15 cm Panzerwerfer 42 Sf, DOC


15 cm Panzerwerfer 42 Sf (Sd Kfz 4/1)

0x01 graphic


Janusz Ledwoch

15 cm Panzerwerfer 42 Sf (Sd Kfa 4/1)

Warszawa 1996


Okładka - Jarosław Wróbel

Rysunki - na podstawie „Tank Magazine"

Opracowanie redakcyjne - Artur Winiarski Plansze barwne - Grzegorz Jackowski

Zdjęcia: Tank Museum, Bovington, England VHU, Praha, Ćeska, Republika ADM, Warszawa, Polska CAW, Warszawa, Polska.

C. Volpi, Bologna, Italia

Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej książki nie może być kopi­owana w żadnej formie ani żadnymi metodami mechanicznymi ani elektron­icznymi, łącznie z wykorzystaniem systemów przechowywania i odtwarzania informacji bez pisemnej zgody właściciela praw autorskich. Układ graficzny strony tytułowej i liternictwo prawnie zastrzeżone. Znak wydawnictwa i nazwa prawnie zastrzeżona. Nadużywanie będzie karalne sądownie.

All rights reserved. No part of this book may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy­ing, recording or any information storage and retrieval system without written permission from copyright owner.

© Copyright by Wydawnictwo „MILITARIA"®, Warszawa 1996 All rights reserved

Skład i łamanie: NO FUTURE - Warszawa, ul. Wioska 1B Druk i oprawa: ROBDAR, 05-800


0x01 graphic

0x01 graphic

W okresie drugiej wojny światowej armia niemiecka używała do transportu oraz na polu walki obok klasycznych pojazdów kołowych także pojazdów półgąsienicowych. Najbardziej popularne były trans­portery opancerzone typu SdKfz 250 i SdKfz 251, które były używa­ne do wielu zadań: rozpoznania, wsparcia ogniowego, jako pojazdy saperskie, sanitarne, obrony przeciwlotniczej.

Niemcy wprowadzili też do uzbrojenia wiele pojazdów półgąsiąni­cowych powstałych w wyniku przebudowy standardowych podwozi samochodów ciężarowych.

Pierwsze prace nad modyfikacją i przystosowaniem samochodów ciężarowych do pod­wozia półgąsiennicowego wykonano w 1939 roku, lecz w tym czasie nie rozpoczęto kon­kretnych prac. Blitzkrieg nie wymagał pojazdów zdolnych do jazdy terenowej i na drogach nieutwardzonych. Dopiero wojna z Rosją Sowiecką zmieniła pogląd na tę sprawę. Plano­wano przebudowanie standardowych samochodów ciężarowych o ładowności 3000 i 4500 kg budowanych przez niemiecki przemysł motoryzacyjny.

Pojazdy półgąsienicowe powstały z inspiracji Waffen-SS. 21 listopada 1942 op­racowano wytyczne techniczne tego typu pojazdów. Pojazdy dla Waffen-SS miały opra­cować zakłady Adam Opel AC i Ford-Van Doorne. Początkowo planowano wykorzys­tanie standardowych podwozi czołgowych przystosowanych do zamontowania w miej­scu tylnej osi samochodu ciężarowego, lecz ten typ konstrukcji okazał się nieprzydatny ze względu na konieczność zastosowania sprzęgieł bocznych i przekładni. W przypad­ku pojazdu z kierowaną (skrętną) przednią osią nie było to konieczne. Zbudowano kilka prototypów takich pojazdów. Były to m.in. Borgward 3000 z podwoziem gąsienicowym z ciągnika SdKfz 11 tzw. 3-tonowego, czy Ford 2t z francuskim podwoziem typu UNIC Dla jednostek Waffen-SS zbudowano prototyp samochodu Opel-Blitz 3,6-3000 ze zmodyfikowanym podwoziem typu Vickers-Armstrong. Z kolei jednostki Luftwaffe zamówiły trzy różne prototypy (oznaczone jako LC 8) z podwoziami typu Van Doorne, Tra- do. Szczególnie interesujqce było podwozie Van Doorne z kołem napędowym zamonto­wanym bezpośrednio na napędzanej tylnej osi samochodu ciężarowego. Do przebudo­wy na pojazdy półgqsienicowe tzw. faultier" (muł) przewidziano samochody cię­żarowe Ford V 3000, Opel-Blitz Typ 3,6-36S Magirus Typ S 3000, Mercedes-Benz Typ 4500

