S.Owczarek

WYK2. WARUNKI TECHNICZNE PROJEKTOWANIA BUDYNKÓW I ICH USYTUOWANIA

1. WYMAGANIA STAWIANE BUDYNKOM.

Rozporządzenie ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia w sprawie warunków technicznych jakie powinny spełniać budynki.

Wynikiem działań technologii są przedmioty o walorach użytkowych. W przypadku budynków cechy użytkowe są również formułowane na etapie prawa budowlanego jako wymagania techniczne.

Budynkom stawia się określone wymagania. Prawo budowlane (rozp.690 MI 12 .04.2002) w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowania

Budynki powinny spełniać wymagania wynikające z :

1. Przepisów ogólnych

2. Zabudowy i zagospodarowania działki budowlanej

3. Funkcji budynków i pomieszczeń

4. Wyposażenia technicznego budynków

5. Bezpieczeństwa konstrukcji

6. Bezpieczeństwa pożarowego

7. Bezpieczeństwa użytkowania

8. Higieny i zdrowia

9. Ochrony przed hałasem i drganiami

10. Oszczędności energii i izolacyjności cieplnej związanej z oszczędnością energii

Przepisy ogólne

W przepisach I definiuje się następujące pojęcia: zabudowy śródmiejskiej, jednorodzinnej i zagrodowej; budynku mieszkalnego, zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej, rekreacji indywidualnej i gospodarczego; mieszkania; lokalu użytkowego; pomieszczenia mieszkalnego, pomocniczego, gospodarczego w budynku, technicznego w budynku; kondygnacji nadziemnej i podziemnej, piwnicy, suteryny, antresoli; powierzchni wewnętrznej, kubatury brutto i wysokość budynku: budynki niskie (N) do 12 m, średniowysokie (SW) od 12-25 (4-9 kondygnacji nadziemnych),

wysokie 25-55 m (9-18 kondygnacji nadziemnych, wysokościowe (WW) - powyżej 55 m.

Zabudowa i zagospodarowanie działki budowlanej

Zabudowa i zagospodarowanie działki budowlanej powinno być urządzone zgodnie z przeznaczeniem budynku i poza zasięgiem zagrożeń i uciążliwości. Do uciążliwości należą:

1. szkodliwe promieniowanie i oddziaływanie pól elektromagnetycznych,

2. hałas i drgania (wibracje),

3. zanieczyszczenie powietrza,

4. zanieczyszczenie gruntu i wód,

5. powodzie i zalewanie wodami opadowymi,

6. osuwiska gruntu, lawiny skalne i śnieżne,

7. szkody spowodowane działalnością górniczą.

Dopuszcza się wznoszenie budynków w zasięgu uciążliwości pod warunkiem zastosowania środków technicznych zmniejszających uciążliwości do bezpiecznego poziomu.

Przy usytuowaniu budynku na działce budowlanej powinny być zachowane odpowiednie odległości ścian: 3-4 metry od granic działki, okapy: 0,5 m, schody 1m. Budynki inwentarskie większe odległości.

Odległość obiektów przesłaniających do 35 m jest równa wysokości obiektu, ponad 35 m jest równa 35 m.

Zabudowa powinna być zaopatrzona w odpowiednie dojazdy, miejsca postojowe do samochodów osobowych i miejsca gromadzenia odpadów stałych (10 m od okien).

Działki powinny mieć zapewnioną możliwość przyłączenia uzbrojenia działki lub bezpośrednio budynku do sieci wodociągowej kanalizacyjnej elektroenergetycznej i ciepłowniczej. Za równorzędne z przyłączeniem do sieci elektroenergetycznej i ciepłowniczej uznaje się zapewnienie możliwości korzystania z indywidualnych źródeł energii elektrycznej i ciepła. W przypadku braku sieci kanalizacyjnej może być zastosowany zbiornik bezodpływowy lub przydomowa oczyszczalnia ścieków (jeżeli ilość ścieków nie przekracza 5 m³/ na dobę,. W przypadku braku sieci wodociągowej istnieje możliwość wykorzystania indywidualnego ujęcia wody.

Z braku możliwości dołączenia sieci kanalizacji deszczowej dopuszcza się odprowadzenie wód opadowych do dołów chłonnych lub zbiorników retencyjnych.

Umieszczanie studni od granic działki i budynków jest określona przepisami: 5-15 m. Umieszczanie zbiorników bezdopływowych na nieczystości ciekłe również jest określone odległościami od okien, granicy działki sąsiedniej (7,5 - 15 m). Zalecane sa zbiorniki kryte

i przepływowe szczelne osadniki podziemne.

Funkcje budynków i pomieszczeń

Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi powinien być zaopatrzony: w wodę do spożycia oraz do celów przeciwpożarowych.

Budynek mieszkalny, opieki zdrowotnej i społecznej, oświaty, nauki, żywienia, produkcji i handlu żywnością powinien mieć zapewnioną instalacje ciepłej wody.

Budynek wyposażony w instalacje wodociągową powinien mieć zapewnione odprowadzenie ścieków bytowo-gospodarczych.

