Zachodniopomorski
Uniwersytet
Technologiczny w Szczecinie
studia podyplomowe
Wycena Nieruchomości
Nazwa modułu: Wycena nieruchomości rolnych, kultur roślin wieloletnich, stawów i nieruchomości leśnych.
Wykładowca: dr inż. Władysław Górka
Szczecin, 2011 r.
Program zajęć z modułu: Wycena nieruchomości rolnych, kultur roślin wieloletnich, stawów i nieruchomości leśnych.
Uwarunkowania prawne i metodologia wyceny
Ustawa z dnia 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U z 2010 r., nr 102, poz. 651 - tekst jednolity z późn. zm.).
Ustawa z dnia 19.10.1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz. U z 2007., nr 231, poz. 700 ).
Ustawa z dnia 03.02.1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U z 2004 r., nr 121, poz. 1266 - z późn. zm).
Ustawa z dnia 25.06.2009 r. o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U z 2009 r. nr 115, poz. 967).
Ustawa z dnia 15.11.1984 r. o podatku rolnym (Dz. U z 2006 r., nr 136, poz. 969 tekst jednolity z późn. zm).
Ustawa z dnia 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U z 2009 r., nr 97, poz. 800).
Ustawa z dnia 18.07.2001 r. prawo wodne (Dz. U z 2005 r., nr 239, poz. 2019).
Ustawa z dnia 11.04.2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz. U z 2010 r., nr 217, poz. 1427).
Ustawa z dnia 28.09.1991 r., o lasach (Dz. U z 2011 r., nr 34, poz. 170).
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21.09.2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (Dz. U z 2004 r., nr 207,
poz. 2109).
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 10.12.2001 r., (Dz. U. Nr. 143, poz. 1614) w sprawie zaliczenia gmin oraz miast do jednego czterech okręgów podatkowych.
Powszechne Krajowe Zasady Wyceny (PKZW):
Krajowe Standardy Wyceny - Podstawowe (KSWP)
Krajowe Standardy Wyceny - Specjalistyczne (KSWS)
Noty Interpretacyjne
Standard V. 4 Wycena nieruchomości rolnych PFSRM, Warszawa, 2004 r. obecnie tymczasowa nota interpretacyjna.
Standard V. 6 Wycena nieruchomości leśnych i zadrzewionych PFSRM, Warszawa, 2004 r. obecnie tymczasowa nota interpretacyjna.
Zeszyty Metodyczne.
Wybrane przykłady literatury specjalistycznej:
Leksykon rzeczoznawcy majątkowego, Wydaw. PFSRM, Warszawa 2004
Cymerman R., Hopfer A.: Systemy, zasady i procedury wyceny nieruchomości - wydanie II poprawione i uzupełnione. Wydaw. PFSRM, Warszawa 2010 r.
Dydenko J.: Szacowanie nieruchomości, Dom Wydawniczy ABC (www.profinfo.pl), Kraków 2006
Cymerman R., Kurowska K., Kowalczyk C.: Wyłączanie gruntów rolnych i leśnych z produkcji, Wydaw. EDUCATERRA, Olsztyn 2000
Turkowski K.: Wycena wód i gruntów pod wodami, Wydaw. EDUCATERRA, Olsztyn 2003
Nowak A.: Wycena nieruchomości leśnych, Wydaw. EDUCATERRA, Olsztyn 2005
Cymerman R.,: Podstawy rolnictwa i wyceny nieruchomości rolnych Wydaw. EDUCATERRA, Olsztyn 2011
Konowalczuk J., Kurowska T., Ostrowski L., Urbańczyk K.: Wycena nieruchomości rolnych, Wydaw. PFSRM, Warszawa 2002
Zmarlicki K.: Szacowanie wartości roślin sadowniczych na plantacjach towarowych, oraz upraw ogrodniczych (w ogrodach działkowych i przydomowych przy ustalaniu odszkodowania za wywłaszczenie, Wydaw. PFSRM, Warszawa 2010
Kalkulacje rolnicze, Wydaw. Zachodniopomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach - Dział Ekonomiki (publikowane 2 razy w roku)
Najczęściej spotykane cele wyceny
Do najczęściej spotykanych celów wyceny nieruchomości rolnych zaliczyć należy:
ustalenia ceny wywoławczej przy sprzedaży,
ustalenia ceny sprzedaży dzierżawcy (najemcy),
aktualizacji opłat za użytkowania wieczyste,
obliczenia należności za wyłączenie gruntu rolnego (leśnego) z produkcji,
określenie wartości rynkowej służebności przesyłu w celu ustalenia wynagrodzenia z tytułu ustanowienia tej służebności.
obliczenia odszkodowania za szkody różne np. spowodowane budową infrastruktury podziemnej lub naziemnej,
ustalenia wielkości zabezpieczenia kredytu,
ustalenia wielkości opłaty skarbowej (podatku od spadku
i darowizn lub czynności cywilnoprawnych),
ustalenia wysokości ubezpieczenia nieruchomości,
obliczenia kwoty należnej za przekazanie gospodarstwa rolnego na rzecz Skarbu Państwa w zamian za emeryturę (lub rentę),
rozliczenia poniesionych nakładów,
odszkodowanie związane z ochroną przyrody i szkodami spowodowanymi przez zwierzynę łowną,
oszacowanie produkcji w toku np. do celów określenia wysokości poniesionych nakładów lub rozliczeń między wspólnikami w okresie trwania wegetacji.
zaliczenia mienia pozostawionego za granicą na poczet nabywanych nieruchomości.
Przykłady wyceny
Przykład I - Wycena gruntu rolnego w podejściu mieszanym, metodą wskaźników szacunkowych gruntu.
Przykład II - Wycena gruntu rolnego w podejściu porównawczym metodą porównywania parami.
Przykład III - Podejście dochodowe, metoda inwestycyjna.
