Zestaw 1
1) Rodzaje struktur i tekstur skał.
Struktura magmowych: jawno i skrytokrystaliczna, porfirowa. Tekstura magmowych: zbita/masywna, porowata i migdałowcowa.
struktura osadowych: drobno, średnio gruboziarniste, tekstura osadowych: warstwowa, przekątna, krzyżowa, frakcjonalna, laminowana, łupkowa, falista
2) Profil zwietrzelinowy
Jest to jeden ze skutków wietrzenia chemicznego i fizycznego. Jest efektem wietrzenia minerałów o różnej rozszerzalności cieplnej. Na zewnątrz skały znajduje się materiał bardzo drobno ziarnisty (glina), poniżej fragmenty skały pierwotnej w tym materiale, głębiej większe okruchy skalne, a na dnie spękana skała pierwotna.
3) Diastrofizm to w geologii ogół procesów powodujących mechaniczne deformacje skorupy ziemskiej w jej geologicznej ewolucji (np. wypiętrzenie lub zapadnięcie się całych obszarów, fałdowanie, powstawanie uskoków, trzęsienie ziemi, zmiany linii brzegowej lądów i mórz, transgraesja i regresja morza).
Procesy endogeniczne prowadzące do zmian w obrębie skorupy ziemskiej na dużych jej obszarach nazywa się distrofizmem. Obejmuje on procesy związane ze wznoszeniem i opadaniem oraz deformacją skorupy ziemskiej. Zaliczamy tu ruchy epejrogeniczne, talassogeniczne , epejroforezę, ruchy górotwórcze oraz wstrząsy sejsmiczne.
zaburzenia w pierwotnym ułożeniu warstw skalnych powstające pod wpływem działania ruchów tektonicznych. Ze względu na wygląd zaburzeń wyróżnia się deformacje: ciągłe - powstałe bez przerwania ciągłości danej warstwy skalnej, polegające tylko na jej ugięciu (np. w formie fałdu, fleksury, nasunięcia lub płaszczowiny), oraz nieciągłe - kiedy następuje przerwanie ciągłości danej warstwy skalnej, czyli jej rozerwanie i przemieszczenie (np. przez powstanie uskoku).
4) Upłynnianie gruntów - Zjawisko może wystąpić, gdy grunt leżący powyżej warstwy wodonośnej stanowią utwory słabo
przepuszczalne (szczególnie drobne piaski i piaski pylaste). Ponieważ do wykopu, przez jego dno
napływa woda, musi być ona odpompowywana, co wywołuje pionowy przepływ wody (w kierunku ku
górze) w warstwie gruntu poniżej dna wykopu.
Zestaw 2
1) Minerały skałotwórcze skał magmowych - kwarc, miki, skalenie, pirokseny, amfibole i oliwiny.
2) ) Rozkład temperatury w skorupie:
-do 1,5m - dobowe wahania
-do 8m-wahania sezonowe
-10-20m-strefa neutralna(temp srednia=temp sredniej na danym obszarze)
-wgłąb-stopniowy wzrost temp
3) Stożki napływowe - aluwialny stożek, powstaje na skutek akumulacji (nagromadzania) osadów niesionych przez rzekę lub potok w miejscu wyraźnego zmniejszenia spadku koryta i prędkości płynięcia wody, np. u wylotu doliny bocznej do głównej. Stożki napływowe mają zwykle kształt wachlarzowaty, a ciek w ich obrębie często rozgałęzia się na kilka ramion.
4)Rodzaje fałdów: (+rysunek)
-normalny
-obalony
-lezący
-złuskowany
5)Prawo Darcy'ego - prawo to nosi nazwę prawa filtracji Darcy'ego. Głosi ono, że pozorna prędkość wody (cieczy) jest wprost proporcjonalna do spadku hydraulicznego. V=k*I
I-spadek hydrauliczny
k-współczynnik filtracji
Zestaw 4
1) Formy geologicznego występowania skał magmowych: głębinowe i wylewne
2) Szczeliny - pochodzenie:
-zwiazane z ruchami tektonicznymi
-procesy powstawania skał
-dzialalnosc gornicza
-produkty wietrzenia skał
-działalność tektoniczna
Znaczeni szczelin w budownictwie:
-nosnosc podłoża moze w wiekszym stopniu zalezec od spekan niz od wytrzymalosci skaly)
3)Czynniki prowadzace do rozpadu skał:
Dezintegracja skał, rozpad skał - mechaniczne rozkruszanie się przypowierzchniowej warstwy skały litej na mniejsze okruchy skalne, zachodzące pod wpływem procesów wietrzenia fizycznego; powodują ją m.in. częste zmiany temperatury - pod wpływem insolacji, ciśnienia - pod wpływem zamrozu, mechaniczne działanie korzeni drzew, itp.
