Pytania sprawdzające - Wstęp do prawoznawstwa

- wyjaśnij różnicę pomiędzy definiowaniem prawa sensie przedmiotowym i podmiotowym (W sensie przedmiotowym prawem określa się zbiór norm postępowania, których naruszenie grozi sankcjami. W sensie podmiotowym zaś prawo to uprawnienia przyznawane jednostce przez obowiązujące akty prawne.)

- wymień przynajmniej 3 funkcje prawa, inne niż funkcja stabilizująca, dynamizująca i ochronna (Organizacyjna, represyjna,wychowawcza, kontrolna, regulator konfliktów, kulturotwórcza, dystrybutywna)

- wyjaśnij różnicę pomiędzy definicją prawa naturalnego i prawa pozytywnego (Prawo naturalne to zbiór norm, które obowiązują niezależnie od tego, czy zostały potwierdzone i uznane przez władzę państwową. Ich źródłem jest wyznawany system wartości. Prawo pozytywne to zbiór norm ustanowionych przez władzę publiczną, obowiązujących w danym państwie.)

- przedstaw definicję formuły Gustawa Radbrucha (teza, że w sytuacji, gdy prawo pozytywne narusza elementarne normy moralne, organy państwa nie muszą go stosować, a obywatele nie są zobowiązani do jego przestrzegania.)

- wyjaśnij różnicę pomiędzy normą prawną i przepisem prawnym (Norma prawna jest to norma postępowania, która została ustanowiona przez kompetentne organy władzy publicznej. Przepis prawny jest wyznaczony za pośrednictwem artykułu bądź paragrafu. W gramatycznej formie zdania)

- wymień 3 rodzaje sankcji (Karne, egzekucyjne - polega na przymusowym wykonaniu tego co stanowiło niedopełniony obowiązek adresata , nieważności)

- wymień 3 elementy, z których składa się norma prawna (hipoteza określa warunki zastosowania normy prawnej oraz jej adresata; dyspozycja (wskazuje, co należy zrobić, by uniknąć sankcji),; sankcja określa negatywne następstwa, jakie spotkają adresata, jeśli zachowa się niezgodnie z dyspozycją. )

- zdefiniuj wykładnie prawa (czynność intelektualna, na podstawie której z treści przepisów prawnych są formułowane normy.)

- wymień 3 podstawowe sposoby wykładni prawa (językowa, systemowa i funkcjonalna)

- wykładnia prawa to inaczej INTERPRETACJA prawa

- przedstaw definicję gałęzi prawa (ukształtowany w toku historycznego rozwoju zbiór norm prawnych, które regulują daną dziedzinę stosunków społecznych.)

- wymień 6 najważniejszych gałęzi prawa w prawie polskim (międzynarodowe publiczne, konstytucyjne, administracyjne, karne, cywilne, pracy)

- określ podstawowy podział gałęzi prawa (wymień 2 rodzaje gałęzi prawa) (prawo prywatne i publiczne)

- określ, do której gałęzi prawa publicznego czy prywatnego należą niżej wymienione gałęzie prawa: prawo międzynarodowe publiczne (publiczne), prawo konstytucyjne (publiczne) , prawo administracyjne (publiczne) , prawo karne (publiczne), prawo cywilne (prywatne) , prawo pracy (mieszane).

- zdefiniuj system prawa ( to ogół norm prawnych obowiązujących w państwie w danym czasie.)

- wymień 2 warunki, jakie powinien spełniać system prawa (Powinien być niesprzeczny i zupełny)

- przedstaw podstawowy podział aktów prawnych (wymień 2 rodzaje aktów prawnych) (akty prawne powszechnie i wewnętrznie obowiązujące)

- który akt prawny, z poniżej podanych par, znajduje się wyżej w hierarchii aktów prawnych RP?
(1. KONSTYTUCJA; 2. RATYFIKOWANE UMOWY MIĘDZYNARODOWE; 3. ROZPORZĄDZENIA DYREKTYWY I DECYZJE UE; 4.USTAWY I ROZPORZĄDZENIA Z MOCĄ USTAWY; 5. ROZPORZĄDZENIA; 6. AKTY PRAWA MIEJSCOWEGO)
ustawa (4) czy rozporządzenie (5)? (ustawy wyżej)
akt prawa miejscowego (6) czy rozporządzenie (5)? (rozporządzenia wyżej)
ustawa (4) czy ratyfikowana umowa międzynarodowa (2)? (ratyfikowana umowa wyżej)

- określ zależności pomiędzy aktami prawnymi różnego rzędu (1. Akty niższego rzędu muszą być zgodne z aktami wyższego rzędu. Moc prawna aktów wydawanych przez różne organy państwa i organy samorządu jest zróżnicowana; 2. Akty wyższego rzędu regulują sprawy najistotniejsze i są bardziej ogólne. Ich uszczegółowienie stanowią akty niższego rzędu; 3. Aby wydanie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego było możliwe, musi na to zezwalać ustawa w tzw. upoważnieniu ustawowym. Mówi ona dokładnie, w jakim zakresie można dany akt wydać; 4. Akty równorzędne mogą się wzajemnie uchylać. Akt wyższej rangi uchyla moc obowiązującą aktów niższej rangi.)

- scharakteryzuj 6 podstawowych rodzajów aktów prawnych (Konstytucja - najważniejszy akt prawny w państwie. Określa jego ustrój, kompetencje organów państwowych i relacje między nimi, a także prawa, wolności i obowiązki obywateli.; Ustawa- akt prawny o charakterze ogólnym, uchwalany przez parlament w określonym trybie. Ustawa może regulować każdą sprawę z wyjątkiem sytuacji wprost zakazanych w konstytucji. Formę ustawy muszą mieć takie zagadnienia, jak określenie uprawnień i składu organów państwa, prawa i obowiązki obywateli budżet państwa i podatki.; Ratyfikowane umowy międzynarodowe Ratyfikacja to wyrażenie zgody na związanie się przez państwo treścią umowy przez głowę państwa (w nielicznych państwach przez parlament).Umowy ratyfikowane można podzielić na dwie grupy: te umowy, które nie wymagają zgody sejmu oraz te których ratyfikacja wymaga zgody sejmu wyrażonej w formie ustaw.; Rozporządzenie - akt normatywny, który jest wydawany no podstawie ustawy, aby mogła ona być wykonana przez odpowiednią instytucję wykonawczą.; Akty prawa miejscowego - obowiązują na obszarze działania organu, który go wydał. Pochodzą one od organów państwa (wojewodów) lub organów samorządów. Są to uchwały wydawane przez sejmik wojewódzki, radę powiatu i gminy oraz zarządzenia wydawane przez wojewodę, zarząd województwa, powiatu i wójta, burmistrza, prezydenta), a także organy administracji niezespolonej.; Rozporządzenie z mocą ustawy - akt normatywny o mocy równej ustawie — może on zmienić inną ustawę lub ją uchylić. Wydawany wyłącznie w czasie stanu wojennego. Rozporządzenie może się odnosić do zasad działania organów państwowych lub praw i wolności człowieka. Rozporządzenie wydaje prezydent na wniosek Rady Ministrów w czasie, gdy nie może się zebrać sejm. Musi jednak zostać zatwierdzone na najbliższym posiedzeniu.)

