3. Konstytucyjny status samorządu terytorialnego.
Ustrój terytorialny RP zapewnia decentralizację władzy publicznej. Zasadniczy podział terytorialny państwa uwzględnia więzi społeczne, gospodarcze lub kulturowe. Ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządową. Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej . Zadania publiczne wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Wykonuje zadania nie zastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych . Podstawową jednostka samorządu terytorialnego jest gmina. Wykonuje ona wszystkie zadania samorządu nie zastrzeżone dla innych jednostek samorządu terytorialnego. Wszystkie jednostki samorządu mają osobowość prawną. Przysługuje im prawo własności i inne prawa majątkowe. Samodzielność ta podlega ochronie sądowej. Jednostkom samorządu terytorialnego zapewnia się udział w dochodach publicznych odpowiednio do przypadających im zadań. Wykonują swoje zadania za pośrednictwem organów stanowiących i wykonawczych. Jednostki samorządu terytorialnego mają prawo zrzeszania się.
5. Sposoby kreacji organów jednostek samorządu terytorialnego.
Organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego wybierane są w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich i odbywają się w głosowaniu tajnym.
Gmina
Wójt, burmistrz, lub prezydent miasta wybierany jest w wyborach bezpośrednich, równych, powszechnych i w głosowaniu tajnym. Za wybranego uznaje się kandydata, który uzyskał więcej niż połowę ważnych oddanych głosów. Gdy to nie nastąpiło, w ponownym wyborach spośród dwóch kandydatów, którzy uzyskali największą liczbę głosów w pierwszej turze w głosowaniu tajnym.
Powiat
Zarząd jest wybierany przez rade powiatu w ciągu 3 miesięcy od dnia ogłoszenia wyników wyborów. Rada wybiera starostę bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady w głosowaniu tajnym. Na wniosek starosty rada wybiera wicestarostę oraz pozostałych członków zarządu zwykłą większością głosów w obecności min. Połowy ustawowego składu rady w głosowaniu tajnym.
Województwo
Sejmik województwa wybiera zarząd w ciągu miesięcy od dnia ogłoszenia wyników wyborów. Sejmik wybiera marszałka województwa bezwzględną większością głosów ustawowego składu sejmiku w głosowaniu tajnym. Na wniosek marszałka sejmik wybiera wicemarszałków oraz pozostałych członków zarządu zwykła większością głosów w obecności m.in. połowy ustawowego składu sejmiku w głosowaniu tajnym.
10. Wybory do organów samorządu terytorialnego.
Wybory do organów" stanowiących są powszechne, równe, bezpośrednie i
odbywają się w głosowaniu tajnym. Możliwość wzięcia udziału w wyborach do
samorządu terytorialnego jest politycznym prawem obywatela. Prawo wyboru mają
obywatele Polski, którzy ukończyli 18 lat i zamieszkują na obszarze działania
danego organu. Wybranym do rady może być każdy, komu przysługuje prawo
wybierania do danej rady. Warunkiem czynnego i biernego prawa wyborczego jest
fakt stałego zamieszkiwania na obszarze wspólnoty samorządowej.
Zasada równości polega na tym, że wyborca posiada tylko jeden głos.
Zasada bezpośredniości polega na tym, że uprawnieni do wybierania wprost
radnych głosują osobiście.
Dla celów wyborów powołuje się terytorialne komisje wyborcze i komisje
obwodowe.
Komisje wyborcze mają za zadanie głównie rejestrowanie kandydatów na radnych i
ustalanie wyników głosowania.
Obwodowe komisje mają na celu przeprowadzenie samego głosowania w
obwodzie. Niezwłocznie po zakończeniu wyborów komisje ustalają wyniki
głosowania w obwodzie danej rady. Na podstawie otrzymanych protokołów z
obwodowych komisji gminna komisja ustala wyniki głosowania i wyborów do rady
gminnej, powiatowa komisja do rady powiatu. Do sejmiku najpierw powiatowa
ustala wyniki, a w oparciu o powiatowe wyniki województwa sporządza zestawienie
wyników głosowania. Nie można wybrać osoby:
Ubezwłasnowolnionej całkowicie lub częściowo prawomocnym orzeczeniem
sądu
Pozbawionej praw publicznych lub praw wyborczych prawomocnym
orzeczeniem sądu lub Trybunału Sprawiedliwości
12. Status prawny radnego.
Radny nie jest organem, ale jest członkiem organu kolegialnego i w związku z tym ma pewne uprawnienia i obowiązki. Działalność radnego zaczyna się od złożenia ślubowania, odmowa ślubowania jest równoznaczna ze zrzeczeniem się mandatu. Kompetencje radnego w przeważającym stopniu określone są w statucie jednostki, gdyż regulacja ustawowa jest bardzo lakoniczna (tylko wytyczne). Radny ma prawo i obowiązek brać udział w pracach rady, ma on głos stanowczy, czyli może brać udział w głosowaniach, ma obowiązek brać udział w pracach komisji rady i w innych instytucjach samorządowych, do których został wybrany lub delegowany. Status prawny radnego w dużej mierze regulują przepisy antykorupcyjne. Wynika z nich:
-radnemu zakazuje powierzenia się wykonywania pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej
-składa oświadczenia majątkowe
-nie może być członkiem spółki z udziałem mienia komunalnego ani prowadzić działalności gospodarczej z wykorzystaniem tego mienia
-nie ma prawa głosowania, jeśli sprawa dotyczy jego interesu prawnego
-nie może być jednocześnie posłem, senatorem, wojewodą ani członkiem innego organu samorządowego
Radny ma pełnić funkcję łącznika między wyborcami a organem jednostki, czyli jest reprezentantem wyborców. Nie jest związany zaleceniami wyborców. Przysługuje mu ochrona prawna taka jak funkcjonariuszowi publicznemu, stosunek pracy radnego podlega ochronie prawnej, tj. nie można z nim rozwiązać stosunku pracy bez zgody rady, chyba że wynika to z przyczyn innych niż wykonywanie mandatu radnego. Funkcja radnego jest funkcją społeczną, czyli bez wynagrodzenia.
