WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

Tematy prac kontrolnych

uzupełniający plan nauczania

Klasa

I liceum ogólnokształcącego

(wg programu zatwierdzonego przez Ministra Edukacji Narodowej i Sportu

decyzją DKOS -5002 - 4/04)

Warszawa 2006

I. Program nauczania

Wiedza o społeczeństwie. Program nauczania dla liceum ogólnokształcącego ( w zakresie podstawowym i rozszerzonym ),liceum profilowanego i technikum ( w zakresie podstawowym).Autorzy : Zbigniew Smutek i Janusz Maleska. Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON. Gdynia 2004.Numer dopuszczenia DKOS -5002- 4/04

II. Podręczniki

1. Zbigniew Smutek, Janusz Maleska, Beata Surmacz -

WIEDZA o SPOŁECZEŃSTWIE. Zakres podstawowy. Podręcznik dla liceum

ogólnokształcącego , liceum profilowanego i technikum. Wydawnictwo Pedagogiczne

OPERON. Gdynia.

2. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.04.1997 r.

III. Materiały pomocnicze:

1.. Konstanty Adam Wojtaszczyk (redakcja) - WIEDZA o SPOŁECZEŃSTWIE.

Podręcznik. Liceum ogólnokształcące, liceum profilowane, technikum. WSiP.

2. J. Turowski - Socjologia. Wielkie struktury społeczne. Lublin 1994

3. K. A. Wojtaszczyk - Współczesne systemy polityczne. Warszawa 1999

4. R. Kużniar - O prawach człowieka .Idee, instytucje ,praktyka. Warszawa 1992

5. R. Tokarczyk - Współczesne doktryny polityczne .Kraków 1998

6. W. Osiatyński - Twoja Konstytucja . Warszawa 1997

7. Encyklopedia Unii Europejskiej .WSiP ,Warszawa 2004

8. M. Pietraś (red.) - Oblicza procesów globalizacji. Lublin 2002

IV. TEMATY PRAC KONTROLNYCH DLA KLASY I LICEUM

OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO

SEMESTR I

Uwaga !

Spośród podanych niżej tematów uczeń wybiera jeden i opracowuje na jego podstawie rozprawkę (wypracowanie poprzedzone planem) oraz rozwiązuje zadania załączonego sprawdzianu wiadomości i umiejętności obejmującego zagadnienie z zakresu modułów: „Społeczeństwo”, „ Kultura życia publicznego” i „Polityka”.

1.Odwołując się do przykładów ,oceń wady i zalety współczesnych systemów

partyjnych w państwach demokratycznych.

2. Współczesne pojmowanie cnót obywatelskich.

3. Współczesne zagrożenia i patologie społeczeństwa polskiego.

Twoja praca będzie oceniana następująco:

1. Zaplanowanie pracy 0 - 2 p.

2. Wprowadzenie

a/ określenie zagadnień wchodzących w skład tematu 0 - 3 p.

3. Rozwinięcie

a/ zgodność z tematem 0 - 3 p.

b/ ujęcie wszystkich niezbędnych elementów 0 - 10 p.

c/ właściwe użycie argumentów uzasadniających tezy i opinie 0 - 5 p.

d/ poprawne posługiwanie się terminologią 0 - 2 p.

e/ opis i analiza rzeczywistości ( znajomość faktów i informacji ich

właściwe zastosowanie, selekcja, wnioskowanie ) 0 - 10 p.

f/ krytycyzm wobec obiegowych opinii i stereotypów 0 - 3 p.

4. Podsumowanie

a/ Wnioski ogólne, odpowiedź na pytania zawarte w temacie 0 - 5 p.

b/ Uzasadnienie własnego zdania 0 - 3 p.

5. Poprawność językowa i gramatyczna 0 - 2 p.

6. Forma graficzna ( podział na akapity, marginesy, staranne pismo) 0 - 2 p.

7. Bibliografia 0 - 1 p.

Skala ocen :

Niedostateczny	0 - 18
Dopuszczający	19 - 25
Dostateczny	26 - 34
Dobry	35 - 42
Bardzo dobry	43 - 48
Celujący	49 - 51

Uzyskanie za zgodność z tematem od 0 do 1 pkt. oznacza ocenę niedostateczną. Pozostałe kryteria nie są stosowane !!!

SPRAWDZIAN WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE

SEMESTR I

1. W fazie socjalizacji wtórnej człowiek(zaznacz poprawną odp. ) :

a/ przyswaja zachowania i normy przez naśladownictwo

b/ przypomina sobie zapomniane wzorce zachowań i normy

c/ samodzielnie kształtuje swoja osobowość

0 -1 p.

