 W każdym pomieszczeniu o przemysłowym zastosowaniu, gdzie nawierzchnia poddawana jest oddziaływaniom dużych obciążeń, związanych ze wzmożonym ruchem ciężkich pojazdów i magazynowanym towarem, niezbędna jest implementacja posadzki o podwyższonej wytrzymałości na obciążenia mechaniczne.
O parametrach i niuansach wykonawczych posadzek przemysłowych mówią eksperci z branży.
TRWAŁA POSADZKA mgr inż. Marek Kuźmiński, dyrektor ds. marketingu i sprzedaży w firmie Cemix Nawierzchnie betonowe, zacierane mechanicznie i wzmacniane powierzchniowo posypkami utwardzającymi, są najczęściej stosowanymi posadzkami w sektorze przemysłowym, ze względu na ich niski koszt stosowania i wykonania. Właściwie zaprojektowana (z poszanowaniem wszelkich zasad technologicznych) posadzka zapewnia bezawaryjną i wieloletnią pracę nawet pod najcięższymi obciążeniami mechanicznymi. W praktyce, często z powodu pośpiechu, minimalizacji kosztów i niedoskonałości organizacyjnych, ukończenie wykonania tych posadzek obarczone jest błędami wykonawczymi, które pogarszają właściwości mechaniczne warstwy wierzchniej betonu. Wykonanie idealnej posadzki, w warunkach „galopującej” budowy, jest więc trudnym i odpowiedzialnym zadaniem wymagającym wiedzy, doświadczenia i doskonałej organizacji wykonawcy, a nie wynikiem poszukiwania szybkich i tanich rozwiązań wykonawczych. Kapitalne znaczenie dla uzyskania optymalnie wytrzymałej posadzki na obciążenia mechaniczne ma beton. Istotna jest jego receptura, gwarantująca odpowiednie parametry wytrzymałościowe. W celu uzyskania trwałej posadzki należy zadbać o odpowiednią konsystencję i rozlewność betonu, jednocześnie zminimalizować zawartość wody oraz zapewnić właściwe warunki, w jakich jest on dostarczany na teren budowy. W praktyce zdarza się, że po wykonaniu posadzki i w trakcie jej eksploatacji tworzą się i ujawniają na niej ukryte wady wykonawcze, takie jak: nierówności nawierzchni, pęknięcia, przetarcia, mikro-rysy, uszkodzenia dylatacji i pylenie się warstwy wierzchniej. Nierówność nawierzchni i jej niejednorodność (chropowatość) jest najczęściej efektem braku doświadczenia i niewystarczających umiejętności zacieracza oraz wynikiem nieprawidłowej organizacji rozkładania betonu przez wykonawcę. Chropowatość i nierówność nawierzchni jest spowodowana zbyt wczesnym, bądź za późnym mechanicznym zacieraniem płyty nośnej w momencie kiedy beton jest za miękki lub całkowicie związany oraz nieumiejętnym wykorzystaniem nowoczesnych urządzeń niwelujących nierówności posadzki. Przetarcia posadzki, a w okresie późniejszym wystąpienie pylenia są skutkiem zastosowania mniejszej (niż wymagają tego normy technologiczne) ilości posypki na powierzchni oraz polewania wodą betonu w trakcie jego zacierania. Rysy skurczowe, ujawniające się na powierzchni posadzki, są efektem zbyt przyspieszonego procesu dojrzewania posypki. Pojawienie się mikro-rys jest więc wynikiem niewłaściwej pielęgnacji warstwy wierzchniej (zastosowaniem nieodpowiedniego pielęgnatora) lub zbyt wysokiej temperatury otoczenia i niewłaściwego nasłonecznienia podłoża. Powstawanie mirko-rys jest również spowodowane zastosowaniem nieodpowiednich posypek utwardzających, które (z uwagi na swoją chemiczną kompozycję) mają większą skłonność do tworzenia pęknięć w formie „pajączka”. Zbyt duża zawartość wody w betonie może przyczyniać się do powstawania rys skurczowych, a w okresie późniejszym pylenia się nawierzchni. Dylatacje są wśród typowych betonowych posadzek przemysłowych bardzo istotnym, aczkolwiek często uciążliwym elementem do zaprojetkowania i wykonania. Zapewnienie bezawaryjnej pracy dylatacji jest uwarunkowane właściwym zaprojektowaniem tego elementu posadzki (czyli jego szerokości i rozmieszczenia wraz z uwzględnieniem przerw technologicznych i ich dyblowaniem).
