Przywódcy sowieccy byli całkowicie przekonani, że po upadku Polski uda im się rozpalić rewolucję w całej Europie, co nie było bezzasadne, gdyż w zrewoltowanych wówczas Niemczech do władzy zaczęli dochodzić komuniści. W dniach od 12 do 25 sierpnia rozegrała się tzw. Bitwa Warszawska, która została rozstrzygnięta na korzyść oręża polskiego. Operacja warszawska stanowi jedno z arcydzieł sztuki wojennej. Historia narodu polskiego została tym samym upiększona kartą, której podobne zdarzają się raz w ciągu stuleci. Wojskowa literatura sowiecka, tajemnicę zwycięstwa polskiego upatruje w trzech czynnikach, którymi są: genialność planu polskiego naczelnego dowództwa (Piłsudski), zupełne zaskoczenie kwatery głównej Armii Czerwonej wywołane przez nagły zwrot zaczepny i nieoczekiwany kierunek manewru polskiego z rejonu Dolnego Wieprza na północ (pociągającego groźbę oskrzydlenia wojsk sowieckich), wreszcie szalona szybkość działań i potęga wysiłku ze strony wojska polskiego, któremu dowódcy sowieccy nie mogli przeciwstawić żadnego zorganizowanego oporu z powodu braku czasu. Z woli decydujących czynników państwowych obchodzi cała Polska w dniu 15 sierpnia święto swojego wielkiego zwycięstwa wojennego. Wybór dnia 15 sierpnia był podyktowany również i tym, że jest to jednocześnie święto Matki Boskiej, jedno z najuroczyściej obchodzonych w Polsce i że połączenie uczuć religijnych z uniesieniem patriotycznym stanowić będzie najtrwalszy fundament wartości duchowej polskiego żołnierza. Tak czy inaczej, dzień ten poświęcony jest chwale zwycięstwa — które stało się kamieniem węgielnym naszej niepodległości — a zatem chwale bohaterskiego wojska i Jego Wodza. ZAG. 2 Wybitni dowódcy. Bolesław Chrobry Bolesław Chrobry - drugi z władców Polski, którego uważam za twórcę jej państwowości, także wniósł wielki dorobek w budowę organizmu państwowego. Pierwszym niewątpliwym sukcesem Bolesława był zjazd gnieźnieński z 1000 roku. Słuszna decyzja, jaką okazało się pozwolenie na działalność chrystianizacyjną wygnanemu z Czech biskupowi Wojciechowi, a potem głośne wykupienie jego ciała z rąk pogan zaprocentowało możliwością zaproszenia cesarza Ottona III na pielgrzymkę do grobu świętego. Chrobry nie tylko zaprezentował w widoczny sposób swoją potęgę cesarzowi, ale także dostał do niego włócznię św. Maurycego oraz diadem będące oznakami władzy królewskiej. Podarki te oznaczały prawdopodobnie wstępną zgodę cesarza na koronację Bolesława. Korona była bardzo potrzebna Chrobremu, gdyż stawiała go z miejsca na wyższej pozycji od możnych w swym państwie, nie można było go odtąd tak łatwo pozbawić władzy, gdyż zgodnie ze średniowiecznym pojmowaniem świata korona, a co za tym idzie władza, dana była królowi od Boga i nie wolno było jej go pozbawić (gdyż równoznaczne to byłoby z przeciwstawieniem się woli boskiej). Kolejnym wielkim sukcesem Chrobrego były podboje prowadzone od 1002 do 1018 roku. Długotrwałe wojny z Niemcami o Milsko i Łużyce doprowadziły w końcu do uznania ich przez cesarza Henryka II jako ziemie polskie. Obsadzenie Miśni przez margrabiów przychylnych Polakom także było wynikiem tych wypraw. Z kolei grabież Kijowa przyniosła nowe nabytki na wschodzie - Grody Czerwieńskie. Widać więc, że Bolesław nie tylko utrzymał, ale także kontynuował