Przykład IV - Odszkodowanie za nasadzenia sadownicze przy wywłaszczeniu
Przykład V - Wycena drzewostanów leśnych
Przykład VI - Wycena gruntu leśnego
Przykład VII - Wycena pojedynczego drzewa
4.8. Przykład VIII - Określenie wartości stawów rybnych w podejściu dochodowym metodą zysków, techniką kapitalizacji prostej
Zestawienie podejść, metod i technik stosowanych
przy wycenie nieruchomości
Podejście porównawcze |
Podejście dochodowe |
Podejście mieszane |
Podejście kosztowe |
|||
Metody |
Metody |
Techniki |
Metody |
Techniki |
Metody |
Techniki |
1. Porównywania parami |
1. Inwestycyjna |
a) Kapitalizacji prostej |
1. Pozostałościowa |
- |
1. Kosztów odtworzenia |
a) Szczegółowa |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
b) Elementów scalonych |
|
|
b) Dyskontowania strumieni dochodów |
|
|
|
|
2. Korygowania ceny średniej |
|
|
2. Kosztów likwidacji |
a) Szczegółowa |
|
c) Wskaźnikowa |
|
|
|
|
|
|
|
|
2. Zysków |
a) Kapitalizacji prostej |
|
b) Elementów scalonych |
2. Kosztów zastąpienia |
a) Szczegółowa |
|
|
|
|
c) Wskaźnikowa |
|
|
3. Analizy statystycznej rynku |
|
|
3. Wskaźników szacunkowych gruntu |
- |
|
b) Elementów scalonych |
Przykład I - Wycena gruntu rolnego w podejściu mieszanym, metodą wskaźników szacunkowych gruntu
Charakterystyka metody
Metodę wskaźników szacunkowych gruntu stosuje się przy określaniu wartości nieruchomości przeznaczonych w planach miejscowych na cele rolne, w przypadku braku transakcji rynkowych jak też danych o wysokości stawek rynkowych czynszów dzierżawy. Zalecana jest dla działek o obszarze do 1 ha, przy określaniu wartości nieruchomości dla celów wynikających z ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, jako podstawa ustalenia opłaty z tytułu przekazania gruntów w trwały zarząd. Przy zastosowaniu tej metody, wartość gruntu określa się jako iloczyn wskaźnika szacunkowego 1 ha gruntu i ceny 1 decytony ziarna żyta, według wzoru:
Wg = Σ P x Ns x C x Wk
gdzie:
Wg - wartość gruntu rolnego,
P - powierzchnia użytków gruntowych w poszczególnych klasach bonitacyjnych w ha,
Ns - wskaźnik szacunkowy gruntu wyrażony w dt ziarna żyta,
C - cena 1 dt ziarna żyta,
Wk - współczynniki korygujące.
Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z 21.09.2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (Dz. U. nr 207, poz. 2109):
§ 18 ust. 3: Cenę ziarna żyta przyjmuje się z rynku lokalnego.
§ 18 ust 4: Klasy gruntów przyjmuje się według danych z katastru nieruchomości.
Okręg podatkowy przyjmuje się według przepisów o podatku rolnym.
§ 18 ust 5: Wskaźniki szacunkowe gruntów, w zależności od klasy gruntu i okręgu podatkowego, określa załącznik do Rozporządzenia.
§ 19 ust. 1: Przy stosowaniu metody wskaźników szacunkowych gruntów uwzględnia się następujące poszczególne cechy w odniesieniu do nieruchomości przeznaczonych na cele rolne - położenie w stosunku do głównych dróg, jakość dróg dojazdowych, zagrożenie erozją, trudność uprawy, kulturę rolną, wielkość zanieczyszczeń środowiska, strukturę użytków gruntowych, występowanie urządzeń melioracyjnych, występowanie infrastruktury utrudniającej agrotechnikę;
Przykład:
Oblicz wartość gruntu działki rolnej o powierzchni 57,8888 ha, położonej w I okręgu podatkowym.
Rozwiązanie:
Klasa gruntu |
R III a |
R V |
Ł IV |
Lz IV |
S - R II |
B - R IV |
Powierzchnia [ha] |
37,5885 |
3,2758 |
12,1010 |
0,9980 |
2,5050 |
1,4205 |
Wskaźnik szacunkowy gruntu [dt/ha] |
118 |
35 |
67 |
30 |
132 |
145 |
Cena żyta [zł/dt] |
30,00 |
Wg dla klasy R - III a = 37,5885 ha x 118 dt/ha x 30,00 zł/dt = 133.063,00 zł
Wg dla klasy R - V = 3,2758 ha x 35 dt/ha x 30,00 zł/dt = 3.440,00 zł
Wg dla klasy Ł - IV = 12,1010 ha x 67 dt/ha x 30,00 zł/dt = 24.323,00 zł
Wg dla klasy Lz - IV = 0,9980 ha x 30 dt/ha x 30,00 zł/dt = 898,00 zł
Wg dla klasy S-R-II = 2,5050 ha x 132 dt/ha x 30,00 zł/dt = 9.920,00 zł
Wg dla klasy B-R-IV = 1,4205 ha x 145 dt/ha x 30,00 zł/dt = 6.180,00 zł
RAZEM = 177.823,00 zł
Zadanie 1: Stosując podejście mieszane, metodę wskaźników szacunkowych gruntu, oblicz wartość gruntu działki rolnej o następujących użytkach rolnych, klasach bonitacyjnych
i powierzchniach:
Okręg podatkowy ………
Cena 1 dt żyta z rynku lokalnego…….… zł
Klasa gruntu |
R II |
Ps III |
S - R IV b |
B - Ps V |
Ws* |
Lz |
Razem |
Powierzchnia [ha] |
15,8385 |
29,3281 |
7,7619 |
0,6987 |
2,3698 |
2,5467 |
58,5437 |
Wskaźnik szacunkowy gruntu [dt/ha] |
|
|
|
|
|
|
X |
Cena ziarna żyta [zł/dt] |
|
||||||
Wartość gruntu w klasach bonitacyjnych |
|
|
|
|
|
|
|
* jezioro
Wartość 1 ha gruntu = ……………zł / 58,5437 ha = …………… zł/ha
Wartość gruntu rolnego skorygowana o wskaźnik uwzględniający cechy gruntu
z § 19 ust. 1 Rozporządzenia:…………………………………………………………
Zadanie 2: Przelicz hektary fizyczne [ha] na hektary przeliczeniowe [HP].
Klasa gruntu |
R III a |
R V |
Ps IV |
Ł II |
S - R II |
Ws* |
Razem |
Powierzchnia [ha] |
16,4259 |
13,2658 |
2,5879 |
3,5687 |
4,5698 |
2,3698 |
42,7879 |
Wskaźnik przeliczeniowy dla danej klasy |
|
|
|
|
|
|
X |
Ilość HP |
|
|
|
|
|
|
|
*staw zarybiony trocią
** zgodnie z ustawą o podatku rolnym (art. 12.1.) zwalnia się z podatku rolnego użytki rolne klasy V, VI i VIz oraz grunty zadrzewione i zalesione ustanowione na użytkach rolnych
Oblicz należny podatek rolny stanowiący równowartość 2,5 dt ziarna żyta za 1 HP przy cenie
30 zł/dt uchwalonej przez Radę Gminy.
