Scenariusz warsztatów na temat:

Praca wychowawcy - jak tworzyć grupę.

 

1. PRZEŁAMANIE ONIEŚMIELENIA

Gorące krzesła

Podaj dalej

Ratuj się, kto może

Kogo naśladujemy?

Kapelusz magika

Wyścigi samochodowe

2. WZAJEMNE POZNAWANIE SIĘ

Identyfikator

Dwie piłki

Rymowanki z imionami

Brunetki, blondynki i rude

Butelka

Puszka ciekawych pytań

3. BUDOWANIE ZAUFANIA

Komu zaufasz?

Przewodnik

Pożar

Kostka

4. ROZWIJANIE EMPATII

Obrazek

Motywy i reakcje

W cudzym ciele

Wachlarz Twoich reakcji

5. INTEGRACJA I ROZWÓJ GRUPY

Czarodzieje

Plastry miodu

Drzewko nastrojów

Rzeźba

Słoneczko

Bukiet dobrych chęci

6. EWALUACJA

 

 MINIWYKŁAD

Szkoła nie może istnieć bez uczniów a ich jest coraz mniej , bo jak mówią statystyki zaczął się niż demograficzny. Zaczynamy traktować ucznia jak klienta, który zdecyduje się na naukę w naszej szkole jeśli będzie się o niej dobrze mówiło. Nauczyciele powinni być dobrze przygotowani merytorycznie i psychologicznie do wykonywania swego zwodu. Nie wierzę, że młodzież jest coraz gorsza. Myślę, że zmieniły się czasy i potrzeby ludzkie a stare metody wychowawcze należy schować do lamusa. Jeżeli chcemy by uczeń dobrze czuł się w naszej szkole, identyfikował się z jej celami i wartościami musimy otworzyć się na jego potrzeby, zainteresowania i problemy.

Podstawową potrzebą każdego człowieka jest poczucie bezpieczeństwa. To samo dotyczy uczniów, którzy aby czuć się bezpiecznie, muszą wiedzieć , że nauczyciele darzą ich sympatią i zaufaniem. Uczniowie muszą czuć, że mogą otwarcie mówić o swoich kłopotach i odczuciach, i że w razie potrzeby otrzymają wsparcie. Uczniowie pragną również czuć się wartościowymi, zdolnymi i akceptowanymi i uzyskiwać potwierdzające to przekonanie dowody uznania i aprobaty.

Druga bardzo ważna potrzeba, to potrzeba bycia z innymi. Uczniowie pragną uczestniczyć we wspólnych działaniach i przeżywać satysfakcję z pełnionych ról, chcą mieć poczucie przynależności do grupy i nawiązywać przyjaźnie, opiekować się kimś i samemu doznawać opieki.

Kolejną ważną potrzebą uczniów jest chęć odkrywania swoich możliwości, zaspokajanie ciekawości oraz odczuwanie satysfakcji ze zdobywania wiedzy. Podczas realizacji tych potrzeb uczniowie mają prawo podkreślać własną tożsamość i odrębność.

Nawet najlepiej funkcjonująca rodzina nie jest w stanie zrealizować wszystkich potrzeb uczniów. Trudno więc stawiać takie wymagania szkole. Należy jednak spróbować stworzyć takie warunki w klasie, by życie szkolne kojarzyło się uczniom z uczestnictwem w rzeczach ważnych, pożytecznych a czasem również przyjemnych. Świetnie nadają się do tego ćwiczenia grupowe.

Nawiązanie dobrego kontaktu z klasą to najważniejsze zadanie każdego nauczyciela i wychowawcy. Jest to jednak proces złożony wymagający przygotowania. Najpierw należy przełamać bariery psychologiczne tkwiące w uczniach, aby mogli bez lęku wyrażać swoje uczucia i pragnienia. Następnym krokiem jest wzajemne poznawanie się uczniów, które umożliwi nawiązanie bliższych kontaktów. Kolejny etap to budowanie zaufania, które pozwoli uczniom otworzyć się na innych. Następnie należy przybliżyć uczniom pojęcie empatii oraz rozwinąć w nich umiejętność przewidywania i rozumienia reakcji innych osób. Komunikacja interpersonalna to kolejny bardzo ważny element scalający klasę. Wybrane przeze mnie ćwiczenia rozwijają właśnie te umiejętności, dzięki którym powstają dobre relacje nauczyciel - uczeń oraz uczeń - uczeń.