dzieło ojca. Systematycznie powiększał obszar kraju wykorzystując słabość państw ościennych, czy wewnętrzne spory o władzę (np.: spory Rurykowiczów o władzę na Rusi). Jest jego wielką zasługą utrzymanie względnej integralności Polski w tym okresie, kiedy jeszcze związki pomiędzy poszczególnymi krainami, będącymi jeszcze niedawno oddzielnymi państewkami nie były dość luźne. Ostatnim faktem historycznym świadczącym na korzyść Chrobrego jest jego koronacja w 1025 r. Zgodę tę uzyskał od papieża w momencie bezkrólewia w Niemczech, kiedy to cesarz nie mógł się przeciwstawić tym decyzjom. O tego czasu możemy mówić, że Polska stała się pełnoprawnym, równorzędnym państwem Europy - posiadała rozległe terytorium, była krajem chrześcijańskim, oraz miała koronowanego władcę. W tym okresie zakończył się pierwszy etap powstawania państwowości polskiej a Mieszko I i Bolesław Chrobry z pewnością byli jej głównymi twórcami. Bolesław I Chrobry: - zreorganizował kościół polski uzyskawszy zgodę papieża na utworzenie w 999 roku arcybiskupstwa w Gnieźnie, Polska otrzymała niezależną metropolię kościelną (z arcybiskupstwem w Gnieźnie) i powołano trzy biskupstwa: w Krakowie, Wrocławiu, Kołobrzegu. - lata 992-1002 to okres pokojowy panowania władcy, umacniał wówczas państwo wewnętrznie - wprowadził: · świadczenia (daniny nakładane na zboże), · opłaty celne i myta (opłaty za przejazd przez most, groblę, opłata pobierana od kupców za przewóz towarów i handlowanie nimi) - ograniczał prawo wspólnot opolnych do polowania w lasach - opola i osady pełniły funkcje sądowe - rezydował w grodach bud. w X w., budował grody - namiestnikiem księcia był kasztelan (zajmował się sprawami administracyjnymi) - wznoszono pierwsze budowle kamienne - wojsko rezydowało w Poznaniu, Gnieźnie i Wrocławiu - Chrobry wykupił ciało męczennika - Wojciecha, szeroko rozeszła się sprawa o jego świętości, władca aktywnie poparł starania o kanonizację, czyli o akt kościelny, mocą którego zmarły zostaje uznany za świętego. - Podczas wojen odpadło Pomorze zachodnie, utracono prawdopodobnie Morawy i Słowację. Narastały również napięcia społeczne, albowiem koszta wojen ponosili kmiecie, którzy byli zmuszani do danin i posług, również i drużyna nie odnosiła poważniejszych korzyści. Władysław JAGIEŁŁO Władysław Jagiełło nie miał przydomka, Jagiełło jest jego właściwym imieniem litewskim, natomiast drugie imię, Władysław, otrzymał przyjmując chrzest.  urodził się: około 1351, zmarł: 1434 na tronie w latach 1386 - 1434 Władca prywatnie. Jagiełło był synem wielkiego księcia litewskiego Olgierda i księżniczki twerskiej Julianny. Miał jedenastu braci, wychował się w ostatnim pogańskim państwie w Europie. W podbitej przed Olgierda Rusi. panowało już prawosławie. Zdecydował się przyjąć chrzest w obrządku katolickim z powodów politycznych. Przyjął wtedy imię Władysław (1386 rok). Był mężczyzną średniego wzrostu, o nieco podłużnej twarzy i wesołym spojrzeniu. Odznaczał się rzadko spotykanym wówczas zamiłowaniem do higieny, co dzień bowiem zażywał łaźni. Był wstrzemięźliwy, jadał zawsze proste potrawy i pił tylko wodę, a unikał piwa i syconych miodów. Nie posiadał wykształcenia, ale potrafił docenić wiedzę i rolę nauki. Świadczyć może o tym jego dbałość o Uniwersytet. Lubił