„Moje dziecko i komputer”
Cykl scenariuszy spotkań z rodzicami mających na celu uświadomienie rodzicom zagrożeń wynikających z niewłaściwego korzystania z komputera a także ukazanie jego zalet.
Opracowała: mgr Aneta Miodek
Spis treści
Scenariusze spotkań z rodzicami.
Komputer zagrożeniem dla zdrowia psychofizycznego dzieci.
Zalety i wady gier komputerowych.
Zalety i wady Internetu.
Załączniki
Załącznik 1 - tekst prelekcji „Komputer zagrożeniem dla zdrowia psychofizycznego dzieci.” Wzbogacony o ilustracje
Załącznik 2 - tekst prelekcji „Zalety i wady gier komputerowych.”
Załącznik 3 - tekst prelekcji Zalety i wady Internetu.
III. Ankiety dla rodziców.
„Moje dziecko a komputer”
„Moje dziecko a gry komputerowe”
„Moje dziecko a Internet.”
Scenariusze spotkań z rodzicami
Tematyka spotkania z rodzicami klas IV
Komputer zagrożeniem dla zdrowia psychofizycznego dzieci.
Cele zajęć:
Wskazanie rodzicom problemu zagrożeń wynikających z niewłaściwego korzystania z możliwości komputera
Wspólne określenie sposobów postępowania z dzieckiem nieprawidłowo wykorzystującym możliwości komputera
Czas: 60 min
Metoda: zajęcia prowadzone metodą aktywną w małej grupie
Techniki: mini wykład, „burza mózgów”
Materiały pomocnicze: kartki papieru, przybory do pisania
Przebieg zajęć:
Powitanie rodziców.
Zapoznanie rodziców z tematem spotkania i jego głównymi celami.
Zaproszenie do wysłuchania prelekcji na temat „Komputer zagrożeniem dla zdrowia psychofizycznego dzieci.” (Załącznik nr 1)
Dyskusja na temat prelekcji.
Przeprowadzenie ankiety „Czy moje dziecko jest uzależnione od komputera?”
Omówienie wyników ankiety.
Opracowanie w zespołach odpowiedzi na pytanie „Jak chronić dziecko przed zagrożeniami wynikającymi z niewłaściwego wykorzystywania możliwości komputera” (burza mózgów)
Sformułowanie wniosków.
Pożegnanie.
Tematyka spotkania z rodzicami klas V.
Zalety i wady gier komputerowych.
Cele zajęć:
Wskazanie rodzicom zalet i wad gier komputerowych
Wspólne określenie sposobów zapobiegania uzależnieniu dziecka od gier komputerowych
Czas: 40 min
Metoda: zajęcia prowadzone metodą aktywną w małej grupie
Techniki: mini wykład, „burza mózgów”
Materiały pomocnicze: kartki papieru, przybory do pisania
Przebieg zajęć:
Powitanie rodziców.
Zapoznanie rodziców z tematem spotkania i jego głównymi celami.
Zaproszenie do wysłuchania prelekcji na temat „Wady i zalety gier komputerowych.” (Załącznik nr 2)
Dyskusja na temat prelekcji.
Przeprowadzenie ankiety „Czy mojemu dziecku zagraża uzależnione od gier komputerowych?”
Omówienie wyników ankiety.
Opracowanie w zespołach odpowiedzi na pytanie „Jak chronić dziecko przed złym wpływem gier komputerowych mózgów uzależnieniem od nich” (burza mózgów).
Sformułowanie wniosków.
Pożegnanie.
Tematyka spotkania z rodzicami klas VI.
Zalety i wady Internetu.
Cele zajęć:
Zapoznanie z pojęciem Internet
Wskazanie rodzicom zalet i wad Internetu
Wspólne określenie sposobów zapobiegania zgubnym wpływom Internetu na rozwój moralno społeczny dzieci oraz zapobiegania uzależnieniu od Internetu
Czas: 40 min
Metoda: zajęcia prowadzone metodą aktywną w małej grupie
Techniki: mini wykład, „burza mózgów”
Materiały pomocnicze: kartki papieru, przybory do pisania
Przebieg zajęć:
Powitanie rodziców.
Zapoznanie rodziców z tematem spotkania i jego głównymi celami.
Zaproszenie do wysłuchania prelekcji na temat „Wady i zalety Internetu.” (Załącznik nr 3)
Dyskusja na temat prelekcji.
Przeprowadzenie ankiety „Czy moje dziecku zagraża Internet?”
Omówienie wyników ankiety.
Opracowanie w zespołach odpowiedzi na pytanie „Jak chronić dziecko przed złym wpływem Internetu” (burza mózgów).
Sformułowanie wniosków.
Pożegnanie.
Załącznik 1
Komputer zagrożeniem dla zdrowia psychofizycznego dzieci.
