Ocena ryzyka zawodowego kierowca ciągnika siodłowego
Identyfikacja zagrożeń
Lp. |
Zagrożenie lub czynnik niebezpieczny, |
Źródło zagrożenia |
Możliwe skutki |
Zagrożenia fizyczne, chemiczne i psychofizyczne |
|||
1. |
Powierzchnie sprzyjające upadkowi na tym samym poziomie. |
Śliskie, nierówne powierzchnie, zwłaszcza na miejscach postoju i wykonywania manewrów. |
Małe powierzchniowe urazy, najczęściej stłuczenia ciała i zwichnięcia stawów (najczęściej skręcenia i naderwania stawów i wiązadeł stawu skokowego i stopy), także złamania kończyn. |
2. |
Zróżnicowane poziomy powierzchni na stanowisku pracy i w jego pobliżu zagrażające upadkiem na niższy poziom. |
Rampy przeładunkowe. Stopnie kabiny. Skrzynia ładunkowa. Drabina. Wierzch kontenera. |
Poważne urazy ciała - stłuczenia, złamania i zwichnięcia kończyn, czasem również poważne urazy głowy. |
3. |
Ruchome elementy obsługiwanych pojazdów. |
Wirujące części silnika lub ruchome elementy podzespołów napędowych pojazdów ciężarowych. Drzwi kabiny samochodu. |
Urazy palców rąk - rozcięcia, zerwanie paznokci, przecięcia skóry, zmiażdżenia końców palców, złamania, a nawet amputacja urazowa palców rąk. |
4. |
Ciśnienie powietrza w oponach kół jezdnych. |
Koła jezdne zwłaszcza podczas ich dopompowywania. |
Urazy twarzy, zaprószenie oczu, ciężkie uszkodzenia gałki ocznej, ciężkie urazy, w skrajnych przypadkach nawet śmierć. |
5. |
Ostre, wystające i chropowate elementy. |
Elementy: nadwozi i podwozi pojazdu, narzędzia ręczne, ostre krawędzie przewożonych ładunków. |
Urazy palców rąk, najczęściej skaleczenia i otarcia. |
6. |
Ruch środków transportu na placu załadunku/wyładunku. |
Wózki jezdniowe podnośnikowe. Wózki ręczne. Inne manewrujące pojazdy. |
Stłuczenia, skaleczenia, zmiażdżenia, złamania, ciężkie obrażenia organów wewnętrznych, śmierć. |
7. |
Przedmioty, elementy umieszczone na wyższym poziomie grożące spadnięciem, opadnięciem. |
Ładunek nieprawidłowo ułożony grożący spadnięciem. Opadająca burta skrzyni ładunkowej. Niestabilne stosy ładunków. Kabina kierowcy podniesiona w celu wykonania doraźnej naprawy pojazdu na trasie. |
Najczęściej drobne urazy kończyn, palców, także ogólne potłuczenia, złamania, ale też ciężkie urazy (zmiażdżenia, obrażenia narządów wewnętrznych), nawet ze skutkiem śmiertelnym. |
8. |
Niestabilne przedmioty umieszczone na tym samym poziomie. |
Źle zabezpieczony ładunek, przemieszczający się na skrzyni ładunkowej pojazdu. Niestabilne położenie ładunku na placu, także na skrzyni ładunkowej. |
Najczęściej drobne urazy kończyn, palców, także ogólne potłuczenia, złamania, a nawet ciężkie urazy (zmiażdżenia, obrażenia narządów wewnętrznych), amputacje urazowe. |
9. |
Niekontrolowany ruch naczepy/ciągnika. |
Ciągnik siodłowy z naczepą ustawiony w miejscu załadunku lub rozładunku. |
Przygniecenia, zmiażdżenia, złamania, niebezpieczne obrażenia organów wewnętrznych, śmierć. |
10. |
Ruch drogowy podczas postoju samochodu na poboczu drogi. |
Konieczność usunięcia usterki pojazdu w trakcie postoju na poboczu drogi. Wysiadanie z kabiny bez zachowania należytej ostrożności. |
Potłuczenia, zwichnięcia, złamania kończyn, obrażenia wewnętrzne do ciężkich urazów organów wewnętrznych włącznie, amputacje urazowe, śmierć. |
11. |
Wystające nieruchome elementy. |
Elementy: wejść, bram wjazdowych, kabiny samochodu. |
Urazy ciała (stłuczenia) szczególnie urazy głowy. |
12. |
Ruchome elementy poza samochodem. |
Skrzydła bram, okien, drzwi, szlaban przy wjeździe. |
Stłuczenia ciała, najczęściej palców, dłoni oraz głowy. |
13. |
Wysoka temperatura powierzchni. |
Układ wydechowy oraz układ chłodzenia, np. podczas uzupełniania płynu chłodzącego. |
Oparzenie I i II stopnia skóry, najczęściej rąk. |
14. |
Używanie narzędzi ręcznych. |
Niewłaściwie dobrane lub niesprawne narzędzia (najczęściej uszkodzone uchwyty). |
Skaleczenia, zakłucia, stłuczenia, uderzenia odpryskami fragmentów narzędzi. |
