Ślaz dziki

151a] Ślaz dziki - Malva sylvestris

Inne nazwy: Ślaz leśny, Ślaz zajęczy, Ślaz gęsi, Ślaz polny, malwa dzika, kędzierzawiec, guziczkowe ziele.

Do celów leczniczych wykorzystuje się świeże rozkwitnięte kwiaty, można też liście.

Ślaz używany jest jako środek powlekający i osłaniający, a także zmiękczający [również zewnętrznie] w stanach kataralnych i zapalnych dróg oddechowych, przy nieżytach

przewodu trawiennego, wrzodach żołądka i dwunastnicy, nerwicy żołądka.

Śluz zawarty w kwiatach i liściach powleka błony śluzowe jamy ustnej i gardła chroniąc je przed podrażnieniem, łagodzi kaszel, przywraca ruch nabłonka rzęskowego, ułatwia odkrztuszanie i zmniejsza

stan zapalny danego narządu.

Działanie ochronne śluzu jest krótkotrwałe.

Zewnętrznie - okłady na wrzody, oparzenia, zapalenia spojówek, stany zapalne jamy ustnej.

Napary lub odwary z kwiatów stosuje się w schorzeniach górnych dróg oddechowych, nieżycie gardła i oskrzeli, suchym kaszlu ze skąpą wydzieliną, utrudnionym odkrztuszaniu i chrypce, do płukania jamy ustnej w stanach zapalnych błony śluzowej oraz w zaparciach u otyłych.

Kwiat ślazu dzikiego jest domieszką do ziół płucnych, wykrztuśnych, przeciwzapalnych np. wraz z zielem tymianku, owocem anyżu, liściem podbiału, korzeniem lukrecji, liściem babki, kwiatem pierwiosnka, liściem szałwii.

Mieszanka do płukania gardła w ostrych i przewlekłych stanach zapalnych:

Zmieszać liście ślazu, liść pierwiosnka, kwiat bzu czarnego, kwiat rumianku i przygotować napar: 1-2 łyżki mieszanki zalać 1,5 szkl wrzątku i naparzać pod przykryciem 10min, następnie naciągać 15min. Pić 1/2 szkl 3 razy dziennie przy suchym kaszlu i chrypce.

Napar ten można także stosować w stanach nieżytowych i zapalnych dziąseł, ust i gardła.

Odwar: 2 łyżki kwiatów ślazu i 1 łyżkę prawoślazu na 2 szkl wody, gotować 3-5min. Wypić w dwóch porcjach - do stosowania przez osoby starsze i otyłe oraz przy zaparciach atonicznych i w stanach zapalnych żołądka i przełyku.

Napar - płukanka: zmieszać po 50g ślazu, kwiatów lipy, kwiatów krwawnika i liści szałwii.1 łyżeczkę tej mieszanki na 1 szkl wrzątku i naparzać pod przykryciem 15min, naciągać 10min, przecedzić. Stosować do płukania jamy ustnej i gardła w stanach zapalnych błon śluzowych.

Do roślin śluzowych, mających zastosowanie w lecznictwie zalicza się też kwiat malwy czarnej

[prawoślaz wysoki - malwa ogrodowa], jego śluz może być stosowany podobnie jak kwiat ślazu dzikiego.

151b] Ślaz dziki A

Skład chemiczny: śluz, garbniki; a kwiat dodatkowo barwniki.

Zastosowanie: przeciw zapaleniom, wytwarzający śluzy ochronne, zapobiegający podrażnieniom, zmiękczający.

Rzadko używany pojedynczo - dodawany głównie do mieszanek piersiowych wytwarzających na błonach śluzowych ochronną warstwę, łagodzących kaszel, zapalenie [gardła itp.], zawierających także owoc kopru, anyżek, tymianek, rumianek itp.

Napar: dawka kwiatu wynosi 10-15g na 2 szkl wody. Pic 0,5 szkl 2-4 razy dziennie; dzieci 1 łyżeczkę co 3 godz.

Z liści przyrządza się macerat: 3 łyżeczki na 2 szkl wody. Można go używać także zewnętrznie.

151c] Ślaz dziki

Działanie: powlekające błony śluzowe jamy ustnej, gardła, krtani; łagodzące kaszel, przeciwzapalne.

Stosuje się w schorzeniach górnych dróg oddechowych, w nieżycie gardła i krtani, suchym kaszlu, chrypce, w zaparciach u osób otyłych.

Zewnętrznie: do płukania jamy ustnej w stanach zapalnych.

Napar: 1-2 łyżki zmieszanych ze sobą kwiatów i liści zalać 1,5 szkl wrzątku, parzyć pod przykryciem

15min. Pić po 1/3 szkl 3 razy dziennie po jedzeniu w suchym kaszlu i chrypce.