0x01 graphic

Wyładunek samochódu ciężarowego Opel „Maultier" z haubicą 10 cm leFH 18 7. samolo­tu transportowego Messerschmitt Me 323D „Gigant", Włochy, 1943 rok. Unloading a Opel "Maultier" half-track truck with 10 cm leFH 18 howitzer outside from Messerschmitt Me 323D "Gigant" transport plane, Italy, 1943 [G. Volpi]

Przyjęto do produkcji kilka typów podwozi. Dla Waffen-SS (a potem także armii Iądowej i lotnictwa) produkowano pojazd z podwoziem typu Horfsmann (zmodyfikowany Vickers- Armstrong. Taki typ podwozia potem zastosowano w pojazdach z wyrzutniami rakietowy­mi. Produkowano kilka wersji podwozi różniących się m.in. typami zastosowanych kół jez­dnych (pełne i z otworami ulgowymi).

0x01 graphic

15 cm Panzerwerfer 42 auf Sf (Sd Kf/. 4/1) - widok z tyłu, widoczny otwarty tylny właz do przedziału bojowego. 15 cm Panzerwerfer 42 aufSf(Sd Kfz 4/1) - rear view. Notę open rem flghllng comparlmertl doors [Tank Museum]

0x01 graphic

15 cm Panzerwerfer 42 auf Sf (Sd Kfz 4/1), wczesna wersja produkcyjna z pełnymi koła­mi jezdnymi. 15 cm Panzerwerfer 42 auf SfCSd Kfz 4/1), early production i/ersion fitted wilh so­lid road wheels [Tank Museum]

Zastosowanie bojowe pojazdów typu „Mauttier" wykazało, że w trudnych warunkach terenowych pojazdy z podwoziem półgąsienicowym lepiej pokonują przeszkody niż kla­syczne pojazdy kołowe, a spadek prędkości maksymalnej i ładowności (2000 kg zamiast 3000 kg w wersji kołowejl jest dostatecznie zrównoważony przez większą zdolność poru­szania się w terenie. Wyprodukowano około 4000 pojazdów Opel-Maultier 3,6-3000/SSM, 13952 pojaz­dów Ford V 3000 S/SSM, około 2500 samochodów Klocker-Deulz (Magirus) S 3000/SSM oraz 1480 większych Mercedes-Benz L 4500R za pomocą specjalnej przekładni redukującej. Każda gąsienica składała się z 83 ogniw. Kola jezdne mocowane na wahaczach amortyzowanych sprężynami. Hamulce hydrauliczne. Kola napinające ze śrubowym mechanizmem napina­jącym z tyłu. Kabina kierowcy spawana z kątowników stalowych o konstrukcji całkowicie metalowej opancerzona 8-10 mm.

0x01 graphic

15 cm Panzerwerfer 42 auf Sf (Sd Kfz 4/1) zdobyty na froncie zachodnim, 1944 rok. Wi­doczne oznaczenia taktyczne dywizjonu .13" i baterii „F" namalowane na kadłubie pojaz­du. A 15 cm Panzerwerfer 42 Sf(Sd Kfz 4/1) captured on Western Front, 1944. Note battalion ("13") and battery ("F") insignia painted on the hull [Tank Museum]

Niemcy początkowo używali wyrzutni pocisków rakietowych tylko w wersji holowanej lub stałej. Nie sprawdziły się one w warunkach bojowych, gdyż dym wydobywający się z pocisku po starcie dekonspirował położenie wyrzutni pocisków rakietowych i umożliwiał ich zniszczenie przez artylerię lub lotnictwo przeciwnika. Wyrzutnie rakietowe używane przez Armię Czerwoną były montowane na podwoziach samochodów ciężarowych lub nawet czołgów T-60 Zapewniało to odpowiednio szybką zmianę stanowiska ogniowego i bardzo ułatwiało transport wyrzutni i amunicji.

