Witold Kurnatowski dr n. med.

OPARZENIA - PIERWSZA POMOC

Gwałtowny rozwój motoryzacji w ostatnich latach, oraz przemysłu, mechanizacji życia codziennego oraz coraz bardziej powszechne stosowanie energii elektrycznej powodują, że liczba oparzeń w Polsce z roku na rok stale wzrasta.

Nie wszyscy natomiast wiedzą, że każdego roku tylko 5% oparzonych, czyli około 25.000 chorych, z czego prawie połowę tej liczby stanowią dzieci - wymaga leczenia szpitalnego. Pozostałe 95% , czyli około 475.000 oparzonych - każdego roku leczonych jest w lecznictwie otwartym przez lekarzy mających na ogół małe doświadczenie w leczeniu oparzeń.

Również nie wszyscy chcą wiedzieć, że w szpitalach oraz przychodniach naszego kraju są oni leczeni metodami i w warunkach odbiegających od standardów europejskich oraz współczesnej wiedzy w tym zakresie.

Z tych względów celowe jest upowszechnianie zasad prawidłowego postępowania w przypadkach oparzeń, począwszy od chwili wypadku, aż do przekazania poszkodowanego pod opiekę fachowego personelu medycznego, oraz informacja o dostępnych i przeznaczonych do miejscowego leczenia ran oparzeniowych lekach z wyboru.

Warto natomiast wiedzieć, że w 90% oparzeniom można zapobiec.

W krajach, w których podjęto akcje systematycznego uświadamiania społeczeństwa przez mass-media, a zwłaszcza w TV - o przyczynach i skutkach oparzeń, dał zauważyć się nie tylko natychmiastowy spadek liczby oparzonych chorych, ale również wcześniejsze - bo następujące bezpośrednio po wypadku - udzielanie im właściwej pomocy lekarskiej.

Przyczyniło się to również w znacznej mierze do zmniejszenia liczby zgonów spowodowanych oparzeniami skóry oraz do skrócenia czasu leczenia tych chorych.

Wielu wypadkom - zwłaszcza u dzieci - nie tylko można, ale należy zapobiegać.

W tym celu najbliższe otoczenie: rodzice, starsze rodzeństwo, oraz otoczenie dziecka, nauczyciele i wychowawcy muszą uświadamiać dzieciom i młodzieży przyczyny powszechnie występujących oparzeń.

Jednocześnie z otoczenia dzieci należy usunąć źródła potencjalnego zagrożenia.

Główne przyczyny oparzeń u dzieci:

- gorące płyny (woda w naczyniach - zwłaszcza szklanych, w tym również w termosach),

mleko, herbata, zupa, woda przygotowana do kąpieli,

- gorące lub nagrzane przedmioty powszechnego użytku: żelazko, kuchenka elektryczna,

grzałka do gotowania wody, metalowe naczynia kuchenne,

- otwarty ogień (płomień kuchni gazowej czy węglowej, ognisko itp.),

- substancje chemiczne (kwasy i ługi, środki odkażające - przechowywane w niewłaściwym, a

jednocześnie dostępnym dla dzieci miejscu),

- zabawy dorosłych oraz dzieci przy ognisku, zabawy z zapałkami, "zimnymi ogniami" i petardami

w okresie Bożego Narodzenia, Nowego Roku, czy przy "okazji" Wielkiej Nocy...

- okoliczności podczas których dzieci mają dostęp do zapalonych świec, np.: na choince, jak

również podczas uroczystości religijnych, kiedy to dzieci, a zwłaszcza dziewczynki z

rozpuszczonymi długimi włosami, ubrane w nylonowe białe, długie suknie, przejęte

uroczystością i stłoczone na małej przestrzeni - trzymają w rękach zapalone świece,

- zabawy z przewodami elektrycznymi oraz urządzeniami elektrycznymi będącymi pod napięciem.

Wypadkom ulegają najczęściej małe dzieci w wieku od 1 do 6 lat.

Wśród młodszych dzieci, aż 50% wszystkich oparzeń ma miejsce w domu rodzinnym: w kuchni oraz w pomieszczeniach przeznaczonych do spożywania posiłków i „pod okiem” starszego wiekiem otoczenia.

Ażeby podobnym wypadkom zapobiec, należy już tak wcześnie, jak jest to tylko możliwe, uświadamiać dzieciom niebezpieczeństwa związane z gorącą wodą i gorącymi pokarmami, gorącymi przedmiotami, płomieniem, elektrycznością czy parzącymi środkami chemicznymi.

Starsze dzieci należy przestrzegać przed niebezpieczeństwami, jakie mogą być spowodowane przez zabawę z: zapałkami, płomieniem ( w połączeniu z benzyną, gazem lub innymi środkami łatwopalnymi), elektrycznością, gorącą wodą, czy z płonącymi lub rozgrzanymi przedmiotami i metalami.