13. Samorządowe kolegia odwoławcze
Jest organem wyższego stopnia w rozumieniu przep9isów o postępowaniu administracyjnym oraz postępowaniu podatkowym w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej:
- Załatwianych przez administrację samorządową stopnia gminnego, chyba że
przepis szczególny stanowi inaczej
- Należących do właściwości organów samorządu powiatu, chyba że przepis
szczególny stanowi inaczej
- Załatwianych przez administrację samorządową stopnia wojewódzkiego, z
wyjątkiem spraw powierzonych na podstawie porozumienia z wojewodą, w
których kompetentny jest właściwy minister
- W ogólnej klauzuli w indywidualnych sprawach z zakresu administracji
publicznej należących do właściwości JST, jeśli przepisy szczególne nie
stanowią inaczej
- W innych sprawach, w których odrębne ustawy ustanawiają właściwość
kolegium
Jako organ wyższego stopnia kolegium odwoławcze rozpatruje odwołania od decyzji, zażalenia na postanowienia, żądania wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji oraz skargi i wnioski. Kolegium orzeka w składach trzyosobowych na posiedzeniach niejawnych lub rozprawach. Orzeczenia kolegium wydawane są w formie decyzji albo
postanowienia. Rozstrzygnięcia mogą być zaskarżone do sądu administracyjnego, z wyjątkiem sytuacji określonych w przepisach szczególnych. SKO są państwowymi jednostkami budżetowymi, co oznacza, że ich działalność jest finansowana z budżetu państwa. Organami kolegium są:
Zgromadzenie ogólne kolegium
Prezes (powołuje Premier, kadencja trwa 6 lat)
14. Nadzór nad jednostkami:
Nadzór nad jednostkami samorządu terytorialnego sprawuje:
- Prezes RM (kryterium zgodności z prawem)
- Wojewoda (kryterium zgodności z prawem)
- RIO (w zakresie spraw finansowych)
Organ nadzoru może orzec o nieważności uchwały lub zarządzeniu w całości lub części, jeżeli są one sprzeczne z prawem. Do czasu stwierdzenia nieważności organ nadzoru wstrzymać wykonanie uchwały lub rozporządzenia. Wszelkie rozstrzygnięcia organów nadzoru podlegają zaskarżeniu do sądu administracyjnego.
W razie powtarzających się naruszeń przez jednostkę samorządu terytorialnego Konstytucji lub ustaw sejm na wniosek Prezesa RM wyznacza osobę pełniącą tą funkcje.
Prezes RM na wniosek Ministra SWiA zamienić organy samorządu w przypadku braku ich skuteczności i ustanowić zarząd komisaryczny (maksymalnie na 2 lata). Wójt, starosta czy marszałek województwa przedstawiają wojewodzie uchwały organów stanowiących w ciągu 7 dni od ich podjęcia, przy przepisach porządkowych okres ten wynosi 2 dni. Wojewoda może w terminie 30 dni stwierdzić ich nieważność.
Wojewoda ma obowiązek informowania prezesa RM o każdym naruszeniu
Konstytucji RP lub ustaw.
RIO - organ kontrolujący gospodarkę finansową i zamówienia publiczne jednostek
samorządu terytorialnego (kryterium zgodności z prawem i zgodności dokumentacji
ze stanem faktycznym) natomiast jeżeli chodzi o kontrole gospodarności
finansowej z zakresu zadań zleconych administracji rządowej - kryterium
celowości, k. rzetelności, k. gospodarności, k. zgodności z prawem i zgodności
dokumentów ze stanem faktycznym.
15. Europejska Karta Samorządu Terytorialnego
Samorząd lokalny określony jest jako prawo i faktyczna zdolność zbiorowości lokalnych do regulowania i zarządzania zgodnie z ustawami znaczną częścią spraw publicznych na własną odpowiedzialność i w interesie mieszkańców. Postanawia ona, że zasada samorządu terytorialnego będzie uznana w przepisach wewnętrznych państw członkowskich, a w miarę możliwości w konstytucjach.
16. Samorząd gminy - zadania i podstawy ustroju
Gmina jest to wspólnota samorządowa oraz odpowiednie terytorium. Mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową. Gmina posiada osobowość prawną, a jej samodzielność podlega ochronie sądowej. Jest ona podstawową jednostką samorządu terytorialnego. Organami gminy jest rada gminy (organ stanowiąco-kontrolny) oraz wójt, burmistrz, prezydent miasta (wykonawczy). Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zadaniami użyteczności publicznej są zadania własne gminy, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:
-Ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i
przyrody oraz gospodarki wodnej
-Gminnych dróg, ulic, mostów, placów
-Wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania
ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku
-Lokalnego transportu zbiorowego
-Ochrony zdrowia
-Pomocy społecznej
-Gminnego budownictwa mieszkaniowego
-Edukacji publicznej
-Kultury
-Targowisk i hal targowych
-Cmentarzy gminnych
-Porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony
przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej
-Promocji gminy
Gmina może wykonywać zadania z zakresu właściwości powiatu oraz zadania z zakresu właściwości województwa na podstawie porozumień z tymi jednostkami samorządu terytorialnego. Gmina wykonuje również zadania zlecone z zakresu administracji rządowej.
17. Samorząd powiatowy - zadania i podstawy ustroju
Lokalna wspólnota samorządowa, którą z mocy prawa tworzą mieszkańcy powiatu . Wspólnota podejmuje rozstrzygnięcia bezpośrednio w głosowaniu wyborczym oraz referendum, a także przez organy powiatu. Organami powiatu są: stanowiący i kontrolnym- rada powiatu oraz wykonawczy-zarząd. Powiat wykonuje zadania publiczne o charakterze ponadgminnym. Większość zadań ma charakter zadań własnych.
Zgodnie z ustawą z dnia 05.06.1998 r. mieszkańcy powiatu tworzą z mocy prawa lokalna wspólnotę samorządową oraz odpowiednie terytorium.
Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Posiada osobowość prawną, a samodzielność powiatu podlega ochronie sądowej. O ustroju powiatu stanowi jego statut. W przypadkach przewidzianych ustawą oraz w innych sprawach ważnych dla powiatu mogą być przeprowadzone na jego terytorium konsultacje z mieszkańcami powiatu.