- wymień 4 rodzaje przepisów, które zawiera akt prawny (Przepisy ogólne - określają zakres stosunków społecznych normowanych przez dany akt; Przepisy szczegółowe - zawierają konkretne normy regulujące stosunki społeczne; Przepisy przejściowe i dostosowujące - regulują wpływ nowego prawa na stosunki powstałe w wyniku działania starego prawa.; Przepisy końcowe - m.in. przepisy dotyczące wejścia aktu w życie i wygaśnięcia mocy prawnej.)

- podaj definicję „vacatio legis” (Okres pomiędzy ogłoszeniem aktu normatywnego a jego wejściem w życie.)

- wymień 6 rodzajów dzienników urzędowych (1. Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej; 2,3. Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” oraz „Monitor Polski B";
4. Dzienniki urzędowe ministrów kierujących działami administracji rządowej; 5. Dzienniki urzędowe urzędów centralnych; 6. Wojewódzkie dzienniki urzędowe.)

- do jakich zasad dostępu do prawa odnosi się art. 88 Konstytucji RP (zawiera zasadę jawności i powszechności dostępu do prawa.)

- co stanowi warunek wejścia w życie aktów prawnych. (Warunkiem wejścia w życie ustaw, rozporządzeń czy aktów prawa jest ich ogłoszenie)

Pytania sprawdzające - Elementy prawa cywilnego

- zdefiniuj podmioty prawa cywilnego (2 rodzaje podmiotów) (Osoba fizyczna to w języku prawa określenie człowieka: od momentu jego narodzin do śmierci. Zdolność prawną ma każdy człowiek przez całe życie. Wyjątkowym wypadkiem jest dziecko poczęte, ale jeszcze nienarodzone, któremu przysługuje m.in. prawo do dziedziczenia.; Osoba prawna to jednostka organizacyjna, która może występować jako samodzielny podmiot prawa. Osobami prawnymi są m.in. stowarzyszenia, partie polityczne, związki zawodowe, jednostki samorządu terytorialnego (gmina, powiat, województwo), skarb państwa oraz związki religijne.)

- czy Jan Kowalski, urodzony 3 sierpnia 1953 r. w Warszawie, syn Michała i Joanny, to
podmiot prawa cywilnego (TAK)

- wymień 3 rodzaje norm prawa cywilnego ( 1. Bezwzględnie wiążące - strony stosunku prawnego muszą się zastosować do ich brzmienia, nie mogą samodzielnie kształtować swojego zachowania. Normy te są charakterystyczne dla prawa publicznego; 2. Względnie wiążące - ich zastosowanie zależy od woli stron, gdy nie ustalą one inaczej konsekwencji prawnych. Normy te są charakterystyczne dla prawa prywatnego. Najczęściej w tego rodzaju normach występują zwroty: „z braku odmiennej umowy", „chyba że strony postanowiły inaczej".
3. Semiimperatywne - strony mogą zmienić stosunek prawny, ale tylko na korzyść określonej w normie strony, nie mogą zaś pogorszyć jej sytuacji. Częściowo norma ma więc charakter bezwzględnie wiążący, a częściowo względnie wiążący. Mówi się, że jest to kategoria pośrednia. Normy te mają funkcję ochronną dla podmiotów, które z reguły są stroną słabszą, np. konsumentów)

- zdefiniuj zdolność do czynności prawnych (3 rodzaje) (l. Pełną zdolność do czynności prawnych mają osoby + 18 lat oraz osoby +16 w związku małżeńskim i nie są ubezwłasnowolnione; .2. Ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają osoby małoletnie, które ukończyły 13 lat, a także osoby częściowo ubezwłasnowolnione. Mogą one samodzielnie wykonać niektóre czynności z zakresu prawa cywilnego, np. wydawać zarobione pieniądze. Jednak na wykonywanie niektórych czynności muszą mieć zgodę przedstawicieli ustawowych, którymi w wypadku nieletnich są rodzice, a w przypadku osób częściowo ubezwłasnowolnionych - kuratorzy.; 3. Brak zdolności do czynności prawnych charakteryzuje osoby poniżej 13 roku życia oraz osoby całkowicie ubezwłasnowolnione. Większość czynności cywilnoprawnych mogą dokonywać tylko za zgodą przedstawicieli ustawowych. W wypadku dzieci są to ich rodzice lub opiekunowie, a w wypadku osób ubezwłasnowolnionych - opiekunowie.)

- zdefiniuj ubezwłasnowolnienie (omów 2 rodzaje ubezwłasnowolnienia) (Całkowite - orzekane w sytuacji, gdy nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem np. z powodu choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego, alkoholizmu, narkomanii; częściowe - orzekane w sytuacji, gdy osoba potrzebuje pomocy w prowadzeniu spraw życiowych, czego przyczyną może być choroba psychiczna, lżejsze upośledzenie oraz zaburzenia natury psychicznej.)

- wymień 6 działów prawa cywilnego.(1. Część ogólna; 2. Prawo rzeczowe; 3. Prawo zobowiązań; 4. Prawo spadkowe; 5. Prawo rodzinne; ó. Prawo na dobrach niematerialnych (prawo własności intelektualnej))

Pytania sprawdzające: Elementy prawa karnego

- przedstaw i omów podział przestępstw ze względu na 3 przesłanki

- wymień i omów 4 okoliczności, które mają wyłączać odpowiedzialność karną (Niepoczytalność to sytuacja, w której człowiek nie rozumie znaczenia swoich czynów lub nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem. Przyczyną może być niedorozwój umysłowy lub choroba psychiczna.; Rozkaz jest wyłączony z odpowiedzialności karnej tylko w sytuacji, gdy wykonujący go żołnierz lub policjant nie zdaje sobie sprawy, że popełnia czyn zabroniony. Odpowiedzialność ponosi osoba, która wydała rozkaz.; Stan wyższej konieczności to poświęcenie cudzego dobra, aby zapobiec zagrożeniu dobra społecznego lub dobra jednostki. Poświęcenie cudzego dobra jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy niebezpieczeństwa nie można uniknąć w inny sposób, a dobro chronione ma większa wartość niż dobro poświęcone.; Działanie w granicach uprawnienia dotyczy postępowania osób, które wykonują swoje obowiązki służbowe i działają w granicach swoich uprawnień (np. policjant stosujący siłę).; Eksperyment medyczny - osoba przeprowadzająca eksperyment nie ponosi odpowiedzialności, jeśli może on przynieść duże korzyści medyczne, gospodarcze itp., a uczestnik robi to dobrowolnie i jest poinformowany o wszelkich niebezpieczeństwach z tym związanych.; Obrona konieczna to działanie, które zmierza do odparcia zamachu na dobro społeczne lub dobro jednostki (np. życie, mienie). W obronie koniecznej człowiek podejmuje takie działania, które w innych okolicznościach byłyby karane.)