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Wskaźniki szacunkowe gruntów — zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów
z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (Dz. U. nr 207, poz. 2109).
1. Wskaźniki szacunkowe gruntów ornych oraz łąk i pastwisk trwałych:
A) dla gruntu ornego:
Okręg podatkowy |
Wskaźniki szacunkowe w decytonach ziarna żyta z 1 ha gruntów ornych Klasy gruntów: |
||||||||
|
I |
II |
IIIa |
IIIb |
IVa |
IVb |
V |
VI |
VIz |
I |
145 |
132 |
118 |
100 |
80 |
60 |
35 |
15 |
8 |
II |
126 |
115 |
103 |
86 |
70 |
52 |
30 |
12 |
5 |
III |
110 |
100 |
90 |
75 |
60 |
45 |
25 |
10 |
1 |
IV |
94 |
85 |
76 |
64 |
50 |
38 |
20 |
6 |
1 |
B) dla łąk trwałych i pastwisk trwałych:
Okręg podatkowy |
Wskaźniki szacunkowe w decytonach ziarna żyta z 1 ha łąk i pastwisk |
||||||
|
Klasy gruntów: |
||||||
|
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VIz |
I |
145 |
118 |
93 |
67 |
35 |
13 |
5 |
II |
126 |
103 |
80 |
58 |
30 |
10 |
3 |
III |
110 |
90 |
70 |
50 |
25 |
8 |
1 |
IV |
94 |
76 |
60 |
43 |
20 |
5 |
1 |
2. Dla gruntów stanowiących sady wskaźnik szacunkowy ustala się jak dla klasy gruntu, na którym został założony sad.
3. Dla gruntów rolnych zabudowanych wskaźnik szacunkowy ustala się jak dla klasy I gruntu ornego.
4. Dla gruntów pod wodami stanowiącymi jeziora i inne zbiorniki niż stawy rybackie wskaźnik szacunkowy ustala się:
1) jeżeli grunty są klasyfikowane - jak dla danej klasy gruntu;
2) jeżeli grunty nie są klasyfikowane - jak dla klasy IV łąk i pastwisk trwałych.
5. Dla gruntów pod stawami rybackimi wskaźnik szacunkowy ustala się:
1) jeżeli grunty są klasyfikowane - jak dla danej klasy gruntu;
2) jeżeli grunty nie są klasyfikowane - jak dla klasy I łąk i pastwisk trwałych.
6. Dla gruntów stanowiących zadrzewienia śródpolne wskaźnik szacunkowy ustala się:
1) jeżeli grunty są klasyfikowane - w wysokości 50% wskaźnika szacunkowego ustalonego dla odpowiedniej klasy gruntu ornego, z tym że dla klasy III i IV przyjmuje się wskaźniki gruntu ornego klasy IIIb i IVb;
2) jeżeli grunty nie są klasyfikowane - jak dla klasy VI gruntu ornego.
Przeliczniki powierzchni użytków rolnych na hektary przeliczeniowe — w/g ustawy o podatku rolnym z 15 listopada 1984 r. (DzU z 2006, nr 136, 969 - tekst jednolity z późniejszymi zmianami)
Ustala się następujące przeliczniki powierzchni użytków rolnych:
Rodzaje użytków rolnych: |
Grunty orne |
Łąki i pastwiska |
||||||
Okręgi podatkowe: |
I |
II |
III |
IV |
I |
II |
III |
IV |
Klasy użytków rolnych |
Przeliczniki |
|||||||
I |
1,95 |
1,80 |
1,65 |
1,45 |
1,75 |
1,60 |
1,45 |
1,35 |
II |
1,80 |
1,65 |
1,50 |
1,35 |
1,45 |
1,35 |
1,25 |
1,10 |
IIIa |
1,65 |
1,50 |
1,40 |
1,25 |
- |
- |
- |
- |
III |
- |
- |
- |
- |
1,25 |
1,15 |
1,05 |
0,95 |
IIIb |
1,35 |
1,25 |
1,15 |
1,00 |
- |
- |
- |
- |
IVa |
1,10 |
1,00 |
0,90 |
0,80 |
- |
- |
- |
- |
IV |
- |
- |
- |
- |
0,75 |
0,70 |
0,60 |
0,55 |
IVb |
0,80 |
0,75 |
0,65 |
0,60 |
- |
- |
- |
- |
V |
0,35 |
0,30 |
0,25 |
0,20 |
0,20 |
0,20 |
0,15 |
0,15 |
VI |
0,20 |
0,15 |
0,10 |
0,05 |
0,15 |
0,15 |
0,10 |
0,05 |
Uwagi:
Sady przelicza się na hektary przeliczeniowe według przeliczników określonych dla gruntów ornych, z tym że do sadów klasy III i IV stosuje się odpowiednio przeliczniki dla klasy IIIa i IVa.
Grunty pod stawami zarybionymi bez względu na miejsce położenia przelicza się na hektary przeliczeniowe według następujących przeliczników:
1 ha stawu zarybionego łososiem, trocią, głowacicą, palią i pstrągiem
- 1,0 ha przeliczeniowy,
1 ha stawu zarybionego innymi gatunkami ryb
- 0,20 ha przeliczeniowego.
Grunty pod stawami nie zarybionymi przelicza się na hektary przeliczeniowe według przeliczników ustalonych w ust. 5.
Przykład II: Wycena gruntu rolnego w podejściu porównawczym metodą porównywania parami.