malarstwo cerkiewne i muzykę, a jego namiętnością były polowania. Był wrażliwy na piękno przyrody. W obyciu był człowiekiem prostym i bezpośrednim. Po bitwie pod Koronowem Jagiełło odwiedził wszystkich rannych rycerzy i nagrodził ich za poświęcenie w boju. Jako polityk był elastyczny i sprytny, choć nie zawsze lojalny. Bywał drażliwy i uparty, ale zwykle spokojny. Z relacji Długosza wyłania się obraz Władysława, jako wyjątkowo podejrzliwego i zazdrosnego męża. Jagiełło był przywiązany do swej litewskiej ojczyzny. Co rok w końcu listopada jechał na Litwę, aby tam spędzić Boże Narodzenie i Nowy Rok. Przebywając w Koronie unikał Wawelu, którego nie lubił. Wolał przebywać w swojej rezydencji w Korczynie. Władysław Jagiełło był człowiekiem tolerancyjnym w sprawach religijnych. Dzięki temu udawało mu się utrzymywać dobre stosunki z ludnością prawosławną. Darzył sympatią ruch husycki. Musiał jednocześnie bardzo dbać o swój wizerunek prawowiernego neofity i tu szukać należy przyczyn wydania edyktu wieluńskiego. Władysław Jagiełło początkowo myślał o poślubieniu córki księcia moskiewskiego Dymitra Dońskiego. Ostatecznie uległ pokusie otrzymania korony polskiej Doszło do ślubu z Jadwigą, córką Ludwika Andegaweńskiego, królową Polski. Mimo znacznej różnicy wieku, małżeństwo układało się harmonijnie. Niestety królowa zmarła młodo, nie pozostawiwszy następcy tronu. Drugą żoną Władysława Jagiełły była Anna Cylejska, wnuczka Kazimierza Wielkiego. Aby wzmocnić swoje prawo do tronu polskiego, Jagiełło postanowił ożenić się z Piastówną (1402 rok). Małżeństwo nie było udane, królową oskarżono o zdradę. Z tego związku urodziła się królewna Jadwiga, długo uważana za następczynie tronu. Jagiełło nie był zbyt mocno związany emocjonalnie z córką. Gdy zmarła, "na pogrzebie królewny nie widziano, żeby chociaż łzę uronił albo najmniejszy smutek okazał". Po śmierci Anny król zaskoczył wszystkich i trzecie małżeństwo przygotowano w tajemnicy. Wybranką króla była Elżbieta Granowska, wdowa po trzech mężach, matka czworga dzieci, najbogatsza dziedziczka w państwie, w dodatku dama o wyjątkowo bogatej przeszłości. Mimo gwałtownego oporu i oburzenia swego otoczenia, 66-letni Jagiełło ożenił się z Elżbietą (miała wtedy około 45 lat). Wszystko wskazywało na to, że był to najbardziej szczęśliwy związek ze wszystkich małżeństw króla Władysława. Po śmierci żony 70-letni monarcha nadal nie miał syna, a że był jeszcze w dobrej formie, szukano mu nowej kandydatki na żonę. Wybór padł na 17-letnią księżniczkę Sonkę Holszańską. Po przejściu księżniczki na katolicyzm, w 1421 roku odbył się ślub. Trzy lata później urodził się pierwszy syn, Władysław, a wkrótce dwóch następnych. Mimo tego, a może właśnie dlatego, oskarżono królową o niewierność. Co prawda oczyściła się z zarzutów i uznano legalne pochodzenie synów Zofii, jednak popsuło to stosunki między małżonkami. Król Władysław zmarł w 1434 roku w wieku około 83 lat. Po wieczornym spacerze w lesie przeziębił się i dostał zapalenia płuc. Pozostawił po sobie młodą jeszcze wdowę, Zofię i dwóch synów, Władysława i Kazimierza. Zapewnił im sukcesję po sobie. Pochowany został w Katedrze na Wawelu. Władysław Sikorski   Br Władysław Eugeniusz Sikorski urodził się w Tuszowie Narodowym pod Mielcem. Jego