- omów 5 sposobów popełniania przestępstw (Sprawstwo - sprawcą jest osoba, która sama lub wspólnie z inną osobą dopuszcza się przestępstwa, a także osoba kierująca popełnieniem przestępstwa przez inną osobę lub zlecająca popełnienie przestępstwa.; Podżeganie - nakłanianie innej osoby do popełnienia przestępstwa. Podżegacz jest traktowany jak sprawca - osobo, która chce popełnić przestępstwo, wyręczając się inną osobą.; Pomocnictwo - umożliwienie lub ułatwienie popełnienia przestępstwa (np. przez dostarczenie narzędzi, udzielenie informacji).; Usiłowanie - sprawca podejmuje działania zmierzające do popełnienia przestępstwa, jednak nie następuje skutek w postaci przestępstwa (np. nieudana próba zastrzelenia człowieka).; Przygotowanie - podjęcie czynności mających stworzyć warunki do przedsięwzięcia czynu zabronionego.)

- wymień 3 rodzaje kar (1. Pozbawienie wolności; 2. Ograniczenie wolności; 3. Grzywna)

- wymień 6 rodzajów środków karnych (1. Pozbawienie praw publicznych; 2. Zakaz prowadzenia pojazdów; 3. Zakaz wykonywania zawodu, zajmowania stanowiska lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej; 4. Nawiązka; 5. Przepadek przedmiotów; 6. Publiczne ogłoszenie wyroku)

- wymień 4 etapy procesu karnego (1. Postępowanie przygotowawcze 2. Postępowanie główne 3. Postępowanie apelacyjne)

- scharakteryzuj środki odwoławcze od wyroku (Apelacja to odwołanie od nieprawomocnego wyroku sądu l instancji do sądu II instancji. Apelację można wnieść w ciągu 14 dni od daty doręczenia wyroku wraz z uzasadnieniem. Apelacja może dotyczyć sytuacji naruszenia prawa w czasie postępowania, nieuzasadnionego wymiaru kary oraz ustalenia stanu faktycznego.; Zażalenie jest skierowane przeciwko postanowieniom sądu. Może być wnoszone przez strony w terminie 7 dni od daty wydania postanowienia; Kasacja to nadzwyczajny środek odwoławczy od wyroku sądu II instancji z powodu na ruszenia prawa i procedur w czasie procesu. Prawo jej wniesienia mają strony procesu i inne podmioty (m.in. Rzecznik Praw Obywatelskich, Prokurator Generalny). Termin jej wniesienia to 30 dni od dnia doręczenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem. Funkcję sądu kasacyjnego w sprawach karnych i cywilnych sprawuje Sąd Najwyższy.)

- scharakteryzuj przynajmniej 4 naczelne zasady procesu. (prawdy materialnej - spoczywający na sądzie obowiązek rekonstrukcji fragmentu przeszłości, w którym doszło do przestępstwa.; obiektywizmu - konieczność bezstronnego stosunku sędziego do stron procesu.; domniemania niewinności - oskarżonego należy traktować tak, jakby był niewinny, dopóki nie udowodni mu się winy.; In dubio (pro reo) - w razie wątpliwości rozstrzygać na korzyść oskarżonego.; prawa do obrony - oskarżony w trakcie procesu ma prawo korzystać z pomocy obrońcy. Jeśli oskarżonego nie stać na obrońcę, może zażądać obrońcy z urzędu.; publiczności - zasada jawności procesu. Pełni ona funkcję edukacyjną i daje społeczeństwu możliwość sprawowania kontroli nad pracą sądów. W niektórych sytuacjach (m.in. ze względu na moralność, bezpieczeństwo państwa) może zostać ograniczona.; równouprawnienia stron - oznacza, że strony procesu mają podobne uprawnienia i prawo do stosowania podobnych środków, np. przesłuchiwania świadków, stosowania środków odwoławczych.; inkwizycyjności - polega na tym, że niezależnie od stron sąd sam zbiera dowody i sam ustala okoliczności sprawy)

WSTĘP DO PRAWA MEDYCZNEGO

- czyje prawa i obowiązki obejmuje swoimi regulacjami prawo medyczne, (pacjenta oraz personelu medycznego: lekarz, pielęgniarka)

- relacje pomiędzy jakimi podmiotami obejmuje swoim zakresem prawo medyczne,

(pomiędzy pacjentem, a całą złożoną infrastrukturą instytucjonalną oraz kręgami osobowymi; pacjentem, a personelem medycznym)

- dlaczego termin „prawo lekarskie” nie jest odpowiednim zamiennikiem terminu „prawo medyczne”,

(ze względu na to, że prawo medyczne dotyczy zależności między pacjentem, a podmiotami oferującymi usługi medyczne, a więc nie tylko między lekarzem, a pacjentem; dodatkowo przepisy „prawa lekarskiego” nie byłby adekwatne)

- przepisy jakich gałęzi prawa stanowią również element regulacji prawa medycznego, (prawo cywilne i karne oraz administracyjne)

- czy w Polsce „prawo medyczne” stanowi odrębną gałąź prawa, (NIE)

- dlaczego zapisy Europejskiej Konwencji Biotycznej z 1997 r. powinny być objęte regulacjami prawa medycznego, a nie bioetyki? Znajdź w tekście odpowiedni fragment. (zgodnie z tytułem dotyczy ona „ochrony praw człowieka i godności ludzkiej wobec zastosowań biologii i medycyny”. Ma więc charakter jurydyczny.)