15. |
Utrata stabilności zestawu ciągnik - naczepa podczas jazdy. |
Wystrzał opony spowodowany nadmierną prędkością. Gwałtowne przemieszczenie się ładunku w czasie jazdy, w wyniku złej techniki jazdy lub nieprawidłowego rozmieszczenia ładunku w skrzyni naczepy. Warunki meteorologiczne - silny wiatr. |
Zmiażdżenia i inne urazy nawet ze skutkiem śmiertelnym. |
16. |
Uczestniczenie w ruchu drogowym (prowadzenie samochodu po drodze). |
Spowodowanie wypadku (kolizji) w wyniku nieprzestrzegania przepisów ruchu drogowego lub z innych przyczyn albo uczestniczenie w wypadku. |
Potłuczenie, złamania, rozległe urazy organów wewnętrznych, a w skrajnych przypadkach śmierć. |
17. |
Działanie osób trzecich w celach przestępczych (napad). |
Użycie siły wobec kierowcy. |
Urazy ciała ze skutkiem trudnym do przewidzenia, aż do śmierci włącznie. |
18. |
Możliwość zapalenia się samochodu (pożar). |
Zapalenie się rozlanego paliwa podczas wypadku. Zwarcie w instalacji elektrycznej. Palenie tytoniu w kabinie ciągnika siodłowego. |
Zatrucie dymami pożarowymi (tlenek węgla), poparzenia, śmierć. |
19. |
Obciążenie statyczne. |
Wymuszona pozycja ciała podczas wielogodzinnego, nieprzerwanego prowadzenia samochodu. |
Długotrwałe i nawracające dolegliwości układu mięśniowo-szkieletowego. |
20. |
Owiewanie przez powietrze zewnętrznych części ciała kierowcy podczas jazdy. |
Opieranie łokcia o framugę otwartego okna pojazdu. |
Dolegliwości reumatyczne, w tym zmiany zwyrodnieniowe lub zapalenia stawu barkowego po lewej stronie ciała. |
21. |
Niedostosowanie stanowiska pracy do cech fizycznych i psychicznych kierowcy. |
Kabina kierowcy - siedzisko, urządzenia do kierowania, hamowania, oświetlenie drogi. |
Zmęczenie fizyczne i psychiczne kierowcy. |
22. |
Hałas. |
Ruch drogowy, silnik, opony. |
Obniżenie sprawności psychofizycznej kierowców, przyspieszanie pojawienia się stanu zmęczenia i senności (mikrodrzemki), co w konsekwencji może prowadzić do wypadków. |
23. |
Wibracja ogólna. |
Układ napędowy samochodu, nierówności nawierzchni drogi. |
Zaburzenia w funkcjonowaniu narządów wewnętrznych klatki piersiowej i jamy brzusznej oraz dolegliwości układu mięśniowo-szkieletowego. |
24. |
Zmienne warunki atmosferyczne. |
Praca na otwartej przestrzeni. Wysoka temperatura i przeciągi w kabinie samochodu. Nagłe zmiany temperatur po wyjściu z klimatyzowanej kabiny. |
Przeziębienia, zapalenia oskrzeli, płuc, zatok. |
25. |
Obciążenie narządu wzroku. |
Wielogodzinne prowadzenie pojazdu zarówno w dzień jak i w nocy. Bezpośrednie i odbite promienie słoneczne. Oślepianie przez innych użytkowników drogi. |
Zaburzenia i zmęczenie wzroku, bóle głowy z okresowym złym samopoczuciem, bóle oczu, łzawienie, zjawisko olśnienia. Możliwość zmian skórnych i chorób oczu. |
26. |
Obciążenie nerwowo-psychiczne. |
Długa i monotonna jazda pojazdem. Ciągła jazda bez robienia regularnych przerw. Nasilający się ruch na trasie i w miastach. Złe warunki atmosferyczne. Jazda w nocy. |
Obniżenie sprawności psychofizycznej kierowców, przyspieszanie pojawienia się stanu zmęczenia i senności (mikrodrzemki), co w konsekwencji prowadzi do wypadków. |
27. |
Stres zawodowy. |
Uczestniczenie w ruchu ulicznym - ciągłe napięcie (zwłaszcza w niebezpiecznych sytuacjach). Odpowiedzialność za pojazd, towar i dokumentację. Wymuszone tempo pracy. Terminowość dostaw. |
Zmęczenie i zmniejszenie wydolności umysłowej i psychicznej, zmniejszenie odporności na choroby, zmniejszenie sprawności wzroku, słuchu oraz precyzji czynności manualnych, nerwice, psychozy, choroby układu pokarmowego, układu krążenia. |
28. |
Szkodliwe czynniki chemiczne występujące przy obsłudze samochodu. |
Płyny eksploatacyjne, olej, paliwo, oraz inne czynniki związane z myciem pojazdów. |
Dolegliwości skórne wskutek kontaktu z wykorzystywanymi substancjami. |
Zagrożenia biologiczne |
|||
29. |