Taki sam napar można wykorzystać do płukania jamy ustnej i gardła w stanach nieżytowych.

151d] Ślaz dziki

W Polsce spotyka się często inny gatunek ślazu - ślaz zaniedbany [Malva neglecta], którego kwiaty

stanowią równowartościowy surowiec leczniczy.

Głównym składnikiem surowca jest śluz, a także barwniki antocyjanowe [malvina], kwasy organiczne, składniki mineralne.

W zielonych częściach rośliny znajduje się karoten i wit C.

Działanie: osłaniające i zmiękczające.

Jest to łagodny lek śluzowy powlekający podrażnione błony śluzowe górnych dróg oddechowych, żołądka i jelit.

Łagodzi kaszel oraz stany zapalne gardła i krtani. Szczególnie polecany w tzw suchym kaszlu z zalegającą skąpą wydzieliną.

Ślaz jest podawany w formie naparu - często w połączeniu z innymi ziołami np. o działaniu wykrztuśnym [koprem włoskim, anyżkiem itp.].

Napary z kwiatów ślazu stosuje się ponadto przy podrażnieniu żołądka i jelit często w mieszankach z surowcami śluzowymi i przeciwzapalnymi np. z korzeniami i liśćmi prawoślazu, kwiatami lipy, nagietka lub rumianku.

Słodki napar: 10g kwiatów ślazu, 100ml wrzątku - osłodzić 20g miodu lub cukru.

Podaje się po ostudzeniu co 1 godzinę po 1 łyżeczce.

Mieszanka w nieżytach jelit: zmieszać 50g kwiatów ślazu, 50g kwiatów lipy i 20g kwiatów nagietka.

Łyżkę mieszanki zalać 1 szkl wrzątku, przecedzić i pić po 1/4-1/2 szkl kilka razy dziennie.

151e] Ślaz leśny - Malva sylvestris

Surowcami są: kwiat i liść ślazu leśnego - Flos et Folium Malvae sylvestris

Ślaz zawiera śluzy - ok. 8% glikozyd - syringidynę, garbniki, malvinę, delfinidynę, malvidynę (te trzy ostatnie do antocyjany), karoten, sole magnezowe i wapniowe, kwasy (np. uronowe), witaminy i in.

Napar, macerat i odwar ze ślazu działają osłaniająco (powlekająco), zmiękczająco (np. na masy kałowe, strupy), przeciwzapalnie, przeciwbiegunkowo, żółciopędnie; regulują wypróżnienia.

Wskazania: nieżyt układu oddechowego i pokarmowego (stany zapalne, zakażeniowe, ropne), zaburzenia trawienia, zaparcia, biegunka, zażywanie leków, które uszkadzają lub mogą uszkodzić śluzówkę przewodu pokarmowego, np. salicylanów, sulfonamidów, antybiotyków; stany zapalne gałki ocznej i spojówek, przemęczenie i opuchnięcie oczu; stany zapalne gardła i jamy ustnej oraz warg sromowych i pochwy, suchość skóry; choroba wrzodowa.

Napar: 2 łyżki kwiatów, ziela lub liści zalać 1 szkl. wrzącej wody; odstawić na 30 minut; przecedzić.

Pić kilka razy dz. po 100 ml (ok. 6 razy w ciągu doby); niemowlęta - 1- 3 łyżki naparu 4-6 razy dz.

Jeżeli chcemy uzyskać odwar to należy 2 łyżki suszu ślazowego pogotować w 200 ml wody przez

5-8 minut.

Macerat: 4 łyżki liści lub ziela ślazu zalać 200 ml wody przegotowanej o temp. pokojowej; odstawić pod przykryciem na 8 godzin, po czym przecedzić. Pić jak napar.

Rp. napar lub odwar ślazowy - 100 ml, odwar z lukrecji - 100 ml, odwar z korzeni babki - 100 ml, odwar z korzeni żywokostu - 100 ml, odwar z siemienia lnianego - 100 ml, napar lipowy - 100 ml

Płyny wymieszać. Pić 4-6 razy dz. po 100-150 ml; niemowlęta - 1 łyżka 3-4-6 razy dz.; dzieci - 50-100 ml kilka razy w ciągu dnia.

Wskazania: nieżyt układu oddechowego, kaszel, przeziębienie, choroby zakaźne, zaparcia, biegunka, zaburzenia trawienne, stany zapalne jelit i żołądka, choroba wrzodowa, nadkwaśność treści żołądkowej, zażywanie leków syntetycznych, bóle brzucha.