- który dokument prawa międzynarodowego powinien stanowić wzór do stosowania w poszczególnych krajach w budowaniu norm krajowego prawa medycznego, (Model Deklaracji Praw Pacjenta WHO 1994)

- kto powinien „być w centrum” regulacji prawa medycznego, (PACJENT)

- wymień 3 akty prawa międzynarodowego, których przepisy powinny być uwzględnione w regulacjach prawa medycznego, (Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z 1966, Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z 1959 r., a także Europejska Karta Socjalna z 1961r)

- wymień 3 „słabe punkty” obowiązujących obecnie regulacji polskiego prawa medycznego,
(1. wielość źródeł normatywnych; 2. brak ich należytej synchronizacji, fragmentaryczność regulacji; 3. Wzajemne krzyżowanie się)

- uzasadnij, dlaczego tworzenie polskiego systemu prawa medycznego będzie przypominać tworzenie układanki z puzzli? ( w Polsce jest zbyt wiele przepisów zawierających unormowania cząstkowe i niejednokrotnie ze sobą sprzeczne)

ŹRÓDŁA PRAWA MEDYCZNEGO I WYKŁADNIA PRAWA:

- podaj definicję terminu „prawo”, (państwowy system normatywny, czyli normy, które są ustanawiane przez władzę państwową. Tylko takie normy, które mają charakter ogólny i abstrakcyjny)

- scharakteryzuj (podaj 2 przymiotniki) normy prawnej, (abstrakcyjne, ogólne)

- wyjaśnij, co to znaczy, że normy mają charakter ogólny i abstrakcyjny, (ogólny: adresatami są osoby wskazane wg cech ogólnych, a nie tożsamości; abstrakcyjny: nakazują pewne sposoby zachowania za pomocą użycia abstrakcyjnych określeń)

- jaką budowę ma system prawny, (hierarchiczną - poszczególne rodzaje są nadrzędne lub podrzędne względem innych)

- wymień akt prawny, który znajduje się najwyżej/najniżej w hierarchii źródeł prawa w polskim systemie prawnym, (Konstytucja, akty prawa miejscowego)

- uzupełnij zdanie: „USTAWA jest podstawowym rodzajem aktu prawnego”,

- uzupełnij zdanie „Przepisy wykonawcze do ustaw zawierają ...”,

- uzupełnij zdanie „Podstawową jednostką redakcyjną tekstu prawnego jest PRZEPIS”,

- uzupełnij zdanie „Przepis nazwany być może również (artykuł, ustęp lub paragraf) (wymień 3 słowa)”,

- jaką formę gramatyczną ma przepis, (zdania lub kilku zdań)

- na jakie części dzieli się przepis, (punkty, podpunkty lub litery)

- wyjaśnij pojęcia i zależności pomiędzy terminami „norma prawna i przepis prawny”, (Norma prawna - norma postępowania, która została ustanowiona przez kompetentne organy władzy publicznej; Przepis - podstawowa jednostka redakcyjna tekstu prawnego; zależność: Przepis prawny jest wypowiedzią, z której należy poprzez interpretacje odtworzyć istotną treść (normę))

- zdefiniuj pojęcie „wykładnia prawa”, ( INTERPRETACJA przepisu i ustalanie jego sensu)

- wyjaśnij różnicę pomiędzy jednolitym a ujednoliconym tekstem aktu prawnego, (tekst jednolity - oficjalny komunikat o tym jak brzmi aktualna treść aktu; Teksty ujednolicane to aktualizacje ustaw (tekstu jednolitego)

- dlaczego przestrzeganie zasad Kodeksu Etyki Lekarskiej ma charakter obowiązku prawnego, (został uchwalony i wprowadzony w życie na podstawie upoważnienia zawartego w ustawie o izbach lekarskich; przestrzeganie jest wymuszane przymusem państwowym)

- dokończ zdanie: „Samorządy zawodowe nie mają charakteru dobrowolnego”.

PRAWA PACJENTA:

- wymień 6 podstawowych kategorii praw, które zapisane są w Deklaracji Praw Pacjenta WHO
(1. Prawo do informacji; 2. Prawo do wyrażania zgody na zabiegi i leczenie; 3. Prawo do intymności i poszanowania godności; 4. Prawo do opieki i leczenia; 5. Prawo pacjenta nieletniego; 6. Prawa do skargi)

- do ilu praw pacjentów odnosi się Europejska Karta Praw Pacjentów (do 14)

- jak nazywa się międzynarodowy dokument, który chroni prawa dziecka przebywającego w szpitalu (Europejska Karta Praw Dziecka w Szpitalu)

- z ilu punktów/praw składa się Europejska Karta Praw Dziecka w Szpitalu (10)

- omów, czego dotyczy Dyrektywa Unii Europejskiej o transgranicznych prawach pacjentów
(Niniejsza dyrektywa przewiduje stworzenie ogólnych ram dla:

• objaśnienia praw pacjentów w zakresie ich dostępu do transgranicznej opieki zdrowotnej (opieka zdrowotna świadczona lub przepisana w innym państwie członkowskim niż państwo ubezpieczenia) i prawa do zwrotu kosztów,

• zagwarantowania jakości i bezpieczeństwa opieki, którą pacjenci otrzymają w innym państwie UE,

• promowania współpracy między państwami członkowskimi w zakresie opieki zdrowotnej.)

- omów, na czym polega „autoryzacja” pacjenta przez Narodowy Fundusz Zdrowia dla potrzeb podjęcia leczenia w innym kraju Unii Europejskiej

- wymień 3 przypadki, w których Narodowy Fundusz Zdrowia może odmówić pacjentowi zgody na podjęcie leczenia za granicą
(1. świadczeń wymagających pozostania w szpitalu na co najmniej jedną noc;

2. wysokospecjalistycznych i kosztownych świadczeń;

3. w określonych poważnych przypadkach związanych z jakością lub

bezpieczeństwem opieki zapewnianej za granicą.)

- pacjent wykonujący zabieg poza granicami swojego kraju może domagać się od NFZ zwrotu kosztów zabiegu. Określ koszty do jakiej wysokości mogą być zwrócone przez NFZ?

- kto pokrywa koszty zabiegu wykonywanego u pacjenta, korzystającego z zapisów Dyrektywy Unii Europejskiej o transgranicznych prawach pacjentów? (Pacjent, po czym ewentualnie otrzymuje zwrot od państwa)

- gdzie można otrzymać szczegółowe informacje dotyczące stosowania zapisów Dyrektywy Unii Europejskiej o transgranicznych prawach pacjentów?

- od kiedy mówić można w Polsce o istnieniu ogólnych zapisów dotyczących praw pacjentów (wymień rok i nazwę aktu prawnego) (od 1991 r., kiedy to w formie ogólnych zapisów znalazły się w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej.)

- kto (jakie osoby i instytucje) są zobowiązane do poszanowania i przestrzegania praw pacjenta
(osoby wykonujące zawód medyczny oraz każda osoba uczestnicząca w udzielaniu świadczeń zdrowotnych; zakłady opieki zdrowotnej, praktyki lekarskie, pielęgniarskie i położnicze; organy władzy publicznej w zakresie ochrony zdrowia: MZ, wojewoda, NFZ, samorządy zawodów medycznych, producenci leków, produktów leczniczych, wyrobów medycznych, aptek)

- wyjaśnij, czego dotyczy ustawa o akredytacji w ochronie zdrowia

- kto, według zapisów ustawy o akredytacji w ochronie zdrowia, wydaje podmiotowi udzielającemu świadczeń zdrowotnych potwierdzenie spełniania określonych standardów ich udzielania (Minister Zdrowia)

- kto według ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta jest uprawniony do informowania pacjenta o jego stanie zdrowia

- w jakim zakresie według ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta pielęgniarka może informować pacjenta