W1942 roku Wa PrOf 6 polecił przystosować standardowy samochód półgąsienicowy typu Opeł-Maultłer do zamontowania wyrzutni pocisków rakietowych 15 cm Nebełwerfer 41 na obrotowej podstawie zabudowania na platformie pojazdu. Zakłady Adam Opel AG otrzymały także polecenie skonstruowania i zbudowania opancerzonego nadwozia. Pra­ce konstrukcyjne nad kabiną zostały wykonane w zakładach metalowych w Brnie na tere­nie Protektoratu Czech i Moraw. Tam też produkowano wiele elementów szkieletu kabiny. Powiększona kabina załogi mieściła kierowcę, radiotelegrafistę i dwóch żołnierzy obsługi wyrzutni.

Prototyp został skonstruowany w połowie 1943 roku. Do produkcji seryjnej skierowano dwa typy pojazdów różniące się drobnymi elementami konstrukcji nadbudowy osłony ka­biny kierowcy. Produkowano dwie wersje: bo|ową 15 cm Panzerwerfer 42 Sf (SdKfz 4/1) oraz opancerzony transporter amunicji MunHionskraffwagen fur Nebełwerfer (SdKfz 4). Na pojazdach zabudowano nową 10 rurową wyrzutnię niekierowanych pocisków ra­kietowych 15 cm Nebełwerfer 42. Wyrzutnia mogła obracać się w zakresie 270' co umoż­liwiało prowadzenie ognia na wiele kierunków, bez konieczności uciążliwej zmiany stanowiska ogniowego. Dla jednostek Waffen-SS budowano pojazdy wyposażone w 48 prowadnicowe wyrzutnie szynowe 8 cm R-Vietfachwerfer dla rakiet kalibru 80 mm. Ten ostatni model wyrzutni byt bardzo zbliżony do wyrzutni używanych przez armię sowiecką, lecz po­siadał więcej prowadnic.


0x01 graphic

Wyrzutnia rakietowa 15 cm Nebelwerfer 42. A 15 cm Nebelwerfer 42 rocket laucher [Janusz Ledwoch]


0x01 graphic

15 cm Panzerwerfer 42 Sf (Sd Kfz 4/1), jednostka nieustalona, front wschodni, 1944 rok.

15 cm Panzerwerfer 42 Sf(Sd Kfz 4/1), unit unidentified, Eastern Front, 1944 [CAW]

W 1943 roku wyprodukowano 232 transportery amunicji i 248 pojazdów uzbrojonych w wyrzutnie rakietowe, a w 1944 roku 57 transporterów i 52 pojazdy bojowe. W celu uzu­pełnienia strat przebudowano 19 transporterów montujqc na nich wyrzutnie pocisków ra­kietowych. Pojazdy 15 cm Panzerwerfer 42 aut Sf (Sd Kfz 4/)) były używane bojowo do końca wojny. Zbudowano też kilka pojazdów z wyrzutniami pocisków rakietowych kalibru 210 mm.

Zapas amunicji wynosił 20 pocisków kalibru 150 mm. Dziesięć pocisków znajdowało się na wyrzutni, zaś 10 pocisków było przewożonych w specjalnych zaczepach umieszczo­nych wewnątrz na burtach pojazdu. Pociski wyjmowano przez dwuczęściowe drzwi umieszczone przed wyrzutnią.