ojciec Tomasz był wiejskim organistą, a matka Emilia Albertowicz, córką ekonoma na dworze w Hyżnem. W 1898 r. rozpoczął naukę w seminarium nauczycielskim w Rzeszowie. Dyplom inżyniera na wydziale budownictwa wodnego Politechniki Lwowskiej uzyskał w 1908 r. Pracował jako inżynier przy regulacji Wisły. W przerwie studiów (1904-1905) odbył roczną służbę w armii austriackiej, otrzymując stopień podporucznika rezerwy. Jako oficer rezerwy, Sikorski wykładał taktykę dla uczestników konspiracyjnych kółek wojskowych PPS. W 1908r. był jednym z założycieli Związku Walki Czynnej. W 1910 r. powstała we Lwowie jawna organizacja - Związek Strzelecki, jego prezesem został Sikorski. W późniejszym czasie grupa działaczy niepodległościowych (m.in. J. Piłsudski) utworzyła Komisję Tymczasową Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych. Kierownikiem jej wydziału został Sikorski. Po wybuchu I wojny światowej Sikorski został pierwszym komendantem Polskiej Szkoły Oficerskiej w Krakowie. W okresie od 9 września 1916 r. do stycznia 1917 r. Sikorski dowodził 3 pułkiem II Brygady Legionów. Następnie, aż do kryzysu przysięgowego, kierował Krajowym Inspektoratem Zaciągu. 30 października 1918 r. został mianowany szefem sztabu Komendy Polskiej w Przemyślu, która przyjęła od Austriaków miejscową twierdzę. Po rozpoczęciu walki o Lwów z Ukraińcami był jednym z organizatorów odsieczy tego miasta. Po zakończeniu kampanii ukraińskiej został wyznaczony na stanowisko dowódcy 9 dywizji piechoty, a w styczniu 1930 r. objął dowództwo Grupy Operacyjnej "Polesie", walczącej na kierunku Mozysz-Kalinkowicze. Za sprawne dowodzenie otrzymał awans do stopnia generała-podporucznika. W sierpniu 1920 r. Sikorski objął dowództwo 5 armii, która powstrzymała natarcie wojsk sowieckich w rejonie Modlina i na linii Wkry. Przy końcu sierpnia 1920r. Kierował działaniami pościgowymi związków taktycznych 3 armii. 28 lutego 1921 r. został mianowany generałem porucznikiem, a 3 maja 1922 r. zweryfikowano jego stopień do generała dywizji. 1 kwietnia 1921 Sikorski został wyznaczony na stanowisko szefa Sztabu Generalnego, na którym pozostawał do 16 grudnia 1922r. Po zamordowaniu Prezydenta RP G. Narutowicza, marszałek Sejmu N. Rataj powierzył Sikorskiemu urząd premiera oraz tekę ministra spraw wewnętrznych. Po upadku jego rządu, do wojska powrócił w 1923 r. Na stanowisko generalnego inspektora piechoty. W lutym 1924 r. objął tekę ministra spraw wojskowych. W 1936 r. obok Paderewskiego i Witosa był Sikorski współorganizatorem antysanackiego Frontu. Podczas wojny obronnej we wrześniu 1939 r. Sikorski mimo usilnych starań nie otrzymał przydziału w wojsku polskim. 18 września opuścił kraj. 24 września przybył do Paryża i stanął na czele polskiego rządu emigracyjnego. Jednocześnie został ministrem spraw wojskowych, a od 7 listopada naczelnym wodzem i generalnym inspektorem sił zbrojnych. Był zwolennikiem uregulowania stosunków polsko-radzieckich. Na emigracji Sikorski rozwinął intensywną działalność polityczną, wojskową, społeczną i dyplomatyczną. Osobiście objął pieczę nad formowaniem Wojska Polskiego na obczyźnie. 