Formacja Biblijna - Kurs Lektorski

BIBLIA WSTĘP

PISMO ŚWIĘTE składa się z ST i NT

Hebr. BERIT, gr. DIATEKE, pol. PRZYMIERZE, TESTAMENT

BIBLIA oznacza KSIĘGI. PISMO ŚWIĘTE jest zbiorem ksiąg napisanych przez ludzi pod natchnieniem Ducha Świętego. Księgi te zawierają słowo Boże skierowane do człowieka. W nich Bóg objawia prawdę o człowieku i o zbawieniu. SKŁADA się z 46 ksiąg ST i 27 NT

PODZIAŁ

Księgi Historyczne

W ST opowiadają najpierw o początkach ludzkości i świata, a następnie o historii narodu wybranego do II w przed Chr. W NT opowiadają dzieje Jezusa z Nazaretu i przedstawiają listy pierwotnego Kościoła

Księgi Dydaktyczne

Tzn. mądrościowe, pouczające. W ST są to zbiory religijnej poezji hebrajskiej, przysłów pieśni, psalmów. W NT są to listy napisane przez Apostołów.

Księgi Prorockie

W ST są to zbiory wyroczni prorockich, a w NT jest to tylko jedna księga, Apokalipsa Św. Jana. Księga ta objawia losy przyszłego Kościoła aż do powtórnego przyjścia Chrystusa

POWSTANIE STAREGO TESTAMENTU

Etap I, od ΧVIII w. Do 7 r. P. narodzeniem Chrystusa, to wydarzenia historyczne dotyczące historii narodu wybranego, np. Abraham, wyjście z niewoli egipskiej, niewola babilońska.

Etap II to ustny przekaz i pierwsze próby spisania, do niewoli babilońskiej.

Etap III, to ostateczna redakcja ksiąg, po niewoli babilońskiej

POWSTANIE NOWEGO TESTAMENTU

EWANGELIE

1. historia Jezusa Chrystusa, Jego życie, nauczanie

2. ustne przepowiadanie Ewangelii i pierwsze próby spisania, lata ok. 30 do 70r. Po Chrystusie

3. redakcja pisemna

Pozostałe Księgi NT

Natchnienie Biblijne, oznacza nadprzyrodzone działanie Ducha Św. Na ludzi biorących udział w powstaniu Biblii, sprawiające, że słowa Pisma Świętego są równocześnie prawdziwym słowem Boskim i ludzkim.

Rodzaje Natchnienia

• natchnienie pastoralne, oznacza wpływ Ducha Świętego na czyny ludzkie, które później zostały w Biblii opisane.

• Natchnienie oralne, oznacza wpływ Ducha Świętego na ludzi wypowiadających słowa, które później zostały spisane w Biblii.

• Natchnienie skrypturystyczne, oznacza wpływ Ducha Świętego na osoby, które spisywały słowo Boże.

Pismo Święte posiada dwóch autorów, Ducha Świętego i człowieka.

ŚWIĘTOŚĆ BIBLII

Jeżeli Bóg jest autorem zarówno prawa moralnego, jak i Biblii, to Biblia nie może pochwalać czynów moralnie złych, a ganić czynów dobrych. Na tym właśnie polega świętość Biblii.

Biblia opisuje zbawcze działanie jednego i tego samego Boga, będące wyraźną realizacją jednego planu. Plan ten odsłaniają kolejno wszystkie księgi obu Testamentów.

ST jest w pełni zrozumiały w świetle nowego, a Nowy wypełnieniem Starego.( Stary Testament jest zapowiedzią Nowego, a Nowy jego wypełnieniem. )

KANON PISMA ŚWIĘTEGO

Jest zbiór natchnionych przez Boga ksiąg, przyjętych przez Kościół i uznanych przez niego za nieomylną regułę wiary i moralności z racji zawartej w nich, objawionej przez Boga prawdy.

KSIĘGI DEUTEROKANONICZNE

Są to księgi, co do których w pierwszym Kościele były wątpliwości, czy są natchnione. Są one zawarte w kanonie Pisma Świętego. ( Ba, Tb, Jdt, 1 Mch, 2 Mch, Syr, Mdr, fragmenty Est 10,4-16 ; Dn 3,24-90; 13-14 )

KSIĘGI PROTOKANONICZNE

Są to pozostałe księgi kanoniczne.

