Podstawy prawa karnego i procedury karnej

Teoretycy dzielą prawo na 3 podstawowe gałęzie :

-prawo karne, prawo administracyjne i prawo cywilne inne to uboczne

Prawo karne to zbiór /kodeks/ przepisów regulujących stosowanie środków przymusowej reakcji państwowej /tzw.sankcji /na antyspołeczne zachowania prawnie zabronione pod groźbą stosowania tych sankcji./kary/

7 kategorii systemu sankcyjnego :

1/kary

a/zasadnicze

a/dodatkowe

ad.a grzywna ,ograniczenie wolności ,pozbawienie wolności ,25 lat pozbawienia wolności , dożywocie

ad.b pozbawienie praw publicznych ,zakaz zajmowania stanowisk ,albo wykonywania zawodu ,zakaz prowadzenia pojazdów ,przepadek przedmiotu ,itp.wprowadzono -nowość-zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.

Przepadek przedmiotu najczęściej stosowany przy przestępstwie majątkowym np.,narzędzia którymi przestępca się posługiwał.

2/środki poprawcze i wychowawcze :

to problematyka przy nieletnich

3/środki zabezpieczające :

np.zakła psychiatryczny/sprawca wyłączoną odpowiedzialność karną/ ,środki lecznicze ,środki odwykowe,

4/warunkowe umorzenie postępowania:

art.66 KK dotyczy tylko i wyłącznie przypadków łagodniejszych ,określonych przez dwie przesłanki :

-znikoma wina /nigdy nie popełnił przestępstwa /

-znikoma społeczna szkodliwość czynu /granice ustala sąd/

w tych przypadkach stosuje się okres próby

5/warunkowe zawieszenie wykonania kary -art.69 KK

Sąd wymierza karę np.od 2-4 lat ,orzeka na ile skazuje biorąc pod uwagę np.element ,że sprawca się przyznał i nie był karany ,wyznacza okres próby /do 5 lat/ i w tym czasie kara wisi nad nim ,jeżeli sprawca w tym okresie i w ciągu 6 m-cy po tym okresie popełni przestępstwo to mu sąd odwiesza karę i sądzi za nowe przestępstwo i orzeka o naprawieniu szkody ,straty materialnej -zwrot równowartości szkody -musi nastąpić do ukończenia próby /Na okres próby wyznaczony kurator sądowy.

6/Sankcje materialne :

art.47 § 2 nawiązka ,obowiązek naprawienia szkody ,art. 77 § 2 odszkodowanie z urzędu /w konkretnych przypadkach Sąd musi z urzędu orzec odszkodowanie / , powództwo ahtezyjne /rodzaj prawa cywilnego ,przy przestępstwie gospodarczym , powód ahtezyjny -to oskarżyciel posiłkowy ,popiera akt oskarżenia , ma prawo do apelacji/ . Istnieje obowiązke wpisu /np. do sądu gospodarczego od 3-4 % wartości sporu/. Przy sprawie /proces karny / sprawca się przyznał - poszkodowany wnosi powództwo ahtezyjne ,sąd rozpatruje sprawę za darmo.

7.Postpenalne środki resocjalizacji recydywistów

8.Tzw.inne środki z art.77 KK inne środki sankcyjne :

a/kurator /przy warunkowym zawieszeniu , przy warunkowym umorzeniu /

b/obowiązek przeprosin /przy przestępstwach za naruszenie czci/

c/obowiązek pracy i nauki ,/przy nieletnich/

d/nakazanie powstrzymania się od alkoholu,/przy przestępstwach na rodzinie , przemoc nie płacenie alimentów/

e/podanie do publicznej wiadomości treści wyroku /obwieszczenie publiczne/

Zadania prawa karnego :

1/Ochrona najważniejszych dóbr prawnych w zorganizowanym społeczeństwie /życie,zdrowie, nietykalność/ przed antyspołecznymi zachowaniami .Ochrona odbywa się poprzez zakazanie ich naruszania a z drugiej strony przez karanie jeżeli dojdzie do ich naruszenia.

2.Prewencja czyli zapobieganie przestępczości , z jednej strony przez odpowiedni proces wychowawczy ,a z drugiej strony przez uniemożliwianie potencjalnym sprawcom tych naruszeń.

