Rdest ostrogorzki

131a] Rdest ostrogorzki - Polygonum hydropiper

Surowcem farmakopealnym jest ziele rdestu ostrogorzkiego

Ziele zawiera flawonoidy - do 3% (kwercytryna, kwercetyna, hiperozyd, persykaryna, izoramnetyna, ramnazyna, rutyna, 7-metyloester persykaryny i in.), garbniki - do 5%, olejek eteryczny poligodialem, konifertyfoliną, izotadeonalem, varburganalem; ponadto saponiny, kwas elagowy, kwas galusowy, barwnik - fagopirynę.

Kwas elagowy - dipepsyd kw. galusowego rozpuszczalny w gorącym alkoholu, silnie hamuje krwawienie.

Działanie: Wyciągi z ziela rdestu ostrogorzkiego i pienistego uszczelniają i wzmacniają naczynia

krwionośne, likwidują biegunki, działają silnie przeciwkrwotocznie - hemostatycznie (zwiększają lepkość czyli krzepliwość krwi, a odkrył to radziecki uczony - Krawkow), lekko narkotycznie i wyraźnie

przeciwbólowo (soki, wyciągi alkoholowe).

Ponadto flawonoidy zawarte w surowcu działają żółciopędnie, moczopędnie, przeciwzapalnie, przeciwobrzękowo, a garbniki - odkażająco.

Wskazania: nadmierne krwawienia miesiączkowe, krwotoki maciczne, krwiomocz, choroba wrzodowa, krwawienia z przewodu pokarmowego, hemoroidy połączone z zaparciami (wyciąg glicerynowy), biegunka

(w tym także krwawa),krwotoki z nosa, krwawiące rany (okłady i jednoczesne picie soku lub maceratu),

pękanie l przepuszczalność naczyń krwionośnych - plamice, żylaki, upławy, zapalenie przydatków, stany

zapalne pochwy, krwawiączka, grypa, gruźlica, ostry kaszel, stany zapalne naczyniówki, spojówek l gałki ocznej, wybroczyny na siatkówce, nadciśnienie.

Przeciwwskazania: zakrzepy krwi w naczyniach krwionośnych, zawał, dusznica bolesna, zapalanie żył,

słabe krążenie mózgowe, wieńcowe l w kończynach.

Macerat: 4 łyżki świeżego lub suchego ziela zalać 1 szkl. wody przegotowanej o temp. pokojowej;

macerować pod przykryciem 6-8 godzin; przecedzić. Pić 4-6 razy dz. po 100 ml (w skazach krwotocznych i w krwotokach) lub 3 razy dz. po 100 ml, w innych chorobach. Niemowlętom nie podawać (bezpieczniejsze są inne rdesty i przy tym nie drapiące w gardle). Dzieci ważące 15-20 kg - 21-23 ml, 25-30 kg - 35-42 ml, 35-40 kg - 50-57 ml, 45-50 kg - 64-71 ml, 3-4 razy dz.; w razie krwotoków - częściej.

Pulvis Polygoni hydropiperis: suche ziele zmielić na pył; zażywać 3-4 razy dz. po pół łyżeczki.

Mel Polygoni hydropiperis: na każdą łyżeczkę proszku rdestowego dać 1 łyżkę miodu i 1 łyżeczkę

gliceryny, wymieszać. Zażywać 3 razy dz. po 1 łyżce.

Wyciąg glicerynowy: pół szkl. świeżego lub suchego, zmielonego ziela zalać 100-120 g gliceryny;

wytrawiać 14 dni; odcedzić wyciąg od masy (do gliceryny można dodać 50 ml alkoholu 40% w celu lepszej ekstrakcji, zwłaszcza w przypadku suchego surowca, który pochłania dużo rozpuszczalnika).

Zażywać 2-3 razy dz. po 2 łyżeczki płynu rozmieszanego z sokiem owocowym.

Alkoholatura zimna: 1 szkl. świeżego ziela zalać 300 ml wódki; wytrawiać 10 dni; przefiltrować.

Zażywać 3-4 razy dz. po 5 ml lub stosować zewnętrznie do przemywania, spryskiwania ran, ropni,

owrzodzeń, wyprysków, pryszczy i opryszczek.