Komputer jest nowoczesnym narzędziem bardzo pomocnym w edukacji i rozwoju małego dziecka. Prawidłowy dobór programów edukacyjnych, gier komputerowych, zabawy itd., może ułatwić dziecku zdobywanie wiedzy i kształtowanie takich umiejętności jak logiczne myślenie, kojarzenie faktów, wytrwałość cierpliwość, szybkie i celne podejmowanie decyzji. Odpowiednio dobrane gry pozwalają rozwijają spostrzegawczość, zręczność, sprawność manualną, refleks oraz podzielność uwagi. Wynika z tego, że obcowanie z komputerem ma wiele zalet, ale nam dorosłym nie wolno zapominać, że zbyt częste i nie kontrolowane korzystanie z komputera może nieść ze sobą wiele zagrożeń.
Zagrożenie wynikające z nadużywania komputera możemy podzielić na:
Zagrożenia fizyczne
Zagrożenia psychiczne
Zagrożenia moralne
Zagrożenia społeczne
Zagrożenia intelektualne
Zagrożenia fizyczne
Pracując przy komputerze powinniśmy pamiętać o przestrzeganiu podstawowych zasad BHP oraz o prawidłowym zorganizowaniu stanowiska komputerowego. Jest to szczególnie ważne w przypadku dzieci, które są na etapie intensywnego rozwoju. Nie przestrzeganie ustalonych zasad prowadzi do pojawienia się poważnych dolegliwości zdrowotnych w postaci:
Mrowienie, drętwienie palców, dłoni
Osłabienie koordynacji ruchów
Przemęczenie organizmu
Przemęczenie oczu, rozmazywanie się obrazu
Rozdrażnienie
Nadwerężenie mięśni nadgarstka
Bóle karku, kręgosłupa, głowy.
Dzieci będące w okresie intensywnego rozwoju fizycznego są niebezpieczeństwa trwałej utraty zdrowia: wady wzroku, skrzywienia kręgosłupa, itd.
Dlatego rodzice powinni zapewnić dziecku prawidłowo zorganizowane stanowisko komputerowe oraz zwrócić baczną uwagę na zachowanie przez dziecko prawidłowej postawy podczas pracy przy komputerze: (omówienie wg obrazków)
Zagrożenia psychiczne
Drugą grupą zagrożeń są zagrożenia psychiczne. Komputer może uzależnić tak samo jak alkohol i narkotyki. Uzależnienie jest początkowo prawie niezauważalne, wraz z jego wzrostem pojawiają się coraz większe szkody.
Z uzależnieniem mamy do czynienia, gdy komputerowe hobby zaczyna w negatywny sposób wpływać na życie człowieka, dziecka. Dlatego rodzice powinni zwrócić baczną uwagę na zachowanie swojego dziecka. Do symptomów zwiastujących uzależnienie dziecka od komputera zaliczamy następujące zachowania:
Dziecko niechętnie spotyka się z kolegami, brak mu przyjaciół, woli komputer niż zabawę na świeżym powietrzu, komputer staje się jego „przyjacielem”.
Jeśli nie może przebywać przy komputerze jest rozkojarzone, rozdrażnione, odczuwa silny niepokój, przygnębienie.
Próby ograniczenia czasu spędzanego przy komputerze napotykają na silny opór, nawet agresję.
Okłamuje rodziców, że się uczy tymczasem godzinami siedzi przed ekranem monitora (gra w gry, serfuje po Internecie, czatuje), opuszcza się w nauce.
O powadze sytuacji możemy mówić, gdy dziecko zaczyna odczuwać przymus przebywania przy komputerze. Dziecko jest coraz bardziej rozkojarzone, zdarzają mu się zaburzenia pamięci, często lekceważy inne bardzo ważne sprawy. Dziecko najbardziej możne uzależnić się od gier komputerowych i Internetu.
Zagrożenia moralne
Kolejna grupa zagrożeń to zagrożenia moralne. Komputer jest narzędziem, które ułatwia dostęp do informacji poprzez możliwość korzystania z programów multimedialnych oraz dostęp do Internetu. W ostatnich latach coraz więcej ludzi łączy się ze światem poprzez Internet, korzystają z niego także dzieci poszukując informacji potrzebnych na zajęcia, ucząc się, bawiąc. Rodzice powinni jednak pamiętać, że łatwy i niekontrolowany dostęp do Internetu może stanowić zagrożenie dla moralnego rozwoju dziecka. Internet jest bogatą bazą danych, można w nim znaleźć wszystko poczynając od instrukcji zbudowania bomby, po treści pornograficzne. Dlatego rodzice i nauczyciele muszą poradzić sobie także z tym problemem. To do nas należy zainteresowanie się tym, co robią nasze dzieci, aby można było we właściwym momencie interweniować. W ostatnich latach pojawiło się wiele programów umożliwiających rodzicom ograniczenie dostępu do wybranych treści zamieszczanych w Internecie, warto z nich skorzystać.
Zagrożenia społeczne
Internet prócz tego, że daje nam możliwość dostępu do bogatego źródła informacji jakim są strony WWW pozwala także kontaktować się z innymi użytkownikami komputerów na całym świecie. Możemy to robić za pomocą poczty elektronicznej lub IRC - rozmowy w czasie rzeczywistym (CZAT). Aby móc nawiązać kontakt musimy założyć sobie konto i wybrać swój nick/pseudonim. W tym momencie stajemy się anonimowym użytkownikiem Internetu. Ta anonimowość powoduje brak hamulców, np.: grzeczna i dobra uczennica rozmawiając z kimś na Czacie wypluwa z siebie stek przekleństw, których nie odważyłaby się powiedzieć na głos w swoim środowisku.