3/resocjalizacja sprawcy

4/powodowanie naprawianie zła i szkód

Ad.2 Zapobieganie przestępczości -wszelkie oddziaływanie które mają zapobiegać przestępstwom ,poprzez funkcje ochronne ,powołanie odpowiednich organów -najczęściej Policja , Straż Miejska ,Straż Pożarna np.forma patroli na ulicach działa odstraszająco

Ad.3 cały system służb więziennych i procesu wychowawczego w czasie odbywania kary

Ad.4 W postępowaniu karnym można orzekać o odszkodowaniu i naprawieniu szkody

Prawo karne dzieli się na :

-materialne

-procesowe

-wykonawcze

2 podział ze względu na organy

Zasady prawa karnego :

1.Nullum Crimen Sine Lege

2. Nullum Crimen Sine Periculo Sociali

3. Nullum Crimen Sine Culpa

4.Nulla Poena Sina Legs

5.Lex Retro Non Agit

6.Zasada humanitaryzmu

|!!!!!!!! NA TEST

ad.1 Żadnego przestępstwa bez regulacji pranej -zasada konstytucyjna czyn musi być ujęty w przepisach i nie można w drodze analizy /analogii/ dobrowolnie interpretować .Jeżeli czyn nie znajduje odzwierciedlenia w KK do nie można mówić o przestępstwie karnym. Co jest przewidziane w KK to zmusza organy do ścigania ,z drugiej strony jeżeli nie ma w KK to nie będzie odpowiadał

Źródła prawa karnego :

Konstytucja RP

Ustawy -na czele Kodeksy , Umowy międzynarodowe ,orzeczenie TK ,/glosy/ wykładnie prawa ,praktyki sądowe wydawane przez SN.

Ad.2 nie ma przestępstwa bez społecznej szkodliwości/ nie ma w KK określenia -społecznej szkodliwości/ ustawodawca zostawił to do oceny sądu , poszczególni sędziowie w ramach niezawisłości ustalają granice winy

Ad.3 nie ma przestępstwa bez winy

Ad.4 ustawodawca związał organy orzekające do tego żeby stosowały takie kary jakie są stosowane w kodeksie ,zagrożenia progowe /próg dolny, próg górny/

Sędziemu nie można uchylić decyzji w formie nadzoru

Ad.5 prawo nie może działać wstecz -art. 4kk

Ad.6 aspekt psychologiczny -godność człowieka ,dobro chronione -wnioski przestępców muszą być rozpoznawane ,formy zażaleń dla przestępcy ,przerwa w odbywaniu kary /przepustki /

Przestępstwo

Czyn człowieka

bezprawie

karalne

karygodność /społeczna szkodliwość/

zawiniony

Podział przestępstw

Ze względu na stronę podmiotu

Na umyślne Nie umyślne

Ze względu na szkodliwość Ze względu na sposób ścigania

Zbrodnie Występki Z urzędu Na wniosek Z oskarżenia

prywatnego

Ze względu na sposób

działania

Z działania Z zaniechania Z działania

i zaniechania

Przestępstwo czyn człowieka wyczerpujący znamiona określone w ustawie karnej naruszający bez usprawiedliwienia normę sankcjonowaną czyli bezprawny ,społecznie szkodliwy w wyższym stopniu niż znikomy , zawiniony i zagrożony karą w ustawie .

Ze względu ba stronę podmiotu :

Nie umyślne -ale ze względu na skutek niedbalstwa ,łagodniejsza kara niż przy umyślnym /bo zrobił to nie celowo/

Ze względu na sposób działania :

Z działania -to forma przestępstwa gdy sprawca działa .popełnia czyn

Gdy z zaniechania -nie działa a powinien działać np.dróżnik nie zamyka szlabanu

Ze względu na formę ścigania :

-Z urzędu -wiąże się z zasadą ,że każdy kto uzyskał informacje o przestępstwie musi o tym zawiadomić organ ścigania ,organ prokuratura musi z urzędu wszcząć postępowanie,

-na wniosek ,prokurator nie musi wszcząć postępowania ,postępowanie może być wszczęte na wniosek /np.gwałt/ ,musi wpłynąć konkretny wniosek poszkodowanego

- z oskarżenia prywatnego ,nie musi prowadzić organ ścigania , może sam poszkodowany sporządzić akt oskarżenia i może tą sprawę wnieść do sądu , może zgłosić do organu prowadzącego ,ale przy małej szkodliwości społecznej organ może poinformować poszkodowanego ,że to musi być powództwo prywatne /pyskówki , drobne sprawy ,przestępstwa drogowe/.

