Latarnia morska, ● EDUKACJA, ♦ Geografia

Latarnia morska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii.

Rozewie

Latarnia morska (latarnia) to znak nawigacyjny w postaci charakterystycznej wieży umieszczonej na brzegu, lub wodzie (latarniowiec) wysyłający znaki świetlne. W dawnych czasach ogień rozpalany był także na skałach, lub unoszony za pomocą żurawia. Czasem wysyła także sygnały radiowe (radiolatarnia). W czasie mgły może wysyłać sygnały dźwiękowe (róg mgłowy).

Zdecydowanie mniejsze światło nawigacyjne na szczycie masztu lub wieży np. w główkach portu nazywamy stawą.

Żuraw z garnkiem wulkana

Latarnie morskie istniały już w starożytności. Opisy pierwszych kolumn, na których rozpalano ogień pochodzą z 400 p.n.e.. Najbardziej znana była na wyspie Faros z około 280 p.n.e.. Na terenie Polski najstarsze wzmianki o rozpalaniu ognia na brzegu (Garnek Wulkana) pochodzą z ok. 1070. Często do tego celu wykorzystywano istniejące obiekty np. na Helu pierwszą latarnią był ogień rozpalany na wieży kościoła.

Latarnią nazywane są także światła nawigacyjne o podobnej budowie np. latarnia na Westerplatte w główkach portu Gdańskiego. Przeważnie nie używa się dodatku “morska”.

Spis treści

1 Nazwy światła

2 Polskie latarnie morskie

3 Dawne wersje polskich

4 Zdjęcia niepolskich

4.1 Dania
4.2 Egipt

5 Linki zewnętrzne

[Edytuj]

Nazwy światła

światło przerywane: czas świecenia dłuższy niż czas ciemności

światło błyskowe: trwa krócej niż 2 sekundy, czas świecenia krótszy niż czas ciemności

światło blaskowe: trwa dłużej niż 2 sekundy, czas świecenia krótszy niż czas ciemności

[Edytuj]