Zagrożenia intelektualne
a) bezkrytyczne zaufanie do możliwości maszyny
Osoby uzależnione od komputera przypisują mu cechy, których on nie posiada np.: zdolność do poprawiania pomyłek ludzi, czynienia życia szczęśliwszym, itd. Ta wiara w siłę maszyny tp fetyszyzm. Konieczne jest nauczenie dzieci korzystania z komputera jako narzędzia ułatwiającego wykonanie pracy oraz przekazanie im właściwego odniesienia do maszyny.
b) „szok informacyjny”
Internet umożliwia nam informacji o wszystkim co chcemy, staje się przez to zagrożeniem dla naszego mózgu. Gdy napływ informacji jest zbyt szybki, mózg siłą rzeczy traci zdolność racjonalnej selekcji wiadomości na sensowne i nic nie warte - to się nazywa szokiem informacyjnym” oglądając strony WWW chcąc nie chcąc zaczynamy absorbować wiadomości przypadkowe, odkładając sobie w głowach nic nie wartą papkę bardzo ważnych wiadomości o niczym. Internet jest tylko jednym źródłem informacji zasypuje nas nim także telewizja, radio, itd.
Przykładowe odpowiedzi na pytanie
Rodzice mogą pomóc dziecku poprzez zmianę jego nawyków poprzez:
ustalenie z dzieckiem jego planu dnia,
określenie czasu korzystania z komputera,
stosowanie zasady “najpierw zrób co do ciebie należy a potem komputer „ oraz konsekwentne jej przestrzeganie,
kontrolowanie co robi nasze dziecko przy komputerze i dbanie o przerwy co pół godziny,
zainteresowanie dzieci inną formą spędzania wolnego czasu,
nadzorowanie, jak dzieci wykorzystują komputer podłączony do sieci;
stosowanie oprogramowania utrudniającego dostęp do treści niepożądanych;
sprawdzanie, jakie miejsca odwiedzała nasza pociecha (umożliwiają to specjalne schowki rejestrujące w przeglądarkach internetowych odwiedzane adresy);
ustawienie komputera w miejscu, gdzie najczęściej przebywa wielu domowników, ułatwi to obserwację;
zwracanie uwagi dzieciom, by nie zostawiały w Internecie swoich personaliów, danych adresowych ani fotografii;
zabronienie dzieciom dokonywania samodzielnych zakupów przez sieć i wypełniania jakichkolwiek kwestionariuszy (lub uczestniczyć w przedsięwzięciach wymagających identyfikacji);
przypominanie im, aby tak jak na prawdziwej ulicy nie zawierały znajomości z nieznajomymi;
nie zostawianie dziecku numerów kart kredytowych;
zapraszanie koleżanek i kolegów
rozmowy ze swoimi dziećmi.
organizowanie wspólnych zabaw i spacerów
nauczenie dziecka korzystania z informacji
Propozycja programów i systemów skutecznie filtrujących zasoby Internetu:
Cyber Patrol - posiada zabezpieczenie hasłem, gdy do komputera zasiądzie, więc osoba dorosła, może wyłączyć filtr i już bez żadnych ograniczeń przeglądać zasoby Internetu, jest także w stanie sprawdzić na obszernym wydruku, do jakich stron wcześniej usiłowało dostać się dziecko, program bowiem zapamiętuje czas surfowania po sieci i adresy oglądanych stron.
NetNanny - poza cenzurowaniem internetowych treści dodatkowo nie pozwala, by w czasie, gdy spokojnie przeszukujemy zasoby sieci, ktoś poznał nasz numer telefonu, nazwisko czy numer karty kredytowej, dodatkową zaletą jest filtrowanie także wtedy, gdy komputer odłączony jest od Internetu, jeśli więc dziecko przyniesie do domu płytę CD z nagraniem porno - NetNanny zablokuje odczyt z dysku.
CYBERSitter - aplikacja służąca do kontroli dostępu do Internetu, obejmuje praktycznie wszystkie usługi udostępniane w sieci, filtry zabezpieczą przed oglądaniem witryn o niedozwolonej treści, np. zawierających pornografię, przemoc czy informacje o narkotykach, program może także blokować pocztę elektroniczną, grupy dyskusyjne, komunikatory, FTP, a nawet ograniczać czas spędzany w Sieci.
Załącznik 2
Wady i zalety gier komputerowych.
Gry komputerowe to wszelkie gry i zabawy wykorzystujące możliwości komputera.
Można je podzielić na wiele rodzajów: zręcznościowe, symulacyjne, sportowe, strategiczne, przygodowe, edukacyjne, itd.
Zaletą gier są ich walory edukacyjne. Gry:
doskonalą refleks i sprawność manualną,
rozwijają umiejętność postrzegania, kojarzenia i logicznego myślenia,
rozwijają wyobraźnię przestrzenną i umiejętność planowania przestrzennego,
doskonalą umiejętność podejmowania decyzji i zastanawiania się nad jej konsekwencjami,
pozwalają zdobyć wartościowe informacje i poszerzyć posiadaną wiedzę,
doskonalą koordynację wzrokowo - ruchową,
wzmacniają poczucie własnej wartości,
wyrabiają poczucie sukcesu.