2. Do podanych styczności dobierz odpowiednie definicje :

a/ styczność przestrzenna …	A/ wymiana wartości
b/ styczność psychiczna …….	B/ chęć nawiązania kontaktu
c/ styczność społeczna ……	C/ wzajemne postrzeganie się, określanie cech innych osób
	D/ zależność służbowa miedzy pracownikiem a pracodawcą

0 - 3p.

3. Zbiór społeczny to( zaznacz poprawne odpowiedzi):

a/ pasażerowie pociągu

b/ uczniowie jednej szkoły

c/ nauczyciele szkół publicznych

0 - 2 p.

4. Dokonaj klasyfikacji podanych w tabeli grup według trzech wyróżnionych kryteriów :

Grupa	kryteria	Klasyfikacji
	liczebność	stopień formalizacji więzi	poziom świadomości grupowej
Rodzina
Grupa przyjaciół
Rada pedagogiczna

0 - 9 p.

5. Wymień i objaśnij cztery podstawowe funkcje rodziny :

a/

b/

c/

d/

0 - 4 p.

6. Podaj trzy przyczyny dla których sad może unieważnić małżeństwo:

a/

b/

c/

0 - 3 p.

7. Dokończ zdanie :

Społeczność wsi i małych miast jest silniej zintegrowana niż społeczność dużych miast, ponieważ: ……………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

0 - 4p.

8. Do podanych czynników narodotwórczych podaj krótkie ich wyjaśnienia :

a/ wspólne pochodzenie etniczne

b/ wspólna organizacja polityczna

c/ wspólna kultura

0 - 3 p.

9. Zaznacz literą P zdania prawdziwe , a literą F zdania fałszywe

a/ Nacjonalizm to postawa , która opiera się na twierdzeniu , że ojczyzną człowieka jest cały

świat. ……

b/ Szowinizm jest przejawem pogardy i nienawiści wobec innych narodów. ……

c/ Patriotyzm cechuje się bezkrytycznym stosunkiem do własnego narodu. ……

d/ Ksenofobia to postawa niechęci i wrogości dla ludzi o odmiennym pochodzeniu etnicznym,

rasowym lub religijnym . ……

0 - 4 p.

10.Społeczeństwo można różnicować ,przyjmując określone kryteria. Przyporządkuj

strukturom określone kryteria.

a/ warstwowa	A/ status społeczny
b/ klasowa	B/ zamożność, użytkowanie środków Produkcji
c/ zawodowa	C/ uznanie dla danych zawodów i ich Przydatność
	D/ płeć i wiek

0 - 3 p.

11. System wartości to (zaznacz poprawną odp. ) :

a/ ogół norm i zwyczajów określających stosunki międzyludzkie i międzynarodowe

b/ w miarę spójny ,funkcjonalny układ wartości

0 - 1 p.

12. Cechy i postawy , które nie sprzyjają dobremu funkcjonowaniu jednostki w

społeczeństwie to ( zaznacz poprawne odpowiedzi ):

a/ odwaga cywilna f/ ksenofobia

b/ agresja g/ punktualność

d/ relatywizm moralny h/ wrażliwość społeczna

e/ prawdomówność i/ solidarność międzyludzka

0 - 3 p.

13. Uzupełnij tabelę , wpisując formułę sprawiedliwości społecznej lub jej definicję

każdemu równo
	przydział dóbr uzależniony od wkładu pracy
każdemu wg jego wysiłku
	każdy otrzyma dobra zgodnie z potrzebami społecznie uzasadnionymi

0 - 4 p.

14. Według funkcjonalistycznej teorii ładu społecznego :

a/ ład społeczny jest nieosiągalnym ideałem

b/ społeczeństwo jest samoregulującym się systemem dążącym do równowagi

c/ konflikty i sprzeczności interesów są naturalnymi procesami zachodzącymi w

społeczeństwie

Literą P zaznacz prawdziwe a literą F fałszywe twierdzenia

0 - 3 p.

15.Najkorzysteniejszymi metodami rozwiązywania konfliktów są (zaznacz poprawne

odp. ):

a/ kłótnie

b/ negocjacje

c/ przekupstwo

d/ strajki

e/ arbitraż

f/ mediacje

0 - 3 p.

