Marzanka wonna

90a] Marzanka wonna - Asperula odorata

Surowcem zielarskim jest ziele.

Ziele zawiera glikozyd krystaliczny, kumarynę, gorycz, garbniki, kwasy organiczne, sole mineralne.

Surowiec wysuszony [przy więdnięciu także] ma silny i miły charakterystyczny zapach kumaryny, która zostaje uwolniona ze związków glikozydowych.

Marzanka ma działanie uspokajające, rozkurczowe, pobudzające przemianę materii, żółciopędne, moczopędne, narkotyczne i antyseptyczne.

Ziele stosuje się przy dolegliwościach wątroby, skłonnościach do powstawania kamicy nerkowej i żółciowej, przy nieżytach jelit, bezsenności, nerwobólach i stanach podniecenia nerwowego.

90b] Marzanka wonna

.

Roślina trująca. Ze względu na zawartość kumaryny musi być stosowana z umiarem. Większe dawki mogą spowodować ból głowy i nudności.

Roślina objęta częściową ochroną gatunkową w Polsce.

Surowiec zielarski : ziele (Herba Asperulae) zawiera glukozyzydy (m. in. asperuloza), kumarynę, garbniki, związki goryczowe, duże ilości polifenolokwasów , nieznaczne ilości flawonoidów (rutyna, kwercetryna).

Działanie : przeciwbakteryjnie, rozkurczające, uspokajające.

Napar z ziela zmniejsza napięcie ścian naczyń krwionośnych oraz mięśni gładkich układu pokarmowego i moczowego.

Używany jest w zaburzeniach krążenia, żylakach, przy hemoroidach, skurczach jelit i dróg moczowych. Pomaga także przy kamicy i dolegliwościach wątroby.

Służy do zwalczania moli (szkodników) oraz aromatyzowania niektórych gatunków wódek, win i tytoniu.

Ciekawostki: Już 1200 lat temu w Niemczech wytwarzano winną nalewkę z marzanki (tzw. napój majowy).

90c] Marzanka wonna (Asperula odorata),

Surowcem zielarskim są rozkwitające kwiaty wraz z ulistnionymi szczytami pędów.

Ziele marzanki zawiera flawonoidy, garbniki, sole mineralne i glikozydy ulegające częściowemu rozpadowi podczas suszenia, w wyniku czego uwalnia się kumaryna.

Napary z ziela stosowane wewnętrznie działają rozkurczowo na naczynia krwionośne i przewody moczowe.

Poprawiają krążenie krwi i limfy oraz działają uspokajająco.

Marzankę stosuje się w leczeniu zaburzeń krążenia obwodowego, zastojach żylnych, żylakach, w dysfunkcji lub zapaleniu dróg moczowych, nadpobudliwości i nerwicach wegetatywnych.

Uwaga: W dużych dawkach ziele marzanki może powodować nudności, zawroty głowy, nadmiernie zmniejszać krzepliwość krwi lub upośledzać funkcjonowanie wątroby.

Dawniej używana była do przyprawiania win, lecz obecnie obowiązuje zakaz aromatyzowania produktów spożywczych z zastosowaniem wyciągów z marzanki.

Cała roślina ma przyjemny, korzenny, kumarynowy zapach, zawiera bowiem w swym układzie glukozyd hydrolizujący i uwalniający kumarynę.

Ponadto zawiera garbniki, związki goryczkowe i inne substancje dotąd mało zbadane.

Surowiec tego ziela, głównie dzięki zawartości asperulozydu i kumaryny, działa przeciwskurczowo na mięśnie gładkie, nieznacznie przeciwzapalnie i uspokajająco na układ nerwowy.

Przetwory marzanki wonnej rozszerzają naczynia obwodowe, poprawiają krążenie krwi.

Dla tej przyczyny stosuje się ten surowiec w zaburzeniach krążenia obwodowego, w zastojach żylnych, żylakach odbytu, nóg i podudzi.

Ziele to używane jest w postaci naparu jako środek uspokajający i wzmacniający system nerwowy. Surowiec ten działa także moczopędnie i łagodząco przy schorzeniach wątroby; trzustki, przy grysiku dróg moczowych, a także w puchlinie wodnej.

Uwaga: Trzeba pamiętać, że długotrwałe przyjmowanie tego leku może uszkodzić wątrobę.

Napar marzanki: 1/2-1 łyżeczki od herbaty ziela na szklankę wrzątku. Odstawić do naciągnięcia pod przykryciem nie dłużej niż 10 minut i zażywać 2-3 razy dziennie po jednej łyżce stołowej.

W mieszance, w połączeniu z innymi ziołami (ziele ruty, owoc głogu), napar może być częściej stosowany.

Zewnętrznie stosuje się również to ziele w postaci kataplazmów do okładów w stanach zapalnych skóry, przy wypryskach, czyrakach itp., ale w tych przypadkach łączyć w mieszankach wraz z rumiankiem, kwiatem arniki, kwiatem nagietka i korzeniem żywokostu.

90d] MARZANKA WONNA (Asperula odorata)

Surowcem leczniczym jest ziele marzanki - Herba Asperulae.

Ziele zawiera glikozydy, flawonoidy, garbniki, kwasy organiczne, sole mineralne.

Marzanka wykazuje działanie rozkurczowe, moczopędne, uspokajające i nieznacznie przeciwzapalne, poprawia krążenie krwi, przemianę materii.

Stosuje się w zaburzeniach krążenia obwodowego, żylakach, zastojach żylnych, w stanach pobudzenia i nerwicach wegetatywnych, w lekkich stanach skurczowych dróg moczowych i jelit.

Ze względu na możliwość wystąpienia objawów ubocznych zaleca się ścisłe stosowanie do przepisanych dawek i nie przekraczanie terminu przyjmowania leku - od 2 do 3 tygodni.

---