Z drugiej strony gry niosą ze sobą zagrożenia dla prawidłowego rozwoju psychicznego młodego człowieka. Większość dobrych gier zawiera sceny przemocy i wyrafinowanego okrucieństwa. Wiele osób uważa, że gry zaszczepiają w graczu spory ładunek agresji i przemocy, który może utrwalić się w przekonaniu dziecka, iż przemoc i okrucieństwo jest stanem normalnym, potrzebnym by przetrwać w realnym świecie. Gry toczą się w nierealnym, fantastycznym świecie innym od otaczającej dziecko rzeczywistości. Bohater, w którego wciela się dziecko jest obdarzony wielką mocą. Porusza się w scenerii mrocznych korytarzy, labiryntach, zamkach. Pokonuje dziwaczne stwory lub ludzi, którzy mu w tym przeszkadzają. W tych scenach krew leje się strumieniami a ofiary krzyczą z bólu. Jeżeli dziecko poświęca grom bardzo dużo czasu może zatracić poczucie dystansu między światem wirtualnym a rzeczywistym. W prasie możemy już spotkać artykuły o takich wydarzeniach, dziecko zabiło kolegę podczas zabawy, bo myślało, że on tak jak postać z gry ożyje po pewnym czasie, inne wyskoczyło z okna, bo myślało, że posiada nadludzkie zdolności swojego bohatera. W wirtualnym świecie gry bohater i jego przeciwnicy mogą zginąć, ale pojawiają się już po kolejnym uruchomieniu gry, niestety w naszym świecie tak nie jest.
Oddziaływanie gier na psychikę dziecka jest o wiele silniejsze niż oglądanie przemocy w telewizji. W grze dziecko nie tylko ogląda przemoc, ale także samo jej dokonuje by wygrać. Samo też podejmuje decyzje o formach tej przemocy, czy będzie to seria z karabinu, czy cios nożem. Prowadzi to do odwrażliwienia i znieczulenia na przemoc. Kiedy dziecko zabija po raz pierwszy przeżywa swój czyn emocjonalnie, gdy robi to po raz tysięczny jest to dla niego obojętne emocjonalnie, uważa, że jest to konieczne aby przetrwać w grze i wygrać.
Dzieci lubią grać w gry komputerowe, ponieważ dostarczają im one rozrywki i zabijają nudę. Pogrążając się w zabawie dostarczają sobie dużo emocjonalnych przeżyć, mogą bez końca zgłębiać tajniki gry i dążyć do mistrzostwa, gry często stają się substytutem towarzystwa innych osób. Takie mogą być początki nałogu, uzależnienia od gier komputerowych. Pierwsze symptomy uzależnienia od gier to:
dziecko ożywia się jedynie przed komputerem,
ma problemy z koncentracją uwagi,
śpi nerwowo, często budzi się w nocy
spędza coraz więcej czasu przed komputerem, przestaje utrzymywać kontakty z rówieśnikami, komputer zastępuje mu przyjaciół,
zaprzestanie grania w gry powoduje u dziecka złe samopoczucie, rozdrażnienie, a nawet wybuch niekontrolowanej agresji,
nie zwraca uwagi na szkody jakie przynosi spędzanie czasu przy grach komputerowych: problemy z nauką, zaniedbywanie obowiązków, osłabienie więzi z rodzicami
Dlatego należy zastanowić się jak ustrzec dziecko przed zagrożeniami płynącymi z grania w niewłaściwe gry i uzależnieniem od nich.
Przykładowe odpowiedzi na pytanie „Jak uchronić dziecko przed zagrożeniami płynącymi z gier komputerowych?
rodzice powinni zwracać uwagę, w jakie gry grają ich dzieci
sprawdzać, jakie dziecko przynosi gry od kolegów
przed kupnem gry uzyskać rzetelną informację na jej temat
rodzice powinni ustalić, na jakich warunkach dziecko może korzystać z komputera oraz w jakie gry może grać
powinni także wyjaśnić dziecku oddziaływanie gir zawierających przemoc na ich psychikę
zapoznać dziecko z innymi rodzajami gier: logiczne, edukacyjne
dziecko powinno korzystać z gier i komputera tylko wtedy, gdy rodzice są w domu
należy określić czas korzystania z komputera (do 2 godz. Dziennie, robić przerwy, co pół godziny)
stosować zasadę “najpierw zrób, co do ciebie należy a potem komputer „ oraz konsekwentne jej przestrzeganie,
zainteresować dziecko inną formą spędzania wolnego czasu,
zapraszać do domu koleżanki i kolegów
Polecane programy edukacyjne
„Ortografia” - program zawiera 170 dyktand o różnym stopniu trudności, słowniczek zawierający 500 reguł pisowni
„Skarabeusz” - Gra logiczno-tekstowa
„Adept matematyki” - wyjaśnienie podstawowych zasad matematycznych, praw fizyki i przyrody.