Wirusy grypy (typu A, B, C) Orthomyxoviridae. |
Ludzie. |
Grypa, zapalenie płuc. |
|
Gr. 2, szczepienia. |
Powietrzno-kropelkowa. |
|
30. |
Gronkowiec złocisty Staphylococcus aureus. |
Ludzie. |
Zakażenia ropne, zapalenie górnych dróg oddechowych, alergia skórna. |
|
Gr. 2, brak szczepień A. |
Powietrzno-kropelkowa, powietrzno-pyłowa, pokarmowa, bezpośrednia. |
|
31. |
Prątek gruźlicy Mycobacterium tuberculosis. |
Ludzie. |
Gruźlica płuc, rzadziej innych narządów. |
|
Gr. 3, szczepienia. |
Powietrzno-kropelkowa. |
|
32. |
Salmonella choleraesuis. |
Woda, produkty roślinne i zwierzęce, posiłki spożywane w drodze często w przydrożnych barach. |
Salmonelloza, zapalenie żołądka i jelit, zatrucia pokarmowe. |
|
Gr. 3, szczepienia. |
Posiłki. |
|
33. |
Kropidlak biały Candida, albicans. |
Ludzie. |
Kandydoza paznokci, skóry, alergia. |
|
Gr. 2, brak szczepień A. |
Bezpośrednia, wilgotne środowisko. |
|
34. |
Herpesvirus ospy wietrznej, półpaśca. |
Ludzie. |
Ospa wietrzna, półpasiec. |
|
Gr. 2, brak szczepień. |
Powietrzno-kropelkowa. |
|
35. |
Laseczka tężca Clostridium tetani. |
Gleba. |
Tężec. |
|
Gr. 2. |
Bezpośrednia po zranieniach. |
|
KARTA OCENY RYZYKA NA STANOWISKU PRACY |
Data …........... |
Numer Karty .................................... |
|
Sporządził zespół
............................................................ |
|
Stanowisko pracy Kierowca ciągnika siodłowego |
Liczba |
|
Charakterystyka stanowiska pracy: Miejsce pracy kierowcy to kabina ciągnika siodłowego.
Stosowane maszyny, urządzenia i narzędzia:
Ponadto kierowca wykorzystuje:
Środki ochrony indywidualnej:
|
Dokumenty odniesienia:
|
|
Lp. |
Zagrożenie |
Źródło zagrożenia |
Ciężkość |
Prawdopodo- |
Oszacowanie |
Działania |
Zagrożenia fizyczne, chemiczne i psychofizyczne |
||||||
1. |
Powierzchnie sprzyjające upadkowi na tym samym poziomie. |
Śliskie, nierówne powierzchnie, zwłaszcza na miejscach postoju i wykonywania manewrów. |
Średnia |
Prawdopodobne |
Małe - |
Stanowiska postojowe i dojazdy manewrowe powinny mieć nawierzchnię utwardzoną lub co najmniej gruntowo stabilizowaną. Teren powinien być oświetlony w nocy. Zalecenie stosowania właściwego obuwia roboczego. Wzmożona uwaga. Zmniejszenie tempa wykonywanych czynności. |
2. |
Zróżnicowane poziomy powierzchni na stanowisku pracy i w jego pobliżu zagrażające upadkiem na niższy poziom. |
Rampy przeładunkowe. Stopnie kabiny. Skrzynia ładunkowa. Drabina. Wierzch kontenera. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Zakaz zeskakiwania z kabiny ciągnika, skrzyni ładunkowej naczepy, rampy przeładunkowej - obowiązek korzystania ze schodów i drabinek. Powlekanie stopni i krawędzi ramp przeładunkowych, antypoślizgowymi, ocynkowanymi profilami. Montaż bezpiecznych poręczy. Wprowadzanie nowych pomostów przeładunkowych. Kontrola uchwytów przy kabinie. Dbałość o czystość (błoto, smary) schodków do kabiny i podeszew obuwia. Dostęp do relingów oraz skrzyni ładunkowej naczepy za pomocą drabinek zamocowanych z tyłu lub z boku pojazdu - zgodnie z przeznaczeniem (oznaczonych znakiem bezpieczeństwa, posiadających ważny certyfikat uprawniający do takiego oznaczania). |
3. |
Ruchome elementy obsługiwanych pojazdów. |
Wirujące części silnika lub ruchome elementy podzespołów napędowych pojazdów ciężarowych. Drzwi kabiny samochodu. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Przestrzeganie procedur i instrukcji przy wykonywaniu podstawowych czynności obsługowo-naprawczych. Zakaz zbliżania się do wentylatora i pasków napędowych wentylatora w czasie pracy silnika, przekładni pasów klinowych. Zakaz wykonywania napraw i konserwacji silników znajdujących się w ruchu. Oznakowanie miejsc niebezpiecznych za pomocą barw i znaków zakazu, ostrzegawczych i informacyjnych. Wzmożona uwaga. Działania ograniczające pośpiech. |
4. |
Ciśnienie powietrza w oponach kół jezdnych. |
Koła jezdne podczas ich dopompowywania. |
Duża |
Mało |
