Odpowiedzi do testów z chemii z 2000 roku na AM - farmacja

1 Odp. D
Reagentami w tych reakcjach są elektrofile - czyli cząsteczki (jony) ubogie w elektrony (elektrofil - cząsteczka lubiąca elektrony). Takimi cząsteczkami (jonami) są brom, Br₂ i jon bromoniowy, Br⁺, oraz jon nitroniowy - NO₂⁺. Brom mimo, że jest elektrofilem jego aktywność jest zbyt mała by reagować z benzenem, ale jest wystarczająco aktywny by reagować z alkenem.

2 Odp. A
Jon OH^- jest bogaty w elektrony - jest więc nukleofilem (nukleofil - cząsteczka lubiąca jądra atomowe). Jon ten podstawia się za chlor, mamy do czynienia z reakcją podstawienia nukleofilowego (substytucji nukleofilowej S_N).

3 Odp. B

4 Odp. D
Zgodnie z regułą Miarkownikowa cząsteczki niesymetryczne H-X przyłączają się do podwójnego wiązania C=C w taki sposób, że wodór przyłącza się do tego atomu węgla, który jest bogatszy w atomy wodoru:

5 Odp. D
Zapiszmy równanie reakcji i przeczytajmy je:
Me + 2HCl →  MeCl₂ + H₂
Jeżeli 4g metalu wypiera 2,24dm³ wodoru z kwasu, to
x g tego metalu będzie wypierać 22,4dm³ wodoru (1mol)
x=40g
40g metalu wypiera 1mol wodoru z kwasu, czyli tego metalu (zgodnie z równaniem reakcji) wynosi 40g/, a wynosi 40u.

6 Odp. B
1.

2. W 125g 20% roztworu CaCl₂ znajduje się 0,2^.125g=25g substancji. Po dodaniu 125g wody otrzymamy 250g roztworu, c%=10%
3. 155cm³ roztworu o gęstości 1,29g/cm³ waży m=200g (d=m/V) i znajduje się w nim 60g KOH. Masa roztworu m_roztw.=600g. c%=10%.

7 Odp. D
Stała równowagi reakcji A₂ + B₂ = 2AB opisana jest wzorem:
. Zakładając, że początkowo mieliśmy po 1 molu substratów, to w stanie równowagi pozostało: [A₂]=0,2mola, [B₂]=0,2mola, oraz powstało [AB]=1,6mola. Podstawiając te dane do wzoru na stałą równowagi otrzymamy: K=64

8 Odp. D
Temperatura wrzenia oraz temperatura krzepnięcia roztworów zależą od liczby moli jonów (cząsteczek) w roztworze. Podwyższenie temperatury wrzenia (obniżenie temperatury krzepnięcia) w stosunku do czystego rozpuszczalnika jest proporcjonalne do stałej ebulioskopowej (stałej krioskopowej) i stężenia molalnego roztworu (stężenie wyrażone w ilości moli substancji na kg rozpuszczalnika m=n/m_rozp.):
ΔT=m^.K_e (ΔT=m^.K_k). W 18% roztworze NaCl znajduje się więcej jonów (Na⁺ oraz Cl^-) niż w 18% roztworze sacharozy.

9 Odp. A
Miedź w szeregu napięciowym metali znajduje się za wodorem i jeżeli podziałamy na nią stężonym kwasem solnym bez dostępu powietrza nie zajdzie żadna reakcja.

10 Odp. A
Wzór tlenku azotu N_xO_y. Jeżeli stosunek masowy azotu do tlenu wynosi 1,75:1 Po pomnożeniu stronami przez 16 otrzymamy stosunek mas: 28:16. Związkiem tym jest N₂O, stopień utlenienia azotu w tym gazie wynosi +I.

11 Odp. C
W 1 molu NH₄NO₃ znajduje się 2mole atomów azotu (N) czyli 28g. Tlenku azotu(II), NO, musimy wziąć 2 mole by znalazło się w nim 2 mole atomów azotu, czyli 2^.(14+16)=60g.