Zadania realizowane są jako całokształt zadań publicznych o charakterze lokalnym w strukturze samorządu. Ustawy mogą określać inne zadania powiatu oraz zakres działania powiatu jako zadania z zakresu administracji rządowej, wykonywane przez powiat. Ustawy mogą nakładać na powiat obowiązek wykonywania zadań z zakresu organizacji i przygotować przeprowadzenia wyborów powszechnych oraz referendów. Może zawierać z organami administracji rządowej porozumienia w sprawie wykonywania zadań publicznych z zakresu administracji rządowej oraz może zawierać porozumienia w sprawie powierzenia zadań publicznych z jednostkami lokalnego samorządu terytorialnego także z województwem, na którego obszarze znajduje się terytorium powiatu, a zawarcie tych porozumień podlega ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym. W celu wykonywania zadań powiat może tworzyć jednostki organizacyjne i zawierać umowy z innymi podmiotami. Powiat nie może prowadzić działalności gospodarczej wykraczającej poza zadania o charakterze użyteczności.
17. Samorząd powiatowy - zadania i podstawy ustroju
Powiat jest to lokalna wspólnota samorządowa oraz odpowiednie terytorium. Mieszkańcy powiatu tworzą z mocy prawa lokalną wspólnotę samorządową. Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, ma osobowość prawną, samodzielność powiatu podlega ochronie sądowej, a o ustroju powiatu stanowi jego statut.
Zadania powiatu nie mogą naruszać zakresu działania gmin. Do zadań publicznych powiatu należy zapewnienie wykonywania określonych w ustawach zadań i kompetencji kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży. Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie:
-Edukacji publicznej
-Promocji i ochrony zdrowia
-Pomocy społecznej
-Wspierania osób niepełnosprawnych
-Transportu zbiorowego i dróg publicznych
-Kultury
-Gospodarki nieruchomościami
-Gospodarki wodnej
-Ochrony środowiska i przyrody
-Rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego
-Porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli
-Przeciwdziałania bezrobociu
-Ochrony praw konsumenta
-Obronności
-Promocji powiatu
Powiat może zawierać z organami administracji rządowej porozumienia w sprawie wykonywania zadań publicznych z zakresu administracji rządowej.
18. Samorząd województwa - zadania i podstawy ustroju
Regionalna wspólnota samorządowa, którą tworzą z mocy prawa mieszkańcy województwa oraz odpowiednie terytorium, jest największą jednostką zasadniczego podziału terytorialnego kraju. Sejmik Województwa jest organem stanowiącym i kontrolnym, wykonawczym-Zarząd Województwa.
Samorząd woj. Wykonuje zadania publiczne o zasięgu regionalnym, wojewódzkim nie zastrzeżone na rzecz organów adm. rządowej.
Zgodnie z ustawa o samorządzie województwa przez województwo należy rozumieć regionalną wspólnotę samorządową oraz odpowiednie terytorium.
Samorząd województwa:
Wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu i własnym i na własną odpowiedzialność
Dysponuje mieniem wojewódzkim
Prowadzi samodzielnie gospodarkę finansową na podstawie budżetu
Województwo ma osobowość prawną
Samodzielność województwa podlega ochronie sądowej
Zakres działania samorządu województwa nie narusza samodzielności gminy i powiatu, a organy samorządu województwa nie są organami wyższego stopnia w postępowaniu administracyjnym.
Ustrój województwa określa statut województwa uchwalony po uzgodnieniu z Prezesem rady Ministrów.
Do zakresu działania samorządu województwa należy wykonywanie zadań publicznych o charakterze wojewódzkim nie zastrzeżonych ustawami na rzecz administracji rządowej.
Do zakresu działania województwa należy również wykonywani określonych ustawami zadań zleconych z zakresu administracji rządowej przy czym kompetencja ta przysługuje zarządowi województwa.
Województwo może zawierać z innymi województwami oraz jednostkami lokalnego samorządu terytorialnego z obszaru województwa porozumienia w sprawie powierzenia prowadzenia zadań publicznych.
W celu wykonywania zadań województwo może tworzyć wojewódzkie samorządowe jednostki organizacyjne oraz może zawierać umowy z innymi podmiotami.
18. Samorząd województwa - zadania i podstawy ustroju
Województwo jest to regionalna wspólnota samorządowa oraz odpowiednie terytorium. Mieszkańcy województwa tworzą z mocy prawa regionalną wspólnotę samorządową. Mieszkańcy województwa podejmują rozstrzygnięcia w głosowaniu powszechnym (w drodze wyborów i referendum) lub za pośrednictwem organów samorządu województwa. Ustrój województwa określa statut województwa uchwalony po uzgodnieniu z Prezesem RM. Organu samorządu województwa nie stanowią wobec powiatu i gminy organów nadzoru lub kontroli oraz nie są organami wyższego stopnia w postępowaniu administracyjnym. Zakres działania samorządu województwa nie narusza samodzielności powiatu i gminy. Do zakresu działania należy wykonywanie zadań publicznych o charakterze wojewódzkim, niezastrzeżonych ustawami na rzecz organów administracji rządowej. Województwo ma osobowość prawną, jego samodzielność podlega ochronie sądowej. Samorząd województwa:
-Wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na
własną odpowiedzialność
-Dysponuje mieniem wojewódzkim
Prowadzi samodzielnie gospodarkę finansową na podstawie budżetu Samorząd województwa -określa strategię rozwoju województwa.
Wykonuje zadania o charakterze wojewódzkim określone ustawami, w szczególności w zakresie:
-Edukacji publicznej, w tym szkolnictwa wyższego
-Promocji i ochrony zdrowia
-Kultury i ochrony zabytków
-Pomocy społecznej
-Modernizacji terenów wiejskich
-Zagospodarowania przestrzennego
-Ochrony środowiska
-Transportu zbiorowego i dróg publicznych
-Ochrony praw konsumentów
-Obronności
-Bezpieczeństwa publicznego
- Przeciwdziałaniu bezrobociu i aktywizacji lokalnego rynku pracy
20. Organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego
Rada gminy
Jest organem stanowiącym i kontrolnym. Jeśli siedziba rady gminy znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy, rada nosi nazwę rady miejskiej. Kadencja rady trwa 4 lata. Do właściwości rady należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy. Rada kontroluje działalność organu wykonawczego gminy, gminnych jednostek organizacyjnych oraz jednostek pomocniczych gminy i w tym celu powołuje komisję rewizyjną. Może również powołać komisje stałe i doraźne do określonych zadań. Rada wybiera ze swojego grona przewodniczącego i 1-3 wiceprzewodniczących bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu tajnym.