Ze względu na szkodliwość :

Zbrodnia jest to czyn zagrożony karą nie krótszą niż 3 lata albo surowszą ,

popełniony może być tylko wyłącznie umyślnie ,czyn który w stosunku do młodocianego sprawcy nie przewiduje stosowania środków wychowawczych, leczniczych i poprawczych. Czyn który w przypadkach recydywy lub w innym przypadku nie przewiduje kary powyżej górnej granicy ustawowego zagrożenia o połowę. Czyn w wypadku którego istnieją surowsze reguły nadzwyczajnego złagodzenia kary. Nie można zastosować warunkowego zawieszenia postępowania. Czyn gdzie warunkowe umorzenie może być zastosowane jedynie gdy sprawca pojednał się z pokrzywdzonym i naprawił szkodę.

Występek- to czyn za który grozi kara pozbawienia przekraczająca miesiąc , kara ograniczenia wolności lub grzywny powyżej 30 stawek dziennych .Może być popełniony nieumyślnie a wobec sprawcy można stosować inne środki aniżeli kary .

16.10.2006

Czas popełnienia przestępstwa ,miejsce popełnienia ,formy winy, błąd ,art. 4 KK

W polskim prawodawstwie karnym stosuje się zawsze ustawę najwzględniejszą a jeżeli obie obowiązują w tym czasie ,ustawy są jednakowe to tą która obowiązuje w chwili orzekania / wyrokowania w tej fazie/ .Zmiana ustawy przed prawomocnym orzeczeniem nie powoduje modyfikacji kary, natomiast w trakcie odbywania kary ,jeżeli jest względniejsza dla sprawcy -modyfikuje się ją na jego korzyść.

Czas a wiek sprawcy -art.10 KK

Data urodzenia na wpływ na przejście z grupy do grupy

Czas decyduje ,pojawia się określenie czasu w przypadku osobowości podmiotowej 15 lat - 17 lat ,z nieletniego na młodocianego .

Przedawnienie w prawie karnym

Zabójstwo przedawnia się po upływie 30 lat ,inne zbrodnie przedawnienie po 20 latach ,występki które mają granice pewnej skali przedawnienia po 10 latach ,te występki które mają granice do 3 lat po 5 latach .Kary ograniczenia wolności i grzywny po 3 latach ,przedawnienie liczy się od momentu popełnienia czynu /od dnia popełnienia/

Art.106-108 KK

Zatarcie skazania

Po odbyciu kary w rejestrze skazanych są zapisywane

Odbywa się to :

-urzędu sąd dokonuje zatarcia

-osoba ,która była skazana może wystąpić z wnioskiem o zatarcie

na tej podstawie w rejestrze skazanych zaciera się ślady o skazaniu.

Problem czasu istotny dla recydywy , różne formy recydywy i różnego stopnia nasilenia , upływ czasu od pierwszego przestępstwa do następnego .Problem czasu występuje przy karze łącznej .Orzekanie kary łącznej ma miejsce gdy przestępstwa są popełnianie w krótkim czasie .Sąd rozpoznaje dwie lub więcej spraw na jednej rozprawie ,sprawca odbywa 1 karę łącznie ,odstęp między czynami nie może przekroczyć określonego czasu ,czas przy ustawach amnestyjnych -art.4

Czas popełnienia przestępstwa ,w którym przestępca działał lub zaniechał działania / nie skutek ale czas działania/

Art.105 kk

Okres przedawnienia dla przestępstw skutkowych liczy się nie od momentu działania czy zaniechania ale od momentu wystąpienia skutku .Temporalny zakres stosowania prawa karnego /czasowy/

Przedmiotowy zakres stosowania polskiej ustawy karnej -art.5

3 powody dla których ma zasada miejsca :

1/zasada terytorialności -art. 5 kk miejsce popełnienia przestępstwa , związane jakie prawo stosujemy .tu też się liczy statki morskie ,powietrzne ,pas morski ,tereny polskich placówek dyplomatycznych za granicą kraju

2/procesowe znaczenie -art.21 kodeksu postępowania karnego , z tego art. wynika właściwość sądowa , właściwość organu który będzie prowadził postępowanie przygotowawcze -zasada jest ,że miejsce popełnienia przestępstwa decyduje o tym kto będzie prowadził przestępstwo i orzekał.