24 grudnia 1941 r. udał się do Związku Radzieckiego, gdzie pod dowództwem gen. Wł. Andersa formowała się Armia Polska. W dniach 3-4 grudnia 1941 r. Prowadził rozmowy z władzami radzieckimi, które zakończyły się podpisaniem wspólnej deklaracji. Za najcenniejsze rezultaty tych rozmów uważał fakt organizowania w Rosji wojska polskiego. W działaniu Sikorskiego 1942 r. dominowały sprawy polsko-radzieckie, polsko-amerykańskie i polsko-brytyjskie. Wiele czasu poświęcał nasilającemu się w kraju ruchowi oporu. Latem 1943 r. Sikorski udał się do Iraku na inspekcję Armii Polskiej rozlokowanej na Środkowym Wschodzie. Była to jego ostatnia podróż. Wracając zginął 4 lipca 1943 r. w katastrofie lotniczej nad Giblartarem. Został pochowany 16 lipca w Newark pod Londynem, na cmentarzu lotników polskich. 17 IX 1993 jego prochy przeniesiono na Wawel. Sikorski był autorem wielu prac związanych z zagadnieniami wojskowości i polityki, m.in.: O polską politykę państwową, Umowy i deklaracje z okresu pełnienia urzędu prezesa Rady Ministrów 18 XII 1922 - 26 V 1923 (1923), Nad Wisłą i Wkrą. Studium do polsko-radzieckiej wojny 1920 roku (1928), Przyszła wojna - jej możliwości i charakter oraz związane z nimi zagadnienia obrony kraju (1934). Był organizatorem Wojska Polskiego w odrodzonej Rzeczypospolitej (1918-1925). W latach dwudziestych zajmował się zakupem broni dla Wojska Polskiego. W okresie II wojny światowej należał do grona najbardziej zaangażowanych polityków i wojskowych, położył ogromne zasługi dla sprawy Polski na arenie międzynarodowej. Polski Instytut Wojskowo-Historyczny w Londynie nosi imię generała broni Władysława Sikorskiego. W Warszawie, przy ul. Belwederskiej postawiono znakomitemu Polakowi popiersie. Wiele ulic, placów i szkół nosi imię Generała.   Władysław Anders Polski oficer, bojową karierę rozpoczął w 1914., gdy jako porucznik dragonów armii rosyjskiej wyruszył na wojnę. Po utworzeniu I Korpusu Polskiego wstąpił do niego, a po kapitulacji korpusu przed Niemcami przybył do Polski. W wojnie polsko-bolszewickiej był dowódcą 15 Pułku Ułanów Poznańskich. W okresie międzywojennym ukończył Ecole Superieure de Guerre w Paryżu. W 1925r. pełnił obowiązki komendanta Warszawy, a w latach 1926-28 szefa sztabu w Generalnym Inspektoracie Kawalerii. W czasie zamachu majowego w 1926r. opowiedział się po stronie rządowej, ale nie zaszkodziło to jego karierze wojskowej. Piłsudski potrafił docenić prawość jego działania i umiejętności. W latach 1928-37 dowodził Wołyńską Brygadą Kawalerii i następnie Nowogrodzką Brygadą Kawalerii, z którą wyruszył do walki przeciwko Niemcom. Od 12 do 28 września dowodził Grupą Operacyjną Kawalerii. 26 września na drodze kawalerzystów Andersa wycofujących się na południe stanęły oddziały radzieckie, które po walkach wzięły do niewoli większość polskich żołnierzy. Ranny gen. Anders trafił do szpitala, a następnie był więziony w Lwowie i Moskwie. Zwolniony 4 sierpnia 1941r. po zawarciu 30 lipca1941r. polsko-radzieckiego układy, tego samego dnia mianowany naczelnym dowódcą Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR.18 sierpnia dotarł do Buzułuku i przystąpił do organizowania polskiej armii. Z ogromną energią angażował się w poszukiwanie polskich oficerów, którzy w wrześniu 1939r. dostali się do radzieckiej niewoli i znaleźli się w obozach w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku; sprawę tę powierzył rtm. Józefowi