Transportery amunicji przewoziły 20 lub 30 pocisków. Sporadycznie stosowano też do­datkowe przyczepki amunicyjne.

Wyrzutnia rakietowa była ustawiana ręcznie za pomocą mechanizmu podniesienia w zakresie od -12' do +80', a w płaszczyźnie poziomej o 270'. Manipulatory były umieszczo­ne wewnątrz pojazdu tak, że nacelowanie wyrzutni było możliwe bez konieczności opusz­czania wnętrza pojazdu. Pociski były odpalane elektrycznie. Wystrzeliwano je naprzemian z dolnego i górnego rzędu. Używano celownika dalmierzowego typu RA-35 umieszczone­go u podstawy wyrzutni rakietowej. Dodatkowe uzbrojenie stanowił karabin maszynowy Rheinmetall-Borsig MC 34 lub MG 42 kalibru 7,92 mm z zapasem amunicji 2000 pocisków. Karabin maszynowy był mocowany na zaczepie przeciwlotniczym Fliegerabschus- sgerdt Pojazdy otrzymały radiostacje typu FuG Spr G 1. Niektóre pojazdy posiadały moco­wane z przodu kadłuba potrójne wyrzutnie pocisków dymnych kalibru 90 mm NbGr 39.

0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic


0x01 graphic

15 cm Panzerwerfer 42 Sf (Sd Kfa 4/1), u podstawy wyrzutni widoczny wziernik przez który był wysuwany celownik. 75 cm Panzerwerfer 42 Sf (Sd Kfz 4/1) [Tank Museum]

Pojazdy używane do transportu amunicji nie miały zamontowanej wyrzutni pocisków rakietowych. Wewnątrz kadłuba, na zaczepach było przewożonych 20 pocisków.

Budowano trzy wersje produkcyjne różniące się m.in.:

- ukształtowaniem nadbudówki przedziału bojowego,

- usytuowaniem reflektorów

- kształtem błotników przednich kół.

Istniały też drobne różnice w zamocowaniu wyrzutni pocisków rakietowych. Na każdym boku kadłuba znajdowały się trzy zamykane zasobniki identyczne ze stoso­wanymi w transporterach Sd Kfz 251 Ausf. D Neue Pojazd posiadał dwa reflektory z przodu i światło szlakowe typu Notek. Na boku kabiny kierowcy i załogi były mocowane narzędzia saperskie. Na tylnych błotnikach zamocowane były światła stopu i światła szla­kowe. Z tyłu kadłuba umieszczone były dwudzielne drzwi służqce do załadunku pocisków.

Przedział silnikowy był opancerzony. Wlot powietrza do chłodnicy był zamknięty regulo- wanq, zamykang, opancerzong żaluzjg. Dostęp do silnika zapewniał dwuczęściowy właz umieszczony na masce silnika. Po obu bokach przedziału silnikowego umieszczone były opancerzone dodatkowe wloty/wyloty powietrza.

Kierowca miał do dyspozycji dwa wizjery-szczeliny obserwacyjne osłonięte wkładkami ze szkła pancernego o grubości 50 mm. Standardowy zestaw przyrzqdów kontroli pracy silnika ora* przyrzqdów kontrolnych był niemal zupełnie identyczny jak w samochodzie Opd-BMz 3,6-3000.

W zaczepach pod kadłubem przewożone były dwa zapasowe kanistry z paliwem.


0x01 graphic

Munitionskraftwagen für Nebelwerfer (Sd Kfz 4) z nieustalonej jednostki Waffen SS prawdopodobnie 5. DPanc SS .Wiking", Węgry, 1945 rok. Munitionskraftwagen für Nebelwerfer (Sd Kfz 4) of the unidentifed Waffen-SS unit, probably 5. SS-Panzer Division "Wiking", Hungary, 1945


0x01 graphic

15 cm Panzerwerfer 42 Sf (Sd Kfe 4/1) z 5. Pułku Art. Rakietowej, Włochy, 1944 rok.

