Grupa a

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Imię i nazwisko

Poniższy test składa się z 17 zadań. Przy każdym poleceniu podano

liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź.

Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie
29 punktów.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Data

. . . . . . . . . . . . . . . .

Klasa

1. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1)

Ewolucja prowadzi do

A. zmniejszenia się różnorodności organizmów.

B. powstawania coraz prostszych form organizmów.

C. zmniejszania się liczby gatunków.

D. powstawania nowych gatunków.

2. Wykreśl wyrazy tak, aby powstało zdanie prawdziwe. (0-2)

Archeopteryks to forma pośrednia między gadami / rybami a gadami / ptakami.

3. Podkreśl cechy rybie ichtiostegi. (0-1)

płetwa ogonowa, cztery kończyny, linia boczna, zęby, długi ogon

4. Przyporządkuj dowodom ewolucji odpowiednie przykłady. (0-4)

A. narządy homologiczne . . .5 . . . .

B. narządy szczątkowe . . .4 . . . .

C. relikty . . .1 . . . .

D. ogniwa pośrednie . . 3. . . . .

1. latimeria

2. skrzydło ważki i skrzydło ptaka

3. ichtiostega

4. zęby mądrości człowieka

5. kończyna górna człowieka i kończyna przednia psa

Ilustracje do zadań 5.-7.

5. Napisz, jakie narządy - analogiczne czy homologiczne - przedstawiono na ilustracjach. (0-1)

Są to struktury homologiczne, ponieważ pełnią tą samą funkcję, choć różnią się wyglądem .

6. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1)

Kończyny przednie delfina i nietoperza mają

A. podobną budowę i wspólne pochodzenie ewolucyjne.

B. różną budowę, ale pełnią te same funkcje.

C. podobną budowę i pełnią te same funkcje.

D. tę samą budowę, ale różne pochodzenie ewolucyjne.

7. Na podstawie ilustracji zapisz jedno podobieństwo i jedną różnicę w budowie kończyny przedniej delfina i nietoperza. (0-2)

Podobieństwo: składają się z tych samych kości (kość ramienna, kości przedramienia, kości nadgarstka, śródręcza i palców).

Różnica: np. w kończynie przedniej delfina jest więcej kości palców niż w kończynie przedniej nietoperza, kości w kończynie przedniej nietoperza są długie i cienkie.

8. Podkreśl struktury analogiczne. (0-3)

A. Liście dębu i ciernie kaktusa.

B. Skrzydła motyla i skrzydła ptaka.

C. Skrzydła nietoperza i kończyny grzebne kreta.

D. Kończyny przednie kota i delfina.

E. Odnóża skoczne pasikonika zielonego i kończyny tylne żaby.

F. Odnóża grzebne turkucia podjadka i kończyny grzebne kreta.

9. Wykreśl wyrazy tak, aby powstało zdanie prawdziwe. (0-2)

Konwergencja to upodobnienie się kształtu ciała organizmów niespokrewnionych / spokrewnionych
ze sobą, żyjących w tym samym środowisku / różnych środowiskach.

10. Zaznacz zdanie dotyczące działania doboru sztucznego. (0-1)

A. Większość organizmów wydaje na świat więcej potomstwa, niż jest to konieczne.

B. Osobniki o odpowiadających człowiekowi cechach przekazują swe geny potomstwu.

C. Wśród osobników potomnych przeżywają te, które są najlepiej przystosowane do środowiska.

D. Potomstwo, które jest bardziej podatne na choroby lub mniej sprawne, ginie.

11. Przeanalizuj wykres przedstawiający krzywą przeżywania rudzika, małego ptaka z rodziny muchołówek. Następnie wpisz X obok prawidłowego stwierdzenia z pierwszej kolumny oraz obok jego uzasadnienia z trzeciej kolumny. (0-2)

x Rudziki wydają na świat więcej potomstwa niż potrzeba do przetrwania gatunku,	ponieważ	€ największa śmiertelność występuje wśród starszych osobników.
€ Rudziki wydają na świat mniej potomstwa niż potrzeba do przetrwania gatunku,			x największa śmiertelność występuje wśród młodych osobników.

12. Przyporządkuj formom człowiekowatych cechy, które pojawiły się u nich po raz pierwszy w rozwoju ewolucyjnym, wstawiając X we właściwe miejsca tabeli. (0-4)

13. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1)

W wyniku doboru naturalnego przeżywają i wydają na świat potomstwo tylko

A. gatunki najliczniejsze.

B. osobniki największe.

C. osobniki najmniejsze.

D. osobniki najlepiej przystosowane do danych warunków środowiska.

14. Podkreśl cechy wspólne człowieka i innych naczelnych. (0-1)

dwunożność, obuoczne widzenie, wyprostowana postawa ciała, rozbudowane mięśnie mimiczne, ręce z przeciwstawnym kciukiem

15. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1)

Człowiek rozumny, Homo sapiens, pojawił się około

A. 7 mln lat temu.

B. 2 mln lat temu.

C. 200 tys. lat temu.

D. 24 tys. lat temu.

16. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1)

Spośród człowiekowatych współcześnie

A. żyje jeden gatunek.

B. żyją dwa gatunki.

C. żyją trzy gatunki.

D. żyją cztery gatunki.

17. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1)

Fakt, że człowiek przyjął wyprostowaną postawę ciała, wynika prawdopodobnie z konieczności przystosowania się do życia

A. w pobliżu lodowca.

B. w jaskiniach.

C. na sawannie.

D. w lesie.

Grupa b

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Imię i nazwisko

Poniższy test składa się z 17 zadań. Przy każdym poleceniu podano

liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź.

Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie
29 punktów.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Data

. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . .

Klasa

1. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1)

Ewolucja prowadzi do

A. powstawania nowych gatunków.

B. zmniejszania się liczby gatunków.

C. powstawania coraz prostszych form organizmów.

D. zmniejszania się różnorodności organizmów.

2. Wykreśl wyrazy tak, aby powstało zdanie prawdziwe. (0-2)

Ichtiostega to forma pośrednia między gadami / rybami
a gadami / płazami.

3. Podkreśl cechy ptasie archeopteryksa. (0-1)

długi ogon, pióra, pazury na przednich kończynach, skrzydła, zęby

4. Przyporządkuj dowodom ewolucji odpowiednie przykłady. (0-4)

A. relikty . . . . . . .

B. ogniwa pośrednie . . . . . . .

C. narządy homologiczne . . . . . . .

D. narządy szczątkowe . . . . . . .

1. latimeria

2. skrzydło ważki i skrzydło ptaka

3. ichtiostega

4. zęby mądrości człowieka

5. kończyna górna człowieka i kończyna przednia psa

Ilustracje do zadań 5.-7.

5. Napisz, jakie narządy - analogiczne czy homologiczne - przedstawiono na ilustracjach. (0-1)

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . .

6. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1)

Kończyny przednie konia i nietoperza mają

A. tę samą budowę, ale różne pochodzenie ewolucyjne.

B. różną budowę, ale pełnią te same funkcje.

C. podobną budowę i pełnią te same funkcje.

D. podobną budowę i wspólne pochodzenie ewolucyjne.

7. Na podstawie ilustracji zapisz jedno podobieństwo i jedną różnicę w budowie kończyny przedniej konia i nietoperza. (0-2)

Podobieństwo: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Różnica: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8. Podkreśl struktury homologiczne. (0-3)

A. Liście dębu i ciernie kaktusa.

B. Skrzydła motyla i skrzydła ptaka.

C. Skrzydła nietoperza i kończyny grzebne kreta.

D. Kończyny przednie kota i delfina.

E. Odnóża skoczne pasikonika zielonego i kończyny
tylne żaby.

F. Odnóża grzebne turkucia podjadka i kończyny
grzebne kreta.

9. Wykreśl wyrazy tak, aby powstało zdanie prawdziwe. (0-2)

Analogia to podobieństwo / różnice w budowie narządów, ich układów lub przebiegu procesów życiowych
u niespokrewnionych / spokrewnionych ze sobą organizmów.

10. Zaznacz zdanie dotyczące działania doboru sztucznego. (0-1)

A. Większość organizmów wydaje na świat więcej potomstwa, niż jest to konieczne.

B. Potomstwo, które jest bardziej podatne na choroby lub mniej sprawne, ginie.

C. Osobniki o odpowiadających człowiekowi cechach przekazują swe geny potomstwu.

D. Wśród osobników potomnych przeżywają te, które są najlepiej przystosowane do środowiska.

11. Przeanalizuj wykres przedstawiający krzywą przeżywania rudzika, małego ptaka z rodziny muchołówek. Następnie wpisz X obok prawidłowego stwierdzenia z pierwszej kolumny oraz obok jego uzasadnienia z trzeciej kolumny. (0-2)

€ Rudziki wydają na świat mniej potomstwa niż potrzeba do przetrwania gatunku,	ponieważ	€ największa śmiertelność występuje wśród starszych osobników.
€ Rudziki wydają na świat więcej potomstwa niż potrzeba do przetrwania gatunku,			€ największa śmiertelność występuje wśród młodych osobników.

12. Przyporządkuj formom człowiekowatych cechy, które pojawiły się u nich po raz pierwszy w rozwoju ewolucyjnym, wstawiając X we właściwe miejsca tabeli. (0-4)

13. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1)

W wyniku doboru naturalnego przeżywają i wydają na świat potomstwo tylko

A. gatunki najliczniejsze.

B. osobniki najlepiej przystosowane do danych warunków środowiska.

C. osobniki najmniejsze.

D. osobniki największe.

14. Podkreśl cechy wspólne człowieka i innych naczelnych. (0-1)

dwunożność, obuoczne widzenie, wyprostowana postawa ciała,

ręce z przeciwstawnym kciukiem, rozbudowane mięśnie mimiczne

15. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1) Człowiek rozumny, Homo sapiens, pojawił się około

A. 7 mln lat temu.

B. 200 tys. lat temu.

C. 2 mln lat temu.

D. 24 tys. lat temu.

16. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1)

Spośród człowiekowatych współcześnie

A. żyją cztery gatunki.

B. żyją trzy gatunki.

C. żyją dwa gatunki.

D. żyje jeden gatunek.

17. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1)

Fakt, że człowiek przyjął wyprostowaną postawę ciała, wynika prawdopodobnie z konieczności przystosowania się do życia

A. w pobliżu lodowca.

B. na sawannie.

C. w lesie.

D. w jaskiniach.

Ewolucja życia

Cechy charakterystyczne	Człowiekowate
		australopitek	człowiek zręczny	człowiek wyprostowany	człowiek rozumny
1. wytwarzanie kamiennych narzędzi		x
2. wytwarzanie skomplikowanych narzędzi				x
3. poruszanie się tylko na dwóch kończynach	x
4. posługiwanie się ogniem			x

Ewolucja życia

Cechy charakterystyczne	Człowiekowate
		australopitek	człowiek zręczny	człowiek wyprostowany	człowiek rozumny
1. posługiwanie się ogniem
2. wytwarzanie kamiennych narzędzi
3. wytwarzanie skomplikowanych narzędzi
4. poruszanie się tylko na dwóch kończynach

---