3/przy niektórych typach przestępstw miejsce popełnienia przestępstwa jest elementem który rzutuje na zaistnienie znamion danego przestępstwa chodzi tu , za przestępstwa obrazy uważa się takie które popełniono w miejscu publicznym

Polskie prawo karne nie nakazuje karania ograniczenia

1/ z prawomocnego charakteru prawa karnego

2/ze względów na interesy państw obcych

Wyjątki od zasady terytorialności np. terrorysta przygotowuje zamach na Prezydenta RP we Francji , karany jest w Polsce przed polskim prawem ,umowy nakładają obowiązek wydania sprawcy.

Wyjątki od tej zasady ,zasady odnoszącej się do terytorium

1/zasada obywatelstwa sprawcy -109 kk

2/zasada ochronna - 110-112 kk

3/zasada uniwersalna /tzw represja wszechświata -umowy międzynarodowe i konstytucja/

4/zasada powszechnej warunkowości /tzw.podwójna karalność -118 kk/

Czyny zabronione po za zarzutem stosowania polskiego prawa :

1/Czyny popełnione za granicą przez cudzoziemca

2/czyny nie karalne w miejscu popełnienia

3/czyny skierowane przeciwko interesom Polski

4/czyny nie ścigane na podstawie umów międzynarodowych

Ad.1 ustawę polską stosuje się do obywatela polskiego który popełnił przestępstwo za granicą ,muszą być spełnione warunki ,że jest to przestępstwo i w tym czasie jest obywatelem polskim

Ad.2

W art.112 kk do tej zasady cztery przypadki kiedy cudzoziemiec będzie odpowiadał przed polskim prawem ,art.110 też do tej zasady

Ad.3 kraje w ramach ONZ podpisały o wzajemnym ściganiu przestępstw , to wynika z umów międzynarodowych i konstytucji tych krajów.

Ad.4 warunkuje ,że cudzoziemiec będzie odpowiadał za granicą ,jeżeli tamten kraj będzie to traktował jako przestępstwo

Są odrębności od zasady terytorialności w traktowaniu przestępstw za granicą :

1/funkcjonariusz publiczny pełniący służbę za granicą zawsze odpowiada zgodnie z prawem polskim -art.111 § 3

2/art. 110 § 1 przestępstwa cudzoziemca przeciwko ważnym interesom państwa -zawsze wobec prawa polskiego

Przypadki wyłączenia odpowiedzialności za przestępstwa popełnione za granicą /chodzi tu ekstradycja ,azyl , immunitety materialne i procesowe/

Azyl wynika z konstytucji jeżeli obowiązuje nie można wydać przestępcy

Immunitety materialne -posłowie ,sędziowie

Immunitety procesowe -adwokaci ,radcowie prawni ,nie mogą ujawnić tajemnicy z prowadzonego dochodzenia.

Wina

Muszą zaistnieć 2 elementy żeby mówić o winie :

1/musi występować zło /normy etyczne w mniejszym stopniu normy karne/

2/zjawisko obiektywnej antyspołeczności

4 formy winy:

1.zamiar 2.zamiar 3.Lekkomyślność 4.niedbalstwo

bezpośredni ewentualny

art.9 § 1 art.9 § 2

charakter umyślny charakter nieumyślny

ad.1 sprawca ma zamiar popełnić przestępstwo

ad.2 różni się tym od bezpośredniego , że popełnia przestępstwo ale nie przewiduje popełnienia

ad.3 lekkomyślność -wina nieumyślna ,sprawca nie ma zamiaru popełnić ,ale go popełnia

ad.4 jeżeli przewidywał ,że może popełnić lub mógł przewidzieć

Przestępstwo umyślno- nieumyślne może występować w 2 przypadkach :