BŁĘDY WYKONAWCZE Grzegorz Zając, KPM Cementitious Floors w firmie Sika Troska wykonawcy o wykonanie dobrej posadzki powinna przejawiać się w przestrzeganiu aktualnie obowiązujących norm i warunków technicznych wykonania robót. Do najczęstszych przyczyn powstawania zarysowań na powierzchni posadzek można zaliczyć: - brak warstwy poślizgowej w postaci 1- -2 warstw folii PE między podbudową a płytą betonową posadzki; - zbyt szybkie zaregałowanie magazynów wysokiego składowania jeszcze przed uwidocznieniem się naturalnego skurczu betonu wynikającego z procesu hydratacji cementu; - zbyt wysoki wskaźnik woda/cement w mieszance betonowej; - dolewanie wody do mieszanki betonowej na budowie, zamiast superplastyfikatora np. Addiment FM 6; - wykonywanie posadzki przy otwartej hali, bądź przy braku stolarki okiennej i drzwiowej; - brak pielęgnacji, bądź niedostateczna pielęgnacja (zbyt krótka, albo naniesienie środka pielęgnacyjnego w niewystarczającej ilości) po skończeniu zacierania posadzki; - niedostateczna ilość zbrojenia w betonie, bądź zbyt duża odległość między nacinanymi szczelinami skurczowymi. Ograniczenie zarysowań posadzek można osiągnąć poprzez zastosowanie jednej z podanych niżej metod (bądź wszystkich jednocześnie): - zastosowanie cementów hutniczych niskoskurczowych o niskim cieple hydratacji CEM III/A, bądź CEM III/B; - zastosowanie domieszki chemicznej w postaci reduktora skurczu np. Sika Control 40; - uwzględnienie skurczu betonu przy projektowaniu zbrojenia płyty posadzkowej; - stosowanie pielęgnacji betonu poprzez przykrycie folią na okres kilku dni (długość okresu pielęgnacji zależna jest od nasłonecznienia, wiatru, wilgotności powietrza i rodzaju zastosowanego cementu) bądź zastosowanie właściwego preparatu pielęgnacyjnego (największą skutecznością pielęgnacyjną cechują się preparaty woskowe) np. Addiment NB 1.
ZBROJENIE WŁÓKNAMI STALOWYMI mgr inż. Paweł Latoszek, kierownik działu technicznego w firmie Bautech Zbrojeniem rozproszonym określa się zbrojenie w postaci krótkich, odpowiednio ukształtowanych włókien stalowych, które zostały wymieszane ze składnikami mieszanki betonowej bez specjalnego ich układania. Celem zbrojenia rozproszonego jest m.in. nadanie matrycy betonowej jednakowych właściwości bez względu na kierunek obciążenia oraz polepszenie właściwości mechanicznych betonu, dzięki czemu może on znaleźć większy zakres zastosowania jako materiał budowlany. Rozproszone w matrycy betonowej włókna przenoszą obciążenia w miejscach, gdzie powstały rysy i pęknięcia. Wynika to z większego modułu sprężystości włókien zbrojeniowych niż betonu. Zastosowanie w betonie zbrojenia rozproszonego z włókien stalowych, eliminujących spękania plastyczne, ogranicza tworzenie się mikrospękań w twardniejącym betonie oraz powstawanie rys skurczowych. Znacznym udogodnieniem wykonawczym jest możliwość rozkładania, w miejscu wbudowywania, odpowiednio przygotowanej w węźle betoniarskim, gotowej już „zbrojonej” mieszanki betonowej. Pozwala to na uniknięcie niedogodności wynikających z układania klasycznych siatek zbrojeniowych, uniemożliwiających m.in. wjazd betonowozów na tak wstępnie przygotowaną powierzchnię, a także przeciwdziałania ich deformacji (szczególnie podwójnych siatek) podczas wymagającego w tym przypadku znacznie zwiększonej pracochłonności rozkładania i zagęszczania mieszanki betonowej. Ponadto koszt zbrojenia włóknami stalowymi jest zwykle niższy niż siatkami, a ich zastosowanie pozwala często na zmniejszenie grubości płyty nośnej posadzki. Podwyższona odporność na uderzenia i zwiększona trwałość zbrojonych włóknami stalowymi posadzek, szczególnie w przypadku trudnościeralnego wykończenia ich powierzchni, powoduje wydłużenie żywotności eksploatowanych hal magazynowych, fabrycznych, targowych itp.