16. Dopasuj instytucje do ich rodzajów

Instytucje ekonomiczne	szkoły podstawowe
Instytucje polityczne	Filharmonie
Instytucje wychowawcze	partie polityczne
Instytucje kulturalne	domy pomocy społecznej
Instytucje religijne	Koleżeństwo
Instytucje społeczne	Kościoły
	giełdy papierów wartościowych

0 - 6 p.

17.Zapoznaj się z tabelą i odpowiedz na pytania

Ludność Polski w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym( w tysiącach)

		1990	1995	1998	1999	2002
1	Ogółem	38 183	38 609	38 667	38 654	38 219
2	W wieku przedprodukcyjnym	11 318	10 645	9 889	9 614	8 664
3	W wieku produkcyjnym	21 962	22 647	23 226	23 424	23 790
4	W wieku poprodukcyjnym	4 903	5 317	5 552	5 616	5 765

a/ Na podstawie danych zamieszczonych w tabeli , określ tendencje dotyczące zmiany liczby mieszkańców Polski. Jakie są przyczyny tych tendencji ?

0 - 2 p.

b/ Określ, w jaki sposób w latach dziewięćdziesiątych zmieniała się liczba osób w wieku przedprodukcyjnym. Jaki wpływ na funkcjonowanie oświaty mogą mieć te zmiany ?

0 - 2 p.

c/ Określ , w jaki sposób w latach dziewięćdziesiątych zmieniała się liczba osób w wieku produkcyjnym . Jaki wpływ na funkcjonowanie gospodarki i systemu ubezpieczeń społecznych mogą mieć te zmiany ?

0 -3 p.

18. Wymień dwa rodzaje patologii społecznych i każdej z nich przyporządkuj

odpowiednią formę jej zwalczania.

a

b/

0 - 4 p.

19. Wymień filary kultury europejskiej, każdy z nich zilustruj odpowiednim

przykładem.

0 - 6 p.

20. Wymień cztery czynniki , które charakteryzują społeczeństwo obywatelskie.

a/

b/

c/

d/

0 - 4 p.

21. Polityka to ( zaznacz poprawne odpowiedzi):

a/ sztuka rządzenia państwem

b/ całokształt poglądów na życie społeczne

c/ utrzymywanie i rozwijanie stosunków międzynarodowych

d/ ogół norm ustanowionych lub uznawanych przez państwo

0 - 2 p.

22. Dopasuj określenia do wymienionych doktryn (wpisz właściwą literę przy

odpowiedniej doktrynie):

Doktryny rewolucyjne ……..	A/ ewolucyjny sposób wprowadzania reform społecznych i politycznych
Doktryny konserwatywne ……..	B/ utrzymanie równowagi między interesami różnych grup i warstw społecznych
Doktryny reformistyczne …….	C/ konieczność dokonywania zmian przez gwałtowne obalenie porządku społecznego i politycznego
	D/ dążenie do utrzymania istniejących stosunków społecznych i politycznych

0 - 3 p.

23. Do fundamentalnych zasad współczesnej demokracji należą (zaznacz prawidłowe

odpowiedzi):

a/ suwerenność narodu

b/ suwerenność monarchy

c/ zachowanie praw mniejszości

d/ podział i równowaga władz

e/ skupienie pełni władzy w jednej instytucji

f/ konstytucjonalizm i praworządność

g/ pluralizm

h/ jednolitość

0 - 5 p.

24. Przeczytaj tekst i odpowiedz na pytania

Prawo o zgromadzeniach .

Rozdział I .Przepisy ogólne

Art. 1. 1.Każdy może korzystać z wolności pokojowego zgromadzenia się.

2.Zgromadzeniem jest zgrupowanie co najmniej 15 osób, zwołane w celu wspólnych

obrad lub w celu wspólnego wyrażenia stanowiska.

Art. 2. Wolność zgromadzenia się podlega ograniczeniom przewidzianym jedynie przez

ustawy, niezbędnym do ochrony bezpieczeństwa państwowego lub porządku

publicznego oraz ochrony zdrowia lub moralności publicznej albo praw i wolności

innych osób.

Art. 3.1.Prawo do organizowania zgromadzeń przysługuje osobom mającym pełną zdolność

do czynności prawnych , innym organizacjom , a także grupom osób(…)

Rozdział 2. Postępowanie w sprawach zgromadzeń

Art.7.1.Organizator zgromadzenie publicznego zawiadamia organ gminy w taki sposób ,aby

wiadomość o zgromadzeniu dotarła nie później niż na 3 dni, a najwcześniej 30 dni

przed datą zgromadzenia.