15 cm Panzerwerfer 42 Sf (Sd Kfz 4/1) of tbe 5 Nebelwerfer Regiment, Italy, 1944


0x01 graphic

15 cm Panzerwerfer 42 Sf (Sd Kfe 4/1), jednostka nieustalona, front wschodni, hity 1945 roku.

15 cm Panzerwerfer 42 Sf (Sd Kfz 4/1), unit unidentified. Eastern Front, February 1945


0x01 graphic

15 cm Panzerwerfer 42 Sf (Sd Kfe 4/1) z Lehr Nebelwerfer Regiment, Francja, 1944 rok.
15 cm Panzerwerfer 42 Sf (Sd Kfz 4/1) of the Lehr Nebelwerfer Regiment, France 1944


0x01 graphic

15 cm Panzerwerfer 42 Sf (Sd Kfz 4/1), widoczny zamontowany karabin maszynowy MG 34, pojazd późnej serii produkcyjnej. / 5 cm Panzerwerfer 42 Sf (Sd Kfz 4/1), note a MG 34 machine gun mounted on the roof of the vehicle [Tank Museum]

0x01 graphic

Bateria samobieżnych wyrzutni rakietowych na stanowisku bojowym, Włochy, 1944 rok.

A sef-propelled rocket lauchers hallery on firing position, Italy, 1944 [Tank Muscum]


Taktyka działania

Pojazdy 15 cm Panzerwerfer 42 Sf (Sd Kfz 4/1) przeznaczone były do działania w bezpośredniej bliskości linii frontu. Ruchome wyrzutnie skrycie zajmowały stanowis­ka ogniowe i wykonywały 1-2 salwy w kierunku wykrytego celu, lub prowadziły ogień powierzchniowy mający na celu np. rażenie żołnierzy przeciwnika. W przypadku, gdy nie było możliwe podciągnięcie klasycznej artylerii lufowej wyrzutnie rakietowe wy­konywały przygotowanie artyleryjskie. Takie zadania wykonywano bardzo rzadko, gdyż wyrzutnie rakietowe były łatwe do wykrycia, a celność pocisków rakietowych była nie­wielka.

Stosowano strzelania poprzedzone wstrzeliwaniem się w cel kilkoma pociskami lub tzw. strzelania dzikie, kiedy ogień prowadzono wyłącznie na podstawie pomia­rów i obliczeń. Strzelano wiązką pocisków równoległą lub o zbieżnym ułożeniu po­cisków.

Istniała też możliwość przygotowania wyrzutni do strzelania na wprost. Dywizjon samobieżnych wyrzutni rakietowych wystrzeliwał w ciągu minuty do 120 pocisków (jeżeli strzelał do jednego celu) lub 60-80 pocisków (jeżeli konieczna była zmiana ce­lu).

Używano pocisków odłamkowych, burzących i dymnych 15 cm Wurfgranale 41 Spreng kalibru 150 mm, o donośności maksymalnej do 6700 metrów, masa pocis­ku wynosiła od 33,4 do 35,3 kg, a masa przenoszonego ładunku bojowego 9-10 kg.

0x01 graphic

Przygotowania do odpalenia pocisków rakietowych, front wschodni, 1943-1944. A 75 cm

Panzertoerfer 42 Sf(Sti Kfz 4/1) ready for firing, Hasiem Front, 1943-1944 [Tank Muscum]


0x01 graphic

Załadunek pocisków rakietowych do wyrzutni. A soldier loading a rocket into a rocket lauch- er [Tank Museum]

0x01 graphic

Pocisk rakietowy 15 cm Wurfgranate 41. A 15 cm Wurfgranate 41 [Tank Museum]

15 cm Panzerwerfer 42 Sf (Sd Kfz 4/1)

Dane taktyczno-techniczne

Masa bojowa: 7120 kg (transporter amunicji) lub 8450 kg (wóz bojowy z wy­rzutnią rakietową).