1/albo w związku ze złożeniem struktury danego przestępstwa

2/w związku z kumulatywnym zbiegiem przestępstw

ad.1 np.ciężkie uszkodzenie ciała i szkody materialne -umyślne bo chciał go pobić ,nieumyślne w zamiarze żeby wystąpiła szkoda materialna

ad.2 czyn łączny ,też może być zlepek czynów umyślno- nieumyślnych

okoliczności wyłączające odpowiedzialność :

wyłączające okoliczności Błąd

bezprawność wyłączające

czynu winę

/kontratypy/ co do znamion typu

czynu zabronionego

art.28 kk błąd co do

okoliczności

wyłączających winę lub bezprawność

błąd co do art.29 kk

bezprawności

czynu art.30 kk

będzie odpowiedzialność występowała ale będzie

łagodniejsza

Błąd problem uregulowany wart.28,29,30. W prawie karnym może powstać z urojenia /w sensie nie właściwego zrozumienia / błąd na wskutek nieświadomości ./niewiedzy/ Np. z art.28 kk ktoś wyciął drzewo na swoim ogrodzie w myśl przepisów których nie znał. Z art.29 repatriant z Kazachstanu przyjechał do Polski ,nie zna prawa polskiego popełnił przestępstwo.

Formy popełnienia przestępstw

Stadialne zjawiskowe

Usiłowanie przygotowanie sprawstwo pomocnictwo

Udolne nieudolne karalne niekaralne 1/pojedyncze

2/współsprawstwo

3/sprawstwo kierowane

4/sprawstwo polecające

podżeganie

29.10.2006

Typizacja określenie tych elementów czynu przestępczego które muszą zaistnieć żeby mieliśmy do czynienia z przestępstwem ,elementy: bezprawność i wina

Element normy:

Podmiot czynu znamię czynnościowe Przedmiot czynu

Kto ..... zabija ,zabiera

Czasami określony Działa na szkodę

Dobro chronione

Szczegółowo np. czasami sposób pojazd

Np. funkcjonariusz działania np.ze inne dobro szczególnym okrucieństwem

Sankcja

Okoliczności A lub B brak przestępstwa brak kary

Okoliczności wyłączające odpowiedzialność karną

A B

Wyłączają bezprawność wyłączają winę

Kontratypy błąd niepoczytalność /art.31

Skodyfikowane nieskodyfikowane 1.bład co do ustaw. znamion art.28

1.Zgoda pokrzywdzonego 2.błąd co do kontratypów art.29

2.Gry sportowe 3.Błąd co do prawa art.30

3.zabiegi lekarskie

4.karcenie w celach

wychowawczych

z przepisów części ogólnej z przepisów części szczególnej

1.obrona konieczna 1.dozowolona krytyka -art.213

2.stan wyższej konieczności 2.Niezawiadomienie o przestępstwie -240

3.Dozowolone ryzyko nowatorskie 3.Odmowa wykonania rozkazu -art./314

Kontratypy- okoliczności wyłączające bezprawność czynu.

III rozdział KK z części ogólnej

1.Obrona konieczna art.25

nie popełnione przestępstwo ,kto w obronie koniecznej odpiera atak

elementy które muszą zaistnieć:

-zamach /pochodzi od drugiego człowieka /

-zamach bezpośredni -musi być bezpośredni w danej chwili ,być realny

-zamach skierowany na konkretne dobro chronione

-obrona musi być konieczna /nie można jej przekroczyć lub podjąć za wcześnie/

Ta ma być relacja na bezprawie .SN -instytucje obrony koniecznej ,nic więcej tylko obrony -takie ma być prawo przed bezprawiem.

2.Stan wyższej konieczności :

Nie popełnia przestępstwa art./26 gdy spełnione elementy :

-uchylenie bezpośredniego niebezpieczeństwa

-poświęca jedno dobro kosztem drugiego dobra ,dobro mniejszej wartości ,żeby ratować dobro większej wartości lub zrównoważone

np.włamanie do sklepu ,żeby ugasić pożar

bezprawie /włamuje się ,niszczy mienie -wystawę/

Stan wyższej konieczności jest to działanie w wyniku którego uchyla się bezpośrednie niebezpieczeństwo grożące dobru prawem chronionemu ,poświęcając dobro mniejszej wartości lub co najmniej równorzędne .Przy czy sprawa nie może mieć szczególnego obowiązku ochrony dobra nawet z narażaniem na niebezpieczeństwo , tu w przypadku instytucja nadzwyczajnego złagodzenia .