12 Odp. C
Magnez i tlenek magnezu reagują z kwasem solnym wg. równania reakcji:
Mg + 2HCl →  MgCl₂ + H₂
MgO + 2HCl →  MgCl₂ + H₂O
Tylko w reakcji z magnezem wydziela się wodór w ilości mol (22,4dm³ ) wodoru na mol magnezu. Jeżeli wydzieliło się 8,96/22,4=0,4mola wodoru, to musiało przereagować 0,4mola (9,6g) magnezu, zużywając 0,8mola HCl. Zużyto 272,9cm³ kwasu o gęstości 1,07g/cm³, czyli m=292g (d=m/V). W tej ilośći 15% roztworu znajduje się m=0,15^.292g=43,8g HCl, czyli 1,2mola. Jeżeli na rozpuszczenie magnezu zużyto 0,8mola, to na rozpuszczenie tlenku magnezu zużyto 0,4mola kwasu. Tlenku magnezu było zatem 0,2mola (8g).

13 Odp. A
Zn + S →  ZnS
Jeżeli podczas reakcji 3,25g (0,05mola) wydzieliło się 10,15kJ energii na sposób ciepła, to
w reakcji 1mola cynku wydzieli się x energii.
x=203kJ/mol
ZnS wynosi zatem ΔH=-203kJ/mol (ciepło się wydziela, entalpia jest mniejsza od 0).

14 Odp. A
Reakcja jest egzotermiczna (entalpia ujemna), przebiega ze zmniejszeniem objętości (ciśnienia). Stosując regułę przekory możemy stwierdzić, że prawdziwe są zdania 2, 3, 4, ( nie wpływa na wydajność reakcji, a jedynie na jej szybkość).

15 Odp. C
Zapiszmy równanie przebiegającej reakcji:
2KMnO₄ + 16HCl →  2KCl + 2MnCl₂ + 8H₂O + 5Cl₂
Z równania reakcji wynika, że:
w reakcji z 316g KMnO₄ wydziela się 5moli chloru, to
w reakcji z 6,32g KMnO₄ wydzieli się x moli chloru.
x=0,1mola (2,24dm³ w warunkach normalnych). Korzystając z zależności V₁/T₁=V₂/T₂ można przeliczyć objętość w warunkach normalnych na objętość w temperaturze 298K. V₂=2,44dm³.

16 Odp. B
Reakcje nie mogły zajść we wszystkich probówkach. Miedź nie reaguje z kwasem solnym (kwas beztlenowy). Pozostałe metale reagują z kwasem solnym wg schematu:
Me + 2HCl →  MeCl₂ + H₂
Największa ilość wodoru wydzieli się w reakcji kwasu z tym metalem, którego jest najwięcej (molowo). Z uwagi, że wszystkich metali użyto po 1g, najwięcej moli jest tego metalu, który ma najmniejszą masę molową - Mg.

17 Odp. B
Cząsteczki fluorowodoru ulegają asocjacji (łączą się ze sobą poprzez wiązania wodorowe):

Każdy związek, który może tworzyć międzycząsteczkowe wiązania wodorowe wykazuje nadspodziewanie wysoką temperaturę wrzenia (porównaj woda i siarkowodór). Fluorowodór tworzy tak silne wiązania wodorowe, że tworzy wodorosole: NaHF₂.

18 Odp. C
Stopień dysocjacji jest to stosunek stężenia (ilości) cząsteczek zdysocjowanych do stężenia (ilości) początkowego: α=c/c₀. Jeżeli stopień dysocjacji amoniaku wynosi 10% (0,1) to znaczy, że w roztworze znajduje się c=α^.c₀ jonów wodorotlenowych. [OH^-]=0,1^.0,0001=1^.10^-5mol/dm³. pOH=5, a więc =14-pOH=9

19 Odp. D
Azotan srebra reaguje z kwasem chlorowodorowym w stosunku mol:mol
AgNO₃ + HCl →  AgCl + HNO₃
Pozostało nie przereagowane 2mole kwasu chlorowodorowego oraz utworzyły się 4mole kwasu azotowego - w sumie mamy 6moli jonów wodorowych. Po dodaniu 4 mole wodorotlenku baru Ba(OH)₂ (8moli jonów wodorotlenowych) zaszła reakcja zobojętniania:
H⁺ + OH^- →  H₂O
W roztworze pozostało nadal 4mole jonów wodorotlenowych - środowisko alkaliczne. W środowisku alkalicznym lakmus barwi się na niebiesko.