Przykład: Określ wartość rynkową nieruchomości rolnej, oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr 1/4, położona w obrębie 2 - Dąbie o powierzchni 461,9748 ha (wskaźnik bonitacji HP/ha - 0,81) na podstawie następujących danych:
rodzaj rynku lokalnego - działki rolne przeznaczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele rolne — pod trwałe użytki zielone,
obszar rynku - działki rolne o podobnym położeniu, cechach użytkowych, walorach glebowo -klimatycznych i formie własności:
Obiekty przyjęte do porównań:
obiekt nr 1 stanowi działka nr 439 w obrębie Komarowo w gminie Goleniów o pow. 80,27 ha (40,9895 HP) - wskaźnik bonitacji (HP/ha) wynosi 0,51; grunty rolne zostały sprzedane przez ANR O/T w Szczecinie w trybie przetargowym za cenę 8 130,00 zł/ha (Repertorium A nr 8714/08
z 19.11.2010 r.),
obiekt nr 2 stanowi działka nr 509 w obrębie Gąsierzyno w gminie Stepnica o pow. 37,3538 ha (24,9414 HP) - wskaźnik bonitacji (HP/ha) wynosi 0,67; grunty rolne zostały sprzedane przez ANR O/T w Szczecinie w trybie przetargowym za cenę 8 250,00 zł/ha (Repertorium A nr 4267/08
z 14.12.2010 r.),
obiekt nr 3 stanowi działka nr 415 w obrębie Komarowo w gminie Goleniów o pow. 276,9562 ha (221,3798 HP) - wskaźnik bonitacji (HP/ha) wynosi 0,80; grunty rolne zostały sprzedane przez ANR O/T w Szczecinie w trybie przetargowym za cenę 8 380,00 zł/ha (Repertorium A nr 5675/08
z 25.10.2010 r.).
Okres badania cen - IV kwartał 2010 r, w okresie badania cen zanotowano:
cenę minimalną - Cmin = 8 020,00 zł/ha
cenę maksymalną - Cmax = 8 420,00 zł/ha
Przeliczenie powierzchni fizycznej wycenianej działki na hektary przeliczeniowe (HP):
Tabela 1 - Przeliczenie powierzchni fizycznych na HP
klasa bonitacyjna |
R-IVb |
R-V |
Ł-III |
Ł-IV |
powierzchnia |
22,0582 ha |
17,6736 ha |
118,0862 ha |
255,9144ha |
wskaźnik przeliczeniowy* |
|
|
|
|
powierzchnia przeliczeniowa |
|
|
|
|
klasa bonitacyjna |
Ł-V |
Ł-VI |
Ps-VI |
Lz-V |
powierzchnia |
15,8875 ha |
6,8120 ha |
1,3752 ha |
0,2587 ha |
wskaźnik przeliczeniowy |
|
|
|
|
powierzchnia przeliczeniowa |
|
|
|
|
klasa bonitacyjna |
dr-IV |
N |
W |
|
powierzchnia |
2,9095 ha |
1,9762 ha |
19,0233 ha |
|
wskaźnik przeliczeniowy |
|
|
|
|
powierzchnia przeliczeniowa |
|
|
|
|
RAZEM…………… HP
* patrz tabela: Przeliczniki powierzchni użytków rolnych na hektary przeliczeniowe przyjmuje się zgodnie
z Ustawą o podatku rolnym z 15 listopada 1984 r. (DzU z 2006 r., nr 136, poz. 969 - tekst jednolity z późn. zm.)
Cechy rynkowe nieruchomości i ich wagi ustalone przez rzeczoznawcę na badanym rynku przedstawia tabela 2
Tabela 2. Cechy rynkowe i ich wagi
Lp. |
Rodzaj cechy |
Procentowy wpływ na ceny (waga cechy) |
1. |
Lokalizacja ogólna (odległ. od aglomeracji miejskiej):
|
20% |
2. |
Lokalizacja szczegółowa:
|
20% |
3. |
Jakość gleby (wskaźnik bonitacji HP/ha):
|
10% |
4. |
Stopień kultury gleby i stan użytku zielonego:
|
10% |
5. |
Stan melioracji i urządzeń:
|
10% |
6. |
Możliwość alternatywnego wykorzystania:
|
20% |
7. |
Wielkość powierzchni:
|
10% |
RAZEM: |
100% |
Tabela 3. Charakterystyka wybranych obiektów w aspekcie cech rynkowych
Lp |
Rodzaj cechy |
Obiekt wyceniany |
Obiekty do porównań |
||
|
|
|
Nr 1 |
Nr 2 |
Nr 3 |
1. |
Lokalizacja ogólna (odległ. od aglomeracji miejskiej) |
bardzo blisko |
blisko |
daleko |
blisko |
2. |
Lokalizacja szczegółowa (sąsiedztwo Zalewu) |
bezpośrednie sąsiedztwo Zalewu |
oddalony od Zalewu |
bezpośrednie sąsiedztwo Zalewu |
bezpośrednie sąsiedztwo Zalewu |
3. |
Jakość gleby (wskaźnik bonitacji HP/ha) |
przeciętna (0,81) |
b. słaba (0,51) |
słaba (0,67) |
przeciętna (0,81) |
4. |
Stopień kultury gleby i stan użytku zielonego |
dobry, podsiew |
słaby, konieczność uprawy pełnej |
średni, częściowa uprawa |
dobry, podsiew |
5. |
Stan melioracji i urządzeń |
dobry (wymagające częściowego odtworzenia) |
dość dobry (częściowo zmeliorowane) |
dość dobry (częściowo zmeliorowane) |
dobry (wymagające częściowego odtworzenia) |
6. |
Możliwość alternatywnego wykorzystania |
brak |
brak |
duża |
brak |
7. |
Wielkość powierzchni |
duża |
dość duża |
mała |
duża |
Uwaga: częścią wycenianej nieruchomości rolnej są drogi utwardzone płytami Jumbo
o łącznej długości 2.500 m i drzewostan leśny (samosiew olchy) w wieku 40-50 lat na
powierzchni 0,2587 ha, których wycenę pominięto w niniejszym przykładzie.
Rozwiązanie:
Obliczenie ΔC = Cmax - Cmin = 8 420,00 zł/ha - 8 020,00 zł/ha = 400,00 zł/ha
Określenie zakresu kwotowego cech rynkowych, np.:
Lokalizacja ogólna (odległość od aglomeracji miejskiej):
20% z ΔC = 0,2 x 400,00 zł/ha = 80,00 zł/ha, itd.