2.Zawiadomienie powinno zawierać następujące dane:

1/ imię , nazwisko, datę urodzenia i adres organizatora oraz nazwę i adres osoby

prawnej lub innej organizacji , jeżeli w jej imieniu organizuje on zgromadzenie,

2/ Cel i program oraz język , w którym będą porozumiewać się uczestnicy

zgromadzenia ,

3/ miejsce i datę ,godzinę rozpoczęcia, planowany czas trwania, przewidywaną liczbę

uczestników oraz projektowaną trasę przejścia, jeżeli przewiduje się zmianę

miejsca trwania zgromadzenia,

4/ określenie planowanych przez organizatora środków służących zapewnieniu

pokojowego przebiegu zgromadzenia oraz środków , o których dostarczenie

zwraca się do organu gminy.

Art.8. Organ gminy zakazuje zgromadzenia publicznego , jeżeli:

1/ jego cel lub odbycie sprzeciwiają się niniejszej ustawie lub naruszają przepisy ustaw

karnych,

2/ odbycie zgromadzenia może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi albo mieniu w

znacznych rozmiarach (…)

Art.12.1. Zgromadzenie może być rozwiązane przez przedstawiciela organu gminy, jeżeli

jego przebieg zagraża życiu lub zdrowiu albo mieniu w znacznych rozmiarach, lub

gdy narusza przepisy niniejszej ustawy albo przepisy ustaw karnych, a

przewodniczący , uprzedzony o konieczności rozwiązania zgromadzenia, wzbrania

się to uczynić.(…)

a/ Wymień czynniki, które mogą ograniczyć wolność zgromadzeń.

0 - 4 p.

b/ W jakich okolicznościach urząd gminy może zakazać zgromadzenia?

0 - 2 p

c/ Na podstawie artykułu 7 napisz wzór zawiadomienia o zgromadzeniu.

0 -11 p.

d/ Z jakich powodów zgromadzenie może zostać rozwiązane ?

0 - 3 p.

25. Wymień trzy cechy systemu totalitarnego .Każdą opisz w 2 - 3 zdaniach.

a/

b/

c/

0 - 6 p.

SKALA OCEN

Niedostateczny	0 - 34
Dopuszczający	35 - 56
Dostateczny	57 - 72
Dobry	73 - 95
Bardzo dobry	96 - 109
celujący	110 - 113

SEMESTR II

Uwaga !

Spośród podanych niżej tematów uczeń wybiera jeden i opracowuje na jego podstawie rozprawkę ( wypracowanie poprzedzone planem ) oraz rozwiązuje zadania załączonego sprawdzianu wiadomości i umiejętności obejmującego zagadnienie z zakresu modułów : „Polityka” , „Prawo”

i „Polska, Europa, świat”.

1.Dlaczego rok 1989 stał się datą przełomową w historii Europy i świata -

przedstaw i wyjaśnij swoje stanowisko.

2.Scharakteryzuj relacje między władzą ustawodawczą i wykonawczą w

III Rzeczypospolitej na tle (znanych Ci) modeli spotykanych w świecie.

3.Czy Polska powinna byłą przystępować do Unii Europejskiej - przeprowadź

analizę argumentów „za” i „przeciw”.

Kryteria oceny jak w semestrze I.

SPRAWDZIAN WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE

SEMESTR II

1.Przyporządkuj filozofa do odpowiedniego pojęcia państwa

a/ Arystoteles

b/ Św. Tomasz z Akwenu

c/ G.F. Hegel

d/ F. Nietzsche

e/ K. Marks

……………………………… - państwo powstaje na drodze naturalnego rozwoju, a

człowiek jest stworzony do życia w nim

…………………………….… - państwo jest narzędziem klasy panującej

………………………………. - państwo jest Bogiem na Ziemi, jednostka w państwie

zyskuje swą tożsamość

………………………………..- państwo jest samowystarczalną, niezależną, samorządną

społecznością, uznającą określony porządek prawny.

0 - 4p.

2.Uzupełnij tabelę :

Państwo	Forma rządów	Ustrój terytorialny	System rządów
Polska			parlamentarno-gabinetowy
Grecja	Republika
Szwecja		państwo unitarne
Niemcy
USA

0 - 12 p.