20 Odp. B
Według teorii kwasów i zasad Brønsteda-Lowry'ego kwasem jest związek, który może oddać jon wodorowy zasadzie. By go oddać musi oczywiście go posiadać. (NO₃^-, CO₃^2-, F^- - brak atomu wodoru). Natomiast NH₄⁺, H₂O, HCl i HS^- są kwasami według tej teorii.

21 Odp. D
Forma I oranżu metylowego to wg teorii Brønsteda kwas, natomiast forma II to sprzężona z nim zasada:


W środowisku kwaśnym oranż metylowy nie może istnieć w formie II (zasada nie istnieje w środowisku kwaśnym), podobnie jak w środowisku zasadowym nie może istnieć w formie I (kwas nie istnieje wśrodowisku zasadowym). Mimo, że kwasy sulfonowe są mocnymi kwasami, oranż metylowy wśrodowisku obojętnym nie może istnieć jedynie w postaci formy II (istnieje w postaci mieszaniny formy I i formy II - dlatego barwa słomkowa). Jedynie w środowisku zasadowym oranż metylowy może występować w postaci formy II (zasadowej) i barwa roztworu jest żółta.

22 Odp. A
Zapiszmy równanie dysocjacji kwasu HX:
HX = H⁺ + X^-

. Z równanie dysocjacji widać, że [H⁺]=[X^-]
n_X=n_H=5,418^.10²³=0,9mol. HX=6mol, czyli [X^-]=[H⁺]=0,3mol/dm³, a [HX]=2mol/dm³ (C_M=n/V). Po podstawieniu tych wielkości do wzoru na stałą równowagi otrzymamy: K=0,045
Stopień dysocjacji definiowany jest jako stosunek ilości cząsteczek dysocjowanych (stężenia) do ilości cząsteczek początkowych (stężenia początkowego): α=C/C₀. C_H+=0,3ol/dm³, C₀=(2+0,9)mol/dm³. Podstawiając te wartości do wzoru na stopień dysocjacji otrzymamy: α=0,13.

23 Odp. A
Zapiszmy równania zachodzących reakcji:
ZnSO₄ + 2NaOH →  Zn(OH)₂ + Na₂SO₄
Na powstały w reakcji wodorotlenek cynku nadal działamy wodorotlenkiem sodu (nadmiar). Z uwagi na to, że wodorotlenek cynku jest amfoteryczny, roztwarza się ona w nadmiarze wodorotlenku sodu:
Zn(OH)₂ + 2NaOH →  Na₂[Zn(OH)₄] zapisywany czasami jako Na₂ZnO₂

24 Odp. B
By móc odpowiedzieć na to pytanie należy narysować rzeczywisty kształt cząsteczek, a następnie rozpatrzyć składowe pochodzące od poszczególnych wiązań. W przypadku jodu, BF₃ i p-ksylenu składowe momentu dipolowego pochodzące od poszczególnych wiązań znoszą się:

W określeniu rzeczywistego kształtu cząsteczek pomocne może być narysowanie wzorów kropkowych Lewisa i stosowanie się do reguły oktetu. W ten sposób łatwo będzie określić hybrydyzację atomu centralnego. Cząsteczki symetryczne pozbawione są momentu dipolowego. Dla tlenku węgla wzór często zapisywany jako C=O nie oddaje jego rzeczywistej struktury. Zapis C=O świadczy o dużym momencie dipolowym. W rzeczywistości jego moment dipolowy jest niewielki (składowa pochodząca od efektu indukcyjnego ma przeciwny zwrot do składowej wynikającej z rozkładu ładunków).

 

25 Odp. A
Prąd elektryczny mogą przewodzić substancje w których znajdują się swobodne elektrony (metale) lub swobodne jony. W sieci krystalicznej jony nie mogą się poruszać i kryształy jonowe nie przewodzą prądu elektrycznego.
W substancjach kowalencyjnych tworzących kryształy cząsteczkowe, pomiędzy cząsteczkami związku występują słabe oddziaływania, dlatego związki te są cząsto cieczami lub ciałami stałymi o niskiej temperaturze topnienia.
Pomiędzy metalami o niewielkiej różnicy elektroujemności tworzy się wiązanie metaliczne. Wiązanie takie, podobnie jak wiązanie jonowe nie ma charakteru kierunkowego. Każdy atom (jon) połączony jest ze swoimi najbliższymi (otaczającymi go) sąsiadami.