1. PRZEŁAMANIE ONIEŚMIELENIA

Główny cel tych ćwiczeń to przełamanie barier psychicznych tkwiących w uczniach, związanych najczęściej z lękiem przed otwartym wyrażaniem siebie, z obawą przed ośmieszeniem. Główne zadanie to ośmielenie uczestników, zmniejszenie napięcia psychicznego.

GORĄCE KRZESŁA

CELE

Ćwiczenie rozluźniające, zmniejszające napięcie.

POMOCE

Żadne.

PRZEBIEG

Uczestnicy siadają na rozstawionych dookoła krzesłach. Jedna osoba, stojąca pośrodku, nie ma krzesła. Osoba ta mówi: „Wszyscy, którzy...” i wówczas wszyscy, którzy mieszczą się w tej kategorii muszą wstać i usiąść w innym miejscu. Nie może to być miejsce bezpośrednio obok. Osoba, dla której zabrakło krzesła, znowu staje pośrodku i mówi: „Wszyscy, którzy...”itd.

Przykłady:

Wszyscy, którzy ...mają na sobie białą koszulę.

                   ..........mają czarne włosy.

                   ..........umyli dziś zęby.

PODAJ DALEJ

CELE

Ćwiczenie rozluźniające, zmniejszające napięcie.

POMOCE

Przedmiot do podawania, np.: broszka, kamień, mała gumowa zabawka.

PRZEBIEG

Uczniowie stają w kole zwróceni twarzami do siebie. Prowadzący podaje jakiś przedmiot, który uczestnicy przekazują sobie tak, jakby ten przedmiot parzył w ręce, rozciągał się jak guma, ważył 100kg, zrobiony był ze skorupek jaj. Prowadzący zmienia polecenia po każdej rundce.

RATUJ SIĘ, KTO MOŻE

CELE

Ćwiczenie przełamuje bariery dystansu fizycznego, rozluźnia, zmniejszające onieśmielenie.

POMOCE

Arkusze papieru wielkości około 60x90 w ilości odpowiadającej liczbie grup.

 

PRZEBIEG

Uczestnicy dzielą się na 10-15-osobowe zespoły. Każdy zespół otrzymuje arkusz papieru wyobrażający łódź ratunkową. Na hasło prowadzącego „Ratuj się, kto może” całe załogi wskakują na swoje łodzie i muszą wytrzymać na nich tak długo, aż prowadzący policzy do 20.

KOGO NAŚLADUJEMY?

CELE

Ćwiczenie rozluźnia, rozwija spostrzegawczość, koncentruje uczestników na wspólnym działaniu.

POMOCE

Niepotrzebne.

PRZEBIEG

Uczestnicy siadają w kole. Jedna osoba wychodzi z sali. W tym czasie jedna spośród  osób siedzących w sali zaczyna wykonywać powoli jakieś dowolne ruchy. Inni uczestnicy naśladują jej ruchy, starając się nie patrzeć na nią, lecz na kogoś innego. Po pewnym czasie należy wprowadzić osobę znajdującą się na zewnątrz i ustawić ją pośrodku koła. Ma ona odgadnąć, kogo naśladuje cała grupa. Ćwiczenie można powtórzyć kilka razy.

KAPELUSZ MAGIKA

CELE

Ćwiczenie rozluźniające, zmniejszające napięcie.

POMOCE

Duże papierowe kapelusze i duża apaszka.

PRZEBIEG

Uczestnicy dzielą się na 10 - 12 osobowe grupy. Każda grupa siada wokół jednego kapelusza. Na hasło prowadzącego wszyscy wkładają ręce do kapelusza magika. Następnie prowadzący zakrywa kapelusz z dłońmi apaszką. Każdy z uczestników szuka w magicznym kapeluszu dłoni wzbudzającej zaufanie. Po 3 minutach odkrywamy kapelusze.