APOKRYFY

Są to księgi, co do których Kościół pierwotny miał wątpliwości i które nie weszły do kanonu

KANON 46 KSIĄG ST I 27 NT został przyjęty przez Kościół na przełomie IV / V wieku. Uroczyście potwierdził to SOBÓR TRYDENCKI w ΧVI wieku.

PRZEKŁADY PISMEA ŚW.

Septuaginta ( LΧΧ ) przekład grecki ( najstarszy )

Wulgata ( Wlg ) najbardziej znany przekład łaciński z IV w Św. Hieronima.

SENS PISMA ŚWIĘTEGO

Sens wyrazowy oznacza sens nadany tekstom Pisma świętego przez natchnionych autorów. Każdy fragment Pisma św. posiada tylko jeden sens wyrazowy. Sens typiczny wynika z tego, że Biblia jest dziełem Bosko-ludzkim. Sam Bóg może nam przekazać w Piśmie św. treści, które nie są widoczne na pierwszy rzut oka. Ten głębszy sens można odkryć po przeczytaniu całej Biblii. Sens typiczny istnieje w Biblii dlatego, że ST jest zapowiedzią Nowego a NT wypełnieniem Starego. Wydarzenia zapowiadające ze ST nazywamy typem, a wydarzenia w NT antytypem. Stąd bierze się układ czytań w Liturgii Słowa w niedzielę. ( Stary Testament zawiera około 600 proroctw )

PISMO ŚWIĘTE:

Stary Testament:

Księga Rodzaju ( Rdz )

Księga Kapłańska (Kpł )

Księga Liczb ( Lb )

Księga powtórzonego prawa ( Pwt )

Księga Jozuego ( Joz )

Księga Sędziów ( Sdz )

Księga Rut ( Rt )

1 Księga Samuela ( 1 Sm )

2 Księga Samuela ( 2 Sm )

1 Księga Królewska ( 1 Krl )

2 Księga Królewska ( 2 Krl )

1 Księga Kronik ( 1 Krn )

2 Księga Kronik ( 2 Krn )

Księga Ezdrasza ( Ezd )

Księga Nehemiasza ( Ne )

Księga Tobiasza ( Tb )

Księga Judyty ( Jdt )

Księga Estery ( Est )

.

.

.

Nowy Testament:

Cztery Ewangelie

Dzieje Apostolskie

Trzynaście listów Św. Pawła

List do Hebrajczyków

Inne Listy

Apokalipsa Św. Jana

Hbr 5,6 - 7 . 9 . 11 . 13 c ; 7 , 8

Symbolika liczb:

7 - doskonałość

4 - liczba święta

6 - liczba rozboju, niedoskonałości, tego co niedoskonałe

10 - liczba uprzywilejowana

12 - liczba potomstwa

Siedem reguł czytania Biblii

Po pierwsze: „ Szukać słowa Pana”( Am 8, 12 )

W Biblii chodzi bardziej o treść niż o formę i o środki wyrazu. Dlatego jedynie duże zainteresowanie samą Biblią może spowodować podjęcie trudów z jej lekturą. Biblia rości sobie prawo ukazywania ludziom drogi życia w postaci „Słowa Bożego”. Dlatego zarówno Żydzi, jak i chrześcijanie stale po nią sięgają i nie szczędzą trudu, by ją dobrze odczytać. Także dla ludzi współczesnych to jej prawo może stać się bodźcem do lektury Pisma św.

Refleksja nad Am 8, 11-12 wskazuje na warunki do tego konieczne.

„ Oto nadejdą dni - wyrocznia Pana Boga - gdy ześlę głód na ziemię, nie głód chleba, ani pragnienia wody, lecz głód słuchania słów Pańskich. Wtedy błąkać się będą od morza do morza, z północy na wschód będą krążyli, by znaleźć słowo Pańskie, lecz go nie znajdą.”

Warunkiem owocnej lektury Biblii jest odkrycie w sobie głodu słowa Pana. Biblia zawiera w sobie słowa życia wiecznego. Można również odnieść do niej wezwanie: „Panie do kogo pójdziemy? Tylko ty masz słowa życia wiecznego” ( j 6,68 ).

