Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna w Warszawie

Laboratorium Elektroniki

Ćwiczenie nr 3

BADANIE TYRYSTORA I TRIAKA

Do użytku wewnętrznego

Warszawa 2005

A. Cel ćwiczenia.

• Zapoznanie się z właściwościami tyrystora, jego charakterystykami i parametrami

• Zapoznanie się z właściwościami triaka, jego charakterystykami i parametrami

• Praktyczne zastosowanie tyrystora i triaka

B. Część pomiarowa.

1) Zdejmowanie charakterystyki tyrystora.

W celu zdjęcia charakterystyki tyrystora należy skorzystać z układu jak na rys. 1.

Rys. 1. Układ do zdejmowania charakterystyki tyrystora.

Oscyloskop należy ustawić według zaleceń prowadzącego.

Zdejmij i wykreśl charakterystyki:

• U_GT = f(θ),

• U_D = f(θ),

• P_D = f(θ),

• P_RM = f(θ),

przeprowadzając pomiary dla wartości kąta co 12° w zakresie od 0 do
.

Regulację kąta dokonujemy potencjometrem R₂.

θ	96°	84°	72°	60°	48°	36°	24°	12°	0°
UGT [V] skut.
U­D [V] skut.
U­RM [V]
IRM [A]
P­D [W]
PRM [W]

Narysuj oscylogram przełączania tyrystora dla:

1. kąta θ = 24°

2. kąta θ = 48°

3. kąta θ = 84°

2) Zdejmowanie charakterystyki triaka.

W celu zdjęcia charakterystyki tyrystora należy skorzystać z układu jak na rys. 2.

Rys. 2. Układ do zdejmowania charakterystyki triaka.

Oscyloskop należy ustawić według zaleceń prowadzącego.

Przełącz triaka regulując R2.

Narysuj oscylogram przełączania triaka dla:

a) kąta Θ= 72^0,

b) kąta Θ= 36^0,

c) kąta Θ= 12^0,

Wykreśl charakterystyki:

• U_GT = f(Θ₁),

• U_D = U_D1 + U_D2 = f(Θ₁),

• U_D = U_D1 + U_D2 = f(Θ₂),

• P_D = P_D1 + P_D2 = f(Θ₁),

• P_RM = P_RM1 + P_RM2 = f(Θ₁).

Θ2	72^0	60^0	48^0	36^0	24^0	12^0	0^0
UGT1
UD2
URM2
Θ1
UD1
URM1

Przy załączonym triaku wciśnij przycisk S1. Opisz co zaobserwowałeś, wyciągnij wnioski.

3) Ściemniacz dotykowy.

Zestaw układ jak na rys. 3.

Rys. 3. Wykorzystanie triaka w ściemniaczu dotykowym.

a) Dotknij krótko powierzchnię stykową (sensory 1 i 2). Co zaobserwowałeś ?

Dotknij kilka razy powierzchnię stykową (1 i 2), obserwując odpowiedź na żarówce i oscyloskopie. Opisz jak zmienia się kąt Θ.

b) Przyłóż swój palec do powierzchni stykowej (1 lub 2) i spróbuj określić czas (używając sekundnika swego zegarka), jaki jest potrzebny, by kąt Θ zmienił swoją wartość od najmniejszej Θ_min do największej Θ_max. Powtórz ten pomiar kilkakrotnie i wyciągnij średnią.

c) Ustaw kąt Θ = 90⁰. Wyłącz regulator światła, a następnie włącz. Powtórz eksperyment dla Θ= 45⁰ i Θ=135⁰. Co zaobserwowałeś.

C. Wyposażenie.

Elementy układu:

Rezystor R_M = 10 Ω...............................szt. 1

Rezystor R₁ = 100 Ω..............................szt. 1

Rezystor R₃ = 220 Ω..............................szt. 1

Potencjometr R₂ = 10 kΩ.......................szt. 1

Dioda D₁ 1N4007...................................szt. 1

Tyrystor BTP10/1000.............................szt. 1

Triak KT207/600............................... ....szt. 1

Żarówka Ż₁ 24V/3W.......................... ....szt. 1

Żarówka Ż₂ 12V/2W...................... ........szt. 1

Wyłącznik S₁...........................................szt. 1

Generator przebiegów prostokątnych

z czujnikiem dotykowym.......................szt. 1

Sprzęt pomiarowy:

Cyfrowy miernik uniwersalny................szt. 3

Oscyloskop dwukanałowy......................szt. 1

Źródło zasilania:

Zasilacz prądu przemiennego 24V~ .......szt. 1

Zasilacz 12 V₌ .........................................szt. 1

Akcesoria:

Płyta montażowa.....................................szt. 2

Komplet przewodów...............................szt. 1

Widok płyty montażowej do badania triaka

Widok płyty montażowej do badania tyrystora

5

5

R₁

D₁

Ż₁

24 V~

U

R₂

S₁

V

U_GT

Y1

Y2

BTP10/1000

R_M

24 V~

Ż₁

Y1

Y2

R_M

U

U_GT

V

S₁

R₂

R₁

KT207/600

KT207/600

Ż₂

Y2

Y1

U

12 V~

1

2

U

U_D

U_RM