OMÓWIENIE

1.     Czy spodziewaliście się wybrać dłoń właśnie tej osoby?

2.     Co spowodowało, że wybraliście tą dłoń?

WYŚCIGI SAMOCHODOWE

(ćwiczenie z programu profilaktycznego „Jak żyć z ludźmi”) 

CELE

Ćwiczenie rozluźniające, zmniejszające napięcie.

POMOCE

Niepotrzebne.

PRZEBIEG

Uczestnicy siadają w kole, które przedstawia tor wyścigowy. Uczestnicy przekazują sobie „samochód”, zwracając się do osoby siedzącej na prawo i mówiąc „brrum”. Jeśli osoba ta chce, by samochód pojechał dalej, zwraca się do następnej osoby siedzącej na prawo i mówi „brrum”, jeśli natomiast nie chce, mówi „brzęk”, co oznacza kraksę, po której samochód wraca o jedną osobę do tyłu.

Do tej grupy ćwiczeń świetnie nadają się kalambury.

 

2.WZAJAMNE POZNAWANIE SIĘ

 

Kolejny etap to wzajemne poznawanie się, które przyspiesza i ułatwia nawiązywanie bliższych kontaktów, pozwala dobrze wykorzystać talenty poszczególnych członków dla obsadzenia ważnych w funkcjonowaniu grupy ról grupowych.

IDENTYFIKATOR

CELE

Stworzenie okazji do poznania się członków grupy.

POMOCE

Karty ćwiczeń IDENTYFIKATOR.

PRZEBIEG

Uczestnicy wypełniają karty ćwiczeń, przypinają do ubrania, a następnie chodzą po sali, odczytują informacje na identyfikatorach innych osób i zamieniają z każdym uczestnikiem 1 zdanie.

IDENTYFIKATOR

GRA Z PIŁKĄ

(Gra pochodzi z książki „Polubić szkołę”)

CELE

Pomoc w zapamiętaniu imion i zdobyciu informacji o członkach grupy. Przełamanie onieśmielenia.

POMOCE

Dwie piłka.

PRZEBIEG

Uczestnicy siedzą w kręgu. Prowadzący podaje swoje imię i jakąś informację o sobie, a następnie rzuca piłkę do kogoś innego. Zadaniem tej osoby jest powtórzyć to, co usłyszała oraz podać swoje imię i jakąś swoją cechę, a potem rzucić piłkę do wybranej osoby.

PODSUMOWANIE

Pytamy uczestników , ile imion udało im się zapamiętać, czego dowiedzieli się o swoich kolegach.

RYMOWANKI Z IMIONAMI

(Gra zaczerpnięta z książki „Polubić szkołę”)

CELE

Stworzenie okazji do poznania się członków grupy.

POMOCE

Kartki, długopisy.

PRZEBIEG

Uczniowie dzielą się na kilkuosobowe grupy. Każda grupa ma napisać krótki rymowany wierszyk, w którym znajdą się imiona wszystkich członków grupki.

BRUNETKI, BLONDYNKI I RUDE

CELE

Stworzenie okazji do poznania się członków grupy i nawiązania bliższych kontaktów.

PRZEBIEG

Uczniowie dzielą się na grupy według koloru włosów. Następnie rozmawiają na temat podobieństw i różnic między sobą. i tworzą charakterystyki klasowych brunetek, blondynek i rudych.

BUTELKA

CELE

Stworzenie okazji do poznania się członków grupy.

POMOCE

Pusta butelka po napoju (nie może to być napój alkoholowy).

PRZEBIEG

Uczniowie siadają w kręgu. Na środku kładziemy butelkę. Jeden koniec butelki zaznaczamy czerwoną a drugi zieloną strzałką. Butelkę obraca osoba prowadząca.. Osoba wskazana czerwoną strzałką musi podać jedną cechę osoby wskazanej zieloną strzałką. Cechy nie mogą się powtarzać. Osoba, która powtórzy lub nie będzie miała żadnego pomysłu wypada z gry.

PODSUMOWANIE

1.     Czy są osoby w grupie o podobnych cechach?

2.     Czy łatwo było podać kolejną cechę tej samej osoby?

3.     Od czego to zależy?

PUSZKA CIEKAWYCH PYTAŃ

CELE

Stworzenie okazji do poznania się członków grupy.

POMOCE

Kartki, długopisy.