3. Zaznacz literą F zdania fałszywe ,a literą P zdania prawdziwe.

a/ Legitymizacja to proces społeczny polegający na dialogu między osobami władzy a tymi,

które mają się jej podporządkować. …….

b/ Istotą władzy legalnej jest przekonanie wynikające z tradycji, dające określonym osobom

prawo do dziedziczenia władzy, która pochodzi od Boga. …...

c/ Źródłem władzy tradycyjnej jest przekonanie , iż rządzący zdobywają i sprawują władzę

z mocy obowiązującego prawa. ……

d/ Władza charyzmatyczna jest oparta na przeświadczeniu, że sprawujący władzę nabył do

niej prawo dzięki posiadaniu wyjątkowych cech i zdolności. ….

0 - 4 p.

4.Poniższy ciąg dat odnosi się do wydarzeń związanych z historią powojenną Polski. Jaki

wspólny mianownik łączy te wydarzenia?

1952,1992,1997

0 - 1 p.

5. Wymień i wyjaśnij krótko cztery podstawowe zasady prawa konstytucyjnego.

a/

b/

c/

d/

0 - 4 p.

6.Przecztaj tekst i odpowiedz na zamieszczone niżej pytania.

Ordynacja wyborcza do Sejmu i Senatu

Rozdział 1.Przepisy wspólne

Art.1.Ustawa określa zasady i tryb zgłaszania kandydatów na posłów i kandydatów na

senatorów, przeprowadzania wyborów oraz warunki przeprowadzania wyborów do

Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, a także

zasady prowadzenia i finansowania kampanii wyborczej.

Art.2.W wyborach do Sejmu i Senatu głosować można tylko osobiście i tylko jeden raz.

Art.3.Wybory do Sejmu i Senatu odbywają się łącznie, w dniu wolnym od pracy.

Art.4.Przepisy niniejszego działu stosuje się do wyborów do Sejmu i Senatu, jeżeli przepisy

szczegółowe ustawy nie stanowią inaczej.

Art.5.Ilekroć w ustawie jest mowa o wyborach, należy przez to rozumieć wybory do Sejmu

i Senatu.

Rozdział 2. Prawa wyborcze.

Art.6.Prawo wybierania(czynne prawo wyborcze) posłów i senatorów ma każdy obywatel

Polski, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat.

Art.7.Nie mają prawa wybierania osoby:

1/pozbawione praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu,

2/ pozbawione praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu,

3/ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądu.

Art.8.1.Prawo wybieralności (bierne prawo wyborcze) przysługuje osobie mającej prawo

wybierania ,jeżeli spełnia warunki określone w przepisach szczegółowych ustawy.

2.Nie można kandydować równocześnie do Sejmu i Senatu.

Rozdział 3.Zarządzenie wyborów

Art.9.1.Wybory zarządza Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej ,w drodze postanowienia, nie

później niż na 90 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu,

wyznaczając wybory na dzień wolny od pracy, przypadający w ciągu 30 dni przed

upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu. Postanowienie Prezydenta

Rzeczypospolitej podaje się do wiadomości publicznej i ogłasza w Dzienniku Ustaw

Rzeczypospolitej Polskiej najpóźniej w 5 dniu od dnia zarządzenia wyborów.

2.W postanowieniu, o którym mowa w ust.1 ,Prezydent Rzeczypospolitej , po

zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej, określa dni , w których upływają

terminy wykonania czynności wyborczych przewidzianych w ustawie( kalendarz

wyborczy).

Art.10.W razie skrócenia kadencji Sejmu na mocy jego uchwały lub na mocy postanowienia

Prezydenta Rzeczypospolitej Prezydent zarządza wybory, wyznaczając ich datę na

dzień przypadający nie później niż w ciągu 45 dni od dnia wejście w życie uchwały

Sejmu o skróceniu swojej kadencji lub od dnia ogłoszenia postanowienia Prezydenta

Rzeczypospolitej o skróceniu kadencji Sejmu. Postanowienie Prezydenta

Rzeczypospolitej o zarządzeniu wyborów podaje się do wiadomości publicznej

i ogłasza w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej najpóźniej w 5 dniu od dnia

jego podpisania .Przepis art.9 ust.2 stosuje się odpowiedni. (….)

a/Jakie zagadnienia i zasady zostały wymienione w ordynacji wyborczej do Sejmu i Senatu?

0 - 5 p.

b/Komu przysługuje czynne i bierne prawo wyborcze?

0 - 2 p.

c/Wyjaśnij, jak zarządza się wybory w razie skrócenia kadencji Sejmu.

0 - 6 p.

d/Wyjaśnij , jak przebiega zarządzanie wyborów w drodze postanowienia.

0 - 6 p.