Intrakt rdestowy - Intractum Polygoni hydropiperis: pół szkl. świeżego ziela zalać 400 ml alkoholu

40-70% o temp. 75 u; wytrawiać 10 dni; przefiltrować. Stosować jak alkoholaturę.

Nalewka rdestowa - Tinctura Polygoni hydropiperis: pół szkl. suchego ziela zalać 300 ml

wódki; wytrawiać 14 dni; przefiltrować. Zażywać 3 razy dz. po 5-10 ml lub używać

zewnętrznie.

Nalewką i intraktem z rdestu nożna spróbować leczyć teleangiektazje, dermatozy i trądzik różowaty.

Sok rdestowy - Succus Polygoni hydropiperis: świeże ziele zmielić przez maszynkę do mięsa; każdą 1 szkl.masy roślinnej zalać 100 ml przegotowanej wody o temp. 30-40 C; macerować pod przykryciem 8 godzin; odcedzić miazgę od wyciągu, ale jej nie wyrzucać lecz przepuścić jeszcze przez sokowirówkę. Oba wyciągi połączyć. Sok pić 3-4 razy dz. lub w razie krwotoków częściej po 30-50 ml. Na zimę zakonserwować poprzez zalanie alkoholem lub gliceryną (100 ml na 100 ml).

Wówczas taki lek zażywać 3-4 razy dz. po 2 łyżeczki. Przechowywać w lodówce!

Galaretka rdestowa: 1 czubatą łyżkę żelatyny spożywczej zalać 40O ml wrzącej wody (wodę wlewać

stopniowo i wszystko razem starannie mieszać),gotować 1-2 minuty stale mieszając aż do całkowitego rozpuszczenia się żelatyny, następnie dodać 3 łyżki gliceryny i 5 łyżek suchego lub 8 łyżek świeżego

mielonego ziela rdestu, zagotować, wymieszać i przelać do słoika, zakręcić, a następnie przenieść w zimne miejsce; w czasie zastygania galaretki masa roślinna opadnie na dno naczynia, a ciała czynne zawarte w niej przejdą do samego leku (ulegną rozpuszczeniu).

Galaretkę rdestową zażywać 3-4 razy dz. po 1 łyżce (w razie krwawień częściej) lub stosować zewnętrznie do leczenia ran oraz do hamowania krwotoków.

Doskonale leczy biegunki i nieżyt żołądka, wybitnie zwiększa krzepliwość krwi.

Lekko ogrzaną galaretkę rdestową (o temp, ok. 37 C) można wprowadzać do odbytu przy pomocy gruszki lewatywowej w ilości 100 ml.

Takie wlewy doodbytnicze stosować w przypadku guzków krwawniczych, bolesnych biegunek

podrażniających śluzówkę odbytu, świądu, w razie nieprzyjemnego parcia na kał, np. podczas niestrawności oraz w stanach zapalnych.

Rp. ziele rdestu (obojętnie którego) - 2 łyżki, ziele glistnika - 2 łyżki, liść mięty - 2 łyżki

Wymieszać. 1 czubatą łyżkę żelatyny spożywczej zalać stopniowo 400 ml wrzącej wody, gotować 2 minuty na wolnym ogniu stale mieszając aż do rozpuszczenia żelatyny. Do wody żelatynowej wsypać powyższą mieszankę, wymieszać i przelać do słoiczka; na końcu proponuję do płynu wlać 4 łyżki gliceryny płynnej.

Lek przenieść do zimnego miejsca aby zastygł, a masa roślinna opadła na dno naczynia. Zażywać 2-3 razy dz. po 1 łyżce lub stosować doodbytniczo po ogrzaniu do temp. 37 stopni C w ilości 2 łyżek.

Lek działa przeciwbólowo, znieczulająco, przeciwkrwotocznie, przeciwzapalnie, rozkurczowo, odkażająco. Zażyty doustnie działa ponadto wiatropędnie, żółciopędnie, uspokajająco i lekko przeczyszczająco.

Wskazania: zaparcia, bolesna, drażniąca śluzówkę biegunka, hemoroidy, parcie na kał w czasie

niestrawności, stany zapalne odbytu i jelita grubego, krwawienia wewnętrzne, bóle brzucha, wzdęcia,

skurcze.