Wymiary:

Długość 6145 mm.

Szerokość 2240 mm.

Wysokość 2500 mm.

Prędkość maksymalna: 40 km/h.

Zasięg: 130 km (na drodze) 70 km (w terenie).

Opancerzenie od 8 do 10 mm.

Uzbrojenie: 10 prowadnicowa, rurowa wyrzutnia rakietowa 15 cm Panzerwer­fer 42 kalibru 150 mm lub 48 prowadnicowa szynowa wyrzutnia rakietowa 8 cm R-Vielfachwerfer kalibru 80 mm z zapasem 20 lub 96 pocisków rakietowych, Do­datkowe uzbrojenie stanowi! karabin maszynowy MG 34 lub MG 42 kalibru 7,92 mm z zapasem amunicji 2000 naboi oraz uzbrojenie osobiste załogi pojazdu.

0x08 graphic


0x08 graphic

0x08 graphic

0x01 graphic

Bateria samobieżnych wyrzutni rakietowych przygotowana do otwarcia ognia, front wschodni, 1944 rok. A 15 cm Panzerwerfer 42 Sf (Sd Kfz 4/1) rocket lauchers battery, Eastern Front, 1944 [CAW]

Jednostki artylerii rakietowej

Pojazdy 15 cm Panzerwerfer 42 Sf (Sd Kfz 4/1) kierowano do różnych jednostek arty­lerii rakietowej, tak jednostek samodzielnych jak i oddziałów przydzielonych do innych większych jednostek taktycznych np. dywizji.

Wiele pojazdów trafiło m.in. do dywizji pancernych Waffen-SS. W połowie 1944 w składzie SS-Werter Abteilung „LSAAH" w 1. DPanc SS Leibstandarte SS Adolf Hitler" był trzybateryjny dywizjon samobieżnych wyrzutni rakietowych. W ramach m.in. 5. DPanc SS Wiking" operowała samodzielna bateria samobieżnych wyrzutni rakietowych (6 wyrzutni). Podobna jednostka znajdowała się w składzie 1. Pułku Instruktorskiego Artylerii Rakietowej [Nebelwerfer Lehr Regiment). We Włoszech walczył 5. Pułk Artylerii Rakietowej, który miał dywizjon samobieżnych wyrzutni rakietowych. Samobieżne wyrzutnie rakietowe były też używane na froncie wschodnim.

Matowanie i oznakowanie

Wyrzutnie rakietowe 15 cm Panzerwerfer 42 Sd Kfz 4/1 i transportery amunicji malo­wane były w sposób standardowy. Kolorem bazowym był kolor ciemnożółty Wehrmacht Olive a kolorami dodatkowymi: ciemnozielonym Crün i brązowym Braun. Wiele pojazdów było malowanych tylko farbq Wehrmacht Olive lub wapnem.

0x01 graphic

Pojazdy posiadały godła jednostek artylerii rakietowej lub godła jednostek do których były przydzielone.


Wyrzutnia 48-prowadnicowa 8 cm R-Viclfachwcrfer, pojazdy z takimi wyrzutniami były używane w jednostkach Waffen SS. A 8 cm R-Vielfachwerfer rocket laucher used in Wąffen-SS units [Tank Museum]

0x01 graphic

Bateria na stanowisku ogniowym, po prawej transporter amunicji Munitionskraftwagen für Nebelwerfer (Sd Kfz 4). A battery on flring Position, on the right is a Munitionskraßwagen für Nebelwerfer (Sd Kfz 4) [Tank Museum)

Dodatkowo poszczególne pojazdy w składzie baterii lub dywizjonu były oznaczone cyframi jako oznaczeniami taktycznymi. Stosowano standardowy system oznaczeń taktycz­nych lub oznaczenia tylko w ramach baterii: 1. bateria 1-4,2. bateria 4-8 i 3. bateria 9-12.

