Nogaj Kamil, Gola Dominik, Kaniowski Robert, Gruszka Maciek, Ciosek Tomasz.
Sprawozdanie nr1
1. Temat ćwiczenia: Pomiar rezystancji metodą techniczną.
2. Cel ćwiczenia: Poznanie metody technicznej pomiaru rezystancji oraz metod obliczania błędów pomiarowych.
3. Program ćwiczenia.
3.1. Pomiar rezystancji w układzie z poprawnie mierzonym natężeniem prądu (zwany też układem z poprawką na woltomierz) polega na pomiarze natężenia prądu i spadku napięcia
w obwodzie z mierzoną rezystancją Rx, a następnie obliczeniu wartości tej rezystancji
na podstawie prawa Ohma.
Pomiar rezystancji wykonuje się przy zasilaniu układu regulowanym napięciem stałym. W układzie tym woltomierz V mierzy poprawnie spadek napięcia U na mierzonej rezystancji Rx, natomiast amperomierz A mierzy natężenie prądu IA równy sumie prądu I płynącego przez rezystancję Rx oraz prądu IV płynącego przez woltomierz o rezystancji wewnętrznej RV.
IA=I + IV
Mierzona rezystancja:
Jeżeli błąd IV (jako bardzo mały) pominąć, to przybliżona wartość mierzonej rezystancji wyniesie:
Błąd bezwzględny wynikający z nieuwzględnienia rezystancji wewnętrznej woltomierza RV wynosi:
a błąd względny:
3.2. Pomiar rezystancji w układzie z poprawnie mierzonym natężeniem prądu (zwany też układem z poprawką na amperomierz) polega na pomiarze natężenia prądu i spadku napięcia w obwodzie z mierzoną rezystancją Rx, a następnie obliczeniu wartości tej rezystancji
na podstawie prawa Ohma:
Układ ten służy do pomiarów dużych rezystancji. Pomiar rezystancji wykonuje się przy układu regulowanym napięciem stałym. W układzie tym amperomierz A mierzy poprawnie prąd IA płynący przez amperomierz i mierzoną rezystancję Rx, natomiast woltomierz V mierzy napięcie U równe sumie spadków napięć na rezystancji Rx i rezystancji wewnętrznej amperomierza RA.
Napięcie to wynosi:
U = Ux + UA = RxIA + RAIA
Wartość mierzonej rezystancji wynosi:
Ponieważ w przypadku pomiaru dużych rezystancji występuje zależność
to w obliczeniach można pominąć wartość RA i wówczas przybliżona wartość rezystancji wyniesie:
,
natomiast wartość dokładna wynosi Rx = Rxx - RA, błąd bezwzględny metody pomiarowej wynosi:
a błąd względny :
4. Spis przyrządów użytych w ćwiczeniu:
woltomierz o rezystancji 1000Ω;
miliamperomierz o rezystancji
;
omomierz cyfrowy;
zasilacz stabilizowany z—3020
pięć oporników o rezystancji (zmierzonej omomierzem cyfrowym) równej R1= 8,8Ω, R2=107Ω, R3=494Ω, R4=9,9kΩ, R5=21,9kΩ
5. Pomiary i wnioski.
5.1.Pomiar rezystancji z poprawnie mierzonym natężeniem prądu.
Za pomocą tej metody zmierzyliśmy rezystancję R1 i R2.
Tabelka pomiarowa dla rezystora R1
|
U |
IA |
Rxx |
RV |
Rx |
ΔV |
δV |
|
V |
A |
Ω |
Ω |
Ω |
— |
— |
1 |
0,08 |
0,0124 |
6,45 |
80 |
7 |
-0,55 |
-0,078 |
2 |
0,49 |
0,074 |
6,62 |
490 |
6,71 |
-0,09 |
-0,013 |
Rezystancja średnia wynosi: 6,855Ω.
Tabelka pomiarowa dla rezystora R2
U |
IA |
Rxx |
RV |
Rx |
ΔV |
δV |
1,2 |
0,013 |
923 |
1200 |
100 |
-7,7 |
-0,077 |
Jeżeli mierzona rezystancja Rx<103RV, to w takim przypadku można rezystancję wewnętrzną woltomierza pominąć, ponieważ błąd pomiaru nie przekracza wówczas 0,1%. W związku z powyższym układ należy stosować do pomiaru rezystancji małych, znacznie mniejszych od rezystancji wewnętrznych woltomierza, gdyż wówczas błąd pomiaru jest bardzo mały.
5.2. Pomiar rezystancji w układzie z poprawnie mierzonym napięciem.
Za pomocą taj metody zmierzyliśmy rezystancje: R3, R4, R5.
Tabelka pomiarowa dla rezystora R3
U |
IA |
Rxx |
ΔA |
Rx |
δA |
1,2 |
0,0024 |
500 |
9,6 |
490,4 |
0,02 |
Tabelka pomiarowa dla rezystora R4
U |
IA |
Rxx |
ΔA |
Rx |
δA |
14 |
0,0014 |
1000 |
16,7 |
983,6 |
0,0167 |
Tabelka pomiarowa dla rezystora R5
U |
IA |
Rxx |
ΔA |
Rx |
δA |
30 |
0,0014 |
21428 |
16,4 |
21411,6 |
0,00077 |
Jeżeli mierzona rezystancja Rx ≥ Ra, to w takim przypadku można rezystancje wewnętrzną amperomierza pominąć, ponieważ błąd pomiaru nie przekracza wówczas 0,1%. W związku
z powyższym układ pomiarowy poprawnie mierzący natężenie prądu należy stosować
do pomiaru rezystancji dużych, znacznie większych od rezystancji wewnętrznej amperomierza, gdyż wówczas błąd pomiaru jest bardzo mały.
1
4