26 Odp. B
Z wodą reagują tlenki metali 1 i 2 grupy (oprócz BeO i MgO), oraz tlenki reaktywnych niemetali. Na pewno z wodą nie będzie reagował CuO, SiO₂ (kwarc) oraz BeO.

27 Odp. D
Moc kwasów beztlenowych rośnie wraz z liczbą atomową (wraz ze wzrostem nr okresu): HI > HBr > HCl > HF, natomiast moc kwasów tlenowych wzrasta wraz z elektroujemnością atomu centralnego: HClO > HBrO > HIO. Pojęcie to jest bardzo szerokie, można je rozumieć, że pozorna elektroujemność atomu wzrasta wraz ze stopniem utlenienia atomu centralnego (wg innej reguły moc kwasów tlenowych wzrasta wraz ze stopniem utlenienia atomu centralnego): HClO₄ > HClO₃ > HClO₂ > HClO

28 Odp. B
Treść zadania wskazuje, że substancjami I, II i III są cukry. Cukier I jest cukrem złożonym, natomiast II i III są cukrami prostymi (hydroliza I podczas ogrzewania z wodą w środowisku kwaśnym). Cukier III musi być ketozą (brak pozytywnej reakcji z wodą bromową). Substancjami tymi może być tylko skrobia, glukoza i fruktoza (pozostałe odpowiedzi są bezsensowne: skrobia zbudowana jest tylko z glukozy, sacharoza z glukozy i fruktozy a nie z maltozy i galaktozy, laktoza jest cukrem złożonym).

29 Odp. C
1,2-dimietylocykopropan może istnieć w postaci trzech stereoizomerów:


W związku tym istnieją dwa asymetryczne atomy węgla. Liczba możliwych stereoizomerów 2²=4, ale z powodu istnienia płaszczyzny symetrii izomer cis nie posiada enancjomeru.

30 Odp. C
Tylko ten kwas aldarowy jest optycznie nieczynny, który posiada płaszczyznę symetrii:

kwas allarowy (alloza + aldarowy)

 

31 Odp. C
W związku tym są dwa asymetryczne atomy węgla. Teoretycznie mogą istnieć 4 , ale płaszczyzna symetrii powoduje, że jeden ze stereoizomerów istnieje w formie mezo - nieczynnej optycznie (nie posiada enancjomeru) - zobacz Odp. 29.

32 Odp. B
Elektroda jest ujemna czyli od niej płyną elektrony (jest ona anodą). Na anodzie zawsze zachodzą procesy utleniania (w ogniwie i podczas elektrolizy). Akumulator jest ołowiowy - znaczy to, że składa się z płyt ołowianych. Ołów musi się utleniać do trudno rozpuszczalnego siarczanu(VI) ołowiu(II)

33 Odp. C
Zgodnie z równaniem reakcji:
CuSO₄ + 2NaOH →  Cu(OH)₂ + Na₂SO₄
Siarczan(VI) miedzi(II) z wodorotlenkiem sodowym reaguje w stosunku 1:2. Jeżeli wodorotlenku sodu dodano taką samą ilość moli jak CuSO₄, to jest on w niedomiarze. Oznacza to, że w roztworze pozostanie nieprzereagowany siarczan(VI) miedzi(II) i siarczan(VI) sodu, oraz wytrąci się wodorotlenek miedzi(II). W układzie znajdziemy Cu(OH)₂, Na⁺, Cu²⁺ i SO₄^2-.

34 Odp. D
W stanie początkowym v₁=k^.[NO]²[O₂], po zwiększeniu dwukrotnie ciśnienia reagujących gazów, dwukrotnie wzrosną odpowiednie stężenia. Po podstawieniu nowych wartości do wzoru na szybkość reakcji otrzymamy: v₂=k^.(2[NO])²2[O₂]=8^.k^.[NO]²[O₂]

35 Odp. A
Jeżeli w 5,0^.10^-4 mola związku znajduje się 12,04^.10²⁰ atomów tlenu, to
w 1 molu związku znajduje się x atomów tlenu.
x=24,08^.10²³atomów tlenu = 4mole.
Związkiem tym może być tylko (CH₃COO)₂Mg.