DECYDUJĄCY MOMENT mgr inż. Krzysztof Gielnik, menedżer ds. technicznych, Panbex Trudno jednoznacznie określić moment, w którym należy wcierać środki utwardzające, nie będąc obecnym w czasie wykonywania posadzki betonowej. Moment początku wcierania suchych posypek utwardzających uzależniony jest przede wszystkim od składu stosowanego betonu płyty konstrukcyjnej posadzki, panujących warunków atmosferycznych w czasie realizacji oraz rodzaju aplikowanej posypki utwardzającej. Rodzaj stosowanych materiałów wsadowych w czasie produkcji betonu, proporcje ich wymieszania (receptura betonu) i panujące warunki atmosferyczne w betonie mają decydujący wpływ na własności reologiczne mieszanki betonowej oraz na początek i koniec wiązania cementu zawartego w betonie, co praktycznie determinuje moment wcierania materiałów utwardzających. Praktycznie mogę powiedzieć, że z reguły pierwsze zacieranie rozpoczyna się po 5÷10 godzinach od zawibrowania mieszanki betonowej płyty konstrukcyjnej posadzki. Dla ułatwienia ustalenia tegoż momentu można wykonać bardzo prosty test, polegający na sprawdzeniu odcisku buta pozostawionego na powierzchni betonu, który powinien pozostawić na nim ślad o głębokości od 3 do 4 mm. Należy również pamiętać, że sucha posypka utwardzająca może być zacierana dopiero wtedy, kiedy zaabsorbuje wodę z przypowierzchniowej strefy mieszanki betonowej i będzie wilgotna.
TECHNOLOGICZNE UDOGODNIENIE Krzysztof Burza, kierownik produktu - podłogi w firmie maxit Cienkowarstwowe, cementowe, samopoziomujące posadzki przemysłowe maxit floor - do tej pory znane jako ABS DuroSystem - są nowoczesnym i sprawdzonym rozwiązaniem. Technologia ta jest wynikiem poszukiwania sposobu uzyskania nawierzchni, która jednocześnie byłaby bardzo wytrzymała, trwała, odporna na ścieranie i uderzenia, działanie wody i alkaliów, oddziaływanie kół pojazdów oraz odporna na inne obciążenia przemysłowe, a także łatwa i szybka w wykonaniu. System posadzek maxit tworzą podkłady pod posadzki, zaprawy do wykonywania wierzchniej warstwy eksploatacyjnej (niektóre z nich są dostępne w różnych kolorach), grunty oraz impregnaty, które nadają powierzchni matowy, półmatowy lub błyszczący wygląd. Ze względu na unikalne właściwości posadzki przemysłowe maxit floor szczególnie polecane są do obiektów remontowanych. Posadzki przemysłowe maxit floor są cienkowarstwowe, dzięki czemu nie powodują kolizji wysokościowych (np. konieczności wymiany drzwi, przestawiania maszyn, zmian ciągów instalacyjnych itp.) a także nie przeciążają istniejącej konstrukcji. Posadzki te są paroprzepuszczalne - można je zatem stosować w miejscach o nieprawidłowej hydroizolacji (ewentualna wilgoć odparuje). Szybkie tempo wylewania posadzek (pompą - nawet do 400 m2/godz.) oraz błyskawiczne wiązanie ułożonego materiału, pozwalają skrócić przerwy w eksploatacji obiektu (ruch pieszy już po 1 dniu, średnie obciążenia po 3 dniach, a pełne po 7 dniach), redukując czas remontu, np. do weekendu. Rozwiązanie to jest niezastąpione w przypadku renowacji posadzek betonowych z utwardzeniem powierzchniowym. Kolejnym zastosowaniem posadzek typu ABS są magazyny wysokiego składowania; dzięki tej technologii floor można uzyskać tzw. posadzki superpłaskie.
