Lekcja 8

Narzędzie Punkt aktywny

Aby umieścić punkty aktywne na rzucie należy postąpić w sposób następujący:

1. Wybierz kliknięciem narzędzie Punkt aktywny.

2. Kliknij kursorem w miejsce, gdzie chcesz umieścić punkt aktywny. Aby umieścić go dokładnie możesz używać wszystkich pomocy konstrukcyjnych ArchiCADa.

Punkty aktywne nie mogą być drukowane ani kreślone.

Warstwy i pióra

Ustawienia te działają tak samo dla tego narzędzia, jak dla każdego innego narzędzia ArchiCADa.


Narzędzie Wymiarowanie

W domyślnym ustawieniu kształtu palety narzędziowej wiele narzędzi wymiarowych ArchiCADa jest ukrytych pod jedną rozwijalną ikoną. Aby zobaczyć wszystkie dostępne narzędzia wymiarowania jednocześnie wybierz polecenie menu Okna/Palety rozwijalne/Kształty palet i wybierz opcje rozszerzoną widoku palet.

Narzędzie wymiarowania linearnego jest jedną z najbardziej użytecznych i wyrafinowanych pomocy projektowych, pozwalających na dodawanie rozmaitych linii wymiarowych w Twoich projektach. Wymiarowanie w ArchiCADzie posiada następujące cechy:

• jest półautomatyczne: ArchiCAD pomaga w dokładnym powiązaniu linii wymiarowych z węzłami i krawędziami elementów projektu. Podczas wymiarowania są dostępne wszystkie pomoce konstrukcyjne (przyciąganie, przyklejanie do siatki itd.);

• jest w pełni powiązane z elementami projektu: Kiedy wprowadzasz modyfikacje elementów już zwymiarowanych (na przykład rozciągasz ściany), odpowiednio zmieniają się długości linii wymiarowych i wypisane na nich wartości;

• udostępnia różne jednostki miary i standardy: ArchiCAD pozwala w sposób łatwy i prosty zmieniać jednostki wymiarowania i sposób uwzględniania zaokrągleń.

Składniki łańcucha wymiarowego

Następująca terminologia używana jest w celu określenia operacji wymiarowania:

• Punkty odniesienia są węzłami elementów ArchiCADa, które zaznaczyłeś w celu ich zwymiarowania.

• Punkty wymiarowe pojawiają się na przecięciach linii wymiarowych i linii pomocniczych, w stosunku do wcześniej określonych punktów odniesienia. Mogą być zaznaczane jak pokazano poniżej.

• Ogniwa łańcucha wymiarowego są podstawowym komponentem łańcucha wymiarowego. Ogniwo łańcucha dotyka do dwóch sąsiednich punktów wymiarowych i zawiera wpisaną długość tego odcinka. Aby zaznaczyć pojedyncze ogniwo należy kliknąć w środek linii kursorem w postaci fajki.

• Wartości wymiarów są blokami tekstowymi, zawierającymi długość ogniwa łańcucha wymiarowego. Aby zaznaczyć wartość wymiaru kliknij w lewy dolny róg tekstu.

• Łańcuchy wymiarowe są połączeniem poszczególnych ogniw. Możesz zaznaczyć łańcuch wymiarowy klikając w linię wymiarową kursorem Mercedes.

• Powiązanie oznacza, że każdy punkt wymiarowy, który tworzysz, będzie przypisany do punktu odniesienia do czasu usunięcia jednego lub drugiego. Na przykład rozciąganie okna w ścianie w poprzednim przykładzie sprawia, że łańcuch wymiarowy zostaje automatycznie dopasowany, jak to pokazano niżej.

Kiedy rozciągasz ścianę lub zmieniasz jej pozycję, modyfikujesz lub usuwasz otwory w niej, zmieniasz wcześniejszy obrys stropów lub dachów, czy też modyfikujesz grubość ściany, łańcuch wymiarowy będzie automatycznie dopasowywany.

 

Rysowanie wymiarów

Sposób działania narzędzia Wymiarowanie ilustruje przykład:

1. Zbuduj ścianę z pustym otworem (oknem).

2. Wybierz narzędzie wymiarowania klikając w jego symbol. W momencie kiedy zaznaczasz pierwszy punkt odniesienia, przycisk Poniechaj na palecie kontroli staje się aktywny.