- czy Polska Karta Praw Pacjenta to jeden dokument czy zbiór podstawowych unormowań prawnych zebranych w jednym opracowaniu (zbiór podstawowych unormowań prawnych zebranych w jednym opracowaniu)

- kto pełni obecnie funkcję Rzecznika Praw Pacjenta w Polsce (KRYSTYNA BARBARA KOZŁOWSKA)

- ile praw ogólnych zawiera ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (10)

- przed jakim organem według ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta pacjent może dochodzić swoich praw

- jaki warunek musi być spełniony, żeby pacjent mógł wyrazić skuteczną prawnie zgodę

- czy zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem można pobierać zgodę in blanco od pacjenta

- wymień akty prawne, na których oparte są zapisy Polskiej Karty Praw Pacjenta

- który artykuł Konstytucji RP odnosi się bezpośrednio do praw pacjenta (art. 68)

- czy pacjent może dochodzić swoich praw na podstawie Polskiej Karty Praw Pacjenta

- wymień prawa pacjenta określone w ustawie o zawodzie pielęgniarki i położnej z 2011 r.

- do jakich świadczeń opieki zdrowotnej ma pacjent, który jest ubezpieczony

- co oznacza zakwalifikowanie danego świadczenia opieki zdrowotnej do „pozytywnego koszyka
świadczeń”

- kto ma prawo do świadczeń opieki zdrowotnej (osoby ubezpieczone)

- kto ma dostęp do dokumentacji medycznej pacjenta (Naturalnie uprawnionym do wglądu w dokumentację jest sam pacjent. Oprócz niego do dokumentacji ma dostęp jego przedstawiciel ustawowy oraz osoba upoważniona przez pacjenta. Po śmierci pacjenta krąg osób uprawnionych do wglądu w dokumentację zawęża się do tych osób, które zostały upoważnione do tego przez pacjenta za jego życia.; ZOZ, lekarze, pielęgniarki, położne; organy władzy publicznej, NFZ, sądy i prokuratorzy, organy rentowe i orzekające o niepełnosprawności; za zgodą pacjenta zakłady ubezpieczeń)

- gdzie pacjent może się zwrócić, gdy jego prawa zostały naruszone - wymień szczegółowo wszystkie organy.
( Rzecznika Praw Pacjenta w Narodowym Funduszu Zdrowia; Biuro Praw Pacjenta przy Ministrze Zdrowia lub wszcząć wobec winowajcy postępowanie sądowe)

System prawny w Rzeczpospolitej Polskiej

- co to jest absolutorium? - Brak przeciwwskazań ze strony senatu

- kto w Polsce stoi na czele władzy wykonawczej? - Premier

- czy Premier i Prezes Rady Ministrów to ta sama funkcja w państwie? - TAK

- wymień członków Rady Gabinetowej - Prezydent, członkowie rady ministrów

- na czym polega czynne prawo wyborcze? .W Polsce czynne prawo wyborcze przysługuje wszystkim obywatelom polskim, którzy ukończyli 18 lat (najpóźniej w dniu głosowania), a którym prawo to nie zostało odebrane prawomocnym wyrokiem sądowym (pozbawienie praw publicznych) i nie są ubezwłasnowolnieni.

- na czym polega bierne prawo wyborcze? Prawo do kandydowania

- na czym polegają wybory pośrednie? Wybory kilkustopniowe

- na czym polegają wybory bezpośrednie? Wybory jednostopniowe

- jak długo trwa w Polsce cisza wyborcza? Od 24.00 dnia poprzedzającego wybory do końca głosowania.

- jaki jest minimalny wiek osiągnięcia czynnego prawa wyborczego? 18 lat

- wymień 6 organów posiadających inicjatywę ustawodawczą?

Senatowi (jako całej izbie)

Prezydentowi RP

Radzie Ministrów (rządowi)

posłom, przy czym Regulamin Sejmu wymaga, by projekt był zgłoszony przez grupę 15 posłów lub poselską komisję sejmową

grupie co najmniej 100 tysięcy obywateli - obywatelska inicjatywa ustawodawcza.

- podaj liczbę obywateli, która posiada w Polsce inicjatywę ustawodawczą? 100 tysięcy

- ilu przymiotnikowe są wybory do Sejmu? wymień te przymiotniki pięcioprzymiotnikowe, powszechne, równe, bezpośrednie i proporcjonalne oraz tajne głosowanie

- kto (podaj nazwę komisji) w Polsce przeprowadza wybory? Państwowa komisja wyborcza

- jaka jest hierarchia źródeł prawa w Polsce? Konstytucja, ratyfikowane umowy międzynarodowe, ustawy, rozporządzenia, akty prawa miejscowego

Sejm Senat

- z jakiej liczby senatorów składa się Senat RP? - 100

- na jaką kadencję (w latach) wybierany jest obecnie w Polsce Senat? 4 lata

- kto tworzy Zgromadzenie Narodowe? Sejm i senat

- która izba parlamentu zwana jest „pierwsza izbą”? Sejm

- która izba parlamentu zwana jest „drugą izbą”? Senat

- wymień i omów minimum 3 funkcje parlamentu? Funkcja ustrojodawcza - dzięki tej funkcji parlament ma prawo uchwalić konstytucję lub wprowadzić do niej zmiany.

Funkcja ustawodawcza - na jej mocy, parlament ma prawo do stanowienia ustaw, które są podstawowymi aktami prawnymi, powszechnie obowiązującymi w danym państwie.

Funkcja kreacyjna - polega na powoływaniu członków, którzy wchodzą w skład organów państwowych. W Polsce Sejm wyznacza członków Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu. Wskazuje kandydata (za zgodą Senatu) na prezesa Najwyższej Izby Kontroli, Rzecznika Praw Obywatelskich, prezesa Instytutu Pamięci Narodowej oraz prezesa Narodowego Banku Polskiego.

- wymień członków Prezydium Sejmu? i Marszałek Sejmu wraz z wicemarszałkami

- wymień 3 rodzaje większości w parlamencie? Kwalifikowana, Bezwzględna, Zwykła

- co to jest immunitet parlamentarny? instytucja prawna, mocą której osoba z niej korzystająca nie podlega określonym przepisom, do przestrzegania których inne osoby są zobowiązane. Immunitet może też oznaczać ograniczenie odpowiedzialności prawnej danej osoby z tytułu pełnienia przez nią określonej funkcji. Istotą immunitetu jest więc wyłączenie spod określonego obowiązku.

- co to jest opozycja?  ugrupowanie lub grupa ugrupowań, w szczególności partii politycznych, sprzeciwiających się polityce rządu lub większości sejmowej

- co to jest koalicja? porozumienie partii politycznych w celu powołania wspólnego rządu.