PRZEBIEG

Każdy na małej kartce zapisuje jakieś ciekawe pytanie, które chciałby zadać komukolwiek z grupy (np.: Jacy ludzie robią na tobie największe wrażenie? Jaki prezent, który dostałeś zaskoczył Cię najbardziej?). Karteczki z pytaniami wkłada się do pudełka. Uczniowie losują po jednym pytaniu i udzielają na nie odpowiedzi na forum klasy.

 3. BUDOWANIE ZAUFANIA

Grupa, której członkowie nie będą mieli do siebie zaufania, nie zintegruje się. Członkowie takiej grupy stracą tak dużo energii na obronę swoich tajemnic oraz ukrywanie swoich prawdziwych myśli i uczuć, że na tworzenie dobrych relacji zabraknie czasu. Pierwszym krokiem zmierzającym do zbudowania w klasie klimatu zaufania jest stworzenie warunków do wzajemnego poznania się.

Ćwiczenia związane z budowaniem zaufania mogą wywołać silne reakcje emocjonalne, związane z bliskim kontaktem fizycznym, czy zachęcające do otwartych wypowiedzi. Dlatego należy poinformować uczniów o dobrowolności udziału w ćwiczeniach oraz o zasadzie: każdy mówi tyle ile chce.

KOMU ZAUFASZ?

CELE

Stworzenie okazji do zastanowienia się nad problemem zaufania i do przeanalizowania własnych relacji z ludźmi. Wyodrębnienie zachowań i cech wzbudzających zaufanie.

POMOCE

Niepotrzebne.

PRZEBIEG

Uczestnicy w grupach wypisują na arkuszu papieru cechy osoby godnej zaufania a następnie zastanawiają się, jakim osobom ze świata polityki lub kultury powierzyliby swoje tajemnice. Następnie prezentują na forum swoje pomysły.

PODSUMOWANIE

Pytamy grupę:

Czy w swoim otoczeniu widzicie osoby o podobnych cechach?

Które z cech są cechami rzadkimi, a które powszechnymi?

Jakie cechy budzące zaufanie mają sami?

PRZEWODNIK

CELE

Stworzenie okazji do przeżycia sytuacji obdarzania kogoś zaufaniem. Zwiększanie wzajemnego zaufania członków grupy.

POMOCE

Niepotrzebne.

PRZEBIEG

Uczniowie dobierają się trójkami. Jedna osoba ma zawiązane oczy i lekko skrępowane nogi. Dwie pozostałe mają zadanie bez pomocy słów przeprowadzić go przez tor przeszkód (krzesła, kosz na śmieci, ławka itd.). Następnie osoby zmieniają się rolami.

PODSUMOWANIE

Uczniowie opowiadają o swoich doświadczeniach; mówią, jakie zachowania partnerów sprawiły, że czuli się bezpiecznie.

POŻAR

CELE

Poszerzenie świadomości dotyczącej własnej gotowości ufania innym i poziomu zaufania w klasie.

POMOCE

Kartki, długopisy.

PRZEBIEG

Przedstawiamy uczniom opis fikcyjnej sytuacji:

Wybuchł pożar w dużym budynku biurowym. Musisz wrócić po ważne dokumenty, ale jesteś z małą rodzoną siostrą, która nie może pójść z Tobą, bo to może być dla niej bardzo niebezpieczne. Twoja siostra to kochane ale bardzo nieposłuszne dziecko. Z pewnością będzie próbowała zrobić jakiegoś psikusa lub wyrwać się spod kontroli pilnującego. Pod budynkiem stoją też koledzy z twojej klasy. Komu powierzyłbyś pilnowanie siostry (zapisz na liście A) i kto z klasy powierzyłby takie zadanie tobie (zapisz na liście B).

Uczniowie czytają głośno nazwiska z listy A, potem z listy B. Na koniec odpowiadają na pytania (podsumowanie).

PODSUMOWANIE

Pytamy po kolei:

          jak wielu osobom w klasie jesteście w stanie zaufać i od czego to zależy;

-         czy trafnie rozpoznaliście osoby, które obdarzają was zaufaniem;

-         czy często zdarzały się przypadki wzajemnego zaufania;

-         co można zrobić, aby zwiększyć wzajemne zaufanie w klasie.