Rada powiatu
Jest organem stanowiącym i kontrolnym. Kadencja rady trwa 4 lata. Radni wybierani są w wyborach bezpośrednich. Odwołanie rady powiatu przed upływem kadencji następuje w drodze referendum powiatowego. Uchwały rady zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu jawnym (chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej). Rada wybiera ze swojego grona przewodniczącego i 1-2 wiceprzewodniczących bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu tajnym. Rada obraduje na sesjach zwoływanych przez przewodniczącego rady w miarę potrzeby, nie rzadziej jednak niż raz na kwartał. Rada powiatu kontroluje działalność zarządu oraz powiatowych jednostek organizacyjnych i w tym celu powołuje komisję rewizyjną. Może też powołać stałe i doraźne komisje do określonych zadań. Radni mogą tworzyć kluby radnych. Organizacją wewnętrzną oraz tryb pracy określa statut. Rada powiatu powołuje i odwołuje sekretarza powiatu oraz skarbnika powiatu na wniosek starosty. Rada wybiera zarząd powiatu.
Sejmik województwa
Jest organem stanowiącym i kontrolnym województwa. Kadencja sejmiku trwa 4 lata. W sprawie odwołania sejmiku przed upływem kadencji rozstrzyga się wyłącznie w drodze referendum. Uchwały sejmiku zapadają zwykłą większością głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowego składu sejmiku, w głosowaniu jawnym lub jawnym imiennym, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej. Sejmik wybiera ze swojego grona przewodniczącego oraz nie więcej niż 3 wiceprzewodniczących, bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu, w głosowaniu tajnym. Sejmik obraduje na sesjach zwoływanych przez przewodniczącego sejmiku w miarę potrzeby, nie rzadziej jednak niż raz na kwartał. Sejmik kontroluje działalność zarządu oraz wojewódzkich jednostek organizacyjnych i w tym celu powołuje komisję rewizyjną. Może też
21. Organy wykonawcze jednostek samorządu terytorialnego
Organem wykonawczym gminy jest wójt, burmistrz, prezydent, który wykonuje uchwały rady gminy i zadania gminy określone przepisami prawa.
Do zadań wójta należy w szczególności:
Przygotowanie projektów uchwał
Określenie sposobu wykonywania uchwał
Gospodarowanie mieniem komunalnym
Wykonywanie budżetu
Zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych
W realizacji zadań własnych gminy wójt podlega wyłącznej radzie gminy
Wójt kieruje bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentuje ją na zewnątrz
Wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy
Kierownikiem urzędu jest wójt
Wójt może powierzyć prowadzenie określonych spraw gminy w swoim imieniu zastępcy wójta lub sekretarzowi gminy
Organem wykonawczym powiatu jest Zarząd powiatu:
Zarząd powiatu wykonuje uchwały rady powiatu określone przepisami prawa. Do zadań zarządu należy w szczególności:
Przygotowanie projektów uchwał rady
Wykonywanie uchwał rady
Gospodarowanie mieniem powiatu
Wykonywanie budżetu
Zatrudnianie i zwalnianie kierowników jednostek organizacyjnych powiatu, w realizacji zadań zarząd podlega wyłącznie radzie powiatu
Organizację wewnętrzną oraz tryb pracy zarządu określa statut powiatu
Zarząd wykonuje zadania powiatu przy pomocy starostwa powiatowego oraz jednostek organizacyjnych powiatu, w tym powiatowego urzędu pracy.
Starosta organizuje prace urzędu powiatu i starostwa powiatowego, kieruje bieżącymi sprawami powiatu oraz reprezentuje powiat na zewnątrz.
Starosta jest kierownikiem starostwa powiatowego oraz zwierzchnikiem służbowym pracowników starostwa i kierowników jednostek organizacyjnych powiatu oraz zwierzchnikiem powiatowych służb, inspekcji i straży.
Organem wykonawczym województwa jest zarząd województwa
Zarząd województwa wykonuje zadania należące do samorządu województwa, niezastrzeżone na rzecz sejmiku województwa i wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych.
Do zadań zarządu województwa należy w szczególności:
Wykonywanie uchwał sejmiku województwa
Gospodarowaniem mieniem województwa, w tym wykonywanie praw z akcji i udziałów posiadanych przez województwo
Przygotowanie projektu i wykonywanie budżetu województwa
Przygotowanie projektów strategii rozwoju województwa, planu zagospodarowania przestrzennego i programów wojewódzkich oraz ich wykonywanie
Organizowanie współpracy ze strukturami samorządu regionalnego w innych krajach i z międzynarodowymi zrzeszeniami regionalnymi
Kierowanie, koordynowanie i kontrolowanie działalności wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych, w tym powoływanie i odwoływanie ich kierowników
Uchwalanie regulaminu zarządu województwa określa statut województwa
Zarząd województwa wykonuje zadania przy pomocy urzędu marszałkowskiego i wojewódzkich.