Średnie - |
Przestrzeganie procedur i instrukcji przy obsłudze i wymianie ogumienia (środki ochrony indywidualnej - okulary ochronne) - wzmożona uwaga. Bezpieczne metody pompowania opon (bezwzględne stosowanie kosza zabezpieczającego). Działania profilaktyczne związane z właściwą eksploatacją opon (zakaz przeciążania opon, utrzymywanie ciśnienia użytkowania zalecanego przez producenta pojazdu, raz w miesiącu kontrolowanie ciśnienia w oponach, w tym również w kole zapasowym i w miarę potrzeby wyrównywanie ciśnienia). Bieżąca kontrola zużycia opon, w przypadku niepokojącej utraty ciśnienia sprawdzenie stanu zewnętrznego i wewnętrznego opony, stanu obręczy i wentyla. |
5. |
Ostre, wystające i chropowate elementy. |
Elementy: nadwozi i podwozi pojazdu, narzędzia ręczne, ostre krawędzie przewożonych ładunków. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Likwidowanie źródeł zagrożeń przez osłonięcie ostrych krawędzi lub śrub oraz stępienie wystających elementów pękniętej lub uszkodzonej burty, ostrych krawędzi opasek, zacisków. Stosowanie rękawic chroniących przed urazami mechanicznymi, np. skórzano-tkaninowych lub z dzianin powlekanych gumą podczas prowadzenia różnych prac wokół pojazdu, np. przy zabezpieczaniu towaru na pojeździe. Wzmożona uwaga w rejonie bram wjazdowych i wyjazdowych. |
6. |
Ruch środków transportu na placu załadunku/wyładunku. |
Wózki jezdniowe podnośnikowe. Wózki ręczne. Inne manewrujące pojazdy. |
Duża |
Mało |
Średnie - |
Poruszanie się z szybkością pozwalającą na pełne zachowanie bezpieczeństwa ruchu na terenie zakładu. Przestrzeganie procedur i instrukcji transportowych, w tym znaków i sygnałów ostrzegawczych. Oznakowanie miejsc niebezpiecznych za pomocą barw i znaków: zakazu, ostrzegawczych i informacyjnych. Odpowiedni obszar manewrowy. Wzmożona uwaga. Prowadzenie transportu po wyznaczonych drogach komunikacyjnych. Sprawne urządzenia sygnalizujące, ostrzegawcze i kontrolne środków transportu. |
7. |
Przedmioty, elementy umieszczone na wyższym poziomie grożące spadnięciem, opadnięciem. |
Ładunek nieprawidłowo ułożony grożący spadnięciem. Opadająca burta skrzyni ładunkowej. Niestabilne stosy ładunków. Kabina kierowcy podniesiona w celu wykonania doraźnej naprawy pojazdu na trasie. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Oczyszczanie skrzyni ładunkowej w pojeździe, naprawa wszelkich nierówności, pęknięć i dziur w podłodze mogących grozić zachwianiem równowagi ładunku. Ustalenie zasad rozmieszczania oraz pobierania ładunków, zapewniających przede wszystkim: zachowanie stateczności pojazdu (m.in.: przestrzeganie wysokości załadowywanego ładunku na pojeździe w zależności od rodzaju towaru). Wzmożona uwaga w czasie prowadzonych prac za- lub rozładunkowych - kierowca pojazdu osobiście nadzoruje załadunek pojazdu oraz sposób rozmieszczenia ładunku na pojeździe, podczas nadzoru stoi z boku pojazdu i kieruje pracą operatora środka transportowego znajdującego się na skrzyni ładunkowej. Urządzenie podnoszące kabiny umożliwiające jej podnoszenie, opuszczanie oraz podtrzymywanie wraz z wyposażeniem i znajdującym się wewnątrz sprzętem. Przy maksymalnym podniesieniu kabiny, mechanizm podtrzymujący (blokujący) musi być sprawny bez względu na awarie. Przy opuszczaniu lub podnoszeniu kabiny nie może istnieć ryzyko przygniecenia (zmiażdżenia) kogokolwiek wskutek awarii urządzenia odchylającego. W punkcie uruchamiania mechanizmu podnoszenia - instrukcja, przypominająca o konieczności upewnienia się, że:
|
8. |
Niestabilne przedmioty umieszczone na tym samym poziomie. |