KOSTKA

CELE

Stworzenie okazji do mówienia o sobie.

POMOCE

Kostka do gry.

PRZEBIEG

Uczniowie dzielą się na 8-10-osobowe grupy. Każdy po kolei rzuca kostką do gry. W zależności od ilości wyrzuconych oczek, należy podać jakąś informację o sobie.

1 - Moja największa gafa.

2 - Moja pięta Achillesowa.

3 - Moja filozofia życiowa w 3 wyrazach.

4 - Moja największa miłość.

5 - Moja ulubiona przytulanka.

6 - Moja wielka tajemnica dotyczy.......

Po jednej rundzie przerywamy.

PODSUMOWANIE

1.     Czy trudno mówi się o sobie?

2.     Czy odkrywanie się sprawia trudności?

3.     Czy można teraz coś powiedzieć o sobie?

4. ROZWIJANIE EMPATII

Empatia (WSPÓŁODCZUWANIE) - emocjonalne utożsamienie się z inną osobą, wywołanie u siebie emocji, którą przeżywa druga osoba, przypisywanie innej osobie emocji, którą ktoś przeżywałby, będąc w sytuacji tej osoby.

Poziom empatii warunkuje jakość naszych kontaktów z innymi ludźmi.

OBRAZEK

CELE

Rozwijanie umiejętności interpretowania sytuacji z różnych punktów widzenia. Ukazanie różnych motywów ludzkich zachowań.

POMOCE

Wycinki z gazet, kartki, długopisy.

PRZEBIEG

Nauczyciel prezentuje na forum urywek zdjęcia z gazety lub mniej znanego obrazu. Zadaniem uczniów jest podanie przyczyn danej sytuacji oraz określenie nastrojów poszczególnych osób. Uczniowie pracują w zespołach kilkuosobowych a następnie prezentują na forum swoje spostrzeżenia.

Na końcu prowadzący pokazuje cały obrazek lub reprodukcję.

PODSUMOWANIE

Pytamy uczniów:

Czy zaskoczyła ich liczba potencjalnych przyczyn zachowań ludzi?

Czy interpretując ludzkie zachowania, tłumaczymy je jedną przyczyną, czy też bierzemy pod uwagę różne możliwości.

MOTYWY I REAKCJE

CELE

Rozwijanie umiejętności przyjmowania różnych perspektyw w interpretowaniu sytuacji społecznych. Ukazanie zróżnicowania motywów ludzkich zachowań.

POMOCE

Opis sytuacji.

W prasie ukazały się informacje, że w przeciągu ostatniego miesiąca już 65 dzieci w Polsce zachorowało na bardzo niebezpieczne dla zdrowia zapalenie opon mózgowych. Jak na taką informację zareagowaliby : matka dwuletnich bliźniaków, dyrektor przedszkola, minister zdrowia, nauczyciel szkoły zawodowej, pracownik agencji ubezpieczeniowej, sklepowa w piekarni, chory na AIDS.

PRZEBIEG

W kilkuosobowych grupach uczniowie opisują przypuszczalne reakcje wymienionych osób i wyjaśniają ich motywy. Na forum klasy prezentują wyniki swojej pracy.

PODSUMOWANIE

.Czy zaskoczyło was zróżnicowanie odbioru tej samej sytuacji przez różne osoby?

Od czego zależy spostrzeganie i interpretacja sytuacji?

Jakie znaczenie dla relacji między ludźmi ma umiejętność uwzględniania różnych motywów ludzkich zachowań?

W CUDZYM CIELE

CELE

Rozwijanie umiejętności wczuwania się w sytuację innych ludzi i odczytywania ich stanów emocjonalnych. Rozwijanie wyobraźni empatycznej.

POMOCE

Karteczki z nazwiskami postaci historycznych i literackich.

PRZEBIEG

Uczniowie dzielą się na 5-osobowe grupy. Każda z nich dostaje karteczkę z nazwiskiem bohatera  literackiego czy postaci historycznej i określeniem sytuacji, w jakiej ta osoba się znajdowała, np.: Lech Wałęsa, gdy dowiedział się, że otrzyma pokojową nagrodę Nobla, Bruce Willis, gdy dowiedział się o zdradach żony, Maryja, gdy stała pod krzyżem , na którym umierał jej syn.. Uczniowie zastanawiają się , co mogła czuć ta osoba, jakie myśli mogły jej przychodzić do głowy w tej sytuacji.