22. Dochody jednostek samorządu terytorialnego
Dochodami gminy są:
-Podatki, opłaty i inne wpływy określone o odrębnych ustawach jako dochody gminy
-Dochody z majątku gminy
- Subwencja ogólna z budżetu państwa
Dochodami powiatu są:
-Udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa w wysokości określonej w ustawie
-Subwencje z budżetu państwa na zadania realizowane przez powiat Dotacje celowe z budżetu państwa na zadania realizowane przez powiatowe służby, inspekcje i straże
-Dochody powiatowych jednostek budżetowych oraz wpłaty innych powiatowych jednostek organizacyjnych Dochody z majątku powiatu
-Odsetki za nieterminowe przekazywanie udziałów, dotacji i subwencji
Dochodami własnymi województwa są:
-Udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa w wysokości
określonej w ustawie
Dochody z majątku województwa
-Spadki, zapisy i darowizny na rzecz województwa
-Dochody uzyskiwane przez jednostki budżetowe województwa oraz wpłaty
innych wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych
-Odsetki za nieterminowe przekazywanie udziałów
Inne dochody własne uzyskiwane na podstawie odrębnych przepisów
23. Budżet jako instrument realizacji zadań samorządu terytorialnego
Najważniejszym instrumentem realizacji zadań samorządu terytorialnego jest samodzielna gospodarka finansowa realizowana za pomocą budżetu. Realizacja zadań przez samorząd wymaga gromadzenia i wydatkowania środków pieniężnych gromadzonych z określonych źródeł i wydatkowanie na określone cele. Procesu związane z gromadzeniem, przekazywaniem i wydatkowaniem środków budżetowych przebiegają w sposób uporządkowany wg planu zwanego budżetem. Budżety JST są rocznymi planami ich dochodów i przychodów oraz wydatków i rozchodów, a także przychodów i wydatków zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych i środków specjalnych oraz funduszy celowych. Uchwalane są przez organy stanowiące JST w formie uchwały budżetowej na okres roku budżetowego. Uchwała ta stanowi podstawę gospodarki finansowej gmin, powiatów i województw. Projekt budżetu organy wykonawcze przedstawiają organom stanowiącym oraz RIO w terminie do 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy. Uchwała budżetowa powinna być uchwalona przed rozpoczęciem roku budżetowego, jednak nie później niż do 31 marca roku budżetowego. W przypadku nie uchwalenia budżetu w terminie, RIO ustala budżet JST do 30 kwietnia roku budżetowego
24. Jednostki organizacyjne w samorządach:
Jednostki budżetowe - to jednostki, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody oprowadzają też do budżetu. Jednostki budżetowe tworzą organy stanowiące JST.
Zakłady budżetowe - to jednostki, które odpłatnie wykonują wyodrębnione zadania i pokrywają koszty swojej działalności z przychodów własnych. Nadwyżka trafia do budżetu. Tworzą je organy stanowiące JST.
Gospodarstwa pomocnicze - tworzone w ramach jednostek budżetowych jako wyodrębnione organizacyjnie części macierzystej jednostki służące do prowadzenia działalności ubocznej lub części działalności tej jednostki, których celem jest prowadzenie określonej działalności produkcyjnej lub usługowej i pokrywanie jej kosztów z przychodów wypracowanych we własnym zakresie, których zysk w części odprowadzany jest do budżetu, a w części pozostawiany na własne potrzeby gospodarstwa. Tworzy je kierownik jednostki organizacyjnej po uzyskaniu zgody organu wykonawczego samorządu.
25. Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego
JST mogą prowadzić działalność gospodarczą w sferze użyteczności publicznej.
Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą
wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej, wyłącznie w
przypadkach określonych w ustawie.
Powiat nie może prowadzić działalności gospodarczej wykraczającej poza zadania
o charakterze użyteczności publicznej.
Województwo poza sferą użyteczności publicznej może tworzyć spółki z o.o. i
spółki akcyjne oraz przystępować do nich, jeżeli działalność spółek polega na
wykonywaniu czynności promocyjnych, edukacyjnych, i wydawniczych służących
rozwojowi województwa.
26.Formy współdziałania j.s.t
Współdziałanie JST opiera się na zasadzie dobrowolności. Istnieją trzy formy
prawne współdziałania - związek, porozumienie, stowarzyszenie.
Gmina
-Może wykonywać zadania z zakresu właściwości powiatu oraz województwa
na podstawie porozumień z tymi jednostkami
-Wykonywanie zadań publicznych może być realizowane w drodze
współdziałania między JST
-Gminy, związki międzygminne oraz stowarzyszenia JST mogą sobie
wzajemnie bądź innym jednostkom udzielać pomocy, w tym pomocy
finansowej
-W celu wspólnego wykonywania zadań publicznych gminy mogą tworzyć
związki międzygminne
-W celu wspierania idei samorządu terytorialnego oraz obrony wspólnych
interesów gminy mogą tworzyć stowarzyszenia, w tym również z powiatami i
województwami
Powiat
-Na uzasadniony wniosek zainteresowanej gminy przekazuje jej zadania z zakresu swojej właściwości na warunkach ustalonych w porozumieniu
- Może zawierać porozumienia w sprawie powierzenia prowadzenia zadań publicznych z jednostkami lokalnego samorządu terytorialnego, a także z województwem, na którego obszarze znajduje się terytorium powiatu
-Powiaty, związki i stowarzyszenia powiatów mogą sobie wzajemnie bądź innym JST udzielać pomocy, w tym pomocy finansowej
-W celu wspólnego wykonywania zadań publicznych, w tym wydawania decyzji w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej, powiaty mogą tworzyć związki z innymi powiatami
Województwo
-Samorząd województwa, przy formułowaniu strategii rozwoju województwa i realizacji polityki jego rozwoju, współpracuje między innymi z jednostkami lokalnego samorządu terytorialnego z obszaru województwa oraz z samorządem gospodarczym i zawodowym, innymi województwami, organizacjami pozarządowymi, administracją rządową, szkołami wyższymi
27. Struktura wewnętrzna organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego
Rada gminy
Jest organem stanowiącym i kontrolnym. Rada wybiera ze swojego grona przewodniczącego i 1-3 wiceprzewodniczących bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu tajnym. W skład rady wchodzą radni w liczbie 15-45 w zależności od liczby mieszkańców. Rada ze swojego grona może powołać stałe i doraźne komisje do określonych zadań, ustalając przedmiot działania oraz skład osobowy. Komisje podlegają radzie gminy, przedkładając jej plan pracy oraz sprawozdania z działalności. W posiedzeniach komisji mogą uczestniczyć radni nie będący jej członkami. Mogą oni zabierać głos w dyskusji i składać wnioski bez prawa udziału w głosowaniu. Radni mogą tworzyć kluby radnych, działające na zasadach określonych w statucie gminy. Rada gminy powołuje komisje rewizyjną w celu kontroli działalności wójta, burmistrza, gminnych jednostek organizacyjnych oraz jednostek pomocniczych. W skład komisji rewizyjnych wchodzą radni, w tym przedstawiciele wszystkich klubów, z wyjątkiem radnych pełniących funkcje przewodniczącego i wiceprzewodniczącego. Komisja rewizyjna opiniuje wykonanie budżetu gminy i występuje z wnioskiem do rady w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium wójtowi, burmistrzowi. Wniosek w sprawie absolutorium podlega zaopiniowaniu przez RIO. Komisja rewizyjna wykonuje inne zadania zlecone przez radę w zakresie kontroli. Usprawnienie to nie narusza uprawnień kontrolnych innych komisji, powołanych przez rade.