„Dyslektyk” - program dla osób z dysleksją
„Sam piszę i liczę” - Cztery gry edukacyjne sprawdzające i utrwalające znajomość ortografii i liczenia w zakresie do 100.
Załącznik 3
Wady i zalety Internetu.
Internet to światowa sieć komputerowa, łącząca ze sobą komputery na wszystkich kontynentach. Komputer podłączony do sieci umożliwia: szybki i łatwy dostęp do informacji, przesyłanie wiadomości za pomocą poczty elektronicznej, wymianę informacji w grupach zainteresowań (tzw. grupy dyskusyjne), dialog pomiędzy użytkownikami sieci (IRC - rozmowy w czasie rzeczywistym - Czat), dokonywanie zakupów przez Internet.
Internet odgrywa bardzo dużą rolę w każdej dziedzinie życia także w edukacji. Jest uważany za wielki multimedialny podręcznik. Pozwala odkrywać nowe informacje, poznawać inne kultury, poglądy innych ludzi i ich samych. Umożliwia kształcenie na odległość, co ma szczególne znaczenie w przypadku osób niepełnosprawnych.
Niestety niesie on także wiele zagrożeń szczególnie dla jego młodych użytkowników.
Serwując po stronach internetowych możemy znaleźć dosłownie wszystko, a więc także informacje uważane za szkodliwe i niedopuszczalne dla młodego człowieka. Takim przykładem mogą być jakże często spotykane treści pornograficzne, instrukcje skonstruowania bomby czy informacje o dystrybucji narkotyków. Dziecko może natrafić na nie przypadkowo szukając informacji np.: o zwierzętach pod hasłem „kotki”, czy wiadomości na temat rozwoju roślin „nasionko”. Ten łatwy i niekontrolowany dostęp do informacji może zagrozić moralno-społecznemu rozwojowi dzieci. Innym zagrożeniem wynikającym z nadmiernego absorbowania informacji znajdujących się na stronach WWW jest „szok informacyjny”. Następuje on gdy napływ informacji jest zbyt duży i szybki. Nasz mózg traci wtedy zdolność ich racjonalnej selekcji na sensowne i nic nie warte. Przeglądając strony internetowe chcąc nie chcąc zaczynamy zbierać przypadkowo informacje na różne tematy, odkładając je sobie w głowach. Tworzymy w naszym mózgu informacyjną papkę bardzo ważnych informacji o wszystkim i niczym. Dziecko przyswaja sobie informacje, ale nie potrafi połączyć ich w logiczną całość i sformułować na ich podstawie sądów i opinii.
Innym rodzajem zagrożenia są internetowe pogaduszki na Czacie o wszystkim i o niczym. W sieci wszyscy jesteśmy anonimowi. Ma to wpływ na zatracenie wszelkich hamulców moralnych np.: grzeczny i dobry uczeń rozmawiając z kimś za pośrednictwem Internetu wypluwa z siebie stek przekleństw i innych wulgaryzmów, których nigdy nie odważyłby się powiedzieć w obecności kolegów.
Czatując dzieci mogą nawiązywać nowe znajomości z osobami anonimowymi tak jak one często znając tylko ich pseudonim internetowy. Opowiadają im o życiu swoim i swojej rodziny, ich zwyczajach pracy, urlopach, zwierzają się ze swoich problemów, słuchają rad, umawiają na spotkania z nimi, jeśli dana osoba mieszka blisko. Taka ufność może często doprowadzić do tragedii, przecież tak naprawdę nie wiemy, z kim prowadzimy rozmowę może to być fajny kolega, ale także złodziej czy morderca.
Kolejną wadą Internetu jest możliwość uzyskania naszych danych osobowych przez osoby postronne, czy hakerów. Dokonując zakupów przez Internet dziecko nieświadomie może podać dane umożliwiające opróżnienie hakerom naszego konta w banku a złodziejom dać doskonałą informację o naszej sytuacji finansowej i miejscu zamieszkania.
Najgroźniejszym zagrożeniem wynikającym z nadmiernego korzystania z Internetu jest możliwość uzależnienia od niego. Podstawowymi objawami umożliwiającymi nam rozpoznanie zagrożenia jest:
Spędzanie w Internecie długich godzin każdego dnia,
Złe samopoczucie, nadmierna nerwowość, zły nastrój w momentach pozbawienia kontaktu z Internetem,
Osłabienie więzi z rodziną
Kłopoty finansowe, jeśli korzystamy z modemu
Pogorszenie wyników w nauce, częste nieprzygotowania się do lekcji
Pogłębianie się uzależnienia od Internetu doprowadza do powstawania takich schorzeń jak:
Depresja
Fobia społeczne (lęk przed kontaktami z innymi ludźmi, w końcowym stadium osoba uzależniona boi się opuszczać mieszkanie)
Wady wzroku i postawy
Bezsenność
Nerwica
Dlatego należy się zastanowić - „Jak chronić dziecko przed złym wpływem Internetu”
Proponowane rozwiązania:
Kontrolujemy, w jaki strony odwiedzają nasze dzieci i jak korzystają z Internetu
Gdy nie możemy być obecni w czasie, gdy dziecko serfuje po Internecie stosujemy programy utrudniające dostęp do niepożądanych informacji
Po zakończeniu pracy przez dziecko sprawdzamy, na jakie strony wchodziło (HISTORIA)
Staramy się ustawić komputer w miejscu gdzie najczęściej przebywa cała rodzina
Przypominamy dzieciom by nie zostawiały w Internecie swoich personaliów i danych adresowych
Nie pozwalamy dzieciom samodzielnie dokonywać zakupów przez Internet ani wypełniać kwestionariuszy, ankiet, formularzy
Rozmawiamy z nimi na temat zawierania znajomości i przypominamy, że tak jak na ulicy obowiązuje zasada nie zawierania znajomości z nieznajomymi
Wdrażamy dzieci do odpoczynku na świeżym powietrzu
Zapoznajemy je z różnymi zainteresowaniami np.: filatelistyka, kolekcjonerstwo itd.