3. Kliknij w każdy z węzłów końcowych ściany i okna, a następnie kliknij podwójnie, aby zamknąć łańcuch wymiarowy. Naciśnięcie jeden raz klawisza Delete lub naciśnięcie przycisku OK w palecie kontroli również pokaże kursor w kształcie młotka.

4. Kiedy kursor w kształcie młotka pokaże się na ekranie, kliknij w miejsce, gdzie chcesz umieścić łańcuch wymiarowy.

5. łańcuch wymiarowy zostanie automatycznie obliczony i wyświetlony

Elementy, które mogą być wymiarowane

Następujące elementy mogą być wymiarowane dzięki umieszczaniu na nich punktów odniesienia.

• Elementy konstrukcyjne: ściany, słupy, drzwi i okna (tylko krawędzie otworów i punkty środkowe), obiekty, lampy, stropy, dachy (wskaźnik spadku nie może być zwymiarowany), powierzchnie siatki

• Elementy rysunkowe: wypełnienia (wskaźnik kierunku wypełnienia nie może być zwymiarowany), linie, łuki, okręgi, krzywe, punkty aktywne.

Metody geometryczne wymiarowania

Dla narzędzia Wymiarowanie istnieją trzy metody geometryczne wymiarowania, dostępne w palecie Info. Pozwalają one określić orientację łańcucha wymiarowego.

• Metoda wymiarów pionowych tworzy łańcuchy wymiarowe, które są zawsze ustawione pionowo, niezależnie od kąta nachylenia węzłów lub elementu wymiarowanego.

• Metoda wymiarów poziomych tworzy łańcuchy wymiarowe które są zawsze ustawione poziomo, niezależnie od kąta nachylenia węzłów lub elementu, który jest zwymiarowany.

• Metoda wymiarów pochylonych tworzy łańcuchy wymiarowe równoległe do kierunku wyznaczonego przez dwa punkty odniesienia wskazane jako pierwsze, niezależnie od kąta elementu wymiarowanego.

Metody konstrukcyjne wymiarowania

Istnieją są trzy metody (typy) konstrukcyjne wymiarowania. Są one dostępne w palecie Info i w oknie dialogowym Parametry wymiarowania.

• Metoda liniowa: odległości pomiędzy dwoma kolejnymi punktami odniesienia są mierzone i wyświetlane.

• Metoda ciągła: pierwszy punkt odniesienia uważany jest za punkt zerowy łańcucha wymiarowego. Wszystkie wartości wymiarów łańcucha określają odległość pomiędzy danym punktem odniesienia a punktem zerowym (wymiarowanie narastające).

• Metoda linii bazowej: odległości są określane tak samo jak w metodzie ciągłej, ale zamiast linii wymiarowej i linii pomocniczej pokazane są tylko strzałki, a punkt zerowy nie jest zaznaczony.

Poniechanie i potwierdzanie

Kiedy zaznaczysz pierwszy punkt odniesienia, klawisz Poniechaj w palecie kontroli staje się aktywny dając możliwość przerwania lub skończenia procesu wymiarowania. Po zaznaczeniu drugiego punktu odniesienia przycisk OK w palecie kontroli staje się aktywny, wskazując, że możesz w tym momencie stworzyć łańcuch wymiarowy.

Usuwanie punktów odniesienia

Możesz usunąć każdy z zaznaczonych już punktów odniesienia przez ponowne jego kliknięcie.

Parametry wymiarowania

Opcje zawarte w tym oknie zależą od tego, jaka część łańcucha wymiarowego została zaznaczona.

• Jeżeli zaznaczony jest cały łańcuch, dostępne są wszystkie opcje.

• Jeżeli zaznaczone jest ogniwo złożonego łańcucha, niedostępne są ustawienia warstwy, strzałek, pozycjonowania oraz pióra.

• Jeżeli zaznaczony jest pojedynczy punkt wymiarowy dostępne są tylko opcje linii pomocniczych.