„Dozwól nam czasu dla rozważania skrytości prawa Twojego i nie zamykaj go przed pukającymi doń. Nie na próżno bowiem chciałeś, żeby napisano tyle kart ciemnych, pełnych tajemnic. Nie mają lasy te jeleni swoich, chroniących się w nie i rzeźwiących się, przechadzających się i karmiących się, odpoczywających i przeżuwających? O Panie! Dodaj mi siły i otwórz te lasy przede mną! Oto głos Twój rozkoszą moją, głos Twój przemagający nad gwarem innych rozkoszy. Daj to, co kocham; kocham bowiem, i że kocham, Twoim jest to darem. Nie opuszczaj daru Twojego, nie pogardzaj rośliną spragnioną.” ( Św. Augustyn, wyznania )

Po drugie: „Kto czyta, niech rozumie” ( Mk 13, 14 )

Dla współczesnego człowieka uważna lektura Biblii jest bardzo trudna. Kto chce zrozumieć to, co przeczytał, musi skoncentrować się nad tekstem, pogrążyć się w nim zupełnie i na jakiś czas odwrócić myśli od innych zajęć. Potrzebne jest skupienie i pełna głębia. Dobrze jest zarezerwować sobie w rozkładzie dnia lub tygodnia określony czas; taką porę, w której mamy poczucie spokoju i dobre usposobienie. Ważne jest też miejsce.

Po trzecie: „Jak mogę zrozumieć, jeżeli mi nikt nie wyjaśni?” ( Dz8,31 )

Nawet w najlepszym przekładzie Biblia jest księgą obcą. Aby zorientować się w świecie Biblii potrzebne jest, aby przynajmniej na początku pozwolić sobą pokierować.

„Kochaj Pismo Św., a odwieczna Mądrość umiłuje cię, kochaj ją, a będzie ci służyć, czcij ją, a Ona obejmie cię swoimi ramionami.” (Św. Hieronim, List 130 )

Po czwarte: „Codziennie badali Pismo, czy istotnie tak jest” ( Dz 17,11 )

Kto pragnie poznać Biblię, musi ją stale czytać. Jest rzeczą bardzo pożyteczną, aby czytać tekst powoli i głośno. Pierwotnie Pismo Św. było pomyślane jako lektura przeznaczona do wysłuchania w czasie nabożeństw liturgicznych. Teksty, które wydają się niezrozumiałe lub które już dla nas nie mają bezpośredniego znaczenia ( np. długie spisy imion, rytualne przepisy ) można pominąć. Pytania, które rodzą się przy osobistej lekturze, można zapisywać. W przyszłości, przy częstej lekturze, sami znajdziemy odpowiedzi na niektóre kwestie. Chcąc jakiś urywek dobrze zrozumieć, można podzielić go na mniejsze odcinki i rozważać w całym kontekście. Przeczytane teksty można porównywać z tekstami paralelnymi, lub wyjaśniać za pomocą innych wypowiedzi, np. ze ST. Dla lepszego zapamiętania można podkreślić

( różnymi kolorami ), stawiać znaki np.: ? ( czegoś nie rozumiem ), ! ( coś jest dla mnie bardzo ważne, zrozumiałe w moim życiu ),→ ( coś jest skierowane szczególnie do mnie ). Zwróci to naszą uwagę przy następnej lekturze, będziemy nie jako oswojeni. Bardzo pomaga uczenie się na pamięć ważniejszych tekstów. Będą one nam stale towarzyszyły i staną się wsparciem przy lekturze i modlitwie. Od dawna utarła się praktyka czytania Pisma Św. z namysłem, tzn. czytelnik zatrzymuje się na krótko przy każdym zdaniu, powtarza słowa i dokonuje refleksji nad znaczeniem tekstu. Jest to pewna forma medytacji, która prowadzi prosto do modlitwy.

„Czytajmy Pismo Św., ale czytajmy je tak, jak czytali je ojcowie, którzy przekazali nam, w jaki sposób można najlepiej wyciągnąć zeń pożytek: czytamy je klęcząc! Czytamy ja nie z krytycznym nastawieniem, nie z niedorzeczną ciekawością, prowadzącą jedynie do zrozumiałości, czytajmy z cierpieniem głodnego serca. Powiedziano nam, że tam jest życie i tam jest światło. Dlaczego nie mamy spróbować, zakosztować nieco z tego smaku, który nam może ono zaofiarować.” ( P. Claudel, Umiłowanie Pisma Św. )

Po piąte: „Mów, Panie, bo sługa Twój słucha” ( 1 Sm 3,9 )