Rozmawiamy z dziećmi
Pozwalamy zapraszać koleżanki i kolegów do domu
Cyber Patrol - posiada zabezpieczenie hasłem, gdy do komputera zasiądzie, więc osoba dorosła, może wyłączyć filtr i już bez żadnych ograniczeń przeglądać zasoby Internetu, jest także w stanie sprawdzić na obszernym wydruku, do jakich stron wcześniej usiłowało dostać się dziecko, program bowiem zapamiętuje czas surfowania po sieci i adresy oglądanych stron.
NetNanny - poza cenzurowaniem internetowych treści dodatkowo nie pozwala, by w czasie, gdy spokojnie przeszukujemy zasoby sieci, ktoś poznał nasz numer telefonu, nazwisko czy numer karty kredytowej, dodatkową zaletą jest filtrowanie także wtedy, gdy komputer odłączony jest od Internetu, jeśli więc dziecko przyniesie do domu płytę CD z nagraniem porno - NetNanny zablokuje odczyt z dysku.
CYBERSitter - aplikacja służąca do kontroli dostępu do Internetu, obejmuje praktycznie wszystkie usługi udostępniane w sieci, filtry zabezpieczą przed oglądaniem witryn o niedozwolonej treści, np. zawierających pornografię, przemoc czy informacje o narkotykach, program może także blokować pocztę elektroniczną, grupy dyskusyjne, komunikatory, FTP, a nawet ograniczać czas spędzany w Sieci.
„Moje dziecko a komputer”
Celem ankiety jest pomóc rodzicom w zastanowieniu się nad odpowiedzią na pytanie „Czy mojemu dziecku zagraża komputer?”
Wybrane odpowiedzi proszę zaznaczać w następujący sposób
Jak często pana/pani dziecko spędza czas przy komputerze?
każdego dnia
kilka razy w tygodniu
czasami
rzadko
bardzo rzadko
nie spędzam
Jeśli dziecko codziennie korzysta z komputera to ile czasu.
około godziny
2 -3 godziny
4 i więcej godzin
Czy pana/pani dziecko ma odpowiednio przygotowane stanowisko komputerowe w domu?
tak
nie
Czy pan/pani zwraca uwagę na prawidłową pozycję dziecka podczas pracy przy komputerze?
tak
nie
Czy pani/pan ustalił/a z dzieckiem czas i zasady korzystania z komputera?
tak
nie
Czy pan/pani konsekwentnie przestrzega tych zasad?
tak
nie
Czy pan/pani kontroluje, co dziecko robi na komputerze?
tak
nie
Proszę zaznaczyć w tabeli krzyżykiem, które czynności i jak często pana/pani dziecko wykonuje za pomocą komputera.
Nazwa czynności |
Bardzo często |
Często |
Raczej rzadko |
Rzadko |
Nigdy |
Korzysta z programów użytkowych pisząc, licząc, rysując, odrabiając lekcję? |
|
|
|
|
|
Słucha muzyki i ogląda filmy |
|
|
|
|
|
Serfuje po Internecie |
|
|
|
|
|
Czatuje (chat, GG) |
|
|
|
|
|
Korzysta z programów edukacyjnych (Ortografia, encyklopedie i atlasy multimedialne itd.)
|
|
|
|
|
|
Spędza wolny czas przy popularnych |
|
|
|
|
|
Czy pana/pani dziecku zdarza się zrezygnować z wyjścia z kolegami by zostać przy komputerze?
tak
nie
Jeśli tak to jak często?
bardzo często
często
raczej rzadko
rzadko
nigdy
Czy odkąd pana/pani dziecko ma komputer jego oceny w szkole pogorszyły się?
tak
nie
Jeśli pana/pani dziecko nie może korzystać z komputera to (można zaznaczyć więcej niż jedną prawidłową odpowiedz):
jest rozkojarzone
jest rozdrażnione
odczuwa silny niepokój
jest przygnębione
próby ograniczenia czasu przy komputerze napotykają na jego silny opór
próby ograniczenia czasu przy komputerze wywołują nawet agresję
żadna z wyżej wymienionych odpowiedzi
„Moje dziecko a gry komputerowe”
Ankieta ma na celu pomóc rodzicom w zastanowieniu się nad odpowiedzią na pytanie „Czy mojemu dziecku zagraża uzależnione od gier komputerowych?”