Rada powiatu
Jest organem stanowiącym i kontrolnym powiatu. Rada wybiera ze swojego grona przewodniczącego i 1-2 wiceprzewodniczących bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu tajnym. W skład rady wchodzą radni w liczbie od 15 do 29 w zależności od liczby mieszkańców. Rada ze swojego grona może powołać stałe i doraźne komisje do określonych zadań, ustalając przedmiot ich działania oraz skład osobowy. Komisje podlegają radzie w całym zakresie swojej działalności. Radny pobiera diety z tytułu członkostwa w nie więcej niż dwóch komisjach. Radni mogą tworzyć kluby radnych. Rada powołuje komisje rewizyjną w celu kontroli działalności zarządu oraz powiatowych jednostek organizacyjnych. W skład komisji rewizyjnej wchodzą radni, w tym przedstawiciele wszystkich klubów, z wyjątkiem radnych pełniących funkcje przewodniczącego i wiceprzewodniczącego oraz będących członkami zarządu, komisja rewizyjna opiniuje wykonanie budżetu powiatu i występuje z wnioskiem do rady powiatu w sprawie udzielenia absolutorium zarządowi. Wniosek w sprawie absolutorium podlega zaopiniowaniu przez RIO. Komisja rewizyjna wykonuje inne zadania zlecone przez radę powiatu w zakresie kontroli. Uprawnienie to nie narusza uprawnień kontrolnych innych komisji powoływanych przez radę
Sejmik województwa
Jest organem stanowiącym i kontrolnym województwa. Sejmik wybiera ze swojego grona przewodniczącego oraz nie więcej niż 3 wiceprzewodniczących, bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu sejmiku, w głosowaniu tajnym. W skład sejmiku wchodzą radni wybierani w wyborach bezpośrednich w liczbie 30 w województwach liczących do 2 000 000 mieszkańców oraz po trzech radnych na każde kolejne rozpoczęte 500 000 mieszkańców. Sejmik może powołać ze swojego grona stałe i doraźne komisje do wykonywania określonych zadań. Statut określa przedmiot działania, zakres zadań, zasady dotyczące składu, organizację wewnętrzną oraz tryb pracy komisji powołanych przez sejmik. Może tworzyć kluby radnych działające na zasadach określonych w statucie. Sejmik powołuje komisje rewizyjną w celu kontroli działalności zarządu oraz wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych. W skład komisji rewizyjnej wchodzą radni, w tym przedstawiciele wszystkich klubów. Członkostwa w komisji rewizyjnej nie można łączyć z funkcjami marszałka, wiceprzewodniczącego sejmiku oraz radnych będących członkami zarządu, komisja rewizyjna opiniuje wykonanie budżetu i występuje z wnioskiem od sejmiku w sprawie udzielenia absolutorium zarządowi. Wniosek ten podlega zaopiniowaniu przez RIO.
31. Zadania samorządu gminnego wynikające z ustawy o systemie oświaty.
Zadania gminy:
-zakładanie i prowadzenie przedszkoli publicznych, przedszkoli specjalnych,
szkól podstawowych i gimnazjum z oddziałami integracyjnymi z wyjątkiem
szkół podstawowych i gimnazjów specjalnych, szkół artystycznych, szkół przy
zakładach karnych, poprawczych i schroniskach dla nieletnich
-po uzgodnieniu z kuratorem oświaty gminy mogą zakładać i prowadzić w
ramach zadań własnych publiczne placówki doskonalenia nauczycieli i
bibliotek pedagogicznych
-zapewnienie kształcenia, wychowania i opieki w przedszkolach i w szkołach
-zapewnienie dodatkowej i bezpłatnej nauki języka polskiego
-zapewnienie niepełnosprawnym dzieciom 6 letnim bezpłatnego transportu i
opieki w czasie przewozu do najbliższego przedszkola
-zapewnienie niepełnosprawnym uczniom bezpłatnego transportu i opieki w
czasie przewozu do najbliższej szkoły podstawowej, gimnazjum lub do
specjalnego ośrodka
-udzielenie pomocy materialnej o charakterze socjalnym
-organem prowadzącym te jednostki jest rada gminy, ustala ona także sieć
prowadzonych przez gminy przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w
szkołach
-ustala także plan sieci szkół podstawowych, gimnazjów i określa granice
obwodów publicznych szkół podstawowych i gimnazjów (potrzebna opinia
kuratora oświaty)
-rada gminy ustala regulamin udzielania pomocy materialnej o charakterze
socjalnym
32. Zadania samorządu terytorialnego wynikające z ustawy o systemie oświaty
Ustawodawca posługuje się pojęciem zadań, gdy w sposób ogólny wskazuje cele, które w swojej działalności ma osiągnąć samorząd terytorialny lub określa kierunki działań samorządów.
Zgodnie z ustawą o samorządzie powiatowym, powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym między innymi w zakresie edukacji publicznej.
Zgodnie z ustawą o systemie oświaty system oświaty obejmuje:
1. przedszkola
2. szkoły
Podstawowe
Gimnazja
Ponadgimnazjalne
Artystyczne
Placówki oświatowo-wychowawcze
Placówki kształcenia ustawicznego
Poradnie psychologiczno-pedagogiczne
Młodzieżowe ośrodki wychowawcze
Biblioteki pedagogiczne
I inne wymienione w ustawie o systemie oświaty
Szkoły i placówki mogą być zakładane i prowadzone przez
Jednostkę samorządu terytorialnego
Inna osobę prawną
Osobę fizyczna
Jednostki samorządu terytorialnego mogą zakładać i prowadzić jedynie szkoły i placówki publiczne.