SKUTECZNA MODERNIZACJA mgr inż. Jędrzej Błażejewski, z-ca dyrektora ds. technicznych, Pol-Trade Posadzki żywiczne, ze względu na swoją niewielką grubość, odzwierciedlają nierówności i zafalowania podłoża. Wykonując posadzki żywiczne często mamy do czynienia z modernizacją pomieszczeń, a więc ze starymi podłożami, w których występują nierówności, pęknięcia i zarysowania. Podłoża te są osłabione dotychczasową eksploatacją i bezpośrednie położenie na nich posadzki żywicznej jest niewskazane. Modernizacja obiektów wiąże się również z koniecznością wyburzania ścian działowych, co powoduje, że spotykamy się z koniecznością wyrównywania niejednorodnych podłoży i niwelowania powstałych ubytków po pracach wyburzeniowych. Dlatego opracowaliśmy system epoksydowo-kwarcowy Floorpol 150, który w przypadku starych podłoży betonowych, narażonych na szczególnie trudne warunki eksploatacji, stanowi elastyczną warstwę wyrównawczą, na której można wykonać docelową posadzkę żywiczną.
PROBLEMY Z DYLATACJĄ Artiom Gripas, menedżer produktu, Techniart Dylatacje technologiczne wykonuje się ze względu na różne czynniki, takie jak: skurcz, termiczna zmiana wymiarów liniowych, odkształcenia konstrukcji monolitycznej, drgania itp. W przypadku stosowania posadzek przemysłowych z żywic syntetycznych przeważnie można pominąć przenoszenia części dylatacji na powierzchnie posadzki. Najczęstszym rodzajem dylatacji, koniecznym do wykonania ze względu na technologie betonu (przenoszenia którego na powierzchnie posadzki można uniknąć) jest dylatacja ze względu na zjawisko skurczu, popularnie zwana dylatacją skurczową. Możliwość pominięcia dylatacji skurczowej wynika z faktu, iż żywice syntetyczne nadają posadzkom żywicznym stosunkowo dużą elastyczność oraz niski skurcz liniowy, co sprawia że w wielu przypadkach rozwiązań posadzkowych dylatacje skurczowe w posadzce żywicznej mogą zostać pominięte (najczęściej stosowane w posadzkach żywice epoksydowe i żywice poliuretanowe doskonale przenoszą naprężenia powierzchniowe, powodowane skurczem liniowym betonu). Pewnym wyjątkiem są posadzki na bazie polimerowo-cementowej, które z jednej strony charakteryzują się wysoką odpornością chemiczną i mechaniczną, ale nie są elastyczne, natomiast w trakcie procesu utwardzania same wykazują duży skurcz. Rodzaje dylatacji konstrukcyjnych, które są przewidziane ze względu na odkształcenia pionowe konstrukcji, muszą być przenoszone - wynika to z faktu, że posadzki przemysłowe z żywic syntetycznych mają zazwyczaj grubości: 0,5-5 mm, co jest stosunkowo cienką powłoką by przenieść naprężenia pionowe, bez względu na elastyczność żywic.