-zmiany temperatury
-dzialania organizmow zywych
-dzialanie fizyczne wody
-insolacja, naslonecznienie
-woda opadowa, skroplona para wodna
-gazow aktywne skladniki atmosfery
woda i rozpuszczone w niej jony
4) Utwory fluwioglacjalne i zastoiskowe
Fluwioglacjalne osady, wszelkiego rodzaju utwory luźne (głównie piaski i żwiry) powstałe na powierzchni skorupy ziemskiej wskutek nagromadzenia materiału przez wody topniejącego lodowca.
Tworzą charakterystyczne formy rzeźby powierzchni Ziemi, m.in. sandry, ozy, kemy.
5) Geologiczne warunki wystepowania swobodnego zwierciadla wody
Swobodne - pozostające pod ciśnieniem atmosferycznym, co oznacza, że nad zwierciadłem wody w tej samej warstwie przepuszczalnej występuje przestrzeń bez wody umożliwiająca jego podnoszenie się.
Osady zastoiskowe charakteryzują się zarówno specyficzną budową geologiczną, jak i na ogół szerokim rozprzestrzenieniem. W jeziorach tworzących się przed czołem lodowca powstaja ily zastoiskowe
Zestaw 5
1) Skały rodziny Sjenitu - zawierają głównie biotyt i ortoklaz, a poboczne mogą zawierać plagioklaz kwaśny, amfibol i piroksen.
2)Rodzaje erozji:
-deszczowa
-rzeczna
-eoliczna
-lodowcowa
-morska
-jeziorna
3)Formy powierzchniowych ruchów masowych:
-obrywy i osypiska
-spelzywanie
-zsuwy
-osuwiska
4) Kolmatacja - naturalne lub sztuczne zapełnianie porów w osadach (głównie piaszczystych) materiałem ilastym niesionym przez przesączającą się wodę; 2. sztuczne podnoszenie poziomu gruntu stosowane w melioracji; namulanie, zamulanie ; sztuczne podnoszenie poziomu gruntu przez osadzanie na nim namułów niesionych przez wodę
5)Grunty kamieniste o zawartosci ziarn o srednicach wiekszych od 40 mm stanowiacej wiecej niz 50 % {dso > 40 mm);
-grunty gruboziamiste o zawartosci ziam o srednicach mniejszych od 40 mm stanowiacej wiecej niz 50 %
Zestaw 6 =3?
1) Gabro - min. gł. - Plagioklaz i Piroksen. Poboczne gł: Gabro, wyl. Bazalt, Diabaz, Melafir
2) Zwierciadło piezometryczne - powierzchnia wody wyznaczona wysokością ciśnienia piezometrycznego w kilku punktach obserwacyjnych.
3) Pochodzenie gruntów:
*antropogeniczne
*naturalne
Grunt antropogeniczny jest to grunt nasypowy utworzony z produktów gospodarczej lub przemysłowej działalności człowieka (odpady komunalne, poflotacyjne itp.) w wysypiskach, zwałowiskach, budowlach ziemnych itp.
Grunty naturalne — to grunty, których szkielet powstał w wyniku procesów geologicznych. Dzieli się je ze względu na pochodzenie na: grunty rodzime i grunty nasypowe.