36 Odp. B
Zgodnie ze wzorem ΔU =ΔH -pΔV, zmiana energii wewnętrznej będzie równa zmianie entalpii tylko wtedy gdy układ nie zmieni swojej objętości (DV=0).

37 Odp. D
Jeżeli zapiszemy równania zachodzących reakcji spalania:
CH₄ + 2O₂ →  CO₂ + 2H₂O
C₃H₈ + 5O₂ →  3CO₂ + 4H₂O
CO + ½ O₂ →  CO₂
zauważymy, że wzrost objętości spalin następuje tylko w wyniku spalania propanu.
Przyjmując x=V_metanu, y=V_propanu, z=V_co - czyli V=27,4=V_mtanu+V_propanu+V_CO, to po spaleniu otrzymamy V_spalin=51,4=V_mtanu+3V_propanu+V_CO. Odejmując stronami otrzymamy: 51,4-27,4=2V_propanu. Po obliczeniu: V_propanu=12dm³, oraz c%=100%^.12/27,4=43,7%

38 Odp. A
Wzór elementarny zwany jest inaczej wzorem empirycznym. Porównajmy zatem wzory empiryczne związków I i II:

	I		II
	wzór cząsteczkowy	wzór empiryczny	wzór cząsteczkowy	wzór empiryczny
A	C2H2	CH	C6H6	CH
B	C2H2	CH	C6H12	CH2
C	C6H6	CH	C6H12	CH2
D	C7H14	CH2	C7H8	C7H8

Rzeczywiście acetylen (etyn) odbarwia wodę bromową, benzen z bromem reaguje dopiero w obecności katalizatora. Możliwa jest synteza benzenu z etynu (zobacz pytanie 36).

39 Odp. C
W zapisie skrócony peptydu aminokwas znajdujący się po lewej stronie nazywany jest aminokwasem N-terminalnym, a ten po prawej stronie C-terminalnym. Oznacza to, że w aminokwasie N-terminalnym znajduje się wolna grupa aminowa, a w C-terminalnym wolna grupa karboksylowa. Czyli w leucynie w reakcji kondensacji brała udział grupa aminowa, a w serynie grupa karboksylowa (w pozostałych aminokwasach obie grupy). Warunek ten spełniony jest tylko w punkcie C.

40 Odp. B
W wyniku Przepuszczania dwutlenku węgla przez płuczkę z wodą wapienną powstał węglan wapnia:
CO₂ + Ca(OH)₂ →  CaCO₃ + H₂O
Z 22,4dm³ CO₂ powstanie 100g węglanu wapnia, to
z x dm³ CO₂ powstaną 2g węglanu wapnia
x=0,448dm³=448cm³
biorąc pod uwagę reakcje spalania węglowodorów:
C₂H₄ + 3O₂ →  2CO₂ + 2H₂O
C₂H₆ + 7/2O₂ →  2CO₂ + 3H₂O
C₂H₂ + 5/2O₂ →  2CO₂ + H₂O
C₃H₄ + 4O₂ →  3CO₂ + 2H₂O
448cm³ CO₂ mogło powstać z 224cm³ etenu, etanu i etynu, oraz ze 149,3cm³ propynu.
Z równań reakcji spalania widzimy, że gdyby spaleniu poddano:
224cm³ etenu zużyto by 672cm³ tlenu
224cm³ etanu zużyto by 784cm³ tlenu
224cm³ etynu zużyto by 650cm³ tlenu
149,3cm³ propynu zużyto by 597cm³ tlenu
Do spalenia węglowodoru zużyto 784cm³, czyli poszukiwanym węglowodorem jest etan

41 Odp. B
Miedź jest metalem bardziej szlachetnym od manganu i kadmu, będzie się więc wydzielać na płytkach wykonanych z tych metali. Nie będzie natomiast wydzielała się na płytce wykonanej ze srebra:
Mn + Cu²⁺ →  Cu + Mn²⁺
Cd + Cu²⁺ →  Cu + Cd²⁺
Płytka wykonana z manganu będzie się roztwarzać, a na miejsce manganu będzie wydzielała się miedź. Z uwagi na to, że M_Mn<M_Cu masa płytki się zwiększy. W przypadku płytki wykonanej z kadmu M_Cd>M_Cu i masa tej płytki zmniejszy się.