• Jeżeli zaznaczonych jest kilka wymiarów i wybierzesz ostatnie polecenie z menu Zmiany lub klikniesz w odpowiednie znaczki na palecie Info - zamiast powyższego okna wyświetlone zostanie okno dialogowe Parametrów tekstu wymiarowania (nie ma to miejsca, gdy klikniesz dwa razy w znaczek narzędzia Wymiarowania na palecie Narzędzia).

Pióra i kolory

Możesz określić różne pióra dla wymiarów, linii i strzałek.

Formaty liczb

Formaty liczb wymiarów są brane bezpośrednio z okna dialogowego Preferencje/Wymiarowanie. Format ten może być zmieniany globalnie dla całego projektu, a nie łańcuch po łańcuchu.

Znaczniki

Przy użyciu wyskakującego menu możesz wybrać rodzaj znacznika (strzałki). Ostatni znacznik ma specjalne znaczenie - tworzy podwójną linię wymiarową otaczającą wartości wymiarów. Z tym znacznikiem nie działają ustawienia pozycji wymiarów.

Styl liczb

Te kontrolki pozwalają na ustalenie wyglądu tekstu wymiarowania. Wielkość i pochylenie tekstu są dostępne dla łańcuchów wymiarowych, tak jak i dla ogniw łańcucha wymiarowego. Opcja Kursywa pojawia się w oknie dialogowym gdy używasz czcionek bitmapowych lub typu TrueType. Jeśli wybierzesz czcionki wektorowe pojawia się możliwość określenia kąta nachylenia. Kursywa użyta dla czcionek bitmapowych lub typu TrueType ma nachylenie 75°, gdy jest zmieniana na czcionkę wektorową.

Za pomocą przełączników możesz określić też miejsce wartości wymiarów w odniesieniu do linii wymiarowania.

Linie pomocnicze

W tej części możesz ustawić format linii pomocniczych. Linie pomocnicze mogą być ustawione dla całego łańcucha wymiarowego, dla określonych ogniw łańcucha lub dla indywidualnych punktów wymiarowych. Możesz także wymiarować bez żadnych linii pomocniczych lub z wstępnie określonymi krótkimi liniami pomocniczymi (należy wybrać odpowiednią opcję).

Używając opcji krótkich linii pomocniczych powodujesz, że ich długość zostaje automatycznie dopasowana do strzałki (tzn. dopasowana do wielkości tekstu).

Aby narysować dłuższe linie pomocnicze masz do wyboru dwie opcje:

1. Użyj linii pomocniczej o definiowanej długości.

2. Użyj opcji dynamicznych linii pomocniczych ze zdefiniowanym prześwitem między punktem odniesienia i linią pomocniczą.

Wymiarowanie statyczne

Zaznaczenie kratki Wymiarowanie statyczne spowoduje, że wartości wymiarów i łańcuch wymiarowy nie będą ulegać automatycznej modyfikacji przy zmianie zwymiarowanych elementów (nie będą z nimi powiązane).

Jeśli wymiarowanie zostało ustawione jako statyczne, nie może być zmienione na wymiarowanie powiązane z elementami projektu. 

Jeżeli do punktów wymiarowych nie są przypisane żadne punkty odniesienia (węzły projektu), łańcuch wymiarowy stanie się statyczny. Wymiary statyczne zachowują inne cechy wymiarowania:

1. Jeżeli zostaną obrócone lub odbite w lustrze, wartości są zawsze ustawione tak, że są przez cały czas czytelne z dołu.

2. Jeżeli jednostki wymiarowania są zmodyfikowane w Preferencjach, wszystkie wartości zostają poprawione.

Opcje wymiarowania

Kliknięcie w przycisk Opcje pod kratką wymiarowania statycznego powoduje wyświetlenie okna Opcji wymiarowania.

Okno dialogowe pozwala na:

• Określenie wielkości strzałki (znacznika). Ten parametr będzie używany do momentu zmiany wielkości tekstu wymiarów.

• Określenie prześwitu dla dynamicznych linii pomocniczych. Ta wielkość jest skalowana w stosunku do twojego projektu, a nie traktowana jako wielkość bezwzględna.