Zakładanie i prowadzenie publicznych szkół podstawowych, specjalnych i gimnazjów specjalnych, szkół ponadgimnazjalnych w tym z oddziałami integracyjnymi, szkół sportowych i mistrzostwa sportowego oraz innych placówek wymienionych w ustawie z wyjątkiem szkół i placówek o znaczeniu regionalnym i ponadregionalnym, należy do zadań własnych powiatu. Zapewnienia kształcenia, wychowania i opieki w tym profilaktyki społecznej w wymienionych szkołach i placówkach jest zadaniem oświatowym powiatu. Środki niezbędne na realizację zadań oświatowych, w tym na wynagrodzenia nauczycieli oraz utrzymaniu szkół i placówek zagwarantowane są w dochodach jednostek samorządu terytorialnego.
Jednostki samorządu terytorialnego mogą zakładać i prowadzić szkoły i placówki, których prowadzenie nie należy do ich zadań własnych, po zawarciu porozumienia z jednostką samorządu terytorialnego, dl której prowadzenie danego typu szkoły lub placówki jest zadaniem własnym, a w przypadku szkół artystycznych - z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
Powiat i gmina mogą po uzgodnieniu z kuratorem oświaty zakładać i prowadzić w ramach własnych publiczne placówki doskonalenia nauczycieli, zakłady kształcenia nauczycieli i biblioteki pedagogiczne.
Organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność.
Do zadań organu prowadzącego szkołę lub placówkę należy w szczególności:
Zapewnienie warunków działania szkoły lub placówki, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki
Wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz zadań inwestycyjnych w tym zakresie
Zapewnienie obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej szkoły lub placówki
Wyposażenie szkoły lub placówki w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędny do pełnej realizacji programów nauczania, programów wychowawczych, prowadzenia sprawdzianów i egzaminów oraz wykonywania zadań statutowych
W celu wykonywania zadań organy prowadzące szkoły o placówki mogą tworzyć jednostki obsługi ekonomiczno- administracyjnej szkół i placówek lub organizować wspólną obsługę administracyjną, finansową i organizacyjną szkół i placówek.
32. Zadania samorządu powiatowego wynikające z ustawy o systemie oświaty.
Zadania powiatu:
-zakładanie i prowadzenie publicznych szkół specjalnych, gimnazjów
specjalnych i szkół ponadgimnazjalnych, szkół sportowych i mistrzostwa
sportowego
-w uzgodnieniu z kuratorem oświaty może zakładać i prowadzić placówki
doskonalenia nauczycieli, zakłady kształcenia nauczycieli i biblioteki
publiczne
-zapewnienie kształcenia, wychowania i opieki w tych szkołach i placówkach
-organem prowadzącym te jednostek jest rada powiatu, która ustala także
plan sieci publicznych szkół ponadgimnazjalnych i szkół specjalnych
41. Organ wykonawczy gminy.
Organem wykonawczym w gminie jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta pochodzący z wyborów bezpośrednich. Burmistrz jest organem wykonawczym w gminie, w której siedziba władz znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy.
W miastach powyżej 100 000 mieszkańców organem wykonawczym jest prezydent miasta. Dotyczy to również miast, w których do dnia wejścia u życie
ustawy o samorządzie gminnym prezydent miasta był organem wykonawczo-
zarządzającym.
Kadencja WBP rozpoczyna się w dniu rozpoczęcia kadencji rady gminy i upływa z
dniem upływu kadencji rady gminy. WBP wykonuje uchwały rady gminy i zadania
gminy określone przepisami prawa, kieruje bieżącymi sprawami gminy oraz
reprezentuje ją na zewnątrz. Wydaje też decyzje w indywidualnych sprawach z
zakresu administracji publicznej. Wykonuje swoje zadania przy pomocy urzędu
gminy.
Wójt, burmistrz (prezydent miasta):
-Wykonuje uchwały rady gminy i zadania gminy określone przepisami prawa
-Przygotowuje projekty uchwał rady gminy
-Określa sposób wykonania uchwał
-Wykonanie budżetu
-Zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych
42. Organ wykonawczy powiatu
ZARZĄD POWIATU
- kolegialny organ wykonawczy powiatu
I Skład: skład zarządu powiatu - starosta, wicestarosta, członkowie. Rada powiatu wybiera zarząd powiatu w ciągu 3 miesięcy od dnia ogłoszenia wyników wyborów bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady, w głosowaniu tajnym. Członkowie zarządu powiatu mogą być wybrani spoza składu rady. Członkowie zarządu w liczbie od 3 do 5, w tym wicestarosta, wybierani są na wniosek starosty. Tylko obywatele polscy.
II Odwołanie zarządu
Odwołanie zarządu - może nastąpić wskutek:
nieudzielania absolutorium,
innej przyczyny niż nieudzielania absolutorium.
Nieudzielania absolutorium jest równoznaczne ze złożeniem wniosku o odwołanie zarządu. Rada jednostki stanowiącej samorządu terytorialnego sprawę odwołania zarządu rozpatruje na sesji zwołanej nie wcześniej niż po upływie 14 dni od podjęcia uchwały w sprawie nieudzielania absolutorium. Decyzję w sprawie odwołania rada podejmuje po zapoznaniu się z następującymi dokumentami; 1) opinią komisji rewizyjnej w sprawie wykonania budżetu gminy, 2) opinią regionalnej izby obrachunkowej w sprawie wniosku komisji rewizyjnej o udzieleni lub nieudzielanie absolutorium oraz 3) uchwała regionalnej izby obrachunkowej w sprawie uchwały rady gminy o nieudzielaniu absolutorium (izba powinna taką uchwałę podjąć w ciągu 30 dni od daty otrzymania uchwały rady gminy w sprawie nieudzielania absolutorium) i po wysłuchaniu wyjaśnień zarządu. Uchwała rady powiatu w tej sprawie podejmowana jest większością 3/5 głosów ustawowego składu rady.