42 Odp. D
Do zakwaszonego roztworu K₂Cr₂O₇ należy dodać substancji, która może się łatwo utlenić, a więc takiej która jest na niskim stopniu utlenienia. Może to być H₂S lub SO₂ - utlenią się one odpowiednio do S lub SO₃. łatwo utleniają się również jony I^- do I₂ oraz Fe²⁺ do Fe³⁺.

43 Odp. C

W reakcjach utleniania - redukcji (red-oks) dwa pierwiastki muszą zmienić swój stopień utlenienia: jeden zwiększa (utlenia się) a drugi zmniejsza (redukuje się):

 

44 Odp. C
Dwa orbitale zhybrydyzowane pochodzące od różnych atomów w wyniku nakładania się tworzą wiązanie s. Na orbitalach zhybrydyzowanych znajdują się również wolne elektrony. By odpowiedzieć na to pytanie wystarczy policzyć wiązania s i ilość wolnych par elektronowych:

W standardowych wzorach konstytucyjnych nie da się łatwo określić hybrydyzacji ani ilości wolnych par elektronowych na atomie centralnym. Dopiero zapisanie wzoru kropkowego Lewisa daje wyobrażenie o ilości wolnych par elektronowych. W przypadku zwykłych wzorów kreskowych należy policzyć elektrony walencyjne atomu centralnego. Ich ilość powinna być identyczna z ilością elektronów walencyjnych w wolnym atomie. Np. dla atomu siarki w SO2 - ze wzoru kreskowego wynika, że siarka ma 4 elektrony walencyjne - należy zatem dopisać jej dwa elektrony. Podobnie w przypadku siarki w H2SO3, w przypadku chloru w HClO2 należy dopisać dwie wolne pary elektronowe. Pytanie nie jest w pełni jednoznaczne. Porównaj pytanie 45. Prawidłowe odpowiedzi to B, C i D. Biorąc jednak pod uwagę struktury Lewisa najbardziej prawdopodobna jest odpowiedź C.

 

45 Odp. B
Podobnie jak w poprzednim zadaniu należy narysować rzeczywistą strukturę cząsteczki i policzyć elektrony wiążące:


wystarczy tylko policzyć ilość wiązań i pomnożyć przez dwa. Zwykłe wzory kreskowe mogą prowadzić do błędnej odpowiedzi J. O ile wzór C=O jest wzorem błędnym, to w przypadku H₂SO₃ wszystkie wzory z poprzedniego pytania są prawidłowe. Podobnie jest w przypadku SO₂ - wszystkie proponowane wzory są prawidłowe.

46 Odp. D
Wartościowość pierwiastka z wodorem zwana jest wartościowością normalną. Każdy dąży do uzyskania oktetu elektronowego (teoria Lewisa-Kossela), w tym celu wiąże się więc z taką ilością atomów wodoru by posiadać osiem elektronów. Maksymalnie może związać się z 4 atomami wodoru, a więc sam musi już posiadać 4 elektrony (ns²np²)

47 Odp. A
Przy przemianach jądrowych obowiązuje oczywiście prawo zachowania ładunku i masy. Skorzystajmy więc z niego:
Z: 92+ 0 = 36 + Z +3^.0. Z=92-36=56
A: 235 + 1 = 92 + A + 3^.1. A=235+1-92-3=141

48 Odp. D
Wiązania jonowe powstają pomiędzy atomami znacznie różniącymi się elektroujemnością. Elektroujemność natomiast wzrasta wraz z nr grupy, maleje ze wzrostem okresu. Najmniej elektroujemny pierwiastek będzie znajdował się w dolnym lewym rogu układu okresowego (frans), najbardziej elektroujemny natomiast w górnym prawym rogu układu okresowego pierwiastków (fluor wg Paulinga). Pomiędzy atomami o małej różnicy elektroujemności tworzą się wiązania kowalencyjne.