• Określenie standardowej długości linii wymiarowych. To ustawienie również jest skalowane w stosunku do projektu. Jest dostępne jedynie przy włączonej jednolitej długości linii pomocniczych.

• Wyświetlenie szczegółowych wymiarów drzwi i okien. Opcja ta powoduje umieszczenie wartości wysokości otworu poniżej linii wymiarowej dla każdego łańcucha wymiarowego z punktami odniesienia na obu krawędziach otworu. Kiedy ta kontrolka jest zaznaczona, druga kontrolka poniżej ogranicza wymiary do wysokości nominalnej. Tekst tego wymiaru jest powiązany z wymiarem i zostaje dopasowany, jeżeli wielkość otworu jest zmieniana. Opcja Szczegółowe wymiarowanie okien i drzwi może zostać włączona jako ustawienie domyślne dla wszystkich łańcuchów wymiarowych lub ustawiona tak dla już istniejących łańcuchów. Możliwość ta jest dodatkiem do wymiarowania otworów z okna dialogowego Parametry okien/drzwi.

• Wymiarowanie jedynie rdzenia elementów typu słup.

Ustawienia tekstu wymiarowania

Okno Parametrów tekstu wymiarowania jest dostępne tylko wtedy, gdy zaznaczona jest wartość wymiaru. Nazwa ostatniego polecenia w menu Zmiany zmienia się wtedy na Parametry wymiarowania tekstu. Możesz także otworzyć to okno dialogowe klikając w odpowiedni znaczek na palecie Info.

Gdy zaznaczony jest jeden lub więcej łańcuchów wymiarowych podwójne kliknięcie w narzędzie Tekst na palecie Narzędzi otwiera poniższe okno dialogowe.

W tym oknie dialogowym możesz zmieniać: czcionkę, wielkość czcionki, styl i kolor pióra dla tekstu wymiarowania i określać własny kąt pochylenia pisma. Możesz także zmieniać wartość wymiaru, ale zostanie ona uaktualniona jeśli zmienisz wymiarowany element lub jednostki w oknie Preferencje/Wymiarowanie.

Te same możliwości są dostępne dla wszystkich narzędzi wymiarowania łącznie z tekstami dotyczącymi powierzchni, umieszczonymi przy pomocy narzędzia Wypełnienie.

 

Wymiarowanie grubości ściany

Jeżeli klikniesz w linię odniesienia ściany prostopadłej do łańcucha wymiarowania, obie płaszczyzny ściany zostaną zaznaczone.

Po zakończeniu łańcucha zostaną wyświetlone tylko te znaczniki, które umieściłeś na ścianach prostopadłych do linii wymiarowej. Jeżeli zaczniesz wymiarowanie metodą wymiarów pochylonych od umieszczenia podwójnych znaczników po obu stronach ściany, znaczniki te określą kierunek linii wymiarowej na prostopadły do tej ściany.

Nakładające się punkty

Istota działania narzędzia Wymiarowanie programu ArchiCAD wymaga specjalnej procedury zaznaczania nakładających się punktów różnych elementów.

Aby określić do których nakładających się węzłów będzie przypisany punkt odniesienia, wykonaj następujące kroki:

1. Jeżeli umieszczeniu znacznika będzie towarzyszyło pojawienie się punktów zaznaczenia na jednym z nakładających się elementów, znaczy to, że wymiarujesz zaznaczony element.

2. Jeżeli zaznaczony jest element właściwy, po prostu kliknij w następny węzeł. Kliknięcie w przycisk OK potwierdzi element bez uaktywnienia kursora Młotek.

3. Jeżeli chcesz, aby punkt wymiarowania odnosił się do innego z nakładających się elementów, kolejno klikaj w ten sam węzeł, aż zaznaczysz właściwy element. Po prostu umieszczaj znaczniki nie wnikając do jakich elementów zostaną przypisane. W większości przypadków nie będziesz wiedział, który z nakładających się elementów będzie później modyfikowany.

4. Aby zaakceptować wybrany element, kliknij w następny punkt lub zakończ wymiarowanie. Jeżeli potrzebujesz innego elementu, kliknij w punkt jeszcze raz. Powtórz te kroki, jeżeli nie możesz się zdecydować.