Źle zabezpieczony ładunek, przemieszczający się na skrzyni ładunkowej pojazdu. Niestabilne położenie ładunku na placu, także na skrzyni ładunkowej. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Specjalne systemy mocowania do ścian bocznych wraz z zestawami pasów mocujących z szynami w podłodze przestrzeni bagażowej umożliwiającymi przymocowanie ładunku, maty antypoślizgowe do całej przestrzeni ładunkowej. Urządzenia i przyrządy służące do mocowania ładunku powinny być zabezpieczone przed rozluźnieniem się, swobodnym zwisaniem lub spadnięciem w czasie jazdy. Sprawdzanie rozmieszczenia i zamocowania ładunku na skrzyni ładunkowej. Zapięcia burt skrzyni ładunkowej. |
9. |
Niekontrolowany ruch naczepy/ciągnika. |
Ciągnik siodłowy z naczepą ustawiony w miejscu załadunku lub rozładunku. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Przestrzeganie procedur i instrukcji w czasie prac za- i rozładunkowych - po zatrzymaniu pojazdu w miejscu załadunku lub rozładunku, należy tak unieruchomić pojazd, aby nie nastąpiło jego przemieszczenie się podczas operacji załadunku lub rozładunku - zabezpieczenie klinami ułożonymi pod kołami pojazdu. Właściwe oświetlenie ramp przeładunkowych i pól załadunkowych. Działania ograniczające pośpiech. |
10. |
Ruch drogowy podczas postoju samochodu na poboczu drogi. |
Konieczność usunięcia usterki pojazdu w trakcie postoju na poboczu drogi. Wysiadanie z kabiny bez zachowania należytej ostrożności. |
Duża |
Mało |
Średnie - |
Sygnalizowanie postoju pojazdu silnikowego z powodu uszkodzenia lub wypadku poprzez:
Stosowanie kamizelek odblaskowych w porze nocnej przez kierowcę. Zachowanie szczególnej uwagi przy otwieraniu drzwi i wysiadaniu z kabiny ciągnika. |
11. |
Wystające nieruchome elementy. |
Elementy: wejść, bram wjazdowych, kabiny samochodu. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Wzmożona uwaga w czasie poruszania się po obcym terenie. Oznakowanie miejsc niebezpiecznych barwami i znakami bezpieczeństwa. Bramy wjazdowe do budynków zapewniające swobodny przejazd (zwłaszcza minimalny prześwit pomiędzy górną krawędzią naczepy a bramą). |
12. |
Ruchome elementy poza samochodem. |
Skrzydła bram, okien, drzwi, szlaban przy wjeździe. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Wzmożona uwaga w czasie poruszania się po obcym terenie i zwracanie uwagi na wykonywane czynności. Sprawne zabezpieczenia wrót bram wjazdowych przed przypadkowym zamknięciem. Wzmożona uwaga w rejonie bram wjazdowych i wyjazdowych w zależności od rodzajów i warunków miejscowych (natężenie ruchu, oddzielne lub jedno wyjście dla pieszych i pojazdów). Ograniczanie pośpiechu. |
13. |
Wysoka temperatura powierzchni. |
Układ wydechowy oraz układ chłodzenia, np. podczas uzupełniania płynu chłodzącego. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Przestrzeganie procedur i instrukcji remontowych, szczególne zwrócenie uwagi na zasady bezpieczeństwa przy otwieraniu korków wlewowych oleju i chłodnic (korek wlewowy otwierać powoli i tylko w rękawicach, otwieranie dozwolone wyłącznie po częściowym ostudzeniu silnika, zakaz zbliżania twarzy do otworu wlewowego, zakaz wlewania do chłodnicy zimnej wody chłodzącej, kiedy silnik jest gorący, obowiązek zachowania wyjątkowej ostrożności podczas wlewania). Zakaz dotykania nagrzanych elementów układu wydechowego gołymi rękoma. Stosowanie rękawic chroniących przed oparzeniami. |
14. |
Używanie narzędzi ręcznych. |
Niewłaściwie dobrane lub niesprawne narzędzia (najczęściej uszkodzone uchwyty). |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Odpowiedni dobór narzędzi do wykonywanej pracy. Prawidłowe zamocowanie (osadzenie) narzędzia na rękojeści. Kontrola przed użyciem i utrzymywanie ręcznych narzędzi w pełnej sprawności i kompletności. Wymiana lub naprawa uszkodzonych narzędzi. Stosowanie rękawic roboczych. Działania ograniczające pośpiech. |
15. |
Utrata stabilności zestawu ciągnik - naczepa podczas jazdy. |