POSADZKI NA OBCIĄŻENIA
 produkt: Panbex F3 Extreme producent: Panbex charakterystyka: ognioodporna posypka mineralna, zapewnia uzyskanie gładkiej, jednolitej, niepylącej i mrozoodpornej posadzki przemysłowej przeznaczonej pod ruch bardzo ciężki, potoczysty, udarowy jak i na przesuwanie po posadzce twardych elementów, posadzka charakteryzuje się dużą odpornością na ścieranie zastosowanie: hale produkcyjne i magazynowe szczególnie wysokiego składowania, centra handlowe, garaże i parkingi wydajność: 5 kg/m2 cena netto: 3,40 zł/kg
 produkt: Flortop S producent: Cemix charakterystyka: posypka utwardzająca nawierzchnie betonowe, która zapewnia otrzymanie bardzo trwałej i ekstremalnie odpornej na ścieranie powierzchni; dostępna w różnych kolorach, zawiera ona kruszywo o twardości 8 w skali Mohsa i jest dostarczana jako gotowa do użycia mieszanka; niepyląca i trudno przesiąkliwa zastosowanie: elektrownie, hale przemysłu ciężkiego, magazyny, rampy załadowcze, warsztaty mechaniczne, browary, rafinerie, doki, parkingi wydajność: ok. 4-5 kg/m2 cena netto: 1,9 zł/kg (szary)
 produkt: Sikafloor-1 MetalTop producent: Sika Limited charakterystyka: posypka utwardzająca z wypełniaczem metalicznym o zdolnościach odprowadzenia ładunków elektrostatycznych, stosowana na podłożach betonowych narażonych na ekstremalne obciążenia związane ze ścieraniem i uderzeniami, odporna na korozję, antypoślizgowa, niepyląca zastosowanie: centrale dystrybucyjne, fabryki, warsztaty, zakłady wytwórcze, ciągi komunikacyjne, elektrownie i rzeźnie wydajność: 7 kg/m2 cena netto: 7,71 zł/kg
 produkt: Peran ESD STB producent: Flowcrete Group charakterystyka: epoksydowy system posadzkowy, spełnia wymagania stawiane posadzkom w pomieszczeniach, w których przechowywane są gazy, rozpuszczalniki i materiały wybuchowe, a także zagrożonych wybuchem materiałów pylistych; bardzo odporna na obciążenia związane z ruchem ciężkich pojazdów oraz ścieranie i wpływ środków chemicznych zastosowanie: pomieszczenia o dużym natężeniu ruchu ciężkich pojazdów, gdzie zarazem wymagane są własności antyelektrostatyczne wydajność: 6,8 kg/m2 cena netto: indywidualna
 produkt: Baufloor producent: Bautech charakterystyka: cienkowarstwowa posadzka betonowa PCC (grubość: 8 - 15 mm) służy do wykonania odpornej na ścieranie wierzchniej warstwy nowej posadzki betonowej bądź odnowienia zniszczonej posadzki, tworząc estetyczną powłokę o znacznej żywotności; różnorodność technik wykończenia pozwala dopasować nawierzchnię do indywidualnego charakteru wnętrza i wymagań inwestora zastosowanie: garaże, parkingi, zakłady produkcyjne, magazyny, tarasy i patia wydajność: 2 kg/m2 na każdy mm grubości cena netto: 2,39 zł/kg
 produkt: Techniplast 400 producent: TechniArt charakterystyka: bezbarwna i dwukomponentowa, modyfikowana żywica stosowana do systemu epoksydowo-kwarcowego Techniart Floor System 400 o wysokiej wytrzymałości mechanicznej i estetycznym wyglądzie, używana jako spoiwo do sporządzania jastrychów epoksydowo-kwarcowych zastosowanie: pom. o dużym natężeniu ruchu ciężkich pojazdów, fabryki, magazyny, hale produkcyjne, garaże, warsztaty wydajność: 1,5-2,5 kg/m2 w zależności od grubości w mm cena netto: 16,49-19,34 zł/kg w zależności od ilości
 produkt: maxit floor 4630 DuroLit producent: maxit charakterystyka: samopoziomująca, cienkowarstwowa posadzka przeznaczona do szybkiego wykonywania równych, gładkich i dokładnie wypoziomowanych posadzek o gr. 5-15 mm, obciążonych dużym i bardzo dużym ruchem transportowym oraz narażonych na intensywne ścieranie; mrozoodprona, paroprzepuszczalna, niepyląca zastosowanie: fabryki, magazyny, hale produkcyjne, garaże, rampy, platformy, obiekty remontowane i nowe, wewnątrz i na zewnątrz budynków wydajność: ok. 1,9 kg/m2 na mm grubości cena netto: 3,80 zł/kg
 produkt: Floorpol Z7 producent: Pol-Trade charakterystyka: bezspoinowa posadzka epoksydowo-kwarcowa, zacierana mechanicznie, na duże obciążenia (pierwsza grupa obciążeń), posiada lekką fakturę, grubość dobierana w zależności od obciążeń i sposobu eksploatacji powierzchni zastosowanie: strefy produkcyjne: mokre i suche, przemysł spożywczy, przetwórstwo mięsne i owocowo-warzywne, przemysł elektromechaniczny wydajność: 5,30-7,30 kg/m2 w zależności od grubości w mm cena netto: 33,76-57,09 zł/m2 w zależności od grubości i wielkości powierzchni
|