Typy domów mieszkalnych wielorodzinnych
Ze względu na układ rzutów oraz przyjęty system komunikacyjny budynki mieszkalne wielorodzinne można podzielić na 4 zasadnicze typy:
1.Budynki mieszkalne klatkowe składają się z segmentów z których każdy ma własną klatkę schodową . Wejścia do każdego z mieszań prowadzą bezpośrednio na klatkę schodową , która na każdej kondygnacji obsługuje układy dwójkowe , trójkowe lub o większej liczbie mieszkań . Klatki schodowe mają oświetlenie bezpośrednie . W niektórych przypadkach stosuje się także oświetlenie świetlikiem umieszczonym u góry , zgodnie z podanymi w prawie budowlanym przepisami , które dotyczą szczegółowych warunków technicznych projektowania tego typu układów . Zespół mieszkań zestawiony przy klatce schodowej w obrębie jednego segmentu na poziomie jednej kondygnacji nazywa się sekcją . Jedna klatka schodowa obsługuje przeważnie na każdym piętrze nie więcej niż 5 mieszkań . Rzut w sekcji rozwiązuje się najczęściej w układzie lustrzanym. Rzut poziomy kondygnacji budynku tworzy się przez połączenie odpowiedniej liczby sekcji , a bryłę budynku - przez zestawienie segmentów. Segmenty skrajne rozwiązuje się niekiedy nieco inaczej od środkowych ze względu na ścianę szczytową . Przyjęty w projekcie układ sekcji zależy od naświetlenia , założonego zestawienia segmentów , a także od zastosowanego w budynku układu konstrukcji :
a)układ dwutraktowy - podłużny pozwala na elastyczne kształtowanie wnętrz mieszkalnych i swobodę w ustawianiu ścian poprzecznych .
b)układ poprzeczno-traktowy - nie daje tych możliwości ze względu na konieczność zachowania powtarzającego się rytmu rozpiętości traktów .
Sekcje mają w przybliżeniu wymiary szerokość - 10-12 m , długość 10-15 m oraz wysokość około 2.5m w świetle .Długość budynków określa koncepcja urbanistyczna , przy czym dłuższe wykazują lepszy wskaźnik intensywności zabudowy . Najwłaściwsza orientacja domów klatkowych jest południowo - północna .Budynki o mieszkaniach przewietrzanych mogą mieć orientacje dowolną . Budynki tego typu są najczęściej stosowanym typem. Wśród budynków klatkowych rozróżniamy odmiany cztero-ramiennym o układzie czteroramiennym ( krzyżowym) , trójramiennym oraz pochodne tych odmian ( gwieździste , grzebieniowe, o kompozycji komórkowej.
2.Budynki korytarzowe projektuje się w celu uzyskania niewielkich mieszkań . Są jednostronnie oświetlone i nie mają możliwości wietrzenia na przestrzał. Ze względu na zasadniczą rolę komunikacyjną korytarza została zwiększona powierzchnia komunikacji ogólnej o około 10- 15 % . Ta strata powierzchni została wynagrodzona dużą ekonomicznością rozwiązań węzłów komunikacji pionowej obsługujących dużą liczbę mieszkańców . Obecnie ogranicza się projektowanie mieszkań jednostronnie przewietrzanych.
3.Budynki galeriowe - schody łączące się galeriami wszystkich pięter obsługują po kilkanaście i więcej mieszkań na każdej kondygnacji . W budynkach tych stosuje się na ogół mieszkania niewielkie jedno i dwu pokojowe . Szerokość traktu wynosi około 9m mieszkania około 6m. Max. rozstaw klatek schodowych wynikający z przepisów przeciwpożarowych - 50m. Odległość od klatki schodowej do najdalej położonego mieszkania nie powinna być dłuższa niż 21m. Najlepsza orientacja takich budynków ma miejsce wówczas gdy galerie komunikacyjne oraz przyległe do nich kuchnie , przedpokoje i pomieszczenie pomocnicze umieszczone są po stronie zacienionej , a pokoje mieszkalne po stronie słonecznej .Ze względu na panujący klimat budynków tych prawie się u nas nie projektuje .
4.Budynek punktowy - budynki wysokie o zwartym , z mieszkaniami zgrupowanymi przy centralnym węźle komunikacyjnym. Układ ten zapewnia dobre oświetlenie pomieszczeń. Jest ceniony przez projektantów ze względu na specjalne walory urbanistyczne ( akcentowanie kompozycji przestrzennej) oraz ze względu na małą powierzchnie zabudowy i dobrą wentylacje pomieszczeń
5. Należy wykorzystywać możliwości współczesnej techniki do budowy wysokich obiektów ( punkt ten spotkał się z protestami Holendrów ) .
Zapisy dotyczące pracy :
1. Należy do minimum zredukować odległość od miejsc pracy do miejsc zamieszkania . Należy strefować zabudowę rozbijając na poszczególne dzielnice pracy ,
2. Drobne zakłady pracy integralnie powiązane z miastem powinny otrzymać miejsce na lokalizację w dzielnicach mieszkaniowych ,
3. Strefy przemysłowe powinny być usytuowane blisko tras komunikacyjnych , kolei , lotnisk ,
4. Dzielnice handlowe powinny mieć dogodne połączenie z dzielnicami mieszkalnymi i strefą przemysłową .
Zapisy dotyczące wypoczynku :
1. Tereny zielone powinny znajdować się w obrębie dzielnic mieszkaniowych ( tereny zielone na osiedlach ),
2. Zieleń powinna być zapewniona wszystkim mieszkańcom ( duże tereny zielone np: parki ).
Zapisy dotyczące komunikacji :
1. Trasy komunikacyjne należy wprowadzać racjonalnie projektując je na podstawie pomiarów ruchu i prognoz ruchu ,
2. Klasyfikację dróg należy prowadzić w zależności od klasy natężenia ruchu , prędkości pojazdów i ruchu pieszych ,
3. Ulice powinny być zróżnicowane w zależności od pełnionych funkcji ( dzielnicowa , arterie komunikacyjne , arterie o wielkim natężeniu ruchu )
4. Dzielnice mieszkaniowe powinny być izolowane od arterii komunikacyjnych .