Odwołanie zarządu powiatu z innej przyczyny niż omawiana wyżej może nastąpić na wniosek co najmniej 2/5 ustawowego składu rady. Wniosek taki wymaga formy pisemnej i uzasadnienia. Wniosek podlega zaopiniowaniu przez komisję rewizyjna rady,
kompetencje zarządu - jako organ wykonawczy jednostki stanowiącej samorządu wykonuje zadania wspólnot samorządowych określone przepisami prawa. Przez zadania wspólnot samorządowych określone przepisami prawa należy rozumieć zadania wynikające z ustaw i wydanych na ich podstawie rozporządzeń wykonawczych. Zadania wykonawcze przez zarząd można podzielić na zadania własne - w ich realizacji zarząd podlega wyłączenie radzie i zadania zlecone - w ich realizacji zarząd powiatu podlega również wojewodzie jako przedstawicielowi administracji rządowej. Zakres kompetencji zarządu w zakresie realizacji zadań własnych został określony w art. 30 u.s.g., art. 32 ust. 2 u.s.p., art. 41 ust. 2 u.s.w. w sposób otwarty.
ograniczenia i zakazy - członkostwa w z.j.sam. nie można łączyć z zatrudnieniem w administracji rządowej. Członkowstwa w zarządzie powiatowym nie można łączyć z członkostwem w organach jednostki samorządu terytorialnego (j.s.t.) innego szczebla oraz mandatem posła albo senatora.
zarząd komisaryczny (z. komis) - ustanawiany jest w przypadku w razie nie rokującego nadziei na szybką poprawę i przedłużającego się braku skuteczności w wykonywaniu zadań publicznych przez organy powiatu Prezes rady Ministrów może zawiesić organy jednostki samorządu terytorialnego i ustanowić zarząd komisaryczny na okres dwóch lat, nie dłużej jednak niż do wyboru zarządu przez radę kolejnej kadencji. Ustanowienie z. komis. może nastąpić po uprzednim przedstawieniu zarzutów organom jednostek samorządu terytorialnego i wezwaniu ich do niezwłocznego przedłożenia programu poprawy sytuacji. Komisarza rządowego powołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek wojewody. Komisarz rządowy przejmuje wykonanie zadań i kompetencji organów samorządu odpowiedniego szczebla.
42. Organ wykonawczy powiatu
Organem wykonawczym w powiecie jest zarząd powiatu. Składa się ze starosty jako przewodniczącego, wicestarosty i pozostałych członków. Zarząd liczy od 3 do 5 osób. Liczbę zarządu określa statut powiatu. Zarząd powiatu wykonuje uchwały rady i zadania powiatu określone przepisami prawa. Zarząd wykonuje zadania przy pomocy starostwa powiatowego oraz jednostek organizacyjnych powiatu, w tym powiatowego urzędu pracy. W przypadku odwołania lub rezygnacji starosty jest równoznaczne z odwołaniem całego zarządu. Starosta organizuje pracę zarządu powiatu i starostwa powiatowego, kieruje bieżącymi sprawami powiatu oraz reprezentuje powiat na zewnątrz. Jest kierownikiem starostwa powiatowego. Zarząd powiatu:
-Przygotowanie projektów uchwał rady
-Wykonywanie uchwał rady
-Gospodarowanie mieniem powiatu
-Wykonywanie budżetu powiatu Zatrudnianie i zwalnianie kierowników jednostek organizacyjnych powiatu
43. Organ wykonawczy samorządu województwa
Organem wykonawczym jest zarząd województwa. Składa się z marszałka województwa, 1-2 wicemarszałków i pozostałych członków. Składa się z 5 osób. Zarząd województwa wykonuje zadania należące do samorządu województwa, niezastrzeżone na rzecz sejmiku i wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych. Zarząd jest wybierany przez sejmik województwa. W przypadku odwołania lub rezygnacji marszałka jest równoznaczne z odwołaniem całego zarządu. Zarząd wykonuje zadania przy pomocy urzędu marszałkowskiego i wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych lub wojewódzkich osób prawnych. Zarząd województwa:
-Wykonywanie uchwał sejmiku województwa
-Gospodarowanie mieniem województwa
-Przygotowywanie projektu i wykonywanie budżetu województwa
-Przygotowanie projektów strategii rozwoju województwa, planu zagospodarowania przestrzennego i programów wojewódzkich oraz ich wykonanie
_Organizowanie współpracy ze strukturami samorządu regionalnego w innych krajach i z międzynarodowymi zrzeszeniami regionalnymi
-Kierowanie, koordynowanie i kontrolowanie działalności wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych, w tym powoływanie i odwoływanie ich kierowników
Uchwalanie regulaminu organizacyjnego urzędu marszałkowskiego.
44. Zadania z zakresu użyteczności publicznej.
Zadaniami użyteczności publicznej, w rozumieniu ustawy, są zadania własne gminy, określone w art. 7 ust. l, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych. + tabela
Gmina w celu wykonywania zadań może tworzyć jednostki organizacyjne. Może prowadzić działalność gospodarczą wykraczająca poza zadania wykraczające o charakterze użyteczności publicznej w przypadkach określonych w odrębnej ustawie. Poza sfera może tworzyć i przystępować do spółek prawa handlowego.
Powiat nie może prowadzić działalności gospodarczej wykraczającej poza zadania o charakterze użyteczności publicznej.
W strefie użyteczności publicznej województwo może tworzyć spółki z o.o. lub spółki akcyjne, a także przystępować do takich spółek. Poza sfera użyteczności publicznej województwo może tworzyć spółki z o.o. lub spółki akcyjne oraz przystępować do nich, jeżeli działalność spółek polega na wykonywaniu czynności promocyjnych, edukacyjnych i wydawniczych służących rozwojowi województwa. Zasady tworzenia przez województwo spółek z o.o. i sp. Akcyjnych oraz przystępowania do nich określa ustawa.
45. Komisje organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego
Rada (sejmik) powołuje komisję rewizyjną w celu kontrolowania działalności zarządu (wójta, burmistrza0 oraz jednostek organizacyjnych. W skład komisji wchodzą radni, w tym przedstawiciele wszystkich klubów, z wyjątkiem radnych pełniących funkcje przewodniczącego i wiceprzewodniczącego oraz będących członkami zarządu . Komisja rewizyjna opiniuje wykonanie budżetu i występuje z wnioskiem od rady w sprawie udzielenia lub nieudzielania absolutorium zarządowi (wójtowi, burmistrzowi). Wniosek w sprawie absolutorium podlega zaopiniowaniu przez RIO. Komisja rewizyjna wykonuje inne zadania zlecone przez radę w zakresie kontroli.
Rada może powoływać ze swojego grona stałe i doraźne komisje do określonych zadań, ustalając przedmiot ich działania oraz skład osobowy. Komisje podlegają radzie w całym zakresie swojej działalności , przedkładając jej swoje plany pracy i sprawozdania z działalności.