Następnie jedna osoba z grupy „wciela” się w tę postać i w formie krótkiego monologu przedstawia jej myśli i uczucia na forum klasy.

PODSUMOWANIE

Pytamy uczniów o różnice w interpretacjach dotyczących stanów uczuciowych analizowanych bohaterów oraz o trudności związane z wczuwaniem się w sytuację innych osób.

WACHLARZ TWOICH REAKCJI

CELE

Rozwijanie umiejętności przewidywania i rozumienia reakcji innych osób. Stworzenie okazji do lepszego poznania się uczestników.

POMOCE

Niepotrzebne

PRZEBIEG

Uczestnicy dobierają się w pary. Ich zadaniem jest określenie, jak kolega zachowałby się w następujących sytuacjach: wyrwano ci z ręki telefon komórkowy, zapomniałeś skasować bilet i właśnie podchodzi do ciebie kontroler, Twoja dziewczyna poszła do kina z twoim najlepszym kolegą. Uczniowie zapisują przypuszczalne reakcje swoich partnerów na wcześniej przygotowanych wachlarzykach. Uczniowie konfrontują swoje przypuszczenia.

PODSUMOWANIE

Uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami:

-w jakim stopniu ich przypuszczenia okazały się słuszne; od czego to zależało;

-na czym opierali się, formułując swoje przewidywania dotyczące reakcji partnera.

  5. INTEGRACJA I ROZWÓJ GRUPY

Wszystkie poprzednie ćwiczenia służą integracji i rozwojowi grupy. Moje propozycje w tej części warsztatów różnią się jednak od poprzednich - ich cele dotyczą spraw grupy jako całości.

CZARODZIEJE

CELE

Poszukiwanie i analiza celów grupowych. Budowanie poczucia wspólnoty grupowej.

POMOCE

Arkusze, mazaki.

PRZEBIEG

Uczniowie dzielą się na kilkuosobowe grupy i na arkuszach rysują, co dobrego chcieliby wyczarować dla swojej klasy. Prezentują swoje rysunki na forum klasy i wspólnie zastanawiają się , które pomysły i w jaki sposób mogliby zrealizować

PLASTRY MIODU

CELE

Wzmocnienie więzi między poszczególnymi członkami grupy.

POMOCE

Karton dla każdego ucznia, mazaki, taśma klejąca.

PRZEBIEG

Każdy uczeń zastanawia się, jaki wkład mógłby wnieść w realizację wspólnych klasowych zadań i imprez. Na kartonie rysuje fragment plastra miodu. Na każdym fragmencie  zapisuje jakąś swoją umiejętność czy cechę przydatną grupie (np.: obsługa komputera, gra na gitarze; dowcip; fotografowanie; pieczenie ciasta).

Uczniowie sklejają kartony, wieszają na ścianie wspólny plaster miodu i zapoznają się z jego treścią.

PODSUMOWANIE

W podsumowaniu pytamy uczniów:

Jakie mają atuty, a jakie słabe strony jako grupa?

Co wspólnie mogliby osiągnąć dzięki kapitałowi grupy?

DRZEWKO NASTROJÓW

CELE

Diagnoza samopoczucia uczniów w klasie.

POMOCE

Duży arkusz papieru, mazaki.

PRZEBIEG

Na dużym arkuszu papieru rysujemy kontury drzewa z dużą koroną. Zadaniem uczniów jest umieszczenie liści na drzewie w zależności od samopoczucia w klasie.

Podajemy uczniom kryteria rysowania:

Liście rosną na szczycie korony - bardzo dobrze czuję się w grupie.

Liście rosną na drzewie w dowolnym miejscu, ale nie na szczycie - raczej dobrze czuję się w grupie.

Liście spadają z drzewa - -raczej źle czuję się w grupie.

Liście leżą na ziemi pod drzewem - bardzo źle czuję się w grupie.

Uczniowie podchodzą do arkusza i rysują liście.