4) Elementy uskoku -(maja 2 skrzydla-wiszace(podniesione) i zrzucone(obnizone) ;pow.uskokowa to slizg):zrzutowe, przesuwcze, zrzutowo-przesowcze, zawiasowe, nozycowe; wyroznia sie uskoki normalne oraz odwrocone;
mierzona w pionie od miedzy skrzydlami tej samej warstwy jest jego wysokoscia(amplituda) odleglosc pozioma wyznacza rozstep warstw, pow odwrocona to slizg
5) Skutki erozyjnej i transportowej działalności wiatru:
-wyżłobienia(formy skalne: grzyby, stoły, zamki)
-wzniesienia(wydmy:barchany, w.paraboliczne, poprzeczne, podłużne)
-less
Zestaw 7
1)Rodzaje map zwierciadla wody podziemnej
-odzwierciedlają stan zwierciadla z okresloneo dnia
-drugi rodzaj map- obrazujace np najnizsze lub srednie stany wod podziemnych czy stany o okreslonym prawdopodobienstwie wystepowania
2)Grunty antropogeniczne:
-mat ziemne z wykopów, odkrywek, kopalni, odpady skał płonych przy przeróbce mech. złóż,
-nasypy budowlane, hałdy
-odpady przemysłowo-gospodarcze
-wysypiska śmieci i odpadów gospodarczych
3)Charakterystyka skał osadowych - Skały okruchowe, skały klastyczne - odmiana skał osadowych. W ich składzie dominuje materiał allogeniczny.
Nagromadzenie materiału okruchowego (okruchów skalnych, ziarn) prowadzi do powstania skały okruchowej luźnej. Jeśli materiał ten w wyniku działania diagenezy i lityfikacji zostanie scementowany, to powstaje skała okruchowa zwięzła
Dzielimy na drobno, srednio i gruboziarniste. Składają sie z spoiwa i ziaren.
4)Przyczyny powstawania osuwisk:
-zachwianie rownowagi naprezen w okreslonej strefie skal lub na pewnej powierzchni
-sila ciezkosci
* wzrost wilgotności gruntu spowodowany długotrwałymi opadami lub roztopami,
* podcięcie stoku przez erozję, np. w dolinie rzecznej lub w wyniku działalności człowieka, np. przy budowie drogi,
* nadmierne obciążenie stoku, np. przez zabudowę,
* wibracje związane np. z robotami ziemnymi, ruchem samochodowym, eksplozjami,
* trzęsienia ziemi.
5)Taras erozyjny - brzeg rzeki charakteryzuje budowa 'schodkowa', rzeka jest w równowadze, na dnie nie ma osadu, wiec rozcięcie erozyjne powoduje utworzenie się półek skalnych po obu stronach koryta
Zestaw 8
1) Skały rodziny granitu - min gł: Ortoklaz, kwarc biotyt, muskowiut. min pobocz. Granit i porfir kwarcowy
2) Produkty wietrzenia skał:
-odłamki(okruchy skał), pojedyncze ziarna mineralne
-min wtorne(np.min ilaste i krzemionkowe)
-subst łatwo rozpuszczające się w wodzie(węglany, siarczany, chlorki)
-skorupy wietrzeniowe
-gołoborza i rumosze
-eluwia
3) Rodzaje deformacji warstw skalnych:
-fałdy i płaszczowiny
-uskoki, rowy, zręby tektoniczne
-spękania tektoniczne skał, szczeliny
4) Związek wód podziemnych z powierzchniowymi:
Woda podziemna - powstaje z wód powierzchniowych i opadowych, które wsiąkają w warstwy porowate gruntu, opadają do strefy nasycenia (saturacji) i tam tworzą stojące i płynące zbiorniki wód podziemnych. Wody podziemne różnią się zasadniczo swoimi cechami od wód powierzchniowych, gdyż wsiąkając w teren, a następnie przepływając przez pory warstwy wodonośnej, zmieniają swe właściwości, tj. pozbywają się zanieczyszczeń fizycznych i biologicznych i stają się klarowne. W wyniku kontaktu z różnymi skałami rozpuszczają jednak niektóre ich składniki - niejednokrotnie niepożądane związki chemiczne.
- wody zaskórne występują tuż pod powierzchnią, są zanieczyszczone związkami organicznymi, nie nadają się do ujmowania,
- wody gruntowe są zasilane poprzez wsiąkanie opadów atmosferycznych, oddzielenie strefy nasycenia od powierzchni ziemi przepuszczalną warstwą gruntu zabezpieczającą je przed bezpośrednim działaniem zanieczyszczeń,
- wody wgłębne występują w warstwach, w których strop i spąg są wodoszczelne, nie są bezpośrednio zasilane z powierzchni ziemi,
- wody głębinowe nie mają żadnego związku z wodami atmosferycznymi i powierzchniowymi, pochodzą z powstających w głębi ziemi par wodnych wydzielających się ze stygnącej magmy, silnie mineralizowane (nie nadają się do celów wodociągowych).