Budynek powinien być wyposażony w instalacje do ogrzewania pomieszczeń w okresie obniżonych temperatur umożliwiającą utrzymanie powietrza wewnętrznego odpowiednią do ich przeznaczenia. Powinien mieć zapewnioną wentylacje i klimatyzację.

Może być zaopatrzony w gaz. Powinien być zaopatrzony w instalacje elektryczną.

Budynek średniowysoki i wyższy należy wyposażać w dźwigi osobowe, w opiece zdrowotnej powyżej 2 kondygnacji. Budynki powinny być dostępne osobom niepełnosprawnym i przystosowane do wyposażenia w instalacje tele-komunikacyjne.

W budynkach powinno być zapewnione oświetlenie i nasłonecznienie

Stąd powierzchnia okien musi być odpowiednia (norma określa na ok.1/8-1/10 powierzchni podłogi. Oświetlenie odpowiednim światłem sztucznym jest dopuszczane.

Dzieci w żłobkach powinny mieć zapewniony czas nasłonecznienia 3 godziny.

Wejścia do budynków powinny być dogodne dla ludzi i powinny być chronione przed nadmiernym dopływem chłodnego powietrza.

Schody w pomieszczeniach powinny powinny mieć wysokość stopni od 15-20 cm. Szerpkość biegu od 80 do 120 cm, a spocznika od 80 do 150 cm. Szerokość schodu od 30-35 cm. Liczba stopni od 3 do 17.

Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi powinny wysokość w zależności od sposobu użytkowania; na pobyt ludzi od 2,2 (czasowy) do 3 m (2,5), do pracy 3-3,3 m.

Poziom podłogi powinien być na poziomie terenu lub wyżej (o ile nie ma specjalnych rozwiązań).

Pomieszczenia higieniczno-sanitarne. Zalicza tu się łaźnie, sauny, natryski, łazienki, ustępy, umywalnie, szatnie, przebieralnie, pralnie, pomieszczenia higieny osobistej kobiet, służące do odkażania i czyszczenia odzieży i obuwia oraz przechowywania środków czystości.

Kubatura łazienek od 6,5 (przy doprowadzeniu ciepłej wody) do 8 m³ (gaz).

Liczba i rozmiar innych pomieszczeń są przedmiotem oddzielnych ustaleń.

Szczególne wymagania dotyczące mieszkań: Mieszkanie powinno być wyposażone w kuchnie lub wnękę kuchenną (trzon kuchenny, zlewozmywak, miejsce do pracy i na chłodziarkę). W budynku wielorodzinnym powinna być zainstalowana wanna lub kabina natryskowa.

W mieszkaniu jednopokojowym dopuszczona jest łazienka bez okien z odpowiednią wentylacją. (grawitacyjna- ogrz elektryczne, mechaniczną- ogrz. gazowe).

Szerokość ścian minimalna w pokoju sypialnym jednoosobowym 2,5 m, dwuosobowym 2,7 m. Kuchni 1,8 i 2,4 m.

Wymiary minimalne pomieszczeń technicznych (2m) i dojść do pomieszczeń i garaży są przedmiotem oddzielnych uregulowań.

Wyposażenie techniczne budynków

Budynek powinien być wyposażony w instalacje:

• wodociągową zimnej i ciepłej wody,

• kanalizacji ściekowej i deszczowej,

• urządzeń do usuwania odpadów stałych,

• ogrzewczą,

• elektryczną.

Ponadto budynek powinien posiadać:

• przewody kominowe

• wentylacje i klimatyzacje,

• instalacje gazowe na paliwa gazowe

• urządzenia dźwigowe.

Wymiary i lokalizacja wszystkich tych urządzeń są przedmiotem odrębnych przepisów.

Instalacja wodociągową stanowią układy połączonych przewodów, armatury i urządzeń służących do zaopatrywania budynku w zimną i ciepłą wodę. Instalacja zimnej wody rozpoczyna się za zestawem wodomierza głównego, a ciepłej wody za zaworem na zasilaniu zimną wodą urządzenia do przygotowania ciepłej wody.

Instalacja kanalizacyjna budynku stanowi układ połączonych przewodów wraz z urządzeniami, przyborami i wpustami odprowadzającymi ścieki oraz wody odpadowe do pierwszej studzienki od strony budynku.

Wewnętrzne urządzenia zsypowe nie powinny być umieszczone przy ścianach pomieszczeń przeznaczonych na pobyt stały ludzi. (2m od wejścia). Komory i rury zsypowe powinny być umieszczone w przestrzeniach wydzielonych.

Budynek wymagający ogrzewania powinien mieć instalacje grzewczą. Dopuszcza się stosowanie pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe w budynkach o wysokości do 3 kondygnacji nadziemnych. Są to budynki jednorodzinne mieszkalne o budowie zagrodowej o pomieszczeniach nie mniejszych niż 30 m³.

Instalację wodną stanowi układ połączonych przewodów wraz z armaturą, pompami obiegowymi, grzejnikami i innymi urządzeniami, znajdujący się za zaworami oddzielającymi od źródła ciepła, takiego jak kotłownia, węzeł ciepłowniczy indywidualny lub grupowy, kolektory słoneczne lub pompa ciepła.