7. Mandat przedstawicielski niezależny oznacza ,że(zaznacz poprawną odp.) :

a/ poseł wyraża wolę narodu i ma kierować się interesami ogółu obywateli,

b/posła nie obowiązują instrukcje wyborcze,

c/wyborcy nie mogą odwołać posła lub senatora,

d/ poseł lub senator otrzymuje go niezależnie od wyników wyborów.

0 - 1 p.

8.W kolumnie „organ władzy” wpisz nazwę organów, którym przysługują kolejno

wymienione kompetencje.

Kompetencje	Organ władzy
A/ Zarządza referendum za zgodą Senatu B/ Stawia w stan oskarżenia Prezydenta Rzeczypospolitej C/ Powołuje Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego D/ Rozstrzyga spory kompetencyjne pomiędzy konstytucyjnymi organami państwa E/ Stoi na straży wolności słowa i prawa do informacji

0 - 5 p.

9.Zapoznaj się z fragmentem Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. i wykonaj

zamieszczone poniżej zadania.

Art.154.

1.Prezydent Rzeczypospolitej desygnuje Prezesa Rady Ministrów ,który proponuje skład

Rady Ministrów. Prezydent Rzeczypospolitej powołuje Prezesa Rady Ministrów wraz z

pozostałymi członkami Rady Ministrów w ciągu 14 dni od dnia pierwszego posiedzenia

Sejmu lub przyjęcia dymisji poprzedniej Rady Ministrów i odbiera przysięgę od członków

nowo powołanej Rady Ministrów.

2.Prezes Rady Ministrów ,w ciągu 14 dni od dnia powołania przez Prezydenta

Rzeczypospolitej przedstawia Sejmowi program działania Rady Ministrów z wnioskiem o

udzielenie jej wotum zaufania. Wotum zaufania Sejm uchwala bezwzględną większością

głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.

3.W razie niepowołania Rady Ministrów w trybie ust.1 lub nieudzielania jej wotum zaufania

w trybie ust.2 Sejm w ciągu 14 dni od upływu terminów określonych w ust.1 lub w ust.2

wybiera Prezesa Rady Ministrów oraz proponowanych przez niego członków Rady

Ministrów bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej

liczby posłów. Prezydent Rzeczypospolitej powołuje tak wybraną Radę Ministrów i odbiera

przysięgę od jej członków.

Art.155

1.W razie niepowołania Rady Ministrów w trybie art.154 ust.3 Prezydent Rzeczypospolitej w

ciągu 14 dni powołuje Prezesa Rady Ministrów i na jego wniosek pozostałych członków

Rady Ministrów oraz odbiera od nich przysięgę. Sejm w ciągu 14 dni od dnia powołania

Rady Ministrów przez Prezydenta Rzeczypospolitej udziela jej wotum zaufania większością

głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.

2.W razie nieudzielania Radzie Ministrów wotum zaufania w trybie określonym w ust.1,

Prezydent Rzeczypospolitej skraca kadencję Sejmu i zarządza wybory.

a/ Oblicz , jaka minimalna liczba głosów byłaby niezbędna do uchwalenia wotum zaufania

dla nowego rządu , w trybie przewidzianym w art.154 ust.2 Konstytucji, jeśli w głosowaniu

wzięłaby udział dokładnie połowa ustawowej liczby posłów.

0 - 1 p.

b/ Podaj , kto decyduje o składzie Rady Ministrów. Wskaż odpowiedni artykuł Konstytucji.

0 - 1 p.

c/ Na podstawie przytoczonego fragmentu Konstytucji wskaż trzy sytuacje , które muszą

kolejno zaistnieć, by Prezydent był zobowiązany skrócić kadencję Sejmu i zarządzić nowe

wybory.

1.

2.

3.

0 - 3 p.

10.Uzupełnij tabelę ,wpisując na podstawie Konstytucji R.P. po jednym przykładzie

kompetencji Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (w stosunku do wymienionego

organu)

Parlament
Rada Ministrów
Władza sądownicza

0 - 3 p.

11.Wyjaśnij krótko wymienione niżej zasady działania wymiaru sprawiedliwości w

Polsce.

a/zasada instancyjności

b/zasada kolegialności

c/zasada jawności

0 - 3 p.

12.Kandydujesz na funkcję prezydenta miasta wojewódzkiego .Napisz krótki program

polityczny dla swojego regionu w zakresie zadań administracji samorządowej( wpisz

w odpowiednie rubryki po jednym zadaniu) .

problem	Zadania gminy	Zadania powiatu	Zadania samorządu wojewódzkiego
Edukacja
Pomoc społeczna
Kultura
Bezpieczeństwo

0 - 12 p.

