|
||||
|
|
|
Program współpracy z rodzicami w klasach I-III
Program określający zasady i sposoby współpracy nauczyciela z rodzicami uczniów. Podaje przykłady działalności nauczyciela prowadzącej do pogłębienia zaangażowania rodziców w proces dydaktyczno-wychowawczy. Zawiera także propozycje tematów pedagogizacji rodziców.
Wstęp
Rodzice są koniecznym i nieocenionym filarem, od którego zależy sprawne funkcjonowanie szkoły. Pozyskanie sobie rodziców, nawet jeśli wymagałoby to długiego czasu i licznych zabiegów ze strony nauczyciela, jest zasadniczym warunkiem skutecznego oddziaływania wychowawczego na terenie szkoły. Dlatego też my, jako nauczyciele, powinniśmy pobudzać zainteresowanie rodziców światem dziecięcych przeżyć oraz tym, co się dzieje w szkole i klasie, a także zmieniać rodzicielską świadomość pedagogiczną. Podstawowym warunkiem pomyślnie układającej się współpracy z rodzicami jest zdobycie ich zaufania, dzięki któremu występuje lepszy przepływ informacji na temat ucznia, i które stwarza możliwość szczerej rozmowy i poznania dokładnej opinii o szkole oraz o pracy nauczyciela.
Niniejszy program ma ułatwić nauczycielom zaangażowanie rodzica na płaszczyźnie rodzic- dziecko- wychowawca. Uważam, że im większa jest wiedza rodziców na temat pracy nauczyciela, jego zadań oraz problemów, z jakimi się boryka, tym silniejsze oddziaływanie wychowawcze na dziecko. Współpraca rodziców z nauczycielem pozwala na lepsze rozumienie dziecka przez obie strony. Ponadto oczekiwania rodziców mają decydujący wpływ na tworzenie planu wychowawczego na danym etapie kształcenia.
Dziecko powinno mieć przekonanie o autentycznym i trwałym zainteresowaniu nim i jego postępami - zarówno ze strony nauczyciela, jak i rodziców. Trzeba, aby miało świadomość, że nie jest to zainteresowanie okazjonalne i chwilowe, a co za tym idzie - nie powinno budzić lęku i poczucia zagrożenia.
Obecność rodzica w życiu szkoły w różnych formach jej działalności mobilizuje nauczycieli do poszukiwania różnorodnych form i środków umożliwiających współpracę z rodzicami. Zależy nam na ukazaniu rodzicom szkoły i pracujących w niej nauczycieli jako środowiska profesjonalnego, przyjaznego i kompetentnego.
Cele programu:
Pobudzanie zainteresowania rodziców życiem ich dzieci. Pogłębianie wiedzy rodziców na temat tego, co się dzieje w szkole, jakie zadania stawia się przed dzieckiem na danym etapie edukacji.
Zmiana świadomości pedagogicznej rodziców. Zachęta do angażowania się w proces kształcenia poprzez pomoc dziecku w lekcjach czy kontrolowanie pracy domowej.
Wywołanie pozytywnego nastawienia w postrzeganiu szkoły i reagowaniu na nią. Kreowanie dobrego wizerunku szkoły jako miejsca przyjaznego uczniom i otwartego na współpracę z rodzicami.
Wzmacnianie więzi rodzinnych pomiędzy dziećmi a rodzicami, pogłębianie otwartości rodziców na potrzeby dziecka i podtrzymywanie chęci kontaktu między rodzicami a dziećmi.
Angażowanie rodziców we wspólne przedsięwzięcia na terenie klasy oraz szkoły, takie jak na przykład organizowanie różnorodnych imprez, wycieczek, spotkań.
Kształtowanie u rodziców postawy odpowiedzialności za proces wychowawczy dzieci, angażowanie ich w przekazywanie dziecku właściwych wartości na równi ze szkołą, opracowanie wspólnych strategii wychowawczych.
Zadania szkoły w zakresie współpracy z rodzicami.
Rodzice uczestniczą w życiu szkoły i klasy. Świadomie współpracują ze szkołą zgodnie z jej założeniami wychowawczymi.
Rodzice uczestniczą w zebraniach, dniach otwartych, prelekcjach poświęconych zagadnieniom wychowawczym.
Rodzice i opiekunowie współpracują ze szkołą poprzez aktywną działalność w Radzie Rodziców.
Zadania do realizacji.
Do zadań szkoły należy przede wszystkim udzielanie rodzicom porad przy rozwiązywaniu trudnych problemów wychowawczych. Jedną z form pomocy w tym zakresie jest organizowanie prelekcji z zakresu metodyki wychowania, a także umożliwienie spotkań z pedagogami czy psychologami szkolnymi.
Ważną kwestią jest także systematyczne udzielanie rodzicom rzeczowej informacji na temat postępów ich dzieci w nauce.
Nauczyciel dba o włączanie rodziców w życie klasy oraz szkoły, proponując im różnorodne formy współpracy.