Wybrane odpowiedzi proszę zaznaczać w następujący sposób
Jak często pana/pani dziecko spędza czas przy komputerze grając w komputerowe gry?
każdego dnia
kilka razy w tygodniu
czasami
rzadko
bardzo rzadko
nie spędzam
Jeśli dziecko gra codziennie to ile czasu?
około godziny
2 -3 godziny
4 i więcej godzin
Czy pan/pani kontroluje, w jakie gry gra dziecko?
tak
raczej tak
raczej nie
nie
Proszę zaznaczyć w tabeli krzyżykiem, w jakie gry i jak często gra pana/pani dziecko.
Rodzaj gry |
Bardzo często |
Często |
Raczej rzadko |
Rzadko |
Nigdy |
Przygodowe
|
|
|
|
|
|
Logiczne
|
|
|
|
|
|
Symulacyjne
|
|
|
|
|
|
Wojenne
|
|
|
|
|
|
Strategiczne
|
|
|
|
|
|
Strzelani
|
|
|
|
|
|
Platformówki |
|
|
|
|
|
Gry edukacyjne |
|
|
|
|
|
Czy pan/pani ustalił/a z dzieckiem ile czasu może grać?
tak
nie
Czy pan/pani ustalił/a z dzieckiem, w jakie gry może grać?
tak
nie
Czy pan/pani konsekwentnie przestrzega ustalonych zasad?
tak
nie
Czy pan/pani kontroluje, jakie gry dziecko przynosi od kolegów i w co gra?
tak
nie
Jak pana/pani dziecko reaguje na zakaz grania w gry?
jest rozkojarzone
jest rozdrażnione
odczuwa silny niepokój
jest przygnębione
próby ograniczenia czasu przy komputerze napotykają na jego silny opór
próby ograniczenia czasu przy komputerze wywołują nawet agresję
godzi się z sytuacją
Czy pana/pani dziecku zdarza się zrezygnować z wyjścia z kolegami by grać
w gry komputerowe?
tak
nie
Czy pan/pani zauważył/a poniższe zmiany w zachowaniu dziecka odkąd gra w gry komputerowe: (można zaznaczyć kilka odpowiedzi)
ma problemy z koncentracją uwagi,
śpi nerwowo, często budzi się w nocy
spędza coraz więcej czasu przed komputerem, przestaje utrzymywać kontakty z rówieśnikami, komputer zastępuje mu przyjaciół,
zaprzestanie grania w gry powoduje u dziecka złe samopoczucie, rozdrażnienie, a nawet wybuch niekontrolowanej agresji,
nie zwraca uwagi na szkody jakie przynosi spędzanie czasu przy grach komputerowych: problemy z nauką, zaniedbywanie obowiązków, osłabienie więzi z rodzicami
„Moje dziecko a Internet”
Ankieta ma na celu pomóc rodzicom w zastanowieniu się nad odpowiedzią na pytanie „Czy mojemu dziecku zagraża Internet?”
Wybrane odpowiedzi proszę zaznaczać w następujący sposób
Czy pana/pani dziecko korzysta z Internetu?
Tak
Nie
Jak często pana/pani dziecko spędza czas w Internecie?
każdego dnia
kilka razy w tygodniu
czasami
rzadko
bardzo rzadko
nie spędzam
Jeśli codziennie to ile czasu?
około godziny
2 -3 godziny
4 i więcej godzin
Czy pan/pani kontroluje, jakie strony odwiedza dziecko i z kim rozmawia?
Tak
Raczej tak
Raczej nie
Nie
Czy pan/pani używacie oprogramowania zabezpieczającego przed odwiedzaniem przez dziecko niepożądanych stron?
tak
nie
Czy pan/pani kontroluje, co robi dziecko w Internecie?
tak
raczej tak
raczej nie
nie
Proszę zaznaczyć w tabeli krzyżykiem, które czynności i jak często pana/pani dziecko wykonuje w Internecie.
Nazwa czynności |
Bardzo często |
Często |
Raczej rzadko |
Rzadko |
Nigdy |
Odwiedza strony Internetowe |
|
|
|
|
|
Prowadzi rozmawy (chat, GG) |
|
|
|
|
|
Gra w dostępne w Internecie gry |
|
|
|
|
|
Koresponduje z innymi użytkownikami sieci korzystając z poczty elektronicznej |
|
|
|
|
|
Dokonuje zakupów przez Internet |
|
|
|
|
|
Ściąga pliki muzyczne i inne. |
|
|
|
|
|
Kontaktuje się z osobami z list dyskusyjnych |
|
|
|
|
|
Czy pan/pani ustalił/a z dzieckiem ile czasu może spędzać w Internecie?
tak
nie
Czy pan/pani ustalił/a z dzieckiem zasady korzystania z Internetu?
tak
nie
Czy pan/pani konsekwentnie przestrzegacie ustalonych zasad?