Instalacja ogrzewcza powietrzna stanowi układ połączonych kanałów i przewodów powietrznych wraz z nawiewnikami i wywiewnikami oraz elementami regulacji strumienia powietrza, znajdujący się pomiędzy źródłem ciepła podgrzewającym powietrze a ogrzewanym pomieszczeniem.

Instalacje i urządzenia ogrzewcze powinny mieć moc szczytową obliczona z PN, do jej obliczenia powinny być brane obliczeniowe temperatury według PN oraz temperatury wewnętrzne. Kotły na paliwo stałe o mocy cieplnej nominalnej do 25 kW powinny być instalowane w wydzielonych pomieszczeniach technicznych zlokalizowanych na poziomie ogrzewanych pomieszczeń lub w piwnicy. Temperatury pomieszczeń według przepisów. (5^o - magazyny, 8^o -klatki schodowe, pompownie, hurtownie, 12^o -hale wejściowe, szatnie, 16^o -sale widowiskowe bez szatni, 20^o - pokoje mieszkalne, 24^o -łazienki, rozbieralnie, szatnie)

Kotły na paliwo stałe o mocy cieplnej nominalnej do 25 kW powinny być instalowane w wydzielonych pomieszczeniach technicznych zlokalizowanych na poziomie ogrzewanych pomieszczeń lub w piwnicy. Skład paliwa w wydzielonym pomieszczeniu w pobliżu kotła.

Kotły na paliwo stałe o mocy cieplnej nominalnej powyżej 25 kW do 2000 kW powinny być instalowane w wydzielonych pomieszczeniach technicznych zlokalizowanych w piwnicy na poziomie terenu. Skład paliwa w wydzielonym pomieszczeniu w pobliżu kotła.

Kotły na olej opałowy o łącznej mocy cieplne nominalnej do 30 kW mogą być instalowane również w pomieszczeniach pomocniczych (w mieszkaniach).

Instalacja elektryczna powinna zapewniać dostarczenie energii elektrycznej o odpowiednich parametrach technicznych do odbiorników, stosownie do potrzeb użytkowych, ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym, powstaniem pożaru, ochrone przed emisją drgań i hałasu powyżej dopuszczalnego poziomu oraz przed szkodliwymi oddziaływaniami pola elektromagnetycznego.

Należy stosować oświetlenie bezpieczeństwa i ewakuacyjne. Instalacja odbiorcza powinna być zaopatrzona w liczniki umieszczone w łatwo dostępnych miejscach.

Wentylacja i klimatyzacja powinna zapewniać odpowiednią jakość środowiska wewnętrznego, wielkość wymiany powietrza, jego czystość, temperaturę, wilgotność względną, prędkość ruchu w pomieszczeniu. Wentylację mechaniczną należy zapewniać w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi, szczególnie w pomieszczeniach bez otwieranych okien.

Klimatyzację należy stosować w pomieszczeniach, w których konieczne jest utrzymywanie odpowiednich parametrów obliczeniowych powietrza wewnętrznego (temperatura, wilgotność).

Wentylację mechaniczną wywiewną lub nawiewno -wywiewną należy stosować w budynkach wysokich i wysokościowych oraz w innych budynkach, oraz w innych budynkach, w których zapewnienie odpowiedniego dla środowiska wewnętrznego za pomocą wentylacji grawitacyjnej jest niemożliwe. W pomieszczeniach w których jest stosowana wentylacja mechaniczna lub klimatyzacja z pobieraniem powietrza z zewnątrz nie można stosować wentylacji grawitacyjnej.

W pomieszczeniach, w których proces technologiczny jest źródłem emisji substancji szkodliwych należy stosować odciągi powietrza.

Strumień powietrza zewnętrznego doprowadzonego do pomieszczeń w mieszkaniach powinien wynikać z wielkości strumienia powietrza wywiewanego i być nie mniejszy niż 20 m³/h na osobę w pomieszczeniu. Powietrze doprowadzane powinno być czyste (oczyszczone). Kierunek przepływu powietrza od pomieszczeń o mniejszym zanieczyszczeniu do o większym zanieczyszczeniu. Pokój ⇒ kuchnia.

W instalacjach wentylacji mechanicznej nawiewno - wywiewnej lub klimatyzacji lub klimatyzacji o wydajności co najmniej 10 000 m³/h należy stosować urządzenia do odzyskiwania ciepła z powietrza wywiewanego (rekuperatory). Miejsce czerpania powietrza wentylacyjnego i wyrzutni są określane przepisami (dach 0,4m). W ścianach wyjątkowo.

Urządzenia klimatyzacji powinny mieć mierniki zużycia energii i zapewnioną okresową kontrolę, konserwacje, naprawę i wymianę (utrzymanie podwyższonej czystości).

Filtry w nagrzewnicach i nawilżaczach jako zabezpieczenie przed zanieczyszczeniem znajdującym się w powietrzu zewnętrznym.

W przypadku zastosowania w pomieszczeniach okien i drzwi balkonowych otworów zewnętrznych o dużej szczelności uniemożliwiających infiltracje powietrza zewnętrznego w ilości niezbędnej należy przewidzieć nawiewną wentylacje (urządzenia odpowiednie lub mechaniczne).