Wody infiltracyjne - uzyskuje się wzbogacając wody podziemne wodami powierzchniowymi
5)Sedymentacja osadów w górskim zbiorniku zaporowym:
Zbiorniki zaporowe buduje się na rzekach głównie dla zabezpieczenia przed powodziami, zaopatrzenia ludności w wodę, dostarczenia energii wodnej oraz ułatwienia systemów żeglugi. W zależności od typu zbiornika i jego położenia odróżniamy zbiorniki górskie, zwykle głębsze i o mniejszej powierzchni, od większych ale płytszych zbiorników nizinnych.
Cechą charakterystyczną zbiorników zaporowych są częste i znaczne zmiany poziomu wody, związane z celami, dla których zbiornik został zbudowany. Zmiany poziomu wody szkodliwe są szczególnie dla strefy przybrzeżnej. Ponieważ powierzchnia wody zbiorników zaporowych jest stosunkowo duża w stosunku do objętości, dużą rolę odgrywa w nich falowanie wywołane wiatrem.
Zestaw 9
1)Czynniki prowadzace do rozpadu skał:
Dezintegracja skał, rozpad skał - mechaniczne rozkruszanie się przypowierzchniowej warstwy skały litej na mniejsze okruchy skalne, zachodzące pod wpływem procesów wietrzenia fizycznego; powodują ją m.in. częste zmiany temperatury - pod wpływem insolacji, ciśnienia - pod wpływem zamrozu, mechaniczne działanie korzeni drzew, itp.
-zmiany temperatury
-dzialania organizmow zywych
-dzialanie fizyczne wody
-insolacja, naslonecznienie
-woda opadowa, skroplona para wodna
-gazow aktywne skladniki atmosfery
woda i rozpuszczone w niej jony
2) Formy osadów akumulacji rzecznej:
-aluwia(wytworzone w procesie osadzania)
*mielizny korytowe(podłużne nasypy-osad okresowy)
*mielizny i wały odsypowe(po wewn stronie zakoli)
*napływy równi zalewowej(przy powodzi-zalana dolina)
*stożki napływowe
*delta
3)Sposoby zabezpieczenia osuwisk:
-omijanie obszarow podatnych na zaistnienie osuwisk
-opanowanie i zlikwidowanie osuwisk wymaga trudnych i kosztownych zabiegow technicznych
4)Geologiczne warunki wystepowania napietego zwierciadla wody
Napięte - pozostające pod ciśnieniem wyższym od atmosferycznego. Jego położenie jest wymuszone przez wyżej leżące utwory nieprzepuszczalne, które uniemożliwiają wzrost poziomu zwierciadła wody. Występuje na granicy warstwy wodonośnej i warstwy nieprzepuszczalnej.
5)Rodzaje spoiw i ich właściwości: żelaziste-rdzawe, krzemionkowate-twarde, illaste-miękkie, węglanowe-pieni się z kwasem
Zestaw 10
1) Właściwości skał ilastych
2) Erozja morska
- Zwana inaczej abrazją. Ruch wodymorskiej spowodowany przez wiatr, czyli falowanie i ruch wywołany przyciąganiemksiężyca i słońca prowadzi do zniszczenia zarówno dna, jak i brzegów. Działanie erozyjne falowania powoduje się obsuwanie brzegu i powstanie klifu, tj.pionowej ściany. Brzegi zbudowane z iłu, piasku lub żwiru są łatwo rozmywane przez fale. Równocześnie powstaje duża ilość wyerodowanego materiału, któregoczęść jest transportowana w głąb morza, lecz znaczna część zostaje jako wałbrzegowy, tworząc zabezpieczenie przed dalszą erozją, skutkiem czego erozja morska w pewnej odległości od brzegu zatrzymuje się, powodując powstanie erozyjnego tarasu morskiego.
3)Aluwia - osady rzeczne, okruchy skalne (żwiry, piaski i muły) transportowane i osadzane przez rzekę w dolinie rzecznej. Aluwia gromadzą się najintensywniej w miejscach, gdzie następuje zmniejszenie zdolności transportowych rzeki, na skutek spadku prędkości jej przepływu, a więc głównie w jej dolnym biegu, na tarasach oraz przed naturalnymi lub sztucznymi zaporami. Skład i rodzaj aluwiów zależą od budowy geologicznej dorzecza, klimatu oraz zdolności transportowej rzeki.