- z jakiej liczby posłów składa się Sejm RP? 460

- ile lat trzeba ukończyć, żeby zostać w Polsce posłem? 21 lat

- ile lat trzeba ukończyć, żeby zostać w Polsce senatorem? 30 lat

- jakie są kompetencje Marszałka Sejmu? przewodniczenie obradom Sejmu;

stanie na straży jego praw oraz reprezentowanie Sejmu na zewnątrz;

przekazywanie Senatowi oraz przedstawianie Prezydentowi RP do podpisu uchwalonej ustawy;

- podaj definicję klubów i kół parlamentarnych? w polskim parlamencie: grupa ludzi, która została powołana na zasadzie politycznej, tworząca pewną frakcję.

Zgodnie z regulaminami Sejmu[1] i Senatu[2], klub poselski tworzy co najmniej 15 posłów, a senacki co najmniej 7 senatorów. Posłowie wraz z senatorami mogą tworzyć wspólny klub parlamentarny.

Parlamentarzyści podczas dyskusji mogą zabierać głos w imieniu własnym lub swoich klubów, wówczas czas wystąpienia jest zliczany dla całego klubu. Parlamentarzysta może należeć tylko do jednego klubu poselskiego, senackiego lub parlamentarnego.  jedna z form zrzeszenia posłów i senatorów w polskim parlamencie.

Zgodnie z regulaminami Sejmu[1] i Senatu[2], zarówno koło poselskie, jak i senackie musi liczyć co najmniej 3 członków. Posłowie wraz z senatorami mogą tworzyć wspólne koło parlamentarne.

Koło poselskie, w przeciwieństwie do klubu, nie może być reprezentowane w Konwencie Seniorów chyba, że w dniu rozpoczęcia kadencji Sejmu reprezentowało osobną listę wyborczą. Regulamin Sejmu i Senatu przewiduje także możliwość porozumienia kilku kół tak, by łączna liczba posłów wynosiła co najmniej 15 - wtedy możliwe jest wspólne reprezentowanie w Konwencie Seniorów. Parlamentarzysta może należeć tylko do jednego koła poselskiego, senackiego lub parlamentarnego.

Obecnie w Sejmie funkcjonuje jedno koło (Koło Poselskie Inicjatywa Dialogu), do którego należy 4 posłów. W Senacie funkcjonuje jedno koło (Koło Senatorów Niezależnych), do którego należy 4 senatorów.

- co to jest wotum zaufania/wotum nieufności?

podjęta w specjalnym głosowaniu uchwała parlamentu w systemie rządów parlamentarno-gabinetowych, wyrażająca brak zaufania do działalności ministra albo rządu, prowadząca do ich dymisji. Jest to instrument egzekwowania politycznej odpowiedzialności ministra czy rządu.

Zaufania - podjęta w specjalnym głosowaniu uchwała parlamentu w systemie rządów parlamentarno-gabinetowych, wyrażająca zaufanie do działalności rządu, kończąca proces powoływania rządu lub aprobująca jego bieżącą działalność.

Prezydent

- na jaką kadencję (w latach) wybierany jest obecnie Prezydent RP? 5 lat

- kto sprawuje w Polsce obowiązki Prezydenta w razie jego śmierci? Marszałek Sejmu

- kto pełni funkcje Głowy Państwa w Polsce? Prezydent

- ile kadencji można w Polsce sprawować urząd Prezydenta? 2

- co oznacza sytuacja, w której Prezydent kieruje projekt aktu prawnego do Trybunału

Konstytucyjnego: czy Prezydent popiera czy nie zgadza się z tym aktem? Nie zgadza

- jaki warunki muszą być spełnione, żeby odbyła się II tura wyborów prezydenckich? W przypadku, gdy żaden z kandydatów nie otrzyma wymaganej liczby głosów, dwa tygodnie później odbywa się II tura głosowania, w której uczestniczą dwaj kandydaci z największą liczbą głosów z I tury. Dla zwycięstwa w II turze wystarczy otrzymać więcej głosów, niż inny kandydat (co jednak też znaczy ponad połowę ważnie oddanych głosów, ponieważ głos jest ważny tylko gdy oddany na któregoś z tych dwóch kandydatów).

- ile procent głosów musi otrzymać kandydat na Prezydenta, żeby został on wybrany w I turze

wyborów prezydenckich? 50%

- ile lat trzeba ukończyć by móc ubiegać się o objęcie urzędu Prezydenta PR? 35 lat

- przed kim odpowiada Prezydent, gdy naruszy Konstytucję lub popełni przestępstwo? Trybunał Stanu

Konstytucja

- do kogo należy władza zwierzchnia w Polsce? Do narodu

- jak określa się ustrój Rzeczypospolitej Polskiej? Demokracja parlamentarna

- co to jest ustawa zasadnicza? Konstytucja

- w którym roku uchwalono obecnie obowiązującą w Polsce Konstytucję RP? 1997

- co to jest preambuła?  wstęp do aktu prawnego

- jaki akt prawny jest najwyższym aktem prawnym w RP? Konstytucja

- na czym polega trójpodział władzy? Ustawodawcza, Wykonawcza i Sądownicza. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wykonawczej i władzy sądowniczej.

Władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat, władzę wykonawczą Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów, a władzę sądowniczą sądy i trybunały.

- wskaż, które artykuły w tekście Konstytucji RP dotyczą ochrony zdrowia? Art. 68. art. 76.

STOWARZYSZENIA PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH:

Idea zrzeszania się pielęgniarek i współpracy na świecie i w Europie zainicjowana została przez przywódczynie ruchu zawodowego, pionierki nowoczesnego pielęgniarstwa i edukacji pielęgniarek w XIX wieku i rozwijana w kolejnych stuleciach.

Aktualnie w Polsce działa 20 organizacji zawodowych pielęgniarek i położnych. Intensywna współpraca wszystkich organizacji umożliwi szybsze osiąganie pożądanej, zgodnej ze standardami jakości opieki, oraz wspólnych celów, ułatwi osobistą integrację i zespołowe współdziałanie. Solidaryzowanie się organizacji pielęgniarskich wzmocni ich siłę i da im wsparcie i możliwości doradztwa w walce o prawa grupy zawodowej i prawa odbiorcy usług pielęgnacyjnych i edukacyjnych. Uświadomi także rządom oraz przedstawicielom administracji państwowej, pacjentów, służby zdrowia, stowarzyszeń i korporacji zawodowych potrzebę ciągłego dialogu, wzajemnego szacunku, budowania wspólnej strategii, poszukiwania dróg kompromisu.

Jedność skłoni również do wspólnej, pogłębionej refleksji i namysłu nad celami pielęgniarstwa w nowym stuleciu i dzielącymi nas różnicami oraz stworzy nową szansę na rozwój zawodu i organizacji pielęgniarskich wynikającą z poczucia wspólnoty.