3.Dozowolone ryzyko nowatorskie -art.27

Jest to novum w kodyfikacji ,muszą być spełnione elementy :

-element ryzyka

-eksperyment

-charakter nowatorski /badawczy/

-musi wystąpić któraś z grup wymienionych w art.27 :techniczna, ekonomiczna ,

medyczna

-przewidywane osiągnięcie korzyści poznawczej

-reguły tego eksperymentu muszą być opracowane przez osoby wykwalifikowane

i prowadzone przez takie osoby ,

-musi być zgoda uczestników eksperymentu

-musi być wyważony stan pomiędzy zyskiem a szkodą jaką spowoduje np.,testowanie leków na ludziach ,wystrzeliwanie statków kosmicznych

Z części szczególnej

1.dozowolona krytyka

art.213 wiąże się z przestępstwem zawartym w art.212 ,spełnione elementy:

-zarzut uczyniony niepublicznie

-jest prawdziwy

2.Niezawiadomienie o przestępstwie

art.240 § 2 ,w § 1 przestępstwo ,w § 2 kontratyp -nie popełnione przestępstwo

-zapobiegł

-nie zawiadomił organu

-przypuszczał ,że organ już wie

3.Odmowa wykonania rozkazu

art.344 -odmowa wykonania rozkazu z granicy czynu bezprawnego /idź zabij człowieka/

Nieskodyfikowane :

Wynikające kontratypy ze zwyczaju lub innych ustaw

1.Zgoda pokrzywdzonego

wynikająca z norm etycznych /np.,ktoś wyraża zgodę na to żeby ktoś ukradł/ z zastrzeżeniem wyjątków np.eutanazja

2.Gry sportowe

ryzyko ze sportu np.,boks -uczestnik musi się liczyć z możliwością uszkodzenia ciała.

3/Zabiegi lekarskie

reguluje ustawa o zawodzie lekarskim z 1996

dwa kontratypy z art.21 tej ustawy

1/-eksperyment leczniczy

2/eksperyment badawczy

ad.1 na osobach chorych ,ma na celu znalezienie sposobu diagnozowania ,profilaktyka

ad.2 może być na chorych i zdrowych ludziach pod warunkiem ,że ryzyko jest niewielkie

4.Karcenie w celach wychowawczych

naruszanie wartości cielesnych ,wynika to z norm etycznych ,zwyczajowych

Wyłączają winę :

Błąd -niewłaściwe odzwierciedlenie danego stanu w umyśle człowieka

Błąd z urojenia

Błąd z nieznajomości stanu rzeczy

Elementy :

-błąd musi być istotny

-może być czasami nieusprawiedliwiony ale wówczas tylko powoduje złagodzenie kary

1.Błąd co do ustawowych znamion czynu /nie wiem ,że jest przestępstwo/

np.pielęgniarka w czasie dyżuru pod nieobecność lekarza musi dać choremu lek ,pzy takich przypadkach taki podaje zawsze ,ale w przypadku tego pacjenta nie może być on podany bo jest na to uczulony ,daje mu ten lek nie wiedząc o jego uczuleniu na niego ,co powoduje u chorego pogorszenie stanu zdrowia, w jej obowiązkach jest czynienia dobra dla pacjenta ,z praktyki wie ,że lek ten pomaga ,nie wie ,ze chory uczulony dlatego nie ma znamienia winy

2.Błąd co do kontratypu art.29

Sprawca mylnie zakłada ,że dopuszczając się czynu zachodzi kontratyp np.żart kolegów za napadem ,napadnięty reaguje w nieświadomości ,że to koledzy i podejmuje obrone konieczną

3.Błąd co do prawa

Sprawca mylnie interpretuje iż prawo nie zabrania dokonania danego czynu np. przywłaszczenie sobie rzeczy znalezionej np.skarb w Oleśnicy.

Niepoczytalność art.31

Brak możliwości rozpoznania czynu ,muszą istnieć 2 przesłanki :

-sprawca nie jest w stanie rozpoznać znaczenia czynu

-nie może pokierować swoim postępowaniem

mogą to być :

-sprawy patologiczne /choroba psychiczna ,upośledzenie umysłowe ,inne zakłócenia czynności psychicznych /t o jest pełna niepoczytalność

Sąd który decyduje o tych chorobach opiera się na opiniach 2 niezależnych psychiatrów /psychiatra i psychologa /wyłącza winę tylko w okresach zaburzeń.