Utrzymywanie stałego kontaktu z rodzicami pomaga nauczycielowi w rozpoznawaniu warunków życia i sytuacji rodzinnej uczniów, co przyczynia się do zindywidualizowania podejścia do ucznia i opracowania optymalnej w danym przypadku metody dydaktyczno-wychowawczej.
Formy współpracy z rodzicami:
Spotkania nauczyciela z rodzicami odbywają się przede wszystkim na wywiadówkach, ale także indywidualnie, w terminach dogodnych dla obu stron. Prócz tego szkoła organizuje dni otwarte, na których rodzice „od środka" poznają funkcjonowanie placówki, a także imprezy okolicznościowe i różnorodne szkolenia - między innymi z zakresu działalności szkoły oraz metod wychowawczych.
Metody współpracy z rodzicami:
spośród metod dialogowych należy wymienić rozmowy oraz dyskusje;
problemy analizuje się podczas pogadanek oraz dyskusji;
metodami podającymi są: czytanie referatów oraz artykułów, przekaz informacji, pogadanki, publikacje;
do metod eksponujących należą: zajęcia otwarte, uroczystości, imprezy okolicznościowe i rodzinne;
do metod słownych należy zaliczyć informacje zwrotne (ankiety wypełniane przez rodziców).
do metod aktywizujących można zaliczyć wspólne wyjazdy integracyjne, jak też szykowanie uroczystości klasowych i szkolnych oraz pomoc w organizowaniu wycieczek i wyjazdu na nie
Prognoza: Jakie przewidywałam skutki swoich oddziaływań?
Prognoza negatywna - skutki pozostawienia sprawy własnemu biegowi:
Brak związku między domem dziecka a szkołą. Może to skutkować niedopasowaniem metod wychowawczych stosowanych wobec dziecka w domu i w szkole, niedoinformowaniem rodziców w zakresie postępów dziecka w nauce oraz ewentualnych problemów dydaktyczno-wychowawczych, które dziecko sprawia nauczycielom.
Brak komunikatów zwrotnych na linii rodzic-nauczyciel, nauczyciel-rodzic. Nauczyciel nie zdaje sobie sprawy z oczekiwań rodziców wobec szkoły. Podobnie rodzice nie wiedzą, jak w domu mogliby usprawnić proces dydaktyczno-wychowawczy zainicjowany przez szkołę.
Brak ujednoliconych zasad postępowania rodziców i nauczycieli w sprawach wychowawczych. Może to doprowadzić do sytuacji, w której dziecko otrzymuje sprzeczne komunikaty od nauczycieli i rodziców.
Brak integracji grupy rodziców. Rodzice nie tworzą zintegrowanej grupy działającej wspólnie na rzecz polepszenia procesu dydaktyczno-wychowawczego.
Bierność rodziców w stosunkach z nauczycielami, a także z dyrekcją. Rodzice nie angażują się w działalność szkoły, nie pojawiają się na wywiadówkach, nie kontaktują z nauczycielem w sprawie postępów dziecka w nauce.
Poczucie niedowartościowania rodziców i dzieci. Rodzice nie czują się potrzebni do funkcjonowania szkoły, nie zdają sobie sprawy z wielkiej wagi ich wkładu w działalność placówki. Uczniowie nie mają poczucia, że ich praca jest należycie wspierana i doceniana.
Prognoza pozytywna - efekt wprowadzenia programu współpracy z rodzicami:
Wzrost poczucia własnej wartości wśród rodziców. Rodzice czują się potrzebni w szkole, ich działalność jest integralnym elementem procesu dydaktyczno-wychowawczego.
Lepsze zrozumienie potrzeb dziecka przez rodziców i nauczycieli, wynikające ze współpracy obu stron - nieustannego kontaktu owocującego głębszym poznaniem ucznia.
Pedagogizacja rodziców, przekazanie im pomocnej w procesie wychowania wiedzy z dziedziny metodyki i pedagogiki.
Zintegrowanie grupy rodziców, stworzenie zespołu wspólnymi siłami angażującego się w działalność placówki.
Poprawa relacji miedzy nauczycielem oraz dyrekcją a rodzicami, pogłębienie i zwiększenie częstotliwości kontaktów, wytworzenie przyjaznej atmosfery.
Wspólne tworzenie planu wychowawczego na danym etapie kształcenia - ujednolicenie zasad postępowania w sprawach wychowawczych.
Ewaluacja programu współpracy z rodzicami:
Ocena współpracy między nauczycielem i rodzicami odbywa się przy wykorzystaniu ankiet. Ewaluacja powinna mieć miejsce po każdych zajęciach. Dzięki temu nauczyciel ma możliwość właściwego ukierunkowania dalszej pracy.
Przykładowe tematy pedagogizacji rodziców na poszczególne lata szkolne:
Klasa I.
Co powinien wiedzieć rodzic ucznia klasy I:
Co to jest kształcenie zintegrowane?
Jak zorganizowana jest praca ucznia?
Co to jest ocena opisowa ( WSO)?
Jakie jest miejsce rodziców w szkole?