Czapskiemu. Wobec szykan wobec władz radzieckich oraz nacisków, żeby nie czekając na uzbrojenie i przygotowanie całej armii wysłać na front tylko jedną dywizję, Anders zdecydował ewakuować oddziały polskie do Persji (Iranu). Na takie rozwiązanie nalegał rząd brytyjski dążący do wzmocnienia własnych oddziałów na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej. Projektu Andersa wycofania całej Armii Polskiej z ZSRR nie akceptował premier Władysław Sikorski, godzący się jedynie na ewakuowanie tych żołnierzy, dla których brakował żywności; uważał, że armia powinna pozostać w ZSRR, gdyż wkroczenie do Polski od wschodu znacznych sił zbrojnych, podlegających rządowi w Londynie, miało być rozstrzygające dla powojennej przyszłości państwa. Po ewakuacji w marcu i sierpniu 1942r. oddziałów do Persji, 12 września 1942r. Anders objął stanowisko dowódcy Armii Polskiej na Wschodzie. Od 19 sierpnia 1943r. dowodził II Korpusem Polskim i w ślad za swoimi żołnierzami25 stycznia 1944r. przybył do Włoch. Na odprawie 24 marca dowódca brytyjskiej 8 armii gen. Oliver Leese zapytał Andersa, czy zdecyduje się atakować Monte Cassino. We wspomnieniach Anders napisał: "Wykonanie tego zadania, ze względy na rozgłos, jaki Monte Cassino zyskało wówczas na świecie, mogłoby mieć duże znaczenie dla sprawy polskiej. Byłoby najlepszą odpowiedzią na propagandę sowiecką, która twierdzi, że Polscy nie chcą bić się z Niemcami... Po krótkim namyśle oświadczyłem, że podejmuję się tego zadania". Natarcia polskie zmusiły Niemców do wycofania się spod Monte Cassino. Dalszy szlak bojowy na czele II korpusu prowadził przez Ankonę, rzekę Cesano i Metauro, linię Gotów i zakończy się zdobyciem Bolonii. Pod koniec wojny Anders pełnił obowiązki Naczelnego Wodza i generalnego inspektora Polskich sił zbrojnych w zastępstwie przebywającego w niewoli gen. Tadeusza Komorowskiego. Po wojnie pozostał w Wielkiej Brytanii, gdzie pełnił funkcję Naczelnego Wodza i generalnego inspektora Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Władze w Warszawie pozbawiły go obywatelstwa polskiego. 8 sierpnia 1954r. razem z Tomaszem Arciszewskim i Edwardem Raczyńskim wszedł w skład tzw. Rady Trzech zastępującej Prezydenta RP. W dziesiątą rocznicę bitwy pod Monte Cassino został mianowany przez rząd emigracyjny generałem broni. Na emigracji wokół niego skupiała się społeczność wojskowa. Zmarł 12 maja 1970r. i zgodnie z jego życzeniem został pochowany na polskim cmentarzu wojennym pod Monte Cassino.	Zagadnienie prowadzę w formie wykładu. Podaję definicję omawianych zagadnień. Zwracam uwagę na opanowanie podstawowych pojęć dotyczących tego zagadnienia. Podaję literaturę gdzie można znaleźć informacje dotyczące tematu zajęć. Zagadnienie prowadzę w formie wykładu. Omawiam zagadnienie wykorzystując prezentacje multimedialną. Zwracam uwagę na opanowanie podstawowych pojęć dotyczących tego zagadnienia. Zwracam uwagę na zainteresowanie tematem. Zadaję pytania sprawdzające stopień jego opanowania zagadnienia
3.	ZAKOŃCZENIE ZAJĘĆ - Omówienie zajęć; - Meldunek; - Postawienie zadań na samokształcenie;	Omawiam przebieg zajęć. Zadaję pytania kontrolne. Wystawiam oceny. Przyjmuję meldunek od starszego grupy o zakończeniu zajęć. Czas: 5min

OPRACOWAŁ:

…………………..

ÓDCA 1 DYWIZJONU

p

---