Pojazdy były oznaczone także numerami rejestracyjnymi namalowanymi na białej prostokgtnej tabliczce z przodu pojazdu i na prostokątnej tabliczce umieszczonej z tyłu po­jazdu, najczęściej na lewym tylnym błotniku pojazdu.

Obecnie w zbiorach muzealnych znajdujg się dwa pojazdy. Jeden w muzeum w Saymur we Francji, a drugi w muzeum w kubince koło Moskwy w Rosji.

Wydawnictwo „MILITARIA" poleca w sprzedaży wysyłkowej następujące pozycje:

\J- Nr 28 Samochody pancerne 4x4 - 8,00zł

Przedsiębiorstwo Handlowe “KK Model”

02-743 Warszawa, ul. J.S. Bacha 22 m. 701, tel./fax. 47-07-43 Wyłączny importer i dystrybutor modeli firm:

AMT - ERTL, HOBBYCRAFT CANADA

Zaprasza do współpracy hurtownie oraz sklepy modelarskie i zabaw- karskie. Ponad 300 typów modeli samolotów, samochodów, okrętów, wo­zów bojowych i figurek żołnierzy w różnych skalach. Tylko u nas kupisz modele pojazdów z filmów: “STAR WARS" i “STAR TREK"

Od 15 kwietnia 1996 roku w sprzedaży także modele firmy

Fujimi

Zapraszamy do naszej hurtowni w Warszawie przy ul. Paryskiej 16 (pon.-pt. godz. 10-17) tel. 022 672-54-66.

Sprzedaż detaliczna odbywa się w naszych sklepach firmowych:

IKAR-1 - ul. Cynamonowa 21 (pon.-pt. 11-19, sob. 10-14)

IKAR-2 - ul. Paryska 16 (pon.-pt. 10-17), sklep prowadzi też sprzedaż wysyłkową.

* * *

Korespondencję prosimy kierować pod adresem P.H. “KK Model”, 02-743 Warszawa ul. J.S. Bacha 22 m. 701. Szczegółowe informacje dotyczące warunków sprzedaży hurtowej, mogą Państwo uzyskać pod nr telefonu 47-07-43, a sprzedaży detalicznej i wysyłkowej pod nr telefonu 672-54-66.

Zapraszamy do współpracy!


4

5

2

10

9

12

13

11

18

17

20

19

1



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
15 cm sIG 33, DOC
chirurgia 15 cm umk
CW 42 ~1 (2) DOC
F 42 43B DOC
F 42 43 (4) DOC
15 Karta norm czasu Frezowanie DOC
CW 42 ~1 (3) DOC
42 43 (2) DOC
2009 06 15 21;42;51
giełda 15, IV rok, IV rok CM UMK, Neurologia, giełdy z maila, giełdy, neuro gielda zaliczenie
2014 03 02 11 42 15 01
radiologia gr 3, IV rok, IV rok CM UMK, Radiologia, 2014-15
giełda dermatologia 19.06.2015 r, IV rok, IV rok CM UMK, Dermatologia, 2014-15
(1995) WIEDZA KTÓRA PROWADZI DO ŻYCIA WIECZNEGO (DOC), rozdział 15, Rozdział 1
DERMATOLOGIA 6, IV rok, IV rok CM UMK, Dermatologia, 2014-15, fwdgiedyderma, fwdderma
nefrologia IV rok-moje zaliczenie 1, IV rok, IV rok CM UMK, Nefrologia, 2014-15, historie, historie
2005 GERD test sprawdzający, IV rok, IV rok CM UMK, GASTROENTEROLOGIA, 2014-15, giełdy, Gastroentero
egzamin 2011 czerwiec, IV rok, IV rok CM UMK, Farmakologia, 2014-15, Nowy folder, FARMA GIEŁDY, FARM

więcej podobnych podstron