- Określ, co jest głównym celem działania Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego

- popularyzowanie nauki w zakresie pielęgniarstwa i dziedzin pokrewnych oraz kształtowanie postaw etycznych członków PTP

-wspieranie pielęgniarek, pielęgniarzy i położnych w zakresie zawodowego i naukowego rozwoju

-prowadzenie badań naukowych w zakresie pielęgniarstwa i wcielanie ich do pracy zawodowej

-współpraca międzynarodowa i krajowa z instytucjami i organizacjami naukowymi w zakresie wymiany doświadczeń

- Ile oddziałów terenowych ma Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie? 16

- W którym roku powstało Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie? 1957

- Czy Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie posiada osobowość prawną? Tak

- Ile wynosi roczna składka członkowska na rzecz Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego? 72zł

- Czy Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie jest członkiem Międzynarodowej Rady Pielęgniarek (ICN)? Tak

- Wymień organizacje międzynarodowe, których członkiem jest Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie?

Międzynarodowej Rady Pielęgniarek (ICN)

Europejskiego Forum Narodowych Stowarzyszeń Pielęgniarek i Położnych, WHO (EFNNMA)

Europejskiego Forum Stowarzyszeń Pielęgniarskich przy UE (EFN)

Europejskiej Grupy Pielęgniarek Badaczy (WENR)

- Jaki organ Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego jest jego najwyższą władzą? Krajowy Zjazd Delegatów

- Uzupełnij zdanie: Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie jest ... (wstaw odpowiednie słowo) organizacją pielęgniarek i położnych Polską ??
- Jak się nazywa obecny Prezes Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego? Maria Cisek

- Jaką odznakę przyznaje Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie? Odznakę Honorową PTP

- Towarzystwem o jakich charakterze jest Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie? Pożytku publicznego

- Czy Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie prowadzi swoją działalność odpłatnie? Nie

- Kto może zostać członkiem Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego? Każda pielęgniarka

- Wymień tytuł czasopisma, które wydawane jest przez Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie? Problemy Pielęgniarstwa

- Jaki organ jest podstawową jednostką organizacyjną Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego? Koło

- Ilu członków może powołać Koło Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego. 10

- wymień co najmniej 3 pielęgniarskie towarzystwa naukowe zajmujące się szczegółowymi dziedzinami pielęgniarstwa  Polskie Towarzystwo Położnych
- Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Onkologicznych
- Krajowe Stowarzyszenie Pielęgniarek Medycyny Szkolnej
- Polskie Towarzystwo Pielęgniarstwa Ratunkowego

- wymień co najmniej 3 inne organizacje zrzeszające pielęgniarki i położne w Polsce. - Stowarzyszenie Menedżerów Pielęgniarstwa
- Fundacja Rozwoju Pielęgniarstwa Polskiego
- Katolickie Stowarzyszenie Pielęniarek i Położnych
- Niezależne Forum Pielęgniarek i Położnych

- wymień co najmniej 3 międzynarodowe organizacje pielęgniarskie

- Międzynarodowa Rada Pielęgniarek

- Europejskie Forum Narodowych Stowarzyszeń Pielęgniarek i Położnych WHO

- Europejskie Forum Stowarzyszeń Pielęgniarskich przy UE
- Europejska Grupa Pielęgniarek Badaczy 

- wymień tytuł czasopisma naukowego wydawanego przez Międzynarodową Radę Pielęgniarek Międzynarodowy przegląd Pielęgniarski

- która międzynarodowa organizacja pielęgniarska jest oficjalnie uznana przez Komisję Europejską za oficjalne przedstawicielstwo pielęgniarek w organach Unii Europejskiej

Europejskie Forum Stowarzyszeń Pielęgniarskich przy UE

- która z międzynarodowych organizacji pielęgniarskich stworzyła Kodeks Etyki dla Pielęgniarek - Międzynarodowa Rada Pielęgniarek

PRAWA CZŁOWIEKA:

- wymień 3 cechy charakteryzujące prawa człowieka UNIWERSALNE, WERTYKALNIE INDYWIDUALNE· OGRANICZONE · PRZYRODZONE · NIENARUSZALNE

· NIEZBYWALNE

- która organizacja międzynarodowa przyczyniła się do rozwoju praw człowieka na świecie ONZ, Amnesty International
- na jakie generacje dzieli się obecnie prawa człowieka - wymień i omów te generacje

I generacja - prawa osobiste i polityczne

prawo do życia,

· wolność osobista,

· wolność od niewoli i poddaństwa,

· wolność od tortur i innego nieludzkiego albo poniżającego traktowania,

· wolność wypowiedzi,

· wolność sumienia i wyznania,

· prawo do poszanowania życia prywatnego,

· prawo do własności,

· prawo do obywatelstwa,

· prawo do sądu,

· prawo do wolnych wyborów,

· wolność zrzeszania się,

· prawo petycji do władz publicznych.

II generacja - prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne

· prawo do pracy,

· prawo do nauki,

· prawo do ochrony zdrowia,

· prawo do zabezpieczenia społecznego,

· prawo do urlopu i wypoczynku,

· prawo do korzystania z dóbr kultury.

III generacja - prawa kolektywne, solidarnościowe

· prawo do życia w pokoju,

· prawo do rozwoju,

· prawo do zdrowego środowiska naturalnego,

· prawo dostępu do informacji,

· prawo do wspólnego dziedzictwa ludzkości,

· prawo do pomocy humanitarnej.

- wymień i omów co najmniej 5 praw człowieka wymienionych w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka

prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa swej osoby.

prawo do uznawania wszędzie jego osobowości prawnej.

prawo swobodnego poruszania się i wyboru miejsca zamieszkania w granicach każdego Państwa.

prawo opuścić jakikolwiek kraj, włączając w to swój własny, i powrócić do swego kraju.

prawo do posiadania obywatelstwa.

- wskaż organizację międzynarodową, której organem wykonawczym jest Europejski Trybunał Praw Człowieka Europejskiej Konwencji Praw Człowieka

- wymień 3 organizacje pozarządowe zajmujące się ochrona praw człowieka i omów cele ich działalności Amnesty International zapobieganie naruszeniom fundamentalnych praw człowieka, Human Rights Watch obronie wolności słowa i przekonań, zwalczaniu cenzury, zapewnieniu oskarżonym prawa do uczciwego procesu i ewentualnego azylu, Helsińska Fundacja Praw Człowieka Prowadzi szeroki program edukacji w zakresie ochrony praw człowieka

- wymień dokumenty (podaj ich nazwy), które stanowią podstawę afrykańskiego/interamerykańskiego/arabskiego systemu praw człowieka

Karta praw człowieka i ludów/ amerykańska konwencja praw człowieka/ Arabska karta praw człowieka

- kto w Polsce obecnie pełni funkcję Rzecznika Praw Obywatelskich

Dr hab. Irena Lipowicz

- wymień 44 organy, które mają w Polsce gwarantować bezpośrednio przestrzeganie praw człowieka