tak
nie
Czy pan/pani ostrzegł/a dziecko przed niebezpieczeństwami związanymi
z korzystaniem z Internetu? Jeśli tak proszę zaznaczyć, z którymi
zagrożenia związane z dokonywaniem zakupów przez Internet
zagrożenia związane ze spotykaniem z osobami nieznanymi
zagrożenia związane z udostępnieniem danych personalnych, adresu, numeru konta, itd
zagrożenia związane z możliwością uzależnienia od Internetu
Czy dziecku zdarza się zrezygnować z wyjścia z kolegami dla Internetu?
tak
nie
a) jeśli tak to jak często:
bardzo często
często
raczej rzadko
rzadko
nigdy
Jak pana/pani dziecko reaguje na zakaz korzystania z usług Internetowych?
jest rozkojarzone
jest rozdrażnione
odczuwa silny niepokój
jest przygnębione
próby ograniczenia czasu spędzanego w Internecie napotykają na jego silny opór
próby ograniczenia czasu przy komputerze wywołują nawet agresję
nie zauważyłam/łem żadnej z powyższych relacji
Czy pan/pani zauważył/a poniższe zmiany w zachowaniu dziecka odkąd ma dostęp do Internetu: (można zaznaczyć kilka właściwych odpowiedzi)
ma problemy z koncentracją uwagi,
korzysta z Internetu nawet w nocy kosztem snu
śpi nerwowo, często budzi się w nocy
spędza coraz więcej czasu w Internecie,
trudno mu opuścić sieć, często odpowiada zaraz nie przerywając połączenia
przestaje utrzymywać kontakty z rówieśnikami bo w Internecie ma innych przyjaciół,
zaprzestanie korzystania z Internetu powoduje u dziecka złe samopoczucie, rozdrażnienie, a nawet wybuch niekontrolowanej agresji,
nie zwraca uwagi na szkody jakie przynosi spędzanie czasu w Internecie: problemy z nauką, zaniedbywanie obowiązków, osłabienie więzi z rodzicami
Bibliografia
artykuł w “Gazecie Wyborczej” - “Komputer moja miłość” Marcin Jamkowski
artykuł w Enterze 2/97 - “Informacja i wiedza” Andrzej Horodeński,
H. Noga, Zagrożenie wolności człowieka przez programy komputerowe, "Studia nad Rodziną" ATK 2 (1998).
P. Dąbek „Uzależnienie od Internetu”, w Chip, 4/2000
: I. Ulfik-Jaworska; „Czy gry komputerowe mogą być niebezpieczne?”
,,Wychowawca" 2002, nr 1, ss.12-15)
Kurier Miejski - Czasopismo Samorządowe Sosnowca - „Uzależnienie od komputera” www.kurier.crk.pl/240/uzaleznienie.htm
Komputer a zdrowie http://www.zdrowie.sanepid.pl/komputer/komputer.php
Grabara J. Lis T.: Zalety i wady stosowania Internetu w nauczaniu, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2001.
Gamdzyk P., Tylko jeszcze jedno kliknięcie, Computer World, 26 sierpień 1996.
Jarosław Zieliński „Uzależnienie od Internetu” http://www.winter.pl/internet/uzaleznienie.html
D. Walus „Uzależnienie od komputera i Internetu” http://www.edukator.org.pl/2003d/komputer/komputer.html
Jarosław Zieliński „Uzależnienie od IRC”
http://www.winter.pl/internet/w0723.html
Piotr Lasoń, Wrocław 2000 „Psychologia Internetu”
Katarzyna "Danio" Pistol
Anna Inglot „Komputer a dziecko. Czy powinniśmy się obawiać gier komputerowych” http://www.sp49gdansk.oswiata.org.pl/felieton1.htm
Dość duże
Powinno posiadać dwa blaty, aby klawiatura była nieco niżej
Ustawione tak, by dziecko siedziało bokiem lub przodem do pokoju
Z regulowaną wysokością siedziska i odległością oparcia, aby dziecko mogło swobodnie oprzeć plecy,
Z podłokietnikami na tej samej wysokości, co dłonie, aby przedramię mogło być ułożone poziomo.
Ekranem o zmniejszonej radiacji,
Zaopatrzony w filtr chroniący przed promieniowaniem i odblaskiem,
Ustawiony 50-60 cm od oczu na wprost lub nieco skośnie po stronie lewej (dla leworęcznych po prawej),
Środek ekranu nieco niżej wysokości oczu.
Łokcie na wysokości klawiatury
Monitor lekko odchylony do tyłu
Broda mniej więcej w połowie ekranu
Oczy 50 cm od ekranu monitora
Prosta sylwetka
Okna powinny być zaopatrzone w żaluzje,
Lampa powinna być ustawiona tak, by światło padało na tekst, a nie na twarz czy ekran.
Myszka powinna znajdować się tuż koło klawiatury z prawej strony
(w przypadku osób leworęcznych
- z lewej) tak, aby droga ręki
z klawiatury do myszki była krótka i nie wymagała ruchu łokcia
Ergonomiczna z miejscem na nadgarstki lub ze specjalną podstawką pod nadgarstki,
Ustawiona tak, aby nie trzeba było do niej specjalnie sięgać, powinna znajdować się pod dłońmi lub tuż przed nimi
Nogi oparte o podłogę