Upośledzenie umysłowe :

-idiotyzm

-głupactwo

-debilizm

-inne zakłócenia :zatrucie organizmu ,przełomy biologiczne /okres przekwitania /,silna afekt /tj.silne wzburzenie / np.depresja poporodowa /-tu jest częściowa odpowiedzialność i nadzwyczajne złagodzenie

w§ 2 ograniczenie niepoczytalności spawy psychopatyczne ,cechy charakteru psychopaty wyjątek upojenie patologiczne gdy człowiek po spożyciu minimalnej dawki alkoholu z nieznanej przyczyny doznaje zmian w mózgu ,które wyłączają jego świadomość łącznie z tym ,że powoduje pełna niepamięć po tym co zrobił ,jedyny przypadek gdy spożycie alkoholu dopuszcza częściową odpowiedzialność i złagodzenie kary. Działanie pod wpływem alkoholu bądź narkotyków nie wyłącza winy w ogóle w żadnym stopniu.

Formy popełnienia przestępstwa

STADIALNE

/działanie w ZJAWISKOWE

różnych stadiach / art.18 wiąże się

podmiotem przestępstwa

§ 1

usiłowanie przygotowanie sprawstwo współsprawstwo sprawstwo sprawstwo

art.13 art.16 kierownicze polecające

udolne nieudolne § 2 podżeganie

§ 3 pomocnictwo

§ 4 prowokacja

art. 24 prowokacja namawia się żeby nie osiągnąć skutek ale żeby był skazany

Zjawiskowe

Sprawstwo jednoosobowe popełnienie czynu ,osoba z zamiarem popełnienia

Współsprawstwo udział w przestępstwie z jednakowym zaangażowaniem ,kilka osób rola ich taka sama ,działają w jeden konkretny sposób ,będą jednakowo odpowiadać. Sąd w ramach indywidualnych może złagodzić karę jednemu lub więcej z nich.

Sprawstwo kierownicze jeden ze sprawców pełni rolę kierowniczą ,sprawy mafijne ,szef grupy , jego odpowiedzialność szczególnie podlega obostrzeniu.

Sprawstwo polecające musi między sprawcami istnieć stosunek podporządkowania ,sam wykorzystuje stopień nadrzędności ,zmusza podporządkowanego do popełnienia czynu.

Podżeganie :odpowiada ten kto podżega ,sam nie włącza się w realizacje czynu przestępczego ,napuszcza kogoś do popełnienia.

Pomocnictwo -polega sprawca pomocnictwa ułatwia popełnienie przestępstwa /np.dostarcza informacji ,stoi na czatach/ Pomocnik i podżegacz odpowiadają tak samo i w takich samym wymiarze jak jest przewidziany. Dla sprawcy czynu ,jedynie jeśli rola jego jest znikoma sąd może zastosować złagodzenie kary.

Stadialne

Przygotowanie art.16 polega na :ktoś podejmie zamiar / przygotowuje plany ,narzędzia / ktoś go wyda organom ,ujawni , .

Odpowiada się jest to karalne tylko w określonych przypadkach :

Art.310 -fałszowanie pieniędzy

Art.270 § 1 fałszowanie dokumentów

Art.252 § 1wzięcie zakładników

Art.166 § 1 piractwo morskie

Art.163 § 1 sprowadzenie pożaru lub katastrofy

Art.128 § 1 przygotowanie zamachu stanu

Art.127 § 1 przygotowanie jakiegokolwiek zamachu przeciwko RP

Art.118 § 1 przygotowanie do zabójstwa na tle rasowym

Art.117 § 1 przygotowanie do wszczęcia wojny

Usiłowanie -próba podjęcia przestępstwa ale zakończona ,z jakiś przyczyn nie dochodzi do skutku finalnego.

Udolne -sprawca bezpośrednio zmierza do dokonania przestępstwa ale nie dochodzi do niego z przyczyn obiektywnych np.lekarz chirurg mając pacjenta do którego ma zaszły żal nie zrobi operacji ,ale musi wyjść przychodzi drugi lekarz ,który robi operację i nie dochodzi do przestępstwa.