- co oznacza skrót OBWE Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie

- jakie organy (wymień 3) zajmują się ochroną praw człowieka w Unii Europejskiej

Parlament Europejski, Trybunał Sprawiedliwości oraz Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich,

- kiedy obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka, wyjaśnij, dlaczego to jest ten dzień 10 grudnia, w rocznicę podpisania Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka 

- wymień przynajmniej 3 kraje, w których najczęściej łamane są prawa człowieka

Birma, Korea Północna, a także Libia,

- jak brzmi nazwa pierwszej deklaracji na temat praw człowieka przyjętej przez Organizację Narodów Zjednoczonych Powszechna deklaracja praw człowieka

- ile artykułów liczy Powszechna Deklaracja Praw Człowieka 30

- wymień 10 praw, o których mowa w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka

prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa swej osoby.

prawo do uznawania wszędzie jego osobowości prawnej.

prawo swobodnego poruszania się i wyboru miejsca zamieszkania w granicach każdego Państwa.

prawo opuścić jakikolwiek kraj, włączając w to swój własny, i powrócić do swego kraju.

prawo do posiadania obywatelstwa.

prawo do swobodnego uczestniczenia w życiu kulturalnym

prawo do nauki

prawo do stopy życiowej

prawo do urlopu i wypoczynku

prawo do pracy

- kogo dotyczy Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Wszystkich

- co składa się na Międzynarodowy Zbiór Praw Człowieka

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka wraz z Międzynarodowym Paktem Praw Człowieka i Obywatela i Międzynarodowym Paktem Praw Ekonomicznych, Społecznych i Kulturalnych.

- wymień niektóre z komisji ONZ zajmujących się problematyką praw człowieka

Komisja Praw Człowieka, Komisja ds. Społecznej Pozycji Kobiet, Podkomisja ds. Zapobiegania Dyskryminacji Mniejszości i Ich Obrony oraz Podkomisja ds. Wolności Informacji i Prasy.

- ile państw jest reprezentowanych w Komisji Praw Człowieka 53 kraje ze wszystkich regionów świata.

- który z głównych komitetów Zgromadzenie Ogólnego ONZ zajmuje się większością spraw związanych z prawami człowieka Trzeci Komitet (sprawy społeczne, pomoc humanitarna i kultura)

- jaka jest różnica pomiędzy konwencją a deklaracją

Konwencja jest prawnie wiążącą umową, nabierającą mocy po ratyfikacji przez pewną liczbę państw. Deklaracja nie jest wiążaca w sensie prawnym, ale jako dokument przyjęty przez wspólnotę międzynarodową ma charakter moralnego zobowiązania.

- która z głównych agend ONZ jest powołana do rozpatrywania skarg obywateli w sprawie łamania praw człowieka.

Komitet Praw Człowieka, który monitoruje przestrzeganie postanowień Międzynarodowego Paktu Praw Człowieka i Obywatela.

- kto obecnie w Polsce pełni funkcję Rzecznika Praw Dziecka Marek Michalak

- wymień 3 akty prawne, które obecnie gwarantują przestrzeganie praw dziecka w Polsce Konstytucja, Konwencja praw dziecka,

- który artykuł Konstytucji RP odnosi się do ochrony praw dziecka w Polsce Art.72  Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

- w którym roku Polska ratyfikowała Konwencję o prawach dziecka  7 czerwca 1991

- omów zastrzeżenia Polski do ratyfikacji Konwencji o prawach dziecka Zgodnie z pierwszym zastrzeżeniem, a wbrew tekstowi konwencji, dziecko adoptowane nie ma prawa poznać danych swoich rodziców naturalnych. Drugie zastrzeżenie dotyczy zapisu o wieku, w którym istnieje możliwość powołania do służby wojskowej lub podobnej i uczestnictwa w działaniach wojennych, a które będzie regulowane zgodnie z przepisami obowiązującymi w Polsce (ale nie niższym niż 15 lat). 

- wymień akt prawny, który określa kompetencje i sposób powoływania Rzecznika Praw Dziecka ustawa z dnia 6 stycznia 2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka

- jaki organ państwa powołuje Rzecznika Praw Dziecka w Polsce Sejm

- jak długo trwa kadencja Rzecznika Praw Dziecka 5 lat

- uzupełnij zdania po zapoznaniu się z tekstem Ustawy z dnia 6 stycznia 2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka (Dz. U. z dnia 31 stycznia 2000 r.)

Art. 2. 
1. W rozumieniu ustawy dzieckiem jest każda istota ludzka od poczęcia do osiągnięcia
pełnoletności.
Art. 6.
(...)
3. Ta sama osoba nie może być Rzecznikiem dłużej niż przez dwie kolejne kadencje.

- w którym roku uchwalono Konwencję o prawach dziecka  20 listopada 1989 

- która organizacja międzynarodowa uchwaliła Konwencję o prawach dziecka  Zgromadzenie Ogólne ONZ

- jak nazywa się organ ONZ nadzorujący realizację przez państwa świata ochrony praw dziecka  Komitet Praw Dziecka

- omów szczególny udział Polski w tworzeniu Konwencji o prawach dziecka Polska ratyfikowała Konwencję 7 czerwca 1991 r., jednak z pewnymi zastrzeżeniami oraz własną interpretacją niektórych przepisów. Zgodnie z pierwszym zastrzeżeniem, a wbrew tekstowi konwencji, dziecko adoptowane nie ma prawa poznać danych swoich rodziców naturalnych. Drugie zastrzeżenie dotyczy zapisu o wieku, w którym istnieje możliwość powołania do służby wojskowej lub podobnej i uczestnictwa w działaniach wojennych, a które będzie regulowane zgodnie z przepisami obowiązującymi w Polsce (ale nie niższym niż 15 lat). Oba te zastrzeżenia zostały przez Polskę wycofane z dniem 4 marca 2013 roku^[5]. Prócz powyższych, w następujących po tych zastrzeżeniach deklaracjach (będących w istocie interpretacjami) strona polska stwierdza, że prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania oraz wyrażania własnych poglądów przez dziecko i występowania w sprawach dziecka dotyczących, w postępowaniu administracyjnym i sądowym jest obwarowane poszanowaniem władzy rodzicielskiej i musi być zgodne z polskimi zwyczajami i tradycjami dotyczącymi miejsca dziecka w rodzinie i poza rodziną. W drugiej deklaracji strona polska stwierdza, że poradnictwo dla rodziców oraz wychowanie w zakresie planowania rodziny powinno pozostawać w zgodzie z normami moralności^[6].

- z ilu artykułów składa się Konwencja o prawach dziecka 54

- wymień 4 rodzaje praw, które chronione są zapisami Konwencji o prawach dziecka

- czego dotyczą protokoły dodatkowe do Konwencji o prawach dziecka.

wymień 4 rodzaje praw, które chronione są zapisami Konwencji o prawach dziecka

---