Tabela 4. Porównanie: obiekt wyceniany — obiekt nr 1
Lp |
Cecha różniąca |
Waga cechy w % |
Zakres |
Poprawki w zł/ha |
1. |
Lokalizacja ogólna (odległość od aglomeracji miejskiej) |
20 |
|
|
2. |
Lokalizacja szczegółowa |
20 |
|
|
3. |
Jakość gleby (wskaźnik bonitacji HP/ha) |
10 |
|
|
4. |
Stopień kultury gleby i stan użytku zielonego |
10 |
|
|
5. |
Stan melioracji i urządzeń |
10 |
|
|
7. |
Wielkość powierzchni |
10 |
|
|
Suma |
|
|||
Waga poprawek |
|
Tabela 5. Porównanie obiekt wyceniany — obiekt nr 2
Lp |
Cecha różniąca |
Waga cechy w % |
Zakres |
Poprawki w zł/ha |
1. |
Lokalizacja ogólna (odległość od aglomeracji miejskiej) |
20 |
|
|
3. |
Jakość gleby (wskaźnik bonitacji HP/ha) |
10 |
|
|
4. |
Stopień kultury gleby i stan użytku zielonego |
10 |
|
|
5. |
Stan melioracji i urządzeń |
10 |
|
|
6. |
Możliwość alternatywnego wykorzystania |
20 |
|
|
7. |
Wielkość powierzchni |
10 |
|
|
Suma |
|
|||
Waga poprawek |
|
Tabela 6. Porównanie: obiekt wyceniany — obiekt nr 3
Lp |
Cecha różniąca |
Waga cechy w % |
Zakres |
Poprawki w zł/ha |
1. |
Lokalizacja ogólna (odległość od aglomeracji miejskiej) |
20 |
|
|
Suma |
|
|||
Waga poprawek |
|
Ustalenie wartości 1 ha gruntu rolnego:
[(8 130,00 zł/ha + …….. zł/ha) x …… + (8 250,00 zł/ha + …….. zł/ha) x ……….
+ (8 380,00 zł/ha + …… zł/ha) x …….] : ……. = ………………. zł/ha
Określenie wartości rynkowej gruntów rolnych - działki nr 1/4 z obrębu 2-Dąbie.
Wartość rynkowa nieruchomości rolnej wynosi:
461,9748 ha x …………. zł/ha = ……………..,00 zł
(słownie: ……………………………………………………………………. złotych)
Przykład III - Podejście dochodowe, metoda inwestycyjna.
Określ wartość rynkową nieruchomości rolnej, oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr 18/45, położona w obrębie Stobno gm. Kołbaskowo na podstawie następujących danych:
powierzchnia działki - 8,1998 ha (14,1675 HP);
klasy bonitacyjne - RII - 5,4485 ha, RIIIa - 2,1532 ha, RIIIb - 0,5981 ha;
wyceniana działka należy do I okręgu podatkowego;
czynsz roczny dzierżawny ustalony w mierniku naturalnym za całą działkę w roku 2010 wynosił 80,0 dt pszenicy.
Dane o działkach sprzedanych:
Obiekt 1 — działka nr 26/13 obręb Bobolin, gm. Kołbaskowo
powierzchnia: 16,6053 ha (25,4129 HP);
sprzedana w styczniu 2010 r. za cenę 107.500,00 zł;
czynsz roczny dzierżawny za 1 ha gruntu rolnego w roku 2010 r.
wynosił 7,0 dt pszenicy;
cena pszenicy w II półroczu 2010 r. wynosiła 54,90 zł/dt.
Obiekt 2 — działka nr 36 obręb Bobolin, gm. Kołbaskowo
powierzchnia: 80,5212 ha (68,3215 HP);
sprzedana w styczniu 2010 r. za cenę 295.550,00 zł;
czynsz roczny dzierżawny za 1 ha gruntu rolnego w roku 2010 r.
wynosił 5,0 dt pszenicy;
cena pszenicy w II półroczu 2010 r. wynosiła 54,90 zł/dt.
Obiekt 3 — działka nr 37 obręb Bobolin, gm. Kołbaskowo
powierzchnia: 78,9412 ha (82,1245 HP);
sprzedana w styczniu 2010 r. za cenę 394.600,00 zł;
czynsz roczny dzierżawny za 1 ha gruntu rolnego w roku 2010 r.
wynosił 6,5 dt pszenicy;
cena pszenicy w II półroczu 2010 r. wynosiła 54,90 zł/dt.
Tabela 1. Dodatkowe dane w zestawieniu tabelarycznym
Charakterystyka obiektów |
Obiekt wyceniany |
Obiekty sprzedane |
||
|
|
Obiekt 1 |
Obiekt 2 |
Obiekt 3 |
1. Powierzchnia fizyczna (ha) |
8,1998 |
16,6053 |
80,5212 |
78,9412 |
2. Powierzchnia w HP |
14,1675 |
25,4129 |
68,3215 |
82,1245 |
3. Ogólny wskaźnik bonitacji HP/ha |
|
1,53 |
0,85 |
1,04 |
4. Cena 1 ha w zł |
|
6.474,00 |
3.670,00 |
5.000,00 |
5. Cena 1 HP w zł |
|
4.230,00 |
4.325,00 |
4.804,00 |
|
|
7,0 384,30 |
5,0 274,50 |
6,5 356,85 |
Na podstawie zamieszczonych informacji dobierz podejście i metodę wyceny, a następnie wyceń działkę nr 18/45 wybranym podejściem i metodą.
Rozwiązanie
Na podstawie zamieszczonych informacji możliwe do zastosowania przy wycenie działki nr 18/45 jest tylko: podejście dochodowe, metoda inwestycyjna, technika kapitalizacji prostej oraz podejście mieszane, metoda wskaźników szacunkowych gruntu.
Wycena działki nr 18/45 przy zastosowaniu podejścia dochodowego, metody inwestycyjnej, techniki kapitalizacji prostej.
Wartość nieruchomości przy zastosowaniu techniki kapitalizacji prostej ustala się poprzez pomnożenie jednorocznego dochodu przez współczynnik kapitalizacji według wzoru:
gdzie:
WN — wartość nieruchomości,
D — dochód roczny z nieruchomości (strumień rocznych dochodów o jednakowym poziomie),
WK — współczynnik kapitalizacji.
Dochód roczny 1 ha wycenianej działki wynosi 538,02 zł (9,8 dt pszenicy).