Wystrzał opony spowodowany nadmierną prędkością. Gwałtowne przemieszczenie się ładunku w czasie jazdy, w wyniku złej techniki jazdy lub nieprawidłowego rozmieszczenia ładunku w skrzyni naczepy. Warunki meteorologiczne - silny wiatr. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Przestrzeganie procedur montażu, demontażu, wyważania i pompowania opon. Obowiązek używania na kołach jednej osi opon o takiej samej konstrukcji oraz rzeźbie bieżnika. Zakaz używania opon przy niewłaściwym ciśnieniu. Zakaz jazdy z prędkością wyższą niż dopuszczalna i przy obciążeniu przekraczającym dopuszczalne. Zakaz przeciążania opon. Stosowanie zabezpieczeń (powiązań) pomiędzy warstwami ładunków, tak aby środek ciężkości pojazdu nie przekroczył granicznych wartości mogących powodować utratę stateczności pojazdu. Szkolenia w zakresie polepszania techniki jazdy kierowcy. Przestrzeganie Prawa o ruchu drogowym. |
16. |
Uczestniczenie w ruchu drogowym (prowadzenie samochodu po drodze). |
Spowodowanie wypadku (kolizji) w wyniku nieprzestrzegania przepisów ruchu drogowego lub z innych przyczyn albo uczestniczenie w wypadku. |
Duża |
Mało |
Średnie - |
Właściwe planowanie jazdy - korzystanie z tras najmniej męczących, poza godzinami szczytu - odpowiednio dobierając przerwy i okresy odpoczynku. Zakaz korzystania z telefonu komórkowego bez zestawu głośnomówiącego (niewskazane jest prowadzenie długich rozmów w czasie jazdy). Zakaz palenia tytoniu w czasie jazdy. Obowiązek zapinania pasów bezpieczeństwa. Zakaz wywierania presji czasowej na pracowników użytkujących samochody służbowe. Prawidłowy dobór parku samochodowego. Dbałość o stan techniczny pojazdów samochodowych. Cykliczne szkolenia kierowców w zakresie praktyk bezpiecznej jazdy. Okresowa kontrola stanu zdrowia kierowców. Przestrzeganie Prawa o ruchu drogowym (zwłaszcza ograniczeń prędkości). Wzmożona uwaga. Przestrzeganie wymaganych norm czasu pracy. Działania dyscyplinujące kierowców. |
17. |
Działanie osób trzecich w celach przestępczych (napad). |
Użycie siły wobec kierowcy. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Przestrzeganie procedur i instrukcji związanych z postojami (np. zakaz zatrzymywania się poza rejonami zabudowanymi, stała kontrola telefoniczna lub radiowa, w tym odpowiednie ostrzeżenia w razie wystąpienia ryzyka, wzmożona uwaga, wezwanie policji, środki paraliżująco-obezwładniające). Szkolenia z metod przeciwdziałania przemocy. Możliwość zdalnego wyłączenia silnika w ciężarówce, która została ukradziona, lub blokada sprzęgła siodłowego, uniemożliwiająca odczepienie naczepy od ciągnika. Wprowadzanie systemu ochrony dla kierowców samochodów ciężarowych mającego zadanie zredukować ryzyko kradzieży, porwań. |
18. |
Możliwość zapalenia się samochodu (pożar). |
Zapalenie się rozlanego paliwa podczas wypadku. Zwarcie w instalacji elektrycznej. Palenie tytoniu w kabinie ciągnika siodłowego. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Dbałość o stan techniczny pojazdu. Postępowanie zgodnie z procedurą w czasie tankowania paliwa (kontrola szczelności przewodów paliwowych, unikanie rozlewania paliwa, zakaz palenia papierosów w pobliżu pracującego silnika oraz w czasie odpoczynku w części sypialnej kabiny). Szkolenie pracowników z zasad postępowania na wypadek pożaru (jeśli pożar nie jest intensywny wyłączamy silnik, odcinamy dopływ paliwa, a także w przypadku pożaru instalacji elektrycznej - odłączamy główny przewód elektryczny od akumulatora). Zakaz otwierania bez potrzeby maski silnika. Odpowiednia ilość sprawnego, podręcznego sprzętu gaśniczego. Kontrola sprawności gaśnic w samochodzie. |
19. |
Obciążenie statyczne. |
Wymuszona pozycja ciała podczas wielogodzinnego, nieprzerwanego prowadzenia samochodu. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Właściwe ustawienie siedziska: elektryczna regulacja wysokości, mechanizm regulacji oparcia na wysokości lędźwi i możliwość wzdłużnego przesuwania siedziska względem oparcia (pozycja ciała w czasie jazdy powinna być możliwie wyprostowana i korzystanie z: oparcia dla głowy (zagłówków) - tył głowy na wysokości środka zagłówka i lusterek zewnętrznych. Właściwa organizacja pracy - rozplanowanie i rozłożenie w czasie nałożonych zadań, odpowiednio dobierane przerwy i okresy odpoczynku - przestrzeganie przepisów o czasie pracy kierowców. |