Można też stosować do przemywania skóry suchej i wrażliwej (płyn przechowywać w lodówce nie dłużej jednak jak 7 dni), trądzikowej, pomarszczonej i z dużą ilością wągrów.

Polecam też zastosować okłady na twarz i szyję przez 40 minut.

Stosować do lewatyw (100-250 ml płynu o temp. 37o C) przy stanach zapalnych odbytu, bańki odbytowej, jelita grubego, przy zaparciach i biegunkach oraz niestrawności i hemoroidach.

Używać również do płukania umytych włosów, które są suche i łamliwe oraz z łupieżem tłustym i suchym.

Rp. ziele (kwiat) ślazu - 2 łyżki, kwiat bławatka - 1 łyżka, kwiat lub ziele pierwiosnka - 1 łyżka, ziele świetlika - 1 łyżka, kwiat lipy - 1 łyżka, ziele fiołka trójbarwnego - 1 łyżka

Wymieszaj. Przyrządzić i dawkować jak napar ślazowy.

Wskazania: kaszel, chrypka, katar, stany zapalne i zakażeniowe dróg oddechowych, pyłkowica, choroba wrzodowa, nieżyt jelit i żołądka, przeziębienie, choroby zakaźne, stany zapalne układu moczowego, skąpomocz, kamica moczowa.

Stosować do okładów na oczy przy stanach ropnych i zapalnych.

151f] Ślaz leśny

Surowcem zielarskim jest kwiat (Flos Malvae silvestris) i liść (Folium Malvae).

Kwiat zawiera znaczne ilości śluzu, kwasów organicznych i niewielkie ilości olejku eterycznego.

Liście zawierają: śluzy, garbniki, fitosterole, cukry, kwasy organiczne, pektyny, witaminę C, witaminę

B-kompleks, karetonoidy i dużą ilość soli mineralnych.

Kwiat i liście ślazu stosowane są w lecznictwie przy nieżytach górnych dróg oddechowych, zwykle w mieszankach z innymi ziołami, nieżytach żołądka i jelit oraz dróg moczowych.

Zewnętrznie w postaci okładów na rany, wrzody, egzemy itp., do płukania jamy ustnej i gardła, do irygacji przy upławach i nadżerkach oraz do kąpieli w schorzeniach skórnych.

Działanie - Ułatwiające wypróżnianie, przeciwkrwotoczne, przeciwwrzodowe, osłaniające przewód pokarmowy, przeciwzapalnie i dezynfekujące skórę i błony śluzowe, posiada właściwości absorpcyjne.

Stosuje się wewnętrznie lub zewnętrznie w postaci maceratów, naparów, odwarów przy zaparciach, biegunkach, chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, zaburzeniach trawienia, przeziębieniach, stanach zapalnych układu rozrodczego, oczu, gardła.

W gwarze ludowej ślaz dziki nazywany jest: ślazik, ślazówka, malwa dzika, guziczkowe ziele, ślaz zajęczy, ślaz leśny.

151g] Ślaz dziki, leśny

Ślaz dziki, ślaz zajęczy, ślazik, malwa dzika (Malva silvestris)

Do celów leczniczych zbiera się kwiaty bez szypułek.

Zawierają one kilka procent śluzów, cukry, garbniki, kwasy organiczne, karotenoidy, witaminę C,

fitosterole i sole mineralne.

Od dawna, w medycynie ludowej ślaz był lekiem wykrztuśnym, osłaniającym, przeczyszczającym

i odtruwającym.

Obecnie stosowany jest w leczeniu górnych dróg oddechowych, zaparć u osób otyłych, jako środek

ochronny na błony śluzowe gardła przełyku i żołądka.

Ponieważ to działanie ślazu jest krótkotrwałe stosuje się go w połączeniu z innymi ziołami jak: prawoślaz, szałwia lub rumianek.

ŚLAZ LEŚNY

Wskazania lecznicze:

Wewnętrznie:

Używany jest jako środek powlekający i osłaniający, a także zmiękczający (również zewnętrznie) w

stanach kataralnych i zapalnych dróg oddechowych, przy nieżytach przewodu trawiennego, wrzodach

żołądka i dwunastnicy, nerwicy żołądka. Śluz zawarty w kwiatach i liściach powleka błony śluzowe jamy ustnej i gardła chroniąc je przed podrażnieniem, łagodzi kaszel, przywraca ruch nabłonka rzęskowego, ułatwia odksztuszanie i zmniejsza stan zapalny danego narządu. Działanie ochronne śluzu jest krótkotrwałe.

Zewnętrznie:

Okłady na wrzody, oparzenia, zapalenie spojówek, stany zapalne jamy ustnej.

---