Urządzenia dźwigowe powinny mieć parametry techniczno-użytkowe zgodne z przeznaczeniem. Co najmniej jeden z dźwigów powinien być przystosowany do przewozu mebli, chorych na noszach i osób niepełnosprawnych. Dostęp do dźwigu na każdej kondygnacji. Różnica poziomów podłogi dźwigu i posadzki korytarza 2 cm.

Bezpieczeństwo konstrukcji

Budynki powinny być tak projektowane, aby w trakcie budowy i użytkowania nie ulegały:

1. zniszczeniu całości lub części,

2. przemieszczeniom i odkształceniom o niedopuszczalnej wielkości,

3. uszkodzeniom części w wyniku przemieszczeń elementów konstrukcji,

4. zniszczeniom na skutek małej przyczyny.

Konstrukcja budynku powinna spełniać warunki zapewniające nie przekroczenie stanów granicznych nośności oraz stanów granicznych przydatności do użytkowania.

Stany graniczne nośności uważa się za przekroczone, jeżeli konstrukcja powoduje zagrożenie bezpieczeństwa ludzi znajdujących się w budynku, a także zniszczenie przechowywanego mienia. (lokalne uszkodzenia, rysy ujemnie wpływające na przydatność budynku, dokuczliwe drgania).

Rozbudowa, nadbudowa, przebudowa oraz zmiana przeznaczenia budynku powinny być poprzedzone ekspertyzą techniczną stanu konstrukcji i podłoża gruntowego.

Bezpieczeństwo pożarowe

Budynek powinien być zaprojektowany w sposób zapewniający w czasie pożaru:

1. nośność konstrukcji

2. ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia i dymu w budynku,

3. ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru na sąsiednie budynki

4. możliwość ewakuacji ludzi.

Stosowanie przepisów wymaga zastosowania ochrony przeciwpożarowej tj.

1. oceny zagrożenia wybuchem,

2. wyposażenia budynku w części i instalacje przeciwpożarowe gaśnicze i alarmowe,

3. zaopatrzenia w wodę,

4. wymagania dotyczące dróg pożarowych.

Stosowania przepisów określania parametrów:

1. gęstości obciążenia ogniowego pomieszczeń,

2. klas odporności ogniowej elementów budynku,

3. niepalności i stopnia palności materiałów budowlanych,

4. dymotwórczości mat, budowlanych,

5. toksyczności produktów rozkładu spalania materiałów.

Budynki stanowiące odrębne strefy pożarowe z uwagi na przeznaczenie i sposób użytkowania dzieli się na:
1) mieszkalne, zagrożenia ludzi ZL,

2) produkcyjne i magazynowe PM,

3) inwentarski IN

Budynki określone jako ZL rozbija się na kategorie:

1. I, posiadające pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 ludzi nie będących stałymi użytkownikami,

2. II, przeznaczone przede wszystkim dla ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się,

3. III, użyteczności publicznej nie należące do kategorii I, II

4. IV, mieszkalne,

5. V, zamieszkania zbiorowego, inne od poprzednich.

Części budynku wydzielone ścianami oddzielenia przeciwpożarowego w pionie mogą być traktowane jako odrębne budynki.

Ustala się pięć klas odporności budynków: A, B, C, D, E. Wymagane klasy odporności pożarowej dla budynku kategorii ZL przedstawiono w tablicy 1.

Tablica 1. Wymaganą klasę odporności pożarowej dla budynku, zaliczonego do kategorii ZL

Budynek	ZLI	ZLII	ZLIII	ZLIV	ZLIV
1	2	3	4	5	6
Niski (N)	B	B	C	D	C
Średniowysoki (SW)	B	B	B	C	B
Wysoki (W)	B	B	B	B	B
Wysokościowy (WW)	A	A	A	B	A

Istnieje też pojęcie odporności ogniowej, która polega na określeniu nośności ogniowej R w (minutach), szczelności ogniowej E (w minutach) i izolacyjności ogniowej I (w minutach)

Elementy budynku, odpowiednio do jego klasy oporności pożarowej, powinny w zakresie klasy oporności ogniowej spełniać wymagania określone w tablicy 2.

Tablica 2. Wymagania oporności ogniowej elementów budynku

Klasa odporności pożarowej budynku	Klasa odporności ogniowej elementu budynku
	główna konstrukcja nośna	konstrukcja dachu	strop	ściana zewnętrzna	ściana wewnętrzna	przekrycie dachu
1	2	3	4	5	6	7
A	R 240	R 30	REI 120	EI 120	EI 60	E 30
B	R 120	R 30	REI 60	EI 60	EI 30	E 30
C	R 60	R 15	REI 60	EI 30	EI 15	E 15
D	R 30	-	REI 30	EI 30	-	-
E	-	-	-	-	-	-

Wprowadza się pojęcie strefy pożarowej i oddzielenia przeciwpożarowe.

Strefą pożarową stanowi budynek albo jego część oddzielona od innych budynków lub innych części budynku elementami oddzielenia przeciwpożarowego. Wielkość stref pożarowych w m² określona jest przepisami (od 1000-10000 m²).