Wysokość współczynnika kapitalizacji ustala się na podstawie badania rynku podobnych nieruchomości jako wzajemną relację pomiędzy ceną transakcyjną zapłaconą za nieruchomość (C) a dochodem roczny możliwym do uzyskania z tej nieruchomości (D), co można zapisać wzorem:
Tabela 2 - Obliczenie współczynnika kapitalizacji
Charakterystyka obiektów |
Obiekt wyceniany |
Obiekty sprzedane |
||
|
|
Obiekt 1 |
Obiekt 2 |
Obiekt 3 |
Cena 1 ha w zł |
|
6.474,00 |
3.670,00 |
5.000,00 |
Czynsz roczny za 1 ha w zł (D) |
538,02 |
384,30 |
274,50 |
356,85 |
Współczynnik kapitalizacji (WK) |
…………* |
|
|
|
*średnia wartość wskaźnika kapitalizacji dla obiektów sprzedanych
Obliczenie wartości 1 ha wycenianej działki
W = ………………… x ………………… = …………………… zł/ha
Ustalenie wartości działki nr 18/45
WN = …………………ha x …………………zł/ha = …………………,00 zł
Słownie:…………………………………………….…
Ustalenie wartości 1 HP wycenianej działki:
……………………,00 zł : ……………………HP = …………………,00 zł
Przykład IV - Odszkodowanie za nasadzenia sadownicze przy wywłaszczeniu
Charakterystyka metody
Ustawa z dnia 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (DzU z 2010 r., nr 102, poz. 651 - tekst jednolity z późn. zm.).
Art. 135, pkt 6
Przy określaniu wartości plantacji kultur wieloletnich szacuje się koszty założenia plantacji i jej pielęgnacji do czasu pierwszych zbiorów oraz wartość utraconych pożytków w okresie od dnia wywłaszczenia do dnia zakończenia pełnego plonowania.
Sumę kosztów i wartość utraconych pożytków zmniejsza się o sumę rocznych odpisów amortyzacyjnych, wynikającą z okresu wykorzystania plantacji od pierwszego roku plonowania do dnia wywłaszczenia.
Art. 135, pkt 7
Przy określaniu wartości zasiewów, upraw i innych zbiorów jednorocznych szacuje się wartość przewidywanych planów według cen kształtujących się w obrocie rynkowym, zmniejszając ją o wartość nakładów koniecznych w związku ze zbiorem tych plonów.
Wartość odszkodowania za wywłaszczoną plantację wieloletnią ustala się wg wzoru:
Wo = K x (1 - t / T) + DN
Gdzie:
Wo - wartość odszkodowania,
K - koszty założenia, uprawy i pielęgnacji,
t/T - wskaźnik amortyzacji określony za okres produkcyjnego wykorzystania plantacji,
t - wykorzystany okres produkcyjny w latach,
T - okres racjonalnego planowania plantacji (od pierwszego roku planowania do końca pełnego plonowania) w latach,
DN - utracone korzyści za lata pozostałe do końca pełnego plonowania, zdyskontowane na termin wyceny.
Metody wyceny plantacji kultur wieloletnich w zależności od okresu jej istnienia
I OKRES - założenia i pielęgnacji
A - czas założenia do wejścia w plonowanie ponad jeden rok, z reguły 2-3 lata;
B - wysoki poziom nakładów na założenie plantacji i ponoszenie corocznych znacznych kosztów pielęgnacji;
C - konieczność wzniesienia urządzeń niezbędnych dla prawidłowego korzystania
z nieruchomości (uzyskania pożytków) np. ogrodzeń, placów, deszczowni, podpór, budynków pomocniczych.
Wartość samej plantacji można określić wyłącznie poprzez zastosowanie podejścia kosztowego metodą kosztów odtworzenia.
II OKRES - plonowania
D - czas trwania II okresu najczęściej kilka lat, nie dłużej niż 10 lat;
E - ponoszenie wysokich kosztów (rzeczowych i pracy) niezbędnych do uzyskania corocznych pożytków. Poziom kosztów bieżących ma zasadnicze znaczenie dla wysokości pożytków - zysków z działalności prowadzonej na nieruchomości.
Wartość samej plantacji można określić wyłącznie poprzez zastosowanie podejścia mieszanego.
III OKRES - likwidacji
F - czas likwidacji trwający kilka miesięcy, nie dłużej niż jeden rok;
G - wysokie koszty związane z likwidacją plantacji, urządzeń oraz przywróceniem gruntu do rolniczego sposobu użytkowania. Nakłady te mają często znamiona rekultywacji.
Wartość samej plantacji można określić wyłącznie poprzez zastosowanie metody kosztów likwidacji.
WSKAŹNIKI OCENY BONITACJI
Tabela 63
Punktacja cech określających wartość bieżącą roślin - wskaźnik oceny bonitacyjnej
Cechy określające wartość bieżącą rośliny |
Ocena |
Liczba punktów |
Ocena |
Liczba punktów |
Ocena |
Liczba punktów |
Ocena |
Liczba punktów |
Stanowisko, warunki siedliskowe i glebowe |
bardzo dobra |
1,4 |
dobra |
1,0 |
słaba |
0,4 |
zła |
0,2 |
Wskaźnik oceny stanu zdrowotnego |
bardzo dobra |
1,3 |
dobra |
1,0 |
słaba |
0,3 |
zła |
0,2 |
Na podstawie średniej z dwóch punktowych cech określamy wskaźnik oceny bonitacyjnej wartości bieżącej rośliny. Przykładowo wartość: stanowisko, warunki siedliskowe ocena bardzo dobra liczba punktów 1,4 a stan zdrowotny dobry - liczba punktów 1,0. Razem 2,4 - ogólny wskaźnik bonitacyjny został ustalony na poziomie 1,2 i przez taką wartość przemnażamy dane dotyczące wartości bieżącej z tabel.
Tabela 64
Punktacja cechy określającej wartość utraconych korzyści z roślin - wskaźnik oceny bonitacyjnej
Cechy określające wartość użytkową rośliny |
Ocena |
Liczba punktów |
Ocena |
Liczba punktów |
Ocena |
Liczba punktów |
Ocena |
Liczba punktów |
Przydatność produkcyjna odmiany, podkładka |
bardzo wysoka |
1,5 |
Dobra |
1,0 |
słaba |
0,5 |
zła |
0,2 |
Na podstawie punktowej cechy określamy wskaźnik oceny bonitacyjnej wartości utraconych korzyści, przez który następnie przemnażamy wartość z tabeli (dla utraconych korzyści).
Zadanie: Wycena roślin sadowniczych na plantacjach towarowych przy wywłaszczaniu nieruchomości
Na działce gruntu o powierzchni 5,36 ha znajduje się sad towarowy z następującymi gatunkami drzew i krzewów owocowych zestawionych w tabeli nr 2. Określ wartość roślin sadowniczych, za które zostanie wypłacone odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia części działki o powierzchni 0,5963 ha na cele publiczne (budowa drogi). Działka wywłaszczanego gruntu jest przedmiotem odrębnej wyceny.