Np.prawo autorskie ktoś przytacza zdania z tej pracy przy przygotowaniu artykułu ,nie podaje tego w przypisach popełnia przestępstwo ,recenzent czytając prace twierdzi ,że to plagiat nie publikuje tej pracy.

Nieudolne art.12 § 2 sprawca nie uświadamia sobie ,że dokonanie jest nie możliwe z jakiejś przyczyny .przykład

Obywatel X chce zabić obywatela Y ,przygotowuje się, ustawa się za drzewem i strzela, źle obliczył odległość i nie może pocisk dolecieć ,nie zabija go .

2 przykład sprawca chce podłączyć bombę ,ale ma zepsuty zapalnik

Instytucja czynny żal -art.15 nie podlega karze sąd odstępuje od kary od dokonanego czynu

-dobrowolne odstąpienie

-zapobieganie skutkowi

-staranie się o zapobieganie skutkowi

art.20,21 są to tzw. przepisy dotyczące indywidualizacji kary ,to oznacza ,że w polskim prawie pomimo ,że sprawca ,współsprawca ,podżegacz odpowiada tak samo ,to ustawodawca każe brać pod uwagę indywidualność sprawcy np.po raz pierwszy,słaby stopień upośledzenia.

Kary podział

Kary art.32 środki karne art.39

1.grzywna 1.pozabawienie praw publicznych

2.Ograniczenie wolności 2.zakaz zajmowania stanowisk,

3.pozbawienie wolności zawodu, prowadzenie działalności

4.25 lat pozbawienia wolności gospodarczej

5.Dożywotnie pozbawienie wolności 3.zakaz prowadzenie pojazdu

4.przeapdek

5.nawiązka

6.obowiązek naprawienia szkody

7.podanie wyroku do publicznej

wiadomości

8.w 2005r wprowadzono

-zakaz prowadzenia działalności

edukacyjnej małoletnich ,opieki nad

małoletnimi ,wychowanie ,leczenie

małoletnich

-obowiązek powstrzymywania się od przebywania w określonych miejscach ,środowiskach ,kontaktować się określonymi osobami oraz zakaz opuszczania miejsca pobytu bez zgody sądu

nie skatalogowane Środki probacyjne

zwrot korzyści ,obowiązek związane z okresem próby art.,.72

łożenia na utrzymanie

Stosowanie przy warunkowych zawieszeniu kary ,PRZY OGANICZENIU WLNOŚCI

Kara -jest to reakcja w postaci dolegliwości na czyn przestępczy ,musi zawierać cechy dolegliwości ,osobiście dotyka sprawcy ,stopień dolegliwości musi być adekwatny zarówno do szkodliwości czynu ,jak i cech osobowych sprawcy ,musi to być przewidziane w ustawach ,może być stosowana przez uprawniony organ państwowy , spełnia rolę zadośćuczynienia i prewencyjną.

środki probacyjne- :

-informowanie sądu lub kuratora o przebiegu okresu próby ,

-przeproszenie pokrzywdzonego,

-wykonywanie ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby /alimenty/,

-wykonywanie pracy zawodowej lub przygotowanie się do zawodu,

-powstrzymanie się od nadużycia alkoholu, lub innych środków

-poddanie się leczeniu odwykowemu

-zalecenie innego postępowania profilaktycznego ,które zapobiega kolejnemu przestępstwu

nieskatalogowane -zwrot korzyści , w wyniku przestępstwa uzyskał korzyści ,musi je oddać, łożyć na utrzymanie ofiary wypadku ,którego jest sprawcą ,jeżeli ofiara nie może pracować

Kary

Grzywna -najłagodniejsza kara, wymiana a stawkach dziennych ,biorąc pod uwagę dochodzi sprawa samoistna -grzywna tylko i wyłącznie .lub kumulatywna obok kary inna np.pozbawienie wolności .Dodatkowo orzeka się grzywnę najczęściej przeciwko mieniu przeciwko obrotowi gospodarczemu.

Stawki dzienne -sąd wymierza karę grzywny 2 etapy

I etap ilość stawek dziennych najniższa 10 zł a najwyższa 360

II etap sąd przelicza stawki na kwoty nie może być niższa niż 10 zł a wyższa niż 2000zł /dochody sprawcy ,warunki rodzinne, sprawy majątkowe/

---