13.Organem nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego jest (zaznacz

poprawne odpowiedzi)

a/ Sejm

b/ Prezes Rady Ministrów

c/ Wojewoda

d/ Regionalna Izba Obrachunkowa

e/ Prezydent

0 - 3 p.

14.Przedczytaj tekst i wykonaj poniższe zadania.

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny

Rozdział 1.Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnej

Art.8.1.Każdy człowiek od chwili urodzenia ma zdolność prawną.

Art.9.W razie urodzenia się dziecka , domniemywa się ,że przyszło ono na świat żywe.

Art.10.1.Pełnoletnim jest, kto ukończył lat osiemnaście.

2.Przez zawarcie małżeństwa małoletni uzyskuje pełnoletność. Nie traci jej w razie

unieważnienia małżeństwa.

Art.11.Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności.

Art.12.Nie mają zdolności do czynności prawnych osoby , które nie ukończyły lat

trzynastu, oraz osoby ubezwłasnowolnione.

Art.13.1.Osoba, która ukończyła lat trzynaście, może być ubezwłasnowolniona całkowicie,

jeżeli wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju

zaburzeń psychicznych, a w szczególności pijaństwa lub narkomanii, nie jest w

stanie kierować swym postępowaniem.

2.Dla ubezwłasnowolnionego całkowicie ustanawia się opiekę , chyba że pozostaje on

jeszcze pod władzą rodzicielską.(…)

Art. 15.Ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają małoletni, którzy ukończyli lat

trzynaście oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo.

Art.16.1.Osoba pełnoletnia może być ubezwłasnowolniona częściowo z powodu choroby

psychicznej ,niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych,

w szczególności pijaństwa lub narkomanii, jeżeli stan tej osoby nie uzasadnia

ubezwłasnowolnienia całkowitego, lecz potrzebna jest pomoc do prowadzenia jej

spraw.

2.Dla osoby ubezwłasnowolnionej częściowo ustanawia się kuratelę.

a/ Od którego momentu człowiek posiada zdolność prawną?

0 - 1 p.

b/ Kiedy nabywa się zdolność do czynności prawnych?

0 - 1 p.

c/ Kto posiada ograniczoną zdolność do czynności prawnych?

0 - 2 p.

d/ Wymień przypadki, kiedy osoba, która ukończyła trzynaście lat, może być

ubezwłasnowolniona

0 - 3 p.

e/ Wskaż różnicę między ubezwłasnowolnieniem całkowitym a częściowym.

0 - 1 p.

15.Przyporządkuj podanym sytuacjom odpowiednie gałęzie prawa.

a/ sąsiad nie oddał pieniędzy 1. prawo konstytucyjne

b/ wspólnik ukradł pieniądze spółki handlowej 2. prawo administracyjne

c/ zmieniono tryb powoływania rządu 3. prawo cywilne

d/ urzędnik nie poinformował interesanta 4. prawo rolne

o przysługujących mu uprawnieniach 5.prawo karne

0 - 4 p.

16.Dopasuj do podanych funkcji prawa właściwe zadania(wpisz odpowiednią literę przy

właściwej funkcji prawa )

1/funkcja regulacyjna ……	A/utrzymanie ciągłości historycznej narodu
2/funkcja wychowawcza ……	B/wymierzanie kar za przestępstwa
3/funkcja dystrybucyjna ……	C/utrwalanie ładu społecznego
4/funkcja represyjna …….	D/rozdział dóbr społecznych
	E/kształtowanie pozytywnych zachowań

0 - 4 p.

17.Tremin „vacatio legis” oznacza (zaznacz poprawną odp.) :

a/ język aktów prawnych

b/ okres między datą ogłoszenia aktu normatywnego a dniem jego wejścia w życie

c/ wprowadzenie aktu prawnego w życie tuż po jego ogłoszeniu

0 - 1 p.

18.Przyporządkuj sposobom pojmowania prawa właściwe im charakterystyczne

twierdzenia.

Sposoby pojmowania prawa	Twierdzenia
a/ prawo boskie	1.Godność osoby ludzkiej jest niezbywalna
b/ prawo człowieka	2.Posłuszeństwo władzy jest podstawą prawa
c/ prawo pozytywne	3.Nie można w parlamencie zmieniać praw natury o niezmiennej treści
	4.Prawo obowiązuje wszystkich bez względu na ich światopogląd

a - , b - , c -

0 - 3 p.