Opis metodyki wyceny:
Wartość rośliny sadowniczej na plantacjach towarowych, w postaci wzoru możemy przedstawić następująco:
Wrs = Wb · Wbwb + Wuk · Wbwuk
gdzie:
Wrs - wartość rośliny sadowniczej;
Wb - wartość bieżąca rośliny X w wieku Y odczytana z tabeli od 1 do 24;
Wbwb - wskaźnik oceny bonitacyjnej wartości bieżącej, określony na podstawie wizji lokalnej, opisu z podręcznika i tabeli 63;
Wuk - wartość utraconych korzyści rośliny X w wieku Y, odczytana z tabeli od 1 do 24;
Wbwuk - wskaźnik oceny bonitacyjnej wartości utraconych korzyści, określony na podstawie wizji lokalnej, opisu z podręcznika i tabeli 64.
Tabela 1
Lp. |
Gatunek |
Wiek [lata] |
Ilość drzew i krzewów |
Wb |
Wbwb |
Wuk |
Wbwuk |
Wartość 1 sztuki - Wrs1 |
Wartość łączna [4] x [9] |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
1 |
Jabłoń p.s.r. |
12 |
190 szt. |
|
|
|
|
|
|
2 |
Grusza p.k. |
11 |
160 szt. |
|
|
|
|
|
|
3 |
Wiśnia |
7 |
50 szt. |
|
|
|
|
|
|
4 |
Śliwa |
8 |
40 szt. |
|
|
|
|
|
|
5 |
Brzoskwinia |
5 |
30 szt. |
|
|
|
|
|
|
6 |
Morela |
8 |
10 szt. |
|
|
|
|
|
|
7 |
Porzeczka czarna |
4 |
30 szt. |
|
|
|
|
|
|
8 |
Truskawki |
2 |
90 m2 |
|
|
|
|
|
|
9 |
Aronia |
6 |
20 szt. |
|
|
|
|
|
|
10 |
Krzew leszczyny |
10 |
10 szt. |
|
|
|
|
|
|
RAZEM: |
|
Dla Wbwb:
Stanowisko, warunki siedliskowe i glebowe: b.dobre
Wskaźniki oceny stanu zdrowotnego: dla gruszy, śliwy i moreli - b.dobre, pozostałe - dobre
Dla Wbwuk:
Przydatność produkcyjna odmiany, podkładka - dobra
Przykład V - Wycena drzewostanów leśnych
Opis metodyki wyceny drzewostanu
Wartość drzewostanów określono jako sumę iloczynów wskaźnika wartości 1 ha drzewostanu na pniu odczytanego z tablicy wskaźników wartości drzewostanów opracowanych przez Instytut Badawczy Leśnictwa i ustalonego stopnia zadrzewienia przy zastosowaniu następującego wzoru:
gdzie:
WSPi - wskaźnik wartości 1 ha drzewostanu na pniu wyrażony w m3 drewna dla określonego gatunku, klasy bonitacji, wieku i wieku rębności z „Tablicy wskaźników wartości drzewostanów”, opracowanych przez Instytut Badawczy Leśnictwa (T.Partyka, T.Trampler);
zi - stopień zadrzewienia;
C - cena 1 metra sześciennego drewna tartacznego iglastego WBO z rynku lokalnego dla nadleśnictwa właściwego dla miejsca położenia nieruchomości;
P - pole powierzchni drzewostanu w ha,
u - wskaźnik redukujący cenę sprzedaży drewna tartacznego iglastego (WBO) o koszty pozyskania i zrywki;
Założenia:
Zgodnie z danymi uzyskanymi z Nadleśnictwa Gryfino średnia cena drewna iglastego tartacznego WB0 na rynku lokalnym w ostatnim roku 2010 kształtowała się na poziomie - 216,36 zł/m3
Średnie koszty pozyskania i zrywki w nadleśnictwie wynosiły odpowiednio:
za pozyskanie: 20,52 zł/m3;
za zrywkę: 12,93 zł/m3;
Łączny koszt pozyskania i zrywki wynosi: 33,45 zł/m3,
u = 0,845 tj. (216,36 zł/m3- 33,45 zł/m3) : 216,36 zł/m3
- Powierzchnia 2,20 ha;
- Typ siedliskowy LMśw;
- Wiek drzewostanu 47 lat;
- Skład gatunkowy: 4So, 2Db, 2Os, 2Brz;
- Współczynnik zadrzewienia wynosi 0,7;
- Bonitacja II klasa
Rozwiązanie zadania:
gdzie:
WSPi - wskaźnik wartości 1 ha drzewostanu na pniu wyrażony w m3 drewna dla określonego gatunku, klasy bonitacji, wieku i wieku rębności z „Tablicy wskaźników wartości drzewostanów”, opracowanych przez Instytut Badawczy Leśnictwa (T.Partyka, T.Trampler);
zi - stopień zadrzewienia;
C - cena 1 metra sześciennego drewna tartacznego iglastego WBO z rynku lokalnego dla nadleśnictwa właściwego dla miejsca położenia nieruchomości;
P - pole powierzchni drzewostanu w ha,
u - wskaźnik redukujący cenę sprzedaży drewna tartacznego iglastego (WBO) o koszty pozyskania i zrywki;
Cena 1 m3 drewna tartacznego iglastego (WBO) zredukowana o koszty pozyskania i zrywki wynosi: ……… - ………. = ……….. zł - u
WSo =
= (……x 0,7) x 216,36 zł/m3 x (2,20 ha x 0,4) x 0,845 = …………….
WDb =
= (…..…..x…..….) x …..…..x…..….x…….. = …………….
WOs =
= (……....x…..….) x …..…..x…..….x….….. = …………….
WBrz =
= (…..…..x..…….) x …..…..x…..….x…….. = ……………
∑W = …….……….+………....…..+………….…….+…….……..……. = ……………..