20. |
Owiewanie przez powietrze zewnętrzne części ciała kierowcy podczas jazdy. |
Opieranie łokcia o framugę otwartego okna pojazdu. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Eliminowanie przyzwyczajeń opierania łokcia o framugę okna podczas prowadzenia pojazdu - korzystanie z podłokietników znajdujących się na wyposażeniu samochodów. |
21. |
Niedostosowanie stanowiska pracy do cech fizycznych i psychicznych kierowcy. |
Kabina kierowcy - siedzisko, urządzenia do kierowania, hamowania, oświetlenie drogi. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Zapewnienie komfortu kierowcy poprzez łatwość wsiadania i wysiadania do i z kabiny pojazdu. Odpowiednia przestrzeń do kierowania pojazdem. Możliwości zajęcia wygodnej pozycji do pracy i odpoczynku. Łatwe, wygodne i prawidłowe posługiwanie się urządzeniami do kierowania, hamowania, sygnalizacji i oświetlenia drogi z równoczesną jej obserwacją. Zapewnienie czytelnych i jednoznacznych informacji o funkcjonowaniu mechanizmów i podzespołów samochodu oraz dobrej widoczności z samochodu. Przyjazne warunki środowiskowe (oświetlenie wnętrza i tablicy rozdzielczej, przyjemne materiały i kolorystyka). |
22. |
Hałas. |
Ruch drogowy, silnik, opony. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Nowoczesne rozwiązania izolacji akustycznej kabiny ciągników siodłowych związane ściśle z miejscem usytuowania silnika. |
23. |
Wibracja ogólna. |
Układ napędowy samochodu, nierówności nawierzchni drogi. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Mocowanie kabiny do ramy nośnej pojazdu za pomocą elementów resorujących. Stosowanie oddzielnych elementów tłumiących (kolumn teleskopowo-hydraulicznych) w mocowaniu fotela kierowcy. Dobry stan techniczny ciągnika. |
24. |
Zmienne warunki atmosferyczne. |
Praca na otwartej przestrzeni. Wysoka temperatura i przeciągi w kabinie samochodu. Nagłe zmiany temperatur po wyjściu z klimatyzowanej kabiny. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Niezależne ogrzewanie powietrzne, atermiczna szyba przednia, a szyby boczne elektrycznie sterowane. Zewnętrzna osłona przeciwsłoneczna, elektrycznie rozsuwane rolety przeciwsłoneczne dla każdej szyby osobno. Elektryczny szyberdach. Odpowiedni ubiór do panujących warunków atmosferycznych. Przestrzeganie zasad zachowania się w czasie prowadzenia pojazdu (unikanie przeciągów, opuszczania szyb, nieprawidłowego ustawiania regulacji klimatyzacji w kabinie samochodu). Zapewnienie napoi (zimne i gorące w zależności od warunków atmosferycznych). |
25. |
Obciążenie narządu wzroku. |
Wielogodzinne prowadzenie pojazdu zarówno w dzień jak i w nocy. Bezpośrednie i odbite promienie słoneczne. Oślepianie przez innych użytkowników drogi. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Właściwe planowanie jazdy uwzględniające przerwy i okresy odpoczynku. Kontrolne i okresowe badania wzroku. Stosowanie właściwie dobranych okularów przeciwsłonecznych chroniących przed promieniowaniem ultrafioletowym oraz korekcyjnych z filtrami. |
26. |
Obciążenie nerwowo-psychiczne. |
Długa i monotonna jazda pojazdem. Ciągła jazda bez robienia regularnych przerw. Nasilający się ruch na trasie i w miastach. Złe warunki atmosferyczne. Jazda w nocy. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Dbałość o kondycję fizyczną i zdrowotną. Odpowiednia liczba godzin snu poprzedzającego jazdę samochodem. Przestrzeganie ustawowych godzin wypoczynku pomiędzy kolejnymi okresami jazdy. Zwracanie uwagi czy u kierowcy rozpoczynającego pracę za kierownicą nie widać pierwszych oznak zmęczenia i senności. Ścisłe przestrzeganie okresów prowadzenia pojazdu. Działania ograniczające zmęczenie i senność zwłaszcza w czasie jazdy nocą, np. wypijanie kawy (pobudzające działanie kofeiny). Prawo powstrzymania się pracownika (po uprzednim zawiadomieniu przełożonego) od wykonywania pracy wymagającej szczególnej sprawności psychofizycznej, w przypadku gdy jego stan nie zapewnia bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób. Zakaz palenia tytoniu w czasie prowadzenia pojazdu. |