Wymagania odnośnie klas odporności ogniowej elementów oddzielenia przeciwpożarowego jest wielokrotnie wyższa od normalnych elementów (od pięciokrotnie do dwukrotnie).

Otwory w ścianach i obudowy drogi ewakuacyjnej również powinny mieć zwiększoną oporność ogniową.

Budynki powinny być wyposażone w drogi ewakuacyjne o określonych wymiarach.

Bezpieczne użytkowanie

Ryzyko wypadków powinno być małe

Wejścia do budynku powinno być ochronione daszkiem. Daszki balkony i ruchome osłony przeciwsłoneczne powinny być umieszczone na wysokości co najmniej 2,4 m nad poziomem chodnika. Wystawy sklepowe, obudowy urządzeń technicznych nie mogą być wysunięte więcej niż 0,5 m poza płaszczyznę ściany zewnętrznej.

Skrzydła drzwiowe nie mogą zawężać szerokości chodnika. Skrzydła przezroczyste z tafli powinny być oznakowane.

Schody powinny być zaopatrzone w balustrady.

Higiena i zdrowie

Budynek powinien być zaprojektowany i wy­konany z takich materiałów i wyrobów oraz w taki spo­sób, aby nie stanowił zagrożenia dla higieny i zdrowia użytkowników lub sąsiadów, w szczególności w wyni­ku:

1) wydzielania się gazów toksycznych,

2) obecności szkodliwych pyłów lub gazów w powie­trzu,

3) niebezpiecznego promieniowania,

4) zanieczyszczenia lub zatrucia wody lub gleby,

5) nieprawidłowego usuwania dymu i spalin oraz nie­czystości i odpadów w postaci stałej lub ciekłej,

6) występowania wilgoci w elementach budowlanych lub na ich powierzchniach,

7) niekontrolowanej infiltracji powietrza zewnętrzne­go,

8) przedostawania się gryzoni do wnętrza,

9. ograniczenia nasłonecznienia i oświetlenia natural­nego.

Ochrona czystości powietrza

Budynek przeznaczony na pobyt ludzi i urządzenia z nim związane powinny być zaprojekto­wane i wykonane tak, aby w pomieszczeniach zawar­tość w powietrzu stężeń i natężeń czynników szkodli­wych dla zdrowia, wydzielanych przez grunt, materia­ły i stałe wyposażenie oraz powstających w trakcie użytkowania zgodnego z przeznaczeniem pomiesz­czeń, nie przekraczała wartości dopuszczalnych. okre­ślonych w przepisach sanitarnych oraz bezpieczeństwa i higieny pracy. Wymagania takie same, stosuje się do pomieszczeń przeznaczonych dla zwierząt.

W pomieszczeniach przeznaczonym na pobyt ludzi, w którym jest wymagane zachowanie szczególnej czy­stości, stosowanie grzejników z rur ożebrowanych jest zabronione.

Jeżeli w powietrzu wywiewanym z pomiesz­czenia występują niedopuszczalne stężenia substancji szkodliwych, należy zastosować urządzenia unieszko­dliwiające je przed wyemitowaniem do atmosfery.

Budynek z pomieszczeniami przeznaczo­nymi na pobyt ludzi, dla inwentarza żywego, a także do produkcji i przechowywania artykułów spożywczych oraz farmaceutycznych nie może być wykonany z ma­teriałów emitujących związki (gazy, pary, pyły) szkodli­we dla zdrowia lub zapachowe w stopniu przekraczają­cym dopuszczalne stężenia.

Jeżeli związki gazy, pary i pyły są emi­towane przez materiały w niedopuszczalnym stężeniu jedynie przez ograniczony czas, dopuszcza się ich sto­sowanie pod warunkiem, że użytkowanie budynku lub pomieszczeń, w których materiały te zostały zastoso­wane, nastąpi dopiero po upływie terminu karencji, a w przypadku materiałów emitujących zanieczyszcze­nia pyliste lub włókniste - po stwierdzeniu przez wła­ściwego; państwowego inspektora sanitarnego osią­gnięcia stanu zanieczyszczenia powietrza, zgodnego z przepisami odrębnymi w sprawie dopuszczalnych stężeń natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia wydzielanych przez materiały budowlane, urządzenia i elementy wyposażenia.

Ochrona przed promieniowaniem jonizującym i polami elektromagnetycznymi

Budynek z pomieszczeniami przeznaczo­nymi na pobyt ludzi i dla inwentarza żywego nie może być wykonany z materiałów i elementów wyposażenia nie spełniających wymagań przepisów odrębnych w sprawie dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia.

Średnie wartości roczne ekwiwalentnego stęże­nia radonu w pomieszczeniach budynku przeznaczone­go na stały pobyt ludu nie mogą przekraczać dopusz­czalne: wartości, określonej w przepisach odrębnych dotyczących dawek granicznych promieniowania.

Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi nie może być wzniesiony na obszarach stref, w których występuje przekroczenie dopuszczal­nego poziomu oddziaływania pola elektromagnetycz­nego określonego w przepisach odrębnych dotyczących ochrony przed oddziaływaniem pól elektroma­gnetycznych.

