Pięciornik gęsi [srebrnik]
113a] Pięciornik gęsi [srebrnik] - Patentilla anserina
Skład chemiczny: flawonoidy, garbniki, wit C, sole mineralne.
Działanie: przeciw skurczom mięśni gładkich, środek pobudzający tworzenie soków żołądkowych, żółciopędny, ściągający, przeciw biegunkom, hamujący krwawienia.
Srebrnik ma właściwości przeciwbiegunkowe.
Skuteczny przeciw skurczom, zwłaszcza mięśni gładkich [mechanizm działanie nie jest całkowicie znany]. Łagodzi skurcze przy miesiączkowaniu.
Zwiększa wydalanie żółci, kwasu żołądkowego [działanie to można powiększyć przez stosowanie
odpowiednich mieszanek].
Srebrnik pobudza pracę żołądka łącznie z centurią i miętą; wiatropędny z koprem i arcydzięglem;
żółciopędny z mięta i zielem szanty.
Odwar: 1-2 łyżeczki lub 1 łyżka ziół na 1 szkl wody; pić 2-3 razy dziennie po 1/4-1/2 szkl.
Jeśli zależy nam na obecności garbników lepiej przygotować napar [15min pod przykryciem] i pić 2-3 szkl dziennie.
113b] Pięciornik gęsi [srebrnik]
Działanie: przeciwbiegunkowe, żółciopędne, rozkurczowe na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego i
macicy. Przeciwzapalne. Hamuje drobne krwawienia z naczyń włosowatych i uszczelnia je.
Stosuje się w bólach brzucha, zaburzeniach trawienia, w bolesnym miesiączkowaniu.
Odwar: 1 łyżkę ziela zalać 1 szkl wrzątku i gotować pod przykryciem na wolnym ogniu przez 3 min,
odstawić na 10min. Pic po 1/4 szkl 3 razy dziennie po jedzeniu w zaburzeniach trawiennych oraz bolesnym miesiączkowaniu.
113c] Srebrnik - pięciornik gęsi
Inne nazwy: srebrnik. gęsiówka, drabinki, dziewicze ziele.
W lecznictwie stosowane jest ziele pięciornika. Srebrnik działa ściągająco, przeciwzapalnie i
przeciwskurczowo.
Znajduje zastosowanie e schorzeniach przewodu pokarmowego jak biegunki, nieżyt żołądka i jelit, wzdęcia, odbijania, „kolki jelitowe” i wątrobowe oraz zaburzenia trawienia.
Pięciornik gęsi działa także przeciwskurczowo w schorzeniach macicy - wskazany przy bolesnym miesiączkowaniu.
Przy bólach kurczowych można także stosować zewnętrznie okłady ze świeżych liści.
Napar: 1 łyżkę ziela zalać 1 szkl wrzątku, zostawić na 15min. Pic 2 razy dziennie po 1 szkl.
Uwaga: Dawki większe niż zalecane mogą wywołać nudności z zaparciem.
113d] Pięciornik gęsi
Skład chemiczny: garbniki hydrolizujące i katechinowe, flawonoidy, związki gorzkie, śluz, cukry, kwasy organiczne, proteiny, cholina, wit C, sole mineralne.
Działanie: przeciwskurczowe, ściągające, żółciopędne, pobudzające wydzielanie soków trawiennych.
Zastosowanie: w przewlekłych nieżytach żołądka i jelit, biegunkach, przy braku łaknienia, wzdęciach, bólach brzucha na tle spastycznym.
Srebrnik poprawia trawienie, wpływa dodatnio na czynność wątroby - szczególnie wskazany jest przy
bolesnych skurczach i wzdęciach. Podawany jest również w astmie.
Pięciornik gęsi bywa najczęściej stosowany, w zależności od rodzaju schorzenia, w mieszankach
ziołowych np:
- w spazmatycznych bólach żołądka - z rumiankiem, majerankiem, melisą
- w braku łaknienia - z krwawnikiem, tysiącznikiem [centurią], miętą
- przy wzdęciach - z koprem ogrodowym i włoskim, rumiankiem, tatarakiem
- przy chorobach wątroby i pęcherzyka żółciowego - z miętą, rumiankiem, drapaczem.
W leczeniu przewlekłych nieżytów żołądka [letnie biegunki] srebrnik bywa łączony w równych ilościach z kłączem pięciornika kurze ziele oraz owocami czarnej jagody.