4)Wymień rodzaje nieciągłych deformacji skał:+rysunek
-uskoki(maja 2 skrzydla-wiszace i zrzucone;pow.uskokowa to slizg):zrzutowe, przesuwcze, zrzutowo-przesowcze, zawiasowe, nozycowe; wyroznia sie uskoki normalne oraz odwrocone
-rowy i zreby
5)Wysadziny gruntu - podnoszenie się ku górze powierzchni przemarzającego gruntu spoistego (gliny, iłu) wskutek kapilarnego podciągania wody gruntowej do strefy przemarzania; powodują rozsadzanie gruntu; aby zapobiec awariom budowli, oparcie ich fundamentów na gruncie powinno znajdować się poniżej granicy przemarzania.
Przełomy powstają na wiosnę kiedy dochodzi do topnienia soczewek i lodu w gruncie, czesto bardzo nirównomiernego, co powoduje ze pow. gruntu zapada sie i peka niejednorodnie.
Zestaw 11
1) Profil zwietrzelinowy
- Jest to jeden ze skutkówwietrzenia chemicznego i fizycznego. Jest efektem wietrzenia minerałów o różnejrozszerzalności cieplnej. Na zewnątrz skały znajduje się materiał bardzo drobnoziarnisty (glina), poniżej fragmenty skały pierwotnej w tym materiale, głębiejwiększe okruchy skalne, a na dnie spękana skała pierwotna.
2)Utwory akumulacji wiatrowej:
Wydmy: -barchany(sierp, obnizone rogi wysuniete w strone z której wieje wiatr)
-paraboliczne( sierp, odwrotny od tego powyzej)
-wydmy poprzeczne(długie proste grzbiety)
-podłużne( bardzo dlugie)
3) Flisz - zespół terygenicznych skał osadowych cechujący się wielokrotną cyklicznością. Klasyczny cykl (tzw. sekwencja Boumy) rozpoczyna zlepieniec, powyżej leży piaskowiec, następnie mułowiec, a najwyżej w profilu iłowiec. Flisz powstaje na skutek schodzenia po skłonie kontynentalnym podwodnych prądów zawiesinowych i osuwisk i segregowania grawitacyjnego ziarn w czasie tego transportu. Prawie zawsze flisz tworzył się w głębokim basenie morskim, u podnóża stoku kontynentalnego, ale znane są też sekwencje fliszowe w głębokich jeziorach.
4) Kohezja - wzajemne przyciąganie się cząsteczek danej substancji dzięki występowaniu sił Van der Waalsa. Największą spójnością charakteryzują się ciała stałe, ponieważ odległości między cząsteczkami są bardzo małe. Mniejszą kohezję wykazują ciecze, a najmniejszą gazy, i dlatego bardzo łatwo dyfundują. Ciekła woda posiada wysoką kohezję, gdyż pomiędzy jej dipolowymi cząsteczkami istnieją dodatkowo wiązania wodorowe. Dzięki istnieniu sił kohezji słupy wody w naczyniach roślin są ciągłe i nie ulegają przerwaniu.
Tarcie wewnętrzne - opór powstający między elementami jednego ciała. W ciele stałym tarcie jest uzależnione od właściwości tłumiących, natomiast w płynach od lepkości. Opory tarcia wewnętrznego wynikają z istnienia sił kohezji i zależą od swobody przemieszczania się tych cząsteczek.
5)Kras -waruki rozwoju
* klimatu, ilości opadów (zachodzi szybciej w klimacie wilgotnym)
* zawartości dwutlenku węgla w wodzie
* wysokości n.p.m. (na wysoko położonych obszarach woda krąży dłużej, więc intensywniej rozpuszcza skały)
* ukształtowania powierzchni (im bardziej płaski obszar, tym więcej wody wsiąka w głąb).
SKUTKI:
W wyniku procesów krasowych dochodzi do powstania całego szeregu form, zarówno powierzchniowych jak i podziemnych, które stanowią wyróżnik krasu w danym terenie
Zestaw 13=12?
1)Charakterystyka skał pochodzenia chemicznego
Głównymi czynnikami wietrzenia chemicznego, czyli rozkładu minerałów, są gazowe aktywne składniki atmosfery np.CO2, SO2 (źródła kwasu węglowego i siarkowego IV), O2, woda i rozpuszczone w niej jony mniej trwałych minerałów oraz związki chemiczne (kwasy humusowe) wytwarzane przez rośliny.