PODSUMOWANIE

Na zakończenie zastanawiamy się o czym świadczą proporcje liści spadających i leżących na ziemi w stosunku do tych, które rosną na drzewie.

RZEŻBA

CELE

Analiza zachowań poszczególnych uczniów w sytuacji wykonywania wspólnego zadania.

POMOCE

Plastelina.

PRZEBIEG

Uczestnicy siadają w kręgu. Zadanie polega na stworzeniu wspólnej rzeźby. w ten sposób, że każda osoba kolejno przykleja własną część w dowolnym miejscu. Przewodniczący klasy formuje korpus, do którego doklejają pozostali.

PODSUMOWANIE

W omówieniu pytamy uczniów:

-         jak oceniają efekt pracy grupowej,

-         w jaki sposób zachowania poszczególnych osób wpływają na przebieg i efekt pracy grupowej.

SŁONECZKO

CELE

Uświadomienie czynników sprzyjających tworzeniu pozytywnego klimatu emocjonalnego w klasie.

POMOCE

Paski papieru przypominające promienie słońca, mazaki, taśma klejąca.

PRZEBIEG

W grupach uczniowie zastanawiają się nad konkretnymi zachowaniami, które przyczyniają się do tworzenia dobrej atmosfery w klasie. Zapisują je na paskach papieru symbolizujących promienie słońca. Grupy prezentują swoje promienie a następnie cała klasa tworzy jedno, wspólne słońce.

PODSUMOWANIE

Na zakończenie pytamy uczniów:

-         Czy klasowe słoneczko ma dużo promieni?

-         Czy grzeje za mocno, za słabo czy w sam raz?

-         Czy są osoby, które pełnią szczególnie ważną funkcję w „ogrzewaniu” klasy?

BUKIET DOBRYCH CHĘCI

(Ćwiczenie zaczerpnięte z ksiązki „Polubić szkołę”)

CELE

Rozwijanie motywacji do udzielania wzajemnej pomocy. Uświadomienie własnego wpływu na samopoczucie innych członków grupy i atmosferę w klasie.

POMOCE

Wycięty z kartonu kwiatek, kredki.

PRZEBIEG

Każdy uczestnik podpisuje wycięty z kartonu kwiatek i podaje go kolegom. Uczniowie zastanawiają się, co mogą lub chcą zrobić dla poszczególnych kolegów z klasy. Na kartonowych kwiatkach odpowiednich osób składają imienne deklaracje (np.: mogę ci pomóc w matematyce - Jola; Mogę pójść z tobą do kina - Jacek; Mogę pożyczyć ci „Kordiana” - Karol). Kartony wracają do właścicieli.

PODSUMOWANIE

Na zakończenie zadajemy uczniom pytania:

-         Czy koledzy trafnie odgadli ich potrzeby?

-         Co czuli, gdy otrzymali bukiety, które propozycje sprawiły im przyjemność, które ich zaskoczyły?

EWALUACJA

 

Uczestnicy wypełniają anonimowo ankietę

Podobało mi się....

Nie podobało mi się...

BIBLIOGRAFIA

Chomczyńska - Miliszkiewicz M., Pankowska D., Polubić szkołę, WSiP, Warszawa 1998.

Jachimska M. (oprac.), Grupa bawi się i pracuje. Zbiór grupowych gier i ćwiczeń psychologicznych, UNUS, Wrocław 1994.

Jak żyć z ludźmi (umiejętności interpersonalne). Program profilaktyczny dla młodzieży. Ćwiczenia grupowe, MEN, Warszawa 2002.

Knez R., Słonina W., Saper (czyli jak rozminować agresję), Rubikon, Kraków 2002

Król - Fijewska M., Fijewski P., Nasze spotkania, IPZiT PARPA, Warszawa 1994.

Rau K., Ziętkiewicz E., Jak aktywizować uczniów, G&P, Poznań 2000.

Rylke H., Klimowicz G., Szkoła dla ucznia. Jak uczyć życia z innymi ludźmi, WSiP, Warszawa 1982.

Wiśniewska M., Cassidy E. (oprac) Psychologiczne gry i ćwiczenia grupowe, Wydawnictwo IBE, Warszawa 1991.

---