Jako środek przeciwbiegunkowy, popularny zwłaszcza w Bułgarii, stosowany jest napar z ziela srebrnika 20g, ziela rdestu ptasiego 15g i babki lancetowatej 10g.
2 łyżeczki tej mieszanki zaparza się 1 szkl wody. Należy pić kilka razy dzienne w podzielonych porcjach.
Napar: 1 łyżkę mieszanki [srebrnika, pięciornika kurze ziele i owoców czarnej jagody] zalać 1 szkl wrzątku, zaparzać 15 min, podawać do picia około 1/4 szkl 2-3 razy dzienni między posiłkami [napar możliwie najcieplejszy].
113e] Pięciornik gęsi (srebrnik) - Potentilla anserina
Surowcem jest ziele srebrnika
Srebrnik zawiera garbniki - do 6%, flawonoidy, żywice, kwasy organiczne, cholinę,
wit. C - 80-100 mg/100 g, śluzy i inne substancje nie poznane.
Srebrnik działa przeciwbiegunkowo, przeciwzapalnie, antyseptycznie, ściągająco,
przeciwkrwotocznie, moczopędnie, żółciopędnie, rozkurczowo i przeciwkaszlowo; reguluje wypróżnienia i krwawienia miesiączkowe oraz przemianę materii; „czyści krew”.
Wskazania: nieżyt jelit i żołądka, niestrawność, zaburzenia trawienia, choroba wrzodowa, kaszel, krztusiec, choroby skórne i zakaźne, nieregularne i nadmierne krwawienia miesiączkowe, upławy, brak apetytu.
Napar: 2 łyżki suszu zalać 1 szkl. wrzącej wody; odstawić na 20 minut; przecedzić. Pić kilka razy dz. po 1 szkl.; niemowlęta ważące 3-4 kg -9-11 ml, 5-6 kg - 14-17 ml, 7-8 kg - 20-23 ml, 3-4 razy dz.; dzieci ważące 9-10 kg - 25-28 ml, 15-20 kg - 42-57 ml, 25-30 kg - 71-85 ml, 35-40 kg - 100-115 ml, 45-50 kg - 130-150 ml, 3-4 razy dz.
Odwar: 2 łyżki liści lub ziela gotować w 1 szkl. wody przez 5 minut; odstawić na 20 minut; przecedzić.
Pić jak napar.
Nalewka srebrnikowa - Tinctura Anserinae: 1 szkl. liści lub ziela zalać 400 ml wódki; wytrawiać 14 dni; przefiltrować. Zażywać 3-4 razy dz. po 5 ml.
Schorzałe miejsca (trądziki, pryszcze, łojotok, łojotokowe zapalenie skóry, rany, oparzenia, owrzodzenia, liszaje, ropnie, nadżerki, odparzenia, pleśniawki, zajady, afty itd.) pędzlować lub przemywać nalewką 6 razyw ciągu doby. Mocnym odwarem (2 łyżki suszu na 1 szkl. wody) płukać jamę ustną przy stanach zapalnych i założeniowych (ropnych) oraz profilaktycznie 4-6 razy w ciągu dnia.
Stosować też do przepłukiwania i nasiadówek przy schorzeniach narządów płciowych.
W chorobach oczu (stany zapalne, zakażeniowe, łzawienie, światłowstręt, opuchnięcie, przemęczenie,
pieczenie) stosować 15 minutowe (co 5 minut zmieniane) okłady z naparu 3 razy w ciągu doby (+ wszystkie witaminy! lub preparat mineralno-witaminowy).
Rp. ziele srebrnika - 1 łyżka, kwiat rumianku - 1 łyżka, kwiat (ziele) wrzosu - 1 łyżka, kwiat lipy - 1 łyżka
Wymieszać. Przyrządzić i dawkować jak napar srebrnikowy.
Wskazania: zaburzenia trawienia (w tym także u niemowląt), kaszel, przeziębienie,
choroby zakaźne, nieżyt jelit l żołądka.
Rp. ziele srebrnika - 1 łyżka, ziele dziurawca - 1 łyżka, ziele lub sam kwiat krwawnika - 1 łyżka, kwiat
rumianku - 1 łyżka, ziele mięty - 1 łyżka, ziele ruty - 1 łyżka, liść rozmarynu - 1 łyżka, ziele hyzopu - 1
łyżka, liść melisy - 1 łyżka, ziele glistnika - 1 łyżka, kłącze tataraku - 1 łyżka
Wymieszać bardzo starannie. Przyrządzić i dawkować jak napar srebrnikowy.