Zewnętrzna postawa jest tylko wtedy szczera, gdy odzwierciedla zewnętrzne nastawienie. Czytelnik przepełniony szacunkiem zapomina o sobie i o swoich pragnieniach. Dobrze jest przed lekturą Biblii zatrzymać się na moment i skupić się w sobie. Uświadomić sobie obecność kogoś innego, Kto jest celem i spełnieniem ludzkiego pragnienia dobra i szczęścia. Kto czyta Biblię „na kolanach”, daje poznać, że nie uważa własnej swej wiedzy za najwyższy autorytet, ale gotów jest przyjąć jej pouczenie. Człowiek pyszny nie rozumie Biblii. Bóg nie wymaga ślepej wiary. Szacunek wobec Słowa Bożego nie wymaga wyrzeczenia się danego nam rozumu, ale używania go z pokorą.

Po szóste „Wprowadzajcie słowo w czyn, a nie bądźcie tylko słuchaczami słowa” ( Jk 1,22 )

Każda lektura Biblii, jako słowa Bożego, musi odznaczać się gotowością, by wypełnić wolę Bożą zawartą w Piśmie Św. Nie oznacza to, że należy każdy tekst traktować jak wskazówkę konkretnego postępowania. Biblia podaje przede wszystkim wiadomości o wielkich czynach Bożych, których szczytowym punktem jest Bosko - ludzkie dzieło miłości Jezusa oraz Jego zmartwychwstanie. W tym sensie całe Pismo Św. jest „ewangelią” ( dobrą nowiną ) i tak jest pomyślane, by w świecie śmierci i cierpienia przekazać nam nadzieję i zachęcić do cierpliwości. W liście Św. Jakuba słuchacz jest porównany do człowieka przeglądającego się w lustrze. Tego, co tam widzi, nie powinien zapomnieć, ale wprowadzić w czyn ( Jk 7,1-3 ). Słowo Boże przekazane nam w Biblii ma na celu uformować słuchacza i czytelnika na „męża Bożego”. O każdym chrześcijanie można powiedzieć w sposób przenośny to, co Św. Paweł napisał w 2 Kor 3,1-3, nazywając wspólnotę koryncką „listem Chrystusa”, napisanym przez niego dzięki Jego przepowiadaniu i udzieleniu Ducha. Każdy dzięki lekturze Biblii i wprowadzeniu jej w czyn może stać się „listem Chrystusa”, a przez to w pewnym sensie samą „Biblią”, która przecież została ustanowiona po to, aby wszyscy ją czytali i przekazywali jako słowo Boże. Nic nas nie może zwolnić od odpowiedzi dawanej naszym życiem na słowo Boże.

Po siódme: „Litera zabija, Duch ożywia.” ( 2Kor 3,6 )

Kto dzisiaj czyta Biblię nie zwracając uwagi na jej Twórcę, ten naraża się na niebezpieczeństwo zatrzymania się tylko na literze i zatraceniu jej pełnego sensu. Zrozumienie jest możliwe dzięki Duchowi Świętemu, który inspirował Biblię, który wprowadza do jej pełnej prawdy i udziela życia po przez żywe słowo Boże: „Duch ożywia”. Duchowe zrozumienie nie zatrzymuje się na literze, ale zwraca uwagę na to, co Duch Św. chce przez nią powiedzieć. Może to poznać tylko ten, kto pozwala, by Duch Św. prowadził go przez całe jego życie. Celem spotkania z Biblią jest przeobrażenie nas w nowego człowieka mocą udzielającego życie Ducha.

MODLITWA PRED CZYTANIEM PISMA ŚWIĘTGO:

Boże, który swoim Słowem i Duchem przekazujesz nam Twoje życie, oświeć nasz umysł i umocnij naszą wolę tak, byśmy zawsze umieli pełnić Twoją wolę. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

MODLITWA PO CZYTANIU PISMA ŚWIĘTEGO:

Panie Boże, dziękuje Ci za łaskę otrzymaną za pośrednictwem Twojego słowa. Spraw, by ta łaska wydawała w nas obfity owoc, oczyszczając nas z wszelkich grzechów i jednocząc na zawsze z Tobą. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

Nazwa księgi

Rozdział

Rozdział podzielony na trzy części a, b, c

Wersety

Oraz rozdział

;

I jeszcze werset

---