Ochrona przed zawilgoceniem i korozją biologiczna

Budynek powinien być zaprojektowany i wy­konany w taki sposób aby opady atmosferyczne, wo­da w gruncie i na jego powierzchni, woda użytkowana w budynku oraz para wodna w powietrzu w tym bu­dynku nie powodowały zagrożenia zdrowia i higieny użytkowania.

Budynek posadowiony na gruncie, na któ­rym poziom wód gruntowych może powodować prze­nikanie wody do pomieszczeń, należy zabezpieczyć za pomocą drenażu zewnętrznego lub w inny sposób przed infiltracją wody do wnętrza oraz zawilgoceniem.

Ukształtowanie terenu wokół budynku powinno zapewniać swobodny spływ wody opadowej od bu­dynku.

Ściany piwnic budynku oraz stykające się z gruntem inne elementy budynku, wykonane z mate­riałów podciągających wodę kapilarnie, powinny być zabezpieczone odpowiednią izolacją przeciwwilgocio­wą.

Części ścian zewnętrznych, bezpośrednio nad otaczającym terenem, tarasami, balkonami i dachami, powinny być zabezpieczone przed przenikaniem wody opadowej i z topniejącego śniegu. Rozwiązania konstrukcyjno-materiałowe przegród zewnętrznych i ich uszczelnienie powinny uniemożliwiać przenikanie wody opadowej do wnętrza budynków.

Dachy i tarasy powinny mieć spadki umoż­liwiające odpływ wód opadowych i z topniejącego śniegu do rynien i wewnętrznych lub zewnętrznych rur spustowych.

Dachy w budynkach o wysokości powyżej 15 m nad poziomem terenu powinny mieć spadki umożliwiające odpływ wody do wewnętrznych rur spustowych. Wymaganie to nie dotyczy budynków kul­tu religijnego, budynków widowiskowych, hal sporto­wych, a także produkcyjnych i magazynowych, w któ­rych taki sposób odprowadzenia wody jest niemożliwy ze względów technologicznych.

W budynku wolno stojącym o wysokości do 4,5 m i powierzchni dachu do 100 m² dopuszcza się niewykonywanie rynien i rur spustowych, pod warun­kiem ukształtowania okapów w sposób zabezpieczają­cy przed zaciekaniem wody na ściany.

Balkony, loggie i tarasy powinny mieć po­sadzki wykonane z materiałów nie nasiąkliwych mro­zoodpornych i nie śliskich.

W pomieszczeniu przeznaczonym na stały pobyt ludzi temperatura na wewnętrznej powierzchni przegród zewnętrznych powinna spełniać określone wymagania.

Rozwiązania materiatowo-konstrukcyjne zewnętrznych przegród budynku, warunki cieplno - wil­gotnościowe, a także intensywność wymiany powie­trza w pomieszczeniach, powinny uniemożliwiać po­wstanie zagrzybienia.

Do budowy należy stosować materiały, wyroby i elementy budowlane odporne lub uodpornione na za­grzybienie i inne formy biodegradacji, odpowiednio do stopnie zagrożenia korozją biologiczną. Przed podjęciem przebudowy, rozbudowy lub zmiany przeznaczenia budynku, w przypadku stwier­dzenia występowania zawilgocenia i oznak korozji bio­logicznej, należy wykonać ekspertyzę mykologiczną i na podstawie jej wyników - odpowiednie roboty za­bezpieczające.

Ochrona przed hałasem i drganiami

Budynek i urządzenia z nim związane po­winny być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby poziom hałasu, na który będą narażeni użytkowni­cy lub ludzie znajdujący się w ich sąsiedztwie, nie sta­nowił zagrożenia dla ich zdrowia, a także umożliwiał im prace, odpoczynek i sen w zadowalających warunkach.

Pomieszczenia w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej należy chronić przed hałasem: zewnętrznym przenikającym dom pomieszczenia spoza budynku, pochodzącym od instalacji i urządzeń stanowiących techniczne wyposażenie budynku, powietrznym i uderzeniowym - wytwarzanym przez użytkowników innych mieszkań lub pomieszczeń o innym przeznaczeniu.

Budynek, w którym ze względu na prowadzoną w nim działalność lub sposób eksploatacji mogą powstawać uciążliwe dla otoczenia hałasy i drgania, należy kształtować i zabezpieczać tak, aby poziom hałasu i drgań przenikających z pomieszczeń tego budynku nie przekraczał wartości dopuszczalnych ochrony środowiska.

Budynki mieszkalne, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej należy sytuować w miejscach najmniej narażonych na występowanie hałasu i drgań, a jeżeli występują i ich poziomy przekraczają wartości dopuszczalne należy stosować skuteczne zabezpieczenia.

Budynek z pomieszczeniami wymagającymi ochrony przed zewnętrznym hałasem i drganiami należy chronić przed tymi uciążliwościami poprzez zachowanie odpowiednich od źródeł, usytuowanie i ukształtowanie budynku, stosowanie elementów amortyzujących drgania oraz osłaniających i ekranujących przed hałasem, a także racjonalne rozmieszczenie pomieszczeń w budynku i zapewnienie izolacyjności przegród zewnętrznych.