Produktami wietrzenia chemicznego są:
-minerały wtórne, nierozpuszczalne w wodzie (należy do nich całą rodzina minerałów ilastych, wśród których za skałotwórcze uważa się kaolinity, illity i smektyty. Są to uwodnione glinokrzemiany pakietowe o bardzo małych rozmiarach kryształów [kilka, kilkanaście mikronów] Zbudowane z naprzemianległych warstewek, krzemotlenowe i glinowodorotlenowej, z powodów słabych wiązań pomiędzy nimi mają zdolność chłonięcia wody. Woda powoduje uplastycznienie tych minerałów, a niektórych przypadkach [smektyty] nawet pęcznienie. Minerały ilaste są częstymi składnikami skał osadowych i ich zachowanie w obecności wody w dużym stopniu wpływa na własności tych skał. Nierozpuszczalnym produktem wietrzenia jest też krzemionka, efekt rozkładu krzemianów. Bezpostaciowy koloid, starzejąc się, twardnieje i towrzy minerały krzemionkowe - opal (SiO2 * nH2O), chalcedon (SiO2 * H2O), kwarc (SiO2).
-substancje łatwo rozpuszczające się w wodzie w postaci roztworów jonowych (są one wypłukiwane przez wody opadowe. Częściowo wsiąkają w głębsze strefy skorupy ziemskiej. Reszta przenoszona jest przez rzeki do jezior i mórz, a w sprzyjających warunkach, czylu przy odpowiednim stężeniu, tworzy krystalizujące związki chemiczne. W ten sposób powstają minerały skałotwórcze skał osadowych: węglany - kalcyt, dolomit, syderyt; siarczany - gips, anhydryt; chlorki - halit, sylwin.)
patrz - tabela 7 str. 48
2)Zmienność osadów rzecznych w przekroju podłużnym i poprzecznym doliny
rodzaj profilu terenu, wytyczony wzdłuż osi doliny (profil podłużny-bieg górny srodkowy i dolny) lub w poprzek doliny, w jednym z charakterystycznych miejsc (profil poprzeczny).
Wyróżnia się trzy etapy w profilu podłużnym rzeki, czyli profilu wzdłuż jej osi:
Bieg górny charakteryzujący się wysokim spadkiem, skalnymi wodospadami (najwyższy wodospad na świecie w Wenezueli na rzece Karoni nazywa się Salto Angel i ma 1054 m wysokości, wodospad Niagara ma wielki przepływ, porównywalny z masą wody w Wiśle przy ujściu), bystrzami i progami skalnymi, największą siłą transportową (przemieszczane są nawet otoczaki - zaokrąglone odłamki skalne), dominującą erozją wgłębną. Przebieg erozji wgłębnej jest często nierównomierny z uwagi na występowanie skał o różnej odporności na niszczenie. Woda spadająca z wodospadów tworzy wiry u ich podnóża, w następstwie których powstają zagłębienia zwane kotłami eworsyjnymi. Próg skalny jest podcinany i co jakiś czas dochodzi do jego obrywu, czyli erozji wstecznej. Dolina rzeki ma kształt litery V.
Bieg środkowy to część biegu rzeki, w którym rzeka płynie już wolniej. Cechuje się mniejszym spadkiem, wleczony jest drobny materiał skalny, tworzą się zakola rzeczne (meandry), dominuje erozja boczna. Dzieje się tak dlatego, że na odcinku prostym, przy brzegu prędkość wody jest niższa na skutek tarcia, a w środku koryta (w nurcie) wyższa, natomiast na zakrętach nurt rzeki płynie bliżej brzegu podmywanego. Dochodzi często do obsuwania się podmywanego brzegu. Ostatecznym efektem działania erozji bocznej jest powstanie starorzeczy, czyli części dawnego koryta rzecznego, która wskutek meandrowania cieku została odcięta i stała się jeziorem.
W biegu dolnym zanika siła transportowa, wzrasta natomiast akumulacja materiału. Podczas stanów powodziowych w biegu dolnym, często dochodzi do rozlania wody na równinie zalewowej, gdyż nadmiar wody nie może pomieścić się w korycie, w którym następuje proces osadzania się materiału. W efekcie, przy ujściu często tworzy się delta - czyli płaskie, rozgałęzione ujście rzeki wytworzone wskutek akumulacji materiału skalnego w jej korycie.