Przykład VI - Wycena gruntu leśnego
Opis metodyki wyceny gruntu leśnego
Wartość gruntu leśnego oraz zadrzewionego i zakrzewionego określono
w podejściu mieszanym przy zastosowaniu metody wskaźników szacunkowych gruntu. Przy zastosowaniu tego podejścia i metody wartość gruntu leśnego określa się stosując następujący wzór:
gdzie:
Nszi,j - wskaźnik szacunkowy dla i-tej grupy typu siedliskowego lasu oraz j-tego okręgu podatkowego; grupy typów siedliskowych lasu przyjęto według danych z uproszczonego planu urządzenia lasu opracowanego dla wycenianych nieruchomości;
Pi - powierzchnia nieruchomości leśnej w i-tej grupie typu siedliskowego;
C1m3dr - cena 1 metra sześciennego drewna skorygowana o koszty pozyskania i zrywki z rynku lokalnego nadleśnictwa, jako średnia ważona z ostatnich 3 lat z uwzględnieniem rodzajów sortymentów sprzedawanego drewna.
v1, v2, … , vn - współczynniki korekcyjne wynikające z cech nieruchomości;
Zgodnie z danymi uzyskanymi z Nadleśnictwa Gryfino średnia ważona cena drewna na rynku lokalnym w ostatnich trzech latach kształtowała się na poziomie:
w 2008 r. - 103,67 zł/m3
w 2009 r. - 115,89 zł/m3
w 2010 r. - 118,60 zł/m3
W obliczeniach przyjęto wartość średnią z ostatnich trzech lat - ………….. zł/m3.
Średnie koszty pozyskania i zrywki w nadleśnictwie wynosiły odpowiednio:
za pozyskanie w 2008 r. 18,14 zł/m3, w 2009 r. 19,70 zł/m3 i w 2010 r. 23,73 zł/m3 - średnio ……….. zł/m3;
za zrywkę w 2008 r. 12,64 zł/m3, w 2009 r. 13,21 zł/m3 i w 2010 r. 12,95 zł/m3 - średnio ………. zł/m3;
Średnio łączne koszty pozyskania i zrywki w ostatnich trzech latach wyniosły ……… zł/m3.
Średnia cena 1 m3 drewna z ostatnich trzech lat zredukowana o koszty pozyskania i zrywki wynosi: ………. - ……….. = ………… zł
Określenie cech rynkowych nieruchomości leśnych:
Stopień degradacji siedliska leśnego: częściowo zdegradowane (……..);
Położenie nieruchomości w strefie szkodliwego oddziaływania przemysłu na drzewostany (czynniki o charakterze abiotycznym): uszkodzenia słabe (……..);
położenie nieruchomości w obszarach zagrożonych masowym występowaniem szkodników pierwotnych: nie występuje (……..);
położenie nieruchomości w obszarach zagrożonych lub opanowanych przez szkodniki wtórne: nie występuje (……..);
położenie nieruchomości w odniesieniu do drogi głównej lub działki siedliskowej: bardzo dobre (……..);
możliwość przeprowadzenia zrywki: średnia (……..);
jakość drogi dojazdowej: dobra (……..);
sąsiedztwo użytków przyległych: korzystne (……..);
walory rekreacyjne: mała przydatność (……..);
Wgl = ………………………………………………………………………………………………………………………….
Przykład VII - Wycena pojedynczego drzewa
Do określenia wartości pojedynczego drzewa, zastosowano technikę szacunku uproszczonego, miąższość pojedynczego drzewa stojącego określono w sposób przybliżony korzystając ze wzoru M. Czuraja:
gdzie:
d - średnica drewna na wysokości 1,3 m
H - wysokość drzewa
F - liczba kształtu całego drzewa, pełniąca rolę czynnika korygującego objętość walca do miąższości rzeczywistej drzewa; czynnik ten zależy głównie od gatunku drzewa i warunków siedliskowych; dla dębu - 0,58
Założenia do zadania:
Gatunek - Dąb
d - 0,40m, 0,50m, 0,80m, 1,20m;
H - 21m, 24m , 26m, 27m,
F - 0,58;
Cena drewna - 550 zł/m3;
Koszty pozyskania i zrywki 55 zł/m3
W poniższej tabeli, zgodnie z powyższymi założeniami, oblicz wartość dwóch wybranych drzew znajdujących się na przedmiotowej działce
Lp. |
Gatunek |
Ilość sztuk |
Pierśnica drzewa - d [m] |
Wysokość drzewa - H [m] |
Liczba kształtu całego drzewa - F |
Miąższość pojedynczego drzewa - M |
Cena drewna [zł/m3] |
Koszty pozyskania i zrywki [zł/m3] |
Wartość sztuki |
1. |
Dąb |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
2. |
Dąb |
|
|
|
|
|
|
|
|
Suma …..………zł
Przykład VIII - Określenie wartości stawów rybnych w podejściu dochodowym metodą zysków, techniką kapitalizacji prostej
Założenia:
Powierzchnia stawu 22,7900 ha;
Ilość kroczka - masa 1 szt. średnio 250 g (170 kg/ha);
Cena handlowa kroczka (12 zł/kg);
Cena handlowa ryby konsumpcyjnej (14 zł/kg);
Produkcja z 1 ha 1300 kg ;
Wydajność naturalna stawu wg Staffa (podłoże gliniaste, kategoria osuszana, staw zamknięty, zlewnia pszenno - buraczana) - 400 kg/ha
Zużycia paszy na 1 kg przyrostu (6 kg);
Cena 1t paszy 500 zł;
Straty spowodowane przez np. wydry, kormorany, bieliki, czaple - 10%;
Pozostałe koszty (podatek od nieruchomości, ubezpieczenie, naprawy i konserwacje grobli i mnichów, nawożenie i uprawa dna stawowego, leki i środki dezynfekcji, koszty pracy) - 30% wartości kosztów bezpośrednich;
Udział właściciela (nieruchomości) w dochodzie - 50%;
Współczynnik kapitalizacji - 7,2.
Formuła wartość nieruchomości - Wn = D x Wk, (D - dochód roczny, Wk - współczynnik kapitalizacji).
Rozwiązanie:
Określenie dochodu rocznego z nieruchomości:
Powierzchnia 22,7900 ha;
Ilość ryby konsumpcyjnej na staw po uwzględnieniu strat …………………….
Wartość ryby konsumpcyjnej………………………….
Określenie kosztów:
Koszt zakupu kroczka ………………………
Koszt paszy po uwzględnieniu masy kroczka………………………….
Razem koszty bezpośrednie…………………………….
Koszty pośrednie - pozostałe 30% ………………….
Łączne koszty na nieruchomości wynoszą ………………….
Określenie wartości nieruchomości w podejściu dochodowym metodą zysków techniką kapitalizacji prostej.
Wn = ……………………… x 0,5 x ……………………………….. = ………………………………….. zł
5
9
28