Czego wymaga się w szkole od dziecka siedmioletniego i jak rodzice mogą pomóc dziecku w nauce?
Organizacja pracy domowej ucznia.
Klasa II.
Praca z dzieckiem nadpobudliwym psychoruchowo.
Postawy rodzicielskie i ich wpływ na rozwój dziecka.
Przyczyny i sposoby zapobiegania agresji u dzieci.
Wpływ komputera na zdrowie dziecka.
Klasa III.
Dysleksja: objawy zaburzeń dyslektycznych
Dziecko nieśmiałe, bierne społecznie.
Kary i nagrody w wychowaniu.
Jak przygotować dziecko do nauki w klasie IV szkoły podstawowej.
Pedagogizacja rodziców musi być prowadzona z dużym taktem. Mamy bowiem do czynienia z osobami dorosłymi, które posiadają własne doświadczenie życiowe, wychowawcze, mają utrwalone poglądy, postawy. Rodzice reprezentują różny poziom kulturalny, moralny i intelektualny.
Realizując tę formę spotkań z rodzicami , często w oparciu o fachową literaturę przygotowuję prelekcje i referaty dotyczące zagadnień wychowawczych i dydaktycznych. Zachęcam do stawiania pytań i wymiany spostrzeżeń
CELEM PEDAGOGIZACJI RODZICÓW JEST:
bezpośrednia i pośrednia pomoc rodzicom w ich oddziaływaniach wychowawczych dzięki podniesieniu stopnia ich refleksyjności,
wzbogacenie ich świadomości pedagogicznej,
kształcenie kultury pedagogicznej rodziców i innych osób zaangażowanych w proces wychowania.
Pedagogizacja wpływa na podniesienie jakości wychowania
To właśnie szkoła na skutek bezpośredniej formy kontaktów z rodzicami może wpływać na podniesienie jakości wychowania w rodzinie i poprawę sytuacji dziecka zarówno w domu, jak i w szkole.
Szkoła powinna uczyć nie tylko, jak żyć, ale i jak zmieniać życie. To ambitne zadanie szkoła może realizować jedynie we właściwej współpracy z rodzicami uczniów.
Główne formy współpracy między szkołą a rodzicami można ogólnie podzielić na:
zinstytucjonalizowane: rady rodziców i rady klasowe,
doraźne, takie jak:
zebrania ogólnoszkolne,
zebrania klasowe,
rozmowy indywidualne nauczycieli z rodzicami,
dni otwarte szkoły,
kontakty korespondencyjne (po wcześniejszej akceptacji dyrektora szkoły),
uroczystości i imprezy szkolne,
wizyty domowe.
Własne doświadczenia zawodowe i analiza literatury przedmiotu, skłaniają mnie do sformułowania kilku uogólnień:
Pedagogizacja rodziców powinna być prowadzona w sposób nowoczesny, zrozumiały i atrakcyjny dla nich.
Poruszana problematyka powinna odpowiadać zainteresowaniom i potrzebom edukacyjnym rodziców oraz uwzględniać problemy wychowawcze występujące w danym środowisku szkolnym.
Ważnym zadaniem dyrektorów szkół jest stworzenie odpowiednich warunków organizacyjnych do realizowanej systemowo i opracowanej wspólnie z radą pedagogiczną pedagogizacji rodziców.
Rodziców powinien pedagogizować nie tylko pedagog szkolny poprzez różne formy działań, ale także inni nauczyciele oraz wychowawca klasy, który ma najczęstszy kontakt z rodzicami i powinien im służyć pomocą w rozwiązywaniu problemów dydaktyczno-wychowawczych.
Pedagogizację należy rozumieć nie jako przekazywanie wiedzy ex cathedra, ale jako okazję do wymiany informacji o dziecku i wspólnego poszukiwania rozwiązań problemów wychowawczych. Takie rozumienie pedagogizacji wymaga odejścia od dotychczasowej rutyny szkolnej i potraktowania rodziców i uczniów jak rzeczywistych partnerów.
Rodziców należy umiejętnie aktywizować do współpracy ze szkołą i korzystania z różnych oferowanych im form pedagogizacji, które powinny się stać stałym elementem życia szkolnego.
Pedagogizacją należy objąć również nauczycieli, aby poszerzać ich wiedzę psychopedagogiczną i pomóc im w poprawie relacji interpersonalnych z rodzicami i uczniami.
Jakie tematy należy wybrać na spotkania z rodzicami?
Omawiające rozwój psychofizyczny dziecka.
Poruszające potrzeby dziecka, jego zainteresowania.
Dotyczące problemów okresu dojrzewania.
Zagrożenia okresu adolestencji.
Tematykę dotyczącą bezpieczeństwa.
Wzbogacające umiejętności wychowawcze.
Pedagogizacja rodziców musi być prowadzona z dużym taktem. Mamy bowiem do czynienia z osobami dorosłymi, które posiadają własne doświadczenia życiowe, wychowawcze, które mają utrwalone poglądy i postawy. Musimy pamiętać o tym, że rodzice reprezentują różny poziom kulturalny, moralny i intelektualny.