W niektórych przypadkach ujście rzeki jest lejkowate, ale jedynie wtedy, gdy morze jest głębokie, a jego wody ruchliwe.
W profilu poprzecznym doliny rzecznej oprócz koryta można wyróżnić inne elementy, takie jak: równinę zalewową (powierzchnia powstała w wyniku działalności akumulacyjnej wód, położona niżej niż osiągana przez wody w czasie wezbrania), łożysko (górny poziom dna doliny, zajmowany przez rzeki w czasie stanów powodziowych), terasy akumulacyjne (schodowate formy na zboczu doliny, powstałe w czasie kolejnych etapów działalności akumulacyjnej i erozyjnej rzeki).
3)Kryteria klasyfikacji gruntów budowlanych:ROdzime(naturalne):(skaliste,nieskaliste[mineralne i organiczne])ANtropogeniczne
Podział -według frakcji(kamienista, żwirowa, piaskowa, pyłowa, iłowa)
-na skalisty, nieskalisty mineralny, nieskalisty organiczny, nasypowy(antropogeniczny)
4)Rys. Zrębu i rowu tektonicznego
5)Istota współczynnika przepuszczalności:
Wyznacza się go dla gruntów niespoistych w celu oceny ich przydatności w drogownictwie (podsypka pod nawierzchnię, sączki), w budownictwie (obniżenie zwierciadła wody gruntowej przy pracach fundamentowych), budownictwie wodnym( dno zbiorników).
Zestaw 14
1)Elementy ułozenia warstw:
-bieg warstwy(rozciagłośc)-krawedz przeciecia pow stropowej lub spagowej z plaszczyzna pozioma
-upad warstwy-kat upadu warstwy-kat dwuscienny alfa zawarty miedzy pow stropu/spagu warstwy a plaszczyzna pozioma. kat znajduje sie w plaszcz. pionowej, prostopadlej do linii brzegu warstwy(od 0 do 90st)
-kierunek zapadania warstw-kierunek rzutu pionowego na plaszczyzne pozioma linii najwiekszego spadku stropu/spagu,azymut od 0 do 360st lub w kierunku odniesienia do str swiata
2)Metamorfizm skał powodują:
-temperatura i ciśnienie
-substancje chemiczne pochodzące z zewnątrz
-ruchy skorupy ziemskiej
3)Procesy geologiczne rozwijające sie w otoczeniu budowli pietrzącej:
4)Podstawowe wlasciwosci hydrogeologiczne skal:
Właściwościami hydrogeologicznymi skał określa się te ich cechy, które decydują o zdolności do akumulowania, oddawania i przetwarzania wody. Do podstawowych właściwości należa: porowatość, szczelinowatość, kraskowatość oraz wodochłonność, odsączalność i przepuszczalność. Pierwsze trzy właściwości reprezentują cechy strukturalne skał. Pozostałe trzy są natury hydraulicznej. Są one ściśle związane z właściwościami strukturalnymi, a także zależą od właściwości fizycznych wody (a w ujęci ogólnym, od właściowsci płynu występującego w skale)
5)Skutki erozji deszczowej:
-rozpuszczanie skał
-transport zwietrzeliny
-wyżłobienia
-ablacja-spłukiwanie gleby
Zestaw 15
1)Zastosowanie surowców skalnych w budownictwie:
W produkcji materiałów budowlanych pierwszoplanową rolę odgrywa przemysł cementowy.
Przemysł wapienniczy skupia się głównie w obszarze dość powszechnego występowania wapieni i margli.
Przemysł kamieni budowlanych - wydobywa się głównie granity i bazalty, a w mniejszych ilościach również porfiry, melafiry, piaskowce i marmury.
Przemysł szklarski wykazuje powiązanie z rozmieszczeniem złóż piasków kwarcowych.
Przemysłu ceramiki szlachetnej; wiąże się to z występowaniem glin i iłów ceramicznych oraz kaolinu.
2)Formy transportu skalnego przez rzekę:
*ruch skokowy
*przenoszenie zawiesinowe
*toczenie i poślizgi
3)Pochodzenie gruntów:
*antropogeniczne
*naturalne
Grunt antropogeniczny jest to grunt nasypowy utworzony z produktów gospodarczej lub przemysłowej działalności człowieka (odpady komunalne, poflotacyjne itp.) w wysypiskach, zwałowiskach, budowlach ziemnych itp.