Mieszanka bardzo cenna.
Wskazania: niedostateczne, zaburzenie w wydzielaniu i zastoje żółci, kamica żółciowe, niewydolność i
zapalenie wątroby, bóle wątroby, pęcherzyk l trzustki, stany zapalne żołądka i jelit, biegunka, niestrawność, zaburzenia trawienia, brak apetytu, osłabienie, choroby skórne i zakaźne, bóle brzucha, stany zapalne i zakażeniowe układu oddechowego, kaszel, przeziębienie, zaburzenia hormonalne i przemiany materii.
113f] PIĘCIORNIK GĘSI (Potentilla anserina)
Surowcem leczniczym jest ziele pięciornika gęsiego - Herba Anserinae.
Ziele zawiera garbniki katechinowe, flawonoidy (kemferol, kwercetynę, kwercetynę), fitosterol, kwasy organiczne (askorbowy), cholinę, związki żywicowe, śluzowe i białkowe, związki goryczowe, sole
mineralne, witaminę C.
Pięciornik gęsi wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwskurczowe, ściągające, przeciwbiegunkowe, pobudzające trawienie, wiatropędne, przeciwastmatyczne.
Stosuje się przy złej fermentacji jelitowej, w zaburzeniach trawiennych, w zaburzeniach miesiączkowania i w bolesnym miesiączkowaniu.
Ziele stosuje się w kompozycji z innymi ziołami.
113g] Pięciornik gęsi - srebrnik
Surowiec: Ziele pięciornika
Ziele srebrnika zawiera garbniki, flawonoidy, cholinę, związki goryczkowe, kwasy organiczne, śluz, sole mineralne i znaczne ilości witaminy C oraz inne związki.
Surowiec działa przeciwskurczowo, ale tylko w obrębie mięśni gładkich macicy, przewodu pokarmowego i w słabszym stopniu na drogi żółciowe.
Nie obejmuje w tym względzie naczyń krwionośnych ani dróg moczowych.
Ziele to stosuje się w stanach skurczowych macicy, w zaburzeniach i bólach menstruacyjnych, jak również w skurczach jelit, żołądka i dróg żółciowych oraz przy kolce jelitowej, wzdęciach i przy braku apetytu.
W medycynie ludowej, obok tych schorzeń, stosuje się także ten surowiec w
przewlekłych biegunkach, krwawieniach wewnętrznych, przy katarze kiszek i
zaburzeniach trawienia.
Napar: 1 łyżkę ziela zalać 1 szklanką wrzątku, a po 15 minutach przecedzić i pić po
1/l szklanki 3 razy dziennie.
Dla wzmocnienia rozkurczowego działania tego ziela napar sporządza się w połączeniu z rumiankiem,
liściem melisy, majeranku, kolendry lub ziela glistnika.
W leczeniu woreczka i dróg żółciowych do ziela srebrnika dodaje się do zaparzenia liście mięty, korę
kruszyny, ziele szanty, jaskółcze ziele, korzeń mniszka lekarskiego, korzeń cykorii-podróżnika i kwiat
kocanki, względnie jedno z tych ziół.
W schorzeniach żołądka i przewodu pokarmowego napar pięciornika gęsiego wzmacnia się dodając
mieszanki z krwawnika, liści mięty, melisy, ziela rzepiku i bylicy pospolitej (stosować jak wyżej).
113h] Pięciornik gęsi, srebrnik (Potentilla anserina)
Surowcem leczniczym są zbierane podczas zakwitania kwiaty, liście i rozłogi bez korzeni.
Ziele zawiera flawonoidy, witaminę C, kwas bursztynowy, cholinę, histydynę, sole mineralne, gorycze,
garbniki i inne związki.
Duża zawartość garbników w pięciorniku powoduje że zmniejsza on stany zapalne błon śluzowych,
uszczelnia naczynia włosowate i działa przeciwbiegunkowo.
Substancje przeciwutleniające jak, witamina C i kwercetyna chronią ściany naczyń krwionośnych i
działają rozkurczowo na mięśnie gładkie układu oddechowego, pokarmowego i krwionośnego.
Preparaty z ziela pięciornika wywierają regulacyjny wpływ na procesy trawienia i dlatego stosuje się je
przy leczeniu biegunek, wzdęć i innych zaburzeń trawiennych.