Oparzenia skóry, czyli skutek szkodliwego na nią działania: energii cieplnej, elektrycznej, słonecznej, promienistej lub czynników chemicznych (kwasów i zasad), znane jest prawie każdemu, natomiast poglądy na temat udzielania pierwszej pomocy w takich przypadkach są często diametralnie różne, a co najważniejsze - to nie zawsze słuszne, a udzielana pomoc nie zawsze skuteczna.

Pierwsza pomoc w przypadku oparzenia.

1. Przy oparzeniach spowodowanych działaniem ciepła należy:

- odizolować ofiarę od źródła wypadku, a palące się ubranie ugasić wodą lub zawinąć w mokry koc,

ułatwiający ugaszenie płomienia,

- usunąć ubranie nasiąknięte gorącym płynem,

- w przypadku zatrzymania oddechu i czynności serca - przystąpić bezzwłocznie do sztucznego

oddychania (usta-usta) i pośredniego masażu serca,

- bezpośrednio po wypadku oparzone okolice ochłodzić zimną wodą, aż do złagodzenia lub

ustąpienia piekącego bólu ( przez czas około 10 - 15 minut),

- przy oparzeniach kończyn górnych, należy bezzwłocznie usunąć z palców oraz z przedramion:

pierścionki i obrączki oraz wszelkiego rodzaju bransolety i zegarki,

- po wykonaniu powyższych czynności, rany oparzeniowe osłonić jałowymi opatrunkami lub owinąć

całego oparzonego w czyste, suche prześcieradło i dodatkowo okryć kocem,

- przytomnemu oparzonemu można podawać w tym okresie do picia małymi porcjami wodę (z

dodatkiem 1 łyżeczki cukru + 1/2 łyżeczki soli na szklankę wody) , lub lekko osłodzoną herbatę.

Uwaga:

- stosowanie na powierzchnie ran oparzeniowych: różnych maści - poza FLAMMACERIUM lub

ARGOSULFAN - w kremie, w tym maści silikonowych, oleju, przysypek, barwników lub innych środków - jest niedozwolone!

- oparzonego chorego należy jak najszybciej przewieźć do najbliższego szpitala!

2. Przy oparzeniach chemicznych należy:

- ubranie nasiąknięte środkiem chemicznym natychmiast usunąć razem z bielizną osobistą, butami

czy skarpetami,

- z powierzchni skóry zmyć jak najszybciej środek chemiczny pod bieżącą wodą.

- po wykonaniu tych czynności poszkodowanego należy przewieźć do najbliższego szpitala.

3. W oparzeniach oczu spowodowanych działaniem ciepła lub czynników chemicznych należy:

- przepłukać gałki oczne oraz spojówki dużą ilością czystej, chłodnej wody, a poszkodowanego

dostarczyć możliwie szybko do lekarza.

4. W oparzeniach spowodowanych elektrycznością należy:

- wyłączyć dopływ prądu elektrycznego lub odciągnąć porażonego od źródła prądu w bezpieczne

miejsce,

- w przypadku porażenia oddechu i zatrzymania czynności serca, należy bezzwłocznie rozpocząć

sztuczne oddychanie metodą "usta-usta" i stosować jednocześnie masaż serca.

Uwaga:

- Udzielając pomocy należy pamiętać o zachowaniu ostrożności i zabezpieczeniu się przed się przed

porażeniem prądem z tego samego lub z innego źródła.

- Porażonego prądem elektrycznym należy jak najszybciej przewieźć do najbliższego szpitala!

Pamiętaj, że:

w 90% istnieje możliwość zapobieżenia wypadkom oparzeń !

WIELE ZALEŻY OD CIEBIE !!

Uwaga:

Po dostarczeniu oparzonego do lekarza wszystkie rany należy opatrzyć lekiem ARGOSULFAN lub FLAMMACERIUM w kremie, które są lekami z wyboru w leczeniu wszelkiego rodzaju ran oparzeniowych skóry.

ARGOSULFAN lub FLAMMACERIUM przyśpieszają gojenie ran oparzeniowych, skutecznie likwidują ból oraz pieczenie w ranie zabezpieczając je przed zakażeniem, a codzienne zmiany opatrunków są bezbolesne.

Azotan ceru zawarty w kremie FLAMMACERIUM dodatkowo neutralizuje powstałe w uszkodzonych ciepłem tkankach toksyny oparzeniowe przez co zapobiega rozwinięciu się, lub łagodzi przebieg choroby oparzeniowej.

Odpowiednie podłożą zapewniają działanie kojące oraz dobrą tolerancję tych leków.

Zarówno ARGOSULFAN jak i FLAMMACERIUM nie brudzą skóry, bielizny, sprzętów ani pomieszczeń szpitalnych.

3

---