Grunty naturalne — to grunty, których szkielet powstał w wyniku procesów geologicznych. Dzieli się je ze względu na pochodzenie na: grunty rodzime i grunty nasypowe.
4) Uskok -(maja 2 skrzydla-wiszace(podniesione) i zrzucone(obnizone) ;pow.uskokowa to slizg):zrzutowe, przesuwcze, zrzutowo-przesowcze, zawiasowe, nozycowe; wyroznia sie uskoki normalne oraz odwrocone;
mierzona w pionie od miedzy skrzydlami tej samej warstwy jest jego wysokoscia(amplituda) odleglosc pozioma wyznacza rozstep warstw, pow odwrocona to slizg
5)Zwierciadło piezometryczne - powierzchnia wody wyznaczona wysokością ciśnienia piezometrycznego w kilku punktach obserwacyjnych.
Zestaw 1
1.rodzaj tekstur i struktur skał
2.Od czego zależy profil wietrzeniowy
3.Co to jest diastrofizm
4.Objaśnij zjawisko upłynniania gruntów
5. ………………
zestaw 2
1.wymień minerały skałotwórcze skał magmowych
2.rozkład temperatury w skorupie ziemskiej
3.co to są stożki napływowe?
4.wymień (narysuj) rodzaje fałd
5.objaśnij prawo daray'ego
zestaw 4
1)formy geologicznego wystepowania skal magmowych
2)szczeliny - pochodzenie i ich znaczenie dla budownictwa
3)czynniki prowadzace do rozpadu skal
4)utwory fluwioglacjalne i zastoiskowe
5)geologiczne warunki wystepowania swobodnego zwierciadla wody
zestaw 5
1. Scharakteryzuj skały rodziny sjenity
2. Rodzaje erozji
3. Formy powierzchniowych ruchów masowych
4. Objaśnij zjawisko kolmatacji
5. Grunty kamieniste i gruboziarniste
Zestaw 6=3?
1. Scharakteryzuj rodzine gabra
2. Co to jest zwierciadło piezometryczne.
3. Pochodzenie gleby.
4. Omów elementy uskoku
5. skutki erozyjnej i transportowej dzialalnosci wiatru
zestaw 7:
1. Rodzaje map zwierciadła wód podziemnych.
2. Przykłady gruntów antropogenicznych.
3. Charakterystyka skał okruchowych.
4. Przyczyny powstawania osuwisk.
5. Co to jest taras erozyjny.
Zestaw 8
1 .Scharakteryzuj skały rodziny granitu
2. Wymień produkty wietrzenia skał
3. Rodzaje deformacji warstw skalnych
4. Związek wód podziemnych z pow.
5. Sedymentacja osadow w gorskich zbiornikach zaporowych
Zestaw 9:
1.Czynniki rozpadu skały
2. Formy akumulacji rzecznej
3. Sposoby zabezpieczenia osuwisk
4. Zwierciadło napięte wody
5. Rodzaje spoiw i ich wpływ na właściwości skał
zestaw 10
1.Scharakteryzuj właściwości skał ilastych
2.Mechanizm działania i skutki erozji morskiej
3.Co to są aluwia
4.Wymień (narysuj) rodzaje nieciągłych deformacji skał
5.Objaśnij mechanizm powstawania wysadzin i przełomów
Zestaw 11:
1. Scharakteryzuj profil wietrzeniowy
2. Charakterystyka utworów akumulacji wiatrowej
3. Podstawowe cechy fliszu
4. Objaśnij pojęcie kohezji i tarcia wewnętrznego
5. Kras - warunki rozwoju i skutki
zestaw 13: = 12?
1. Charakterystyka skał pochodzenia chemicznego
2. Zmienność osadów rzecznych w przekroju poprzecznym i podłużnym doliny
3. Kryteria klasyfikacji gruntów budowlanych
4. Rysunek zrębu i rowu tektonicznego
5. Istota współczynnika przepuszczalności.
Zestaw 14
1. elementy ulozenia warstw
2. co powoduje metamorfizm skal
3. procesy geologiczne zachodzace przy budowie pietrzacej
4. wlasciwosci hydrogeologiczne skal
5. skutki erozji deszczowej
Zestaw 15:
1.Zastosowanie surowców skalnych w budownictwie
2.Formy materiału skalnego przez rzekę
3.Charakterystyka gruntów drobnoziarnistych
4.Koluwia
5.Objaśnij elementy leja depresyjnego
1