27. |
Stres zawodowy. |
Uczestniczenie w ruchu ulicznym - ciągłe napięcie (zwłaszcza w niebezpiecznych sytuacjach). Odpowiedzialność za pojazd, towar i dokumentację. Wymuszone tempo pracy. Terminowość dostaw. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Ograniczanie czynników generujących stres, w tym stresujących elementów środowiska pracy poprzez wprowadzanie nowych rozwiązań technicznych kabin ciągników siodłowych charakteryzujących się optymalną funkcjonalnością, przestronnością i komfortem. Ustalenie jasnego podziału obowiązków pomiędzy pracownikami (kierowcą a pracownikami magazynu). Dbałość o poprawne stosunki międzyludzkie. Lepsze planowanie pracy. Ustalenie jasnych zasad wynagradzania, premiowania i kar regulaminowych. Angażowanie pracowników w ustalanie sposobów i terminów wykonania poszczególnych prac i ustalanie grafików czasu wolnego (przestrzeganie maksymalnych okresów prowadzenia pojazdów przez kierowców oraz wymaganych minimalnych okresów odpoczynków i przerw w pracy). Szkolenie pracowników w zakresie opanowania stresu (wzmocnienie odporności na stres poprzez ćwiczenia fizyczne albo techniki relaksacyjne). |
28. |
Szkodliwe czynniki chemiczne występujące przy obsłudze samochodu. |
Płyny eksploatacyjne, olej, paliwo, oraz inne czynniki związane z myciem pojazdów. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Przestrzeganie procedur ujętych w kartach charakterystyki stosowanych substancji. Profilaktyczne badania lekarskie (niedopuszczanie do pracy ze środkami chemicznymi pracowników wrażliwych alergicznie). Zmiana stosowanych środków. Stosowanie środków ochrony indywidualnej (zwłaszcza ochrony rąk, np. zalecenie stosowania kremu ochronnego na nieosłonięte części ciała). |
Zagrożenia biologiczne |
||||||
29. |
Wirusy grypy (typu A, B, C) Orthomyxoviridae. |
Ludzie. |
Duża |
Mało |
Średnie - |
Szczepienia tylko A i B. |
|
Gr. 2, szczepienia. |
Powietrzno-kropelkowa. |
|
|
|
Nie. |
30. |
Gronkowiec złocisty Staphylococcus aureus. |
Ludzie. |
Duża |
Mało |
Średnie - |
Środki ochrony indywidualnej, przestrzeganie zasad higieny. |
|
Gr. 2, brak szczepień A. |
Powietrzno-kropelkowa, powietrzno-pyłowa, pokarmowa, bezpośrednia. |
|
|
|
Nie. |
31. |
Prątek gruźlicy Mycobacterium tuberculosis. |
Ludzie. |
Duża |
Mało |
Średnie - |
Szczepienia ochronne, przestrzeganie zasad higieny. |
|
Gr. 3, szczepienia. |
Powietrzno-kropelkowa. |
|
|
|
Nie. |
32. |
Salmonella choleraesuis. |
Woda, produkty roślinne i zwierzęce, posiłki spożywane w drodze często w przydrożnych barach. |
Duża |
Mało |
Średnie - |
Bezwzględne przestrzeganie zasad higieny, spożywanie posiłków w pewnych punktach żywienia zbiorowego. |
|
Gr. 3, szczepienia. |
Posiłki. |
|
|
|
Nie. |
33. |
Kropidlak biały Candida, albicans. |
Ludzie. Korzystanie z publicznych łaźni i toalet. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Stosowanie mydeł i zasypek z dodatkiem środków przeciwgrzybicznych, środki ochrony indywidualnej. |
|
Gr. 2, brak szczepień A. |
Bezpośrednia, wilgotne środowisko. |
|
|
|
Nie. |
34. |
Herpesvirus ospy wietrznej, półpaśca. |
Ludzie. |
Średnia |
Mało |
Małe - |
Przestrzeganie zasad higieny. |
|
Gr. 2, brak szczepień. |
Powietrzno-kropelkowa. |
|
|
|
Nie. |
35. |
Laseczka tężca Clostridium tetani. |
Gleba. |
Duża |
Mało |
Średnie - |
Szczepienia ochronne, natychmiastowe opatrywanie ran. |
|
Gr. 2. |
Bezpośrednia po zranieniach. |
|
|
|
Nie |
Uwagi: Brak lub niestosowanie zabezpieczeń powoduje podwyższenie kategorii ryzyka, tzn. zwiększa prawdopodobieństwo zaistnienia wypadku, choroby. |
Zatwierdził: |
|||||
18