Poziom hałasu oraz drgań przenikających do pomieszczeń w budynkach mieszkalnych, zamiesz­kania zbiorowego i użyteczności publicznej, z wyłącze­niem budynków, dla których jest konieczne spełnienie szczególnych wymagań ochrony przed hałasem, me może przekraczać wartości dopuszczalnych, określo­nych w Polskich Normach dotyczących ochrony przed hałasem pomieszczeń w budynkach oraz oceny wpły­wu drgań na ludzi w budynkach. W budynkach, o których mowa powyżej, przegro­dy zewnętrzne i wewnętrzne, a także elementy budow­lane powinny mieć izolacyjność akustyczną:

1) od dźwięków powietrznych dla: ścian zew­nętrznych, stropodachów, ścian wewnętrznych, okien w przegrodach zewnętrznych, drzwi i okien we­wnętrznych,

2) od dźwięków powietrznych i uderzeniowych dla stropów,

nie mniejszą od określonej w Polskiej Normie doty­czącej izolacyjności akustycznej przegród w budyn­kach oraz izolacyjności akustycznej elementów budowlanych.

W budynku wielorodzinnym izolacja akustyczna stropów międzymieszkaniowych powinna zapewniać zachowanie przez te stropy właściwości akustycznych, bez względu na rodzaj zastosowanej nawierzchni podłogowej.

Zabrania się sytuowania przy pomieszcze­niach mieszkalnych pomieszczeń technicznych o szcze­gólnej uciążliwości, takich jak szyby i maszynownie dźwigowe lub zsypy śmieciowe. Wymaganie to nie do­tyczy przypadków, nadbudowy lub adaptacji stry­chu na cele mieszkalne.

Instalacje i urządzenia, stanowiące techniczne wyposażenie budynku mieszkalnego, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej, nie mogą powo­dować powstawania nadmiernych hałasów i drgań, utrudniających eksploatację lub uniemożliwiających ochronę użytkowników pomieszczeń przed ich oddziaływaniem.

Sposób posadowienia urządzeń technicznych oraz sposób ich połączenia z przewodami i elementami konstrukcyjnymi budynku, jak również sposób połączenia poszczególnych odcinków przewo­dów między sobą i z elementami konstrukcyjnymi bu­dynku, powinien zapobiegać powstawaniu i rozcho­dzeniu się hałasów i drgań do pomieszczeń podlegają­cych ochronie lub do otoczenia budynku.

Ściany i stropy oraz inne elementy budowlane pomieszczeń technicznych i garaży w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych. zamieszkania zbioro­wego powinny mieć konstrukcję uniemożliwiającą przenikanie z tych pomieszczeni hałasów i drgań do pomieszczeń wymagających schrony.

Oszczędność energii i izolacyjność cieplna

Budynek i jego instalacje ogrzewcze, wenty­lacyjne i klimatyzacyjne powinny być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby ilość energii cieplnej, potrzebne; do użytkowania budynku zgodnie z jego przeznaczeniem, można było utrzymać na racjonalnie niskim poziomie.

Dla budynku mieszkalnego wielorodzinne­go i zamieszkania zbiorowego wymagania te uznaje się za spełnione, jeżeli wartość wskaź­nika E określającego obliczeniowe zapotrzebowanie na energię końcową (ciepło) do ogrzewania budynku w sezonie grzewczym, wyrażone ilością energii przypa­dającej w ciągu roku na 1 m³ kubatury ogrzewanej czę­ści budynku, jest mniejsza od wartości granicznej E_o, a także jeżeli przegrody budowlane odpowiadają wy­maganiom izolacyjności cieplnej oraz innym wymaga­niom określonym w załączniku do wymagań technicznych.

Dla budynku użyteczności publicznej i budynku produkcyjnego wymagania cieplne uznaje się za spełnione, jeżeli przegrody budowlane odpowia­dają wymaganiom izolacyjności cieplnej oraz innym wymaganiom określonym w załączniku do wymagań technicznych

Nowe wymagania. Maksymalne wartości EP rocznego wskaźnika obliczeniowego zapotrzebowania na energię pierwotną do ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz chłodzenia, w zależności od współczynnika kształtu budynku A/V_e, wynoszą :

1. w budynkach mieszkalnych do ogrzewania i wentylacji oraz przygotowania ciepłej wody użytkowe (EP_H+W ) w ciągu roku:

1. dla
   

2. 
   

3. 
   

Gdzie

- dodatek na jednostkowe zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną do przygotowania ciepłej wody użytkowej w ciągu roku.

A - jest sumą pól powierzchni wszystkich przegród budynku, oddzielających część ogrzewaną budynku od powietrza zewnętrznego, gruntu i przyległych pomieszczeń nieogrzewanych, liczoną po obrysie zewnętrznym,

V_e - jest kubaturą ogrzewanej części budynku, pomniejszoną o podcienia, balkony, loggie, galerie itp., liczoną po obrysie zewnętrznym,

A_f - powierzchnia użytkowa ogrzewania budynku (lokalu).

2. W budynkach mieszkalnych do ogrzewania, wentylacji i chłodzenia oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej (EP_HC+W) w ciągu roku:

gdzie:

EP_H+W - wartość według zależności podanej w pkt 1.