49 Odp. A
Związki hydrofilowe - lubiące wodę, są zwilżane przez wodę i często w wodzie rozpuszczalne.. Substancje takie mają budowę jonową, lub w cząsteczce znajdują się grupy hydroksylowe, aminowe. Natomiast związki hydrofobowe (fobia - wstręt, nie lubią wody) są niezwilżane przez wodę.

50 Odp. C
Jeżeli fluor nie posiada izotopów, to ¹⁹F nie może być jednym z izotopów fluoru. Nuklidy to atomy mające identyczną liczbę protonów i neutronów, więc fluor i argon nie mogą być nuklidami.
Mianem nukleonów określa się składniki jądra atomowego (protony i neutrony). Trzy nuklidy argonu nie mogą więc mieć identycznej liczby nukleonów - mają identyczną liczbę protonów (są to ), ale różną liczbę neuronów.

51 Odp. D
Denaturację białek powoduje wiele związków organicznych (formalina używana jest do przechowywania preparatów białkowych. Dzięki denaturacji preparaty nie psują się, a bakterie nie mają do nich dostępu). Denaturację powodują też: ogrzewanie, kwasy, zasady i sole metali ciężkich.

52 Odp. A
Z chlorem na świetle reaguje zarówno kwas octowy jak i . Produktami są odpowiednio kwas chlorooctowy i chlorek acetylu. Porównując produkty reakcji z chlorem, jako X musimy wybrać kwas octowy i jako Y kwas chlorooctowy. W reakcji z amoniakiem kwas chlorooctowy przekształca się w glicynę:

53 Odp. C
Związki należące do tego samego szeregu homologicznego mają identyczną grupę funkcyjną, różnią się tylko grupą metylenową (CH₂) lub jej wielokrotnością:


Tylko pentan-2-on, 3-metylobutan-2-on i propanon spełniają ten warunek.

54 Odp. B
Anilina w środowisku kwaśnym bardzo trudno ulega reakcji nitrowania. W takim środowisku anilina ulega najpierw reakcji typu kwas-zasada tworząc azotan (siarczan) aniliniowy. Utworzona grupa amoniowa kieruje kolejny podstawnik w położenie meta:

55 Odp. B
Związki optycznie czynne muszą mieć asymetryczny atom węgla (lub więcej niż jeden, ale wtedy nie mogą mieć płaszczyzny ani środka symetrii):

56 Odp. B
Kwas palmitynowy (piętnaście atomów węgla + grupa karboksylowa) oraz kwas stearynowy (siedemnaście atomów węgla + grupa karboksylowa) w tłuszczu muszą znajdować się w stosunku 1:2.

57 Odp. A
Rzędowość alkoholi określa ilość atomów węgla połączonych z tym atomem węgla, który połączony jest z grypą hydroksylową. Natomiast rzędowość amin i amidów określa ilość atomów węgla przyłączonych do atomu azotu:

58 Odp. D
Z wymienionych związków tylko mrówkowy (I) (metanal jest gazem), a próbie Tollensa nie ulega aceton (III). Reakcji z bromem w obecności wodorowęglanu sodowego ulegają tylko aldozy (II -glukoza).

59 Odp. A
Przy rozpatrywaniu mocy kwasów karboksylowych należy rozpatrzeć efekty indukcyjne i mezomeryczne podstawników. W podanych kwasach rozpatrujemy tylko efekty indukcyjne (brak mezomerycznych). Grupę metylową CH₃- traktuje się jako podstawnik wykazujący efekt +I (zwiększa gęstość elektronową) i zmniejsza kwasowość w porównaniu z kwasem mrówkowym (metanowym). Grupa karboksylowa wykazuje efekt -I czyli zwiększa kwasowość w porównaniu z kwasem mrówkowym. Grupa aminowa wykazuje efekt -I, ale z uwagi na jej zasadowy charakter kwas aminokarboksylowy występuje w postaci soli:


Im słabszy kwas, tym pH roztworu jest większe (roztwór mniej kwaśny).

60 Odp. A
Wiązanie I powstało pomiędzy dwoma aminokwasami i nazywane jest wiązaniem peptydowym, natomiast wiązanie II utworzone zostało z kwasu i alkoholu - nazywane jest wiązaniem estrowym.

---