19.Uzupełnij tabelę dotyczącą praw człowieka

Dokument	organizacja	rok uchwalenia	generacja praw człowieka
Międzynarodowy Pakt Praw Osobistych i Politycznych	ONZ
	Rada Europy		Pierwsza

0 - 4 p.

20.Zaznacz literą F zdania fałszywe, a literą P zdania prawdziwe.

a/ Na podstawie przepisów Europejskiej konwencji praw człowieka powołano Unijny

trybunał Praw Człowieka ……..

b/ Zakres ochrony praw człowieka w Unii Europejskiej określają traktaty wspólnotowe. …….

c/ Każdy obywatel Unii ma czynne i bierne prawo wyborcze do Parlamentu Europejskiego.

d/ Skargi i petycje dotyczące nieprzestrzegania praw przysługujących obywatelom Unii mogą

być kierowane do Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich. …..

0 - 4 p.

21.Przyporządkuj kompetencje do organu Unii Europejskiej.

a/ określa główne kierunki polityki UE

b/ współtworzy prawo i kontroluje budżet UE

c/ posiada inicjatywę prawodawczą ,reprezentuje UE na zewnątrz

d/ organ doradczy w sprawach polityki regionalnej

e/ opracowuje ustawodawstwo i koordynuje politykę poszczególnych państw

1. Rada Unii Europejskiej

2. Komisja Europejska

3. Rada Europejska

4. Parlament Europejski

1 - , 2 - , 3 - , 4 -

0 - 4 p.

22.Wymień trzy filary współpracy Unii Europejskiej

a/

b/

c/

0 - 3 p.

23.Uzupełnij tabelę przedstawiającą rozwój integracji europejskiej.

rok	Wydarzenie kształtujące integrację europejską
	Utworzenie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali
1957
	Porozumienie z Schengen
1992
	Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej

0 - 5 p.

24.Grupa Wyszehradzka skupia następujące państwa(zaznacz poprawne odpowiedzi).

a/ Polskę

b/ Francję

c/ Austrię

d/ Czechy

e/ Węgry

f/ Słowację

0 - 4 p.

25.Popieranie nowych idei współpracy regionalnej państw bałtyckich jest celem (

zaznacz poprawną odp.):

a/ Inicjatywy Środkowoeuropejskiej

b/ Rady Państw Morza Bałtyckiego

c/ Trójkąta Weimarskiego

0 - 1 p.

26.Do głównych warunków, które postawiono państwom kandydującym do Unii

Europejskiej należały (zaznacz poprawne odpowiedzi) .

a/ stabilność instytucji gwarantujących demokrację

b/ wysoki poziom kultury masowej

c/ funkcjonowanie gospodarki rynkowej

d/ zdolność do sprostania warunkom konkurencji i siłom rynkowym w Unii

e/ zdolność przyjęcia wszystkich zobowiązań wynikających z członkostwa

0 - 4 p.

27.Najwyższą władzą wojskową w NATO jest (zaznacz poprawną odp. ):

a/ Rada Północnoatlantycka

b/ Komitet Wojskowy

c/ Międzynarodowy Sztab Wojskowy

0 - 1 p.

28.Podane wydarzenia uporządkuj w kolejności chronologicznej rozpoczynając od

najwcześniejszego.

a/ rozwiązanie ZSRR

b/ porozumienie miedzy konstytucyjnymi władzami a opozycją w Polsce( tzw. okrągły stół)

c/ wstąpienie Polski, Czech i Węgier do NATO

d/ obalenie muru berlińskiego

e/ wstąpienie Polski i 9 innych krajów Europy Środkowo - Wschodniej i Południowej do Unii

Europejskiej

1.

2.

3.

4.

5.

0 - 5 p.

SKALA OCEN

Niedostateczny	0 - 40
Dopuszczający	41 - 65
Dostateczny	66 - 85
Dobry	86 - 110
Bardzo dobry	111 - 126
Celujący	127 - 131

Prace kontrolne

Pisząc rozprawkę zwróć uwagę na:

1.Zaplanowanie pracy

2.Zachowanie proporcji: wstęp - rozwinięcie - zakończenie

3.Zgodność z tematem

4.Korzystanie z różnych źródeł informacji

5.Ujęcie wszystkich niezbędnych elementów

6.Poprawne posługiwanie się terminologią przedmiotową

7.Uzasadnienie sądów i opinii

8.Poprawność językową i graficzną

9.Podanie bibliografii (koniecznie !).

4

---