Rp. ziele rdestu - 1 łyżka, ziele skrzypu - 1 łyżka, liść pokrzywy - 1 łyżka, ziele ruty - 1 łyżka, ziele jemioły - 1 łyżka

Wymieszać. 2 łyżki mieszanki zalać 2 szkl. wrzącej wody; gotować 3 minuty; odstawić na 20 min;

przecedzić. Pić 3-4 razy dz. po 150 ml.

Wskazania: nadmierne krwawienia miesiączkowe, zapalenie przydatków, upławy,

pękanie i przepuszczalność naczyń krwionośnych, wybroczyny na siatkówce,

nadciśnienie, zapalenie naczyniówki, gałki ocznej i spojówek, krwawiączka, trądzik

różowaty, plamice, teleangiektazje, hemoroidy, krwiomocz, krwotoki z nosa, choroba wrzodowa, krwawa biegunka, schorzenia wątroby, trzustki i śledziony, żylaki kończyn.

131b] RDEST OSTROGORZKI (Polygonum hydropiper)

Surowcem leczniczym jest ziele rdestu ostrogorzkiego - Herba Polygoni hydropiperis.

Surowiec zawiera flawonoidy (rutyna, kwercetyna), garbniki hydrolizujące i skondensowane, kwasy

fenolowe, olejek eteryczny, sole mineralne (potas), wosk, substancje barwnikowe.

Rdest ma działanie przeciwkrwotoczne, poprawiające krzepliwość krwi, ściągające, tonizujące naczynia krwionośne, obniżające ciśnienie krwi, uszczelniające naczynia włoskowate, przeciwzapalne, przeciwprzesiękowe.

W większym stopniu niż na jelita rdest ostrogorzki działa na macicę (choć słabiej niż wyciągi ze sporyszu).

Stosuje się w krwawieniach wewnętrznych, przede wszystkim z narządów rodnych, zwłaszcza w zbyt długotrwałym i obfitym miesiączkowaniu.

Podobnie podczas krwawienia z drobnych naczyń i włośniczek oraz żylaków odbytu.

Rdest jest nieskuteczny w krwawieniach na tle hemofilii.

131c] Rdest ostrogorzki

Roślina lecznicza i trująca- ostry, gorzki, piekący smak.

Surowiec zielarski : ziele rdestu ostrogorzkiego (Herba Polygoni hydropiperis). Zawiera olejek lotny z

ketonem poligononem, związki flawonowe ok. 2,3%, garbniki ok. 4%, glikozydy.

Działanie : wyciąg z ziela hamuje niezbyt obfite krwawienia wewnętrzne.

Podwyższa krzepliwość krwi i obniża ciśnienie. Nikłe działanie przeciwbakteryjne.

Stosowany pomocniczo przy zbyt długotrwałym i obfitym miesiączkowaniu.

Uwaga: Roślina w większych ilościach może być trująca. Nie należy przekraczać

dawki 1-2 łyżek na osobę.

Z suszonego ziela sporządza się herbatkę zmniejszającą krwawienie przy hemoroidach i menstruacji, oraz do przemywania ran i płukania jamy ustnej.

W warunkach polowych można używać świeżych liści do tamowania krwawienia ale ostrożnie, gdyż

nadmiar może podrażnić skórę.

131d] Rdest ostrogorzki - Polygonum hydropiper

Surowcem jest ziele. Ziele jest bezwonne, ale w smaku bardzo palące. Po wysuszeniu i zaparzeniu traci

palący smak.

Surowiec zawiera liczne flawonoidy, rutynę, związki garbnikowe oraz liczne kwasy, a m.in. kwas fenolowy, mrówkowy, walerianowy i jabłkowy.

Ponadto zawiera olejek eteryczny, składniki mineralne oraz witaminy C i K.

Napar tego surowca zwiększa wydalanie moczu, zwiększa krzepliwość krwi i tamuje nieco krwawienia,

obniża ciśnienie krwi, działa też przeciwbiegunkowo i zapierająco.

Napar tego ziela stosuje się (10 g na szklankę wrzątku, pić po 1/4 szklanki kilka razy dziennie) przy krwawieniach guzów odbytniczych oraz bolesnej i nadmiernej menstruacji i w krwawieniach z przewodu pokarmowego i moczowego.

---