Polskie latarnie morskie

Nazwa		Rok budowy	Współrzędne	Wysokość światła ponad wodą (m)	Wysokość wieży (m)	Zasięg (Mm)	Światło
	Świnoujście^1.)	1805/ 1 grudnia 1857	53°55'03"szer.N 14°17'10"dług.E	68	64.8	9 (czerw.) 25 (białe)	błyskowe, okres 5 s (światło - 4 s, przerwa - 1 s)
Kikut^2.)		1962	53°58'59"szer.N 14°34'56"dług.E	91.5	18.2	16	błyskowe, okres - 10s (światło 5s, przerwa - 5s)
	Niechorze^1.)	1866/1948	54°05'47"szer.N, 15°03'57"dług.E	62.8	45	20	błyskowe, okres - 10s (błysk 0.45s, przerwa - 9,55s)
	Kołobrzeg^1.)	1666/1946	54°11'17"szer.N 15°33'22"dług.E	36.5	26.0	16	błyskowe, okres - 3s (światło 1s, przerwa - 2s)
Gąski^1.)		1878	54°14'40"szer.N 15°52'30"dług.E	50.1	41.2	23.5	przerywane grupowe, okres - 15s (światło 2.5s, przerwa - 1.2s, światło 2.5s, przerwa 1.2s, światło 6.4s, przerwa 1.2s)
	Darłowo^1.)	1715/1885	54°26'31"szer.N, 16°22'51"dług.E	19.7	21.0	15	blaskowe grupowe, okres - 15s (blask 2s, przerwa - 3s, blask 2s, przerwa 8s)
	Jarosławiec^1.)	1838	54°32'30"szer.N, 16°32'41"dług.E	50.2	33.3	23	blaskowe grupowe, okres - 9s (blask 0.45s, przerwa - 2.05s, blask 0.45s, przerwa 6.5s)
	Ustka^1.)	1871	54°35'22"N 16°51'25"E	22.2	19.5	18	przerywane, okres - 6s (światło 4s, przerwa 2s)
	Czołpino^1.)	1875	54°43'12"szer.N, 17°14'37"dług.E	75	25.2	21	przerywane grupowe, okres - 14.0 s (światło 9.5 s, przerwa - 1,0 s, światło 2.5 s, przerwa 1.0s)
	Stilo^1.)	1906	54°47'12"szer.N, 17°44'02"dług.E	75	33.4	23.5	blaskowe grupowe, okres - 12s (blask 0.3s, przerwa - 2.2s, blask 0.3s, przerwa 2.2s, blask 0.3s, przerwa 6.7)
	Rozewie^2.) (nieczynna)	1821 zapalenie 15 listopada 1822	54°49'szer.N 18°20'dług.E	ok. 67	ok. 16
	Rozewie^1.) (czynna)	1875	54°49'54"szer.N 18°20'20"dług.E	83.2	32.7	26	błyskowe, okres - 3s (błysk 0.1s, przerwa - 2.9s)
	Jastarnia^2.)	1938/1950	54°42'01"szer.N 18°40'58"dług.E	22	13.5	15	blaskowe grupowe, okres - 20s (blask 2s, przerwa - 2s, blask 9s, przerwa 7s)
Góra Szwedów (nieczynna od 1990)^2.)		1936	54°37.6'szer.N 18°49.3'dług.E	34.3	17	14	ostatnie: blaskowe grupowe, okres - 30s (światło 15s, przerwa 15s)
	Hel^1.)	1638/1942	54°36'06"szer.N 17°48'56"dług.E	40.8	41.5	18	przerywane, okres - 20s (światło 10s, przerwa 10s)
	Sopot^1.)	ok. 1957/1977	54°26'48"szer.N 18°34'24"dług.E	10.8	30	17	błyskowe, okres - 4s (błysk 0.3s, przerwa - 3.7s)
	Nowy Port (nieczynna od 1984)^1.)	1758/1894	54°25.5' szer.N 18°39.8' dług.E	27.3	31.3	17
	Twierdza Wisłoujście (nieczynna od 1758)^2.)	1482			ok. 17
	Port Północny^2.)	18 czerwca 1984	54°24.1'szer.N 18°41.9'dług.E	56	56	25	błyskowe grupowe, okres - 9s (światło 0.5s, przerwa - 1.5s, światło 0.5s, przerwa - 1.5s, światło 0.5s, przerwa - 4.5s
	Krynica Morska^1.)	1 maja 1895/1951	54°32'13"szer.N 19°27'12"dług.E	53	27	18	blaskowe grupowe, okres - 12s (blask 2s, przerwa - 2s, blask 2s, przerwa 6s)
Polskie latarnie morskie zniszczone bezpowrotnie w czasie II wojny światowej
	Oksywie	1887-1933	54°33'09"szer.N 18°33'46"dług.E	46,5	10	8	Białe błyskowe; okres 3s
Jastarnia-Bór		16 grudnia 1872-1936	54°39'00" szer.N 18°47'24" dług.E	36,4			Do 1877r. blaskowe grupowe, okres - 60s (światło białe 30s, przerwa - 10s, światło czerwone 10s, przerwa - 10) Od 1877r. blaskowe grupowe, okres - 120s (przerwa - 10s, światło białe 10s, przerwa - 10)
Nieistniejące
Wineta			ujście Odry, dokładna pozycja nieznana
Regoujście		przed 1539	ok. 54°09' szer.N 15°21' dług.E
Chełmska Góra			54°12'31" szer.N 16°13'55" dług.E
Rowokół		planowana do budowy w XVII wieku	54°39.26'szer.N 17°15.54'dług.E
Polskiej Akademi Nauk w Antarktyce
	Arctowski	16 marca 1978	62°09'35"szer.S 58°27'55"dług.W	20	6		blaskowe, okres - 9s (światło 3s, przerwa - 6s)
Inne polskie światła nawigacyjne często nazywane latarniami:
	Główki Władysławowo^2.)
	Molo na Westerplatte^2.)	1842