A_w,e - powierzchnia ścian zewnętrznych budynku, liczona po obrysie zewnętrznym,

A_f,c - powierzchnia użytkowa chłodzona budynku (lokalu),

A_f - powierzchnia użytkowa ogrzewania budynku (lokalu),

V_e - jest kubaturą ogrzewanej części budynku, pomniejszoną o podcienia, balkony, loggie, galerie itp., liczoną po obrysie zewnętrznym;

3. w budynkach zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej i produkcyjnych do ogrzewania, wentylacji i chłodzenia oraz przygotowania cwu. i oświetlenia wbudowanego (EP_HC+W+L) w ciągu roku:

Gdzie:

A_w,e - powierzchnia ścian zewnętrznych budynku, liczona po obrysie zewnętrznym,

A_f,c - powierzchnia użytkowa chłodzona budynku (lokalu),

EP_H+W - wartość według zależności podanej w pkt 1, przy czym

EP_w - dodatek na jednostkowe zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną do przygotowania cwu. w ciągu roku; dla budynku z wydzielonymi częściami o różnych funkcjach użytkowych wyznacza się wartość średnią EP_w dla całego budynku, przy czym:

Gdzie:

V_cw - jednostkowe dobowe zużycie ciepłej wody użytkowej
należy przyjmować z założeń projektowych,

a_i - udział powierzchni A_f na jednostkę odniesienia (j.o.) najczęściej na osobę
, należy przyjmować z założeń projektowych,

b_t - bezwymiarowy czas użytkowania w ciągu roku systemu cwu. należy przyjmować z założeń projektowych.

EP_L - dodatek na jednostkowe zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną do oświetlenia wbudowanego w ciągu roku (dotyczy budynków użyteczności publicznej); dla budynku z wydzielonymi częściami o różnych funkcjach użytkowych wyznacza się wartośc średnią EP_L dla całego budynku, przy czym:

gdzie:

P_N - moc elektryczna referencyjną
należy przyjmować z założeń projektowych,

t_o - czas użytkowania oświetlenia
należy przyjmować z założeń projektowych.

Przepisy przejściowe i końcowe

Niniejsze przepisy stanowią treść rozporządzenie ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. Dziennik Ustaw Nr.75 poz609.

Załącznik do rozporządzenia zawiera

Wymagania izolacyjności cieplnej,

Minimalne wartości oporów cieplnych dla podłóg układanych na gruncie,

Przepis o wielkości okien

Przepis o punkcie rosy. Utrzymanie na wewnętrznych temperatury wyższej o 1^oC na wewnętrznych ścianach od punktu rosy.

Szczelność na przenikanie powietrza. Napływ powietrza przez nawiewniki. Infiltracja nie większa niż 0,3 m³/m h daPa^2/3.

DYREKTYWA 2002/91/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

ZAŁĄCZNIK

Ramy ogólne do obliczeń charakterystyki energetycznej budynków (art. 3)

Metodologia obliczeń charakterystyki energetycznej budynków obejmuje co najmniej następujące aspekty:

(a) charakterystykę cieplną budynku (skorupa i ściany wewnętrzne, itd.,). Charakterystyki mogą obejmować również szczelność powietrzną;

(b) instalację grzewczą i zaopatrzenie w ciepłą wodę, włącznie z charakterystyką izolacji;

(c) instalację klimatyzacyjną;

(d) wentylację;

(e) wbudowaną instalację oświetleniową (głównie sektor nie-mieszkaniowy);

(położenie i zorientowanie budynku, włącznie z klimatem zewnętrznym;

(g) pasywne systemy słoneczne i ochrony przed słońcem;

(h) naturalną wentylację;

(i) warunki klimatu wnętrza, włącznie z projektowanym klimatem wnętrza;

W miarę potrzeby w tych obliczeniach brany jest pod uwagę pozytywny wpływ poniższych aspektów:

(a) aktywne systemy słoneczne i inne systemy grzewcze i elektryczne oparte na odnawialnych źródłach energii;

(b) elektryczność wytwarzana przez CPM;

(c) systemy grzewcze lokalne lub blokowe oraz systemy chłodzenia;

(d) naturalne oświetlenie.

Dla potrzeb tych obliczeń budynki powinny być odpowiednio sklasyfikowane w kategorie takie jak:

(a) budynki jednorodzinne różnych rodzajów;

(b) bloki mieszkalne;

(c) biura;

(d) budynki edukacyjne;

(e) szpitale;

hotele i restauracje;

(g) obiekty sportowe;

(h) budynki usług handlu hurtowego i detalicznego;

(i)inne rodzaje budynków zużywających energię.

Metoda ta jest metodą porównawczą w odniesieniu do przyjętego wzorca. Wzorzec stanowi hipotetyczny budynek tkzw. budynek referencyjny zaprojektowany i wykonany zgodnie z obowiązującymi normami i powszechną praktyką budowlaną posiadającą takie same parametry (wielkość, liczba pomieszczeń i ich przeznaczenie, liczbę użytkowników, położenie) jak budynek oceniany. Budynek referencyjny jest ustalany odrębnie dla każdego obiektu.

---