Zmienianie łańcucha wymiarowego

Wymiary mogą być przesuwane, obracane lub odbijane w lustrze, jak każdy inny element ArchiCADa.

• Jeżeli zmieniasz wszystkie elementy, do których odnosi się łańcuch wymiarowy, będzie on zmieniony równocześnie z tymi elementami.

• Jeżeli tylko niektóre elementy są zmieniane, linia wymiarowa pozostanie na swoim miejscu i pod swoim kątem i jedynie znaczniki, linie pomocnicze i odpowiednie wartości zostaną zmienione.

• Jeżeli elementy wymiarowane są powielane, należy również zaznaczyć wymiary. Kopie wymiarów będą złączone z kopiami elementów.

Ogniwa i punkty nie mogą być przeciągane, odbijane ani obracane bez swoich łańcuchów wymiarowych.

 

Poniższe rysunki ilustrują każdy z tych procesów.

Przesuwanie

Łańcuch wymiarowy może być przesunięty na nowe miejsce, ale związane łańcuchy wymiarowe mogą być przesunięte jedynie wzdłuż kierunku ich linii pomocniczych. Możesz przesuwać kursor gdziekolwiek w czasie przesuwania, lecz jedynie jedna składowa przesunięcia będzie użyta do przemieszczenia łańcucha.

Obracanie

Aby zmienić kierunek łańcucha wymiarowego po zakończeniu jego rysowania, użyj polecenia Obróć. Obrócone łańcuchy wymiarowe pozostają związane z tymi samymi węzłami, więc zobaczysz, jak długości i wartości zmieniają się wraz z liniami pomocniczymi.

Obrót jest jedynym sposobem zmiany kierunku łańcucha wymiarowego po zakończeniu jego rysowania.

Po obrocie wszystkie punkty odniesienia są automatycznie wymiarowane jeszcze raz i ułożone w nowym kierunku z zachowaną pierwotną hierarchią.

Odbicie lustrzane

Wszystkie łańcuchy wymiarowe mogą być przesunięte na drugą stronę ściany. Zachowane są tu te same reguły, co przy obracaniu.

Pozycja wartości wymiaru zawsze jest automatycznie dopasowywana przez program, więc zawsze można je odczytać albo od dołu, albo od prawej strony.

 

Wstawianie elementów łańcucha wymiarowego

Możesz wstawić każdą ilość nowych punktów wymiarowych do łańcucha przez zaznaczenie łańcucha i kliknięcie z wciśnięciem klawisza Polecenie (Command) (Macintosh) lub Control (Windows) w nowy punkt odniesienia. Nowy punkt może być umieszczony między istniejącymi elementami łańcucha wymiarowego lub gdziekolwiek poza łańcuchem wymiarowym.

Istniejące ogniwa łańcucha wymiarowego zostaną w razie potrzeby podzielone.

Łańcuch wymiarowy staje się dłuższy, jeżeli jest to konieczne. Nie możesz wstawić punktów przez zaznaczenie ogniw łańcucha wprost, musisz zaznaczyć cały łańcuch.

Węzeł możesz wstawić jedynie do pojedynczego łańcucha wymiarowego. Kiedy wstawiasz węzeł, nie masz kontroli nad nakładającymi się elementami.

 

Usuwanie elementów łańcucha wymiarowego

Jeżeli zaznaczysz i usuniesz punkt wymiarowy w środku łańcucha, dwa sąsiadujące ogniwa zostaną połączone.

Jeżeli usunięty punkt był punktem końcowym łańcucha, ostatnie ogniwo znika i łańcuch staje się krótszy.

Jeżeli zaznaczysz i usuniesz ogniwo w środku łańcucha wymiarowego, łańcuch zostanie rozbity na dwie niezależne części.

Możesz również usuwać cały łańcuch wymiarowy zaznaczając go i usuwając.

łączenie łańcuchów wymiarowych

Oddzielne łańcuchy wymiarowe mogą być złączone przez zaznaczenie jednego z łańcuchów i kliknięcie z wciśnięciem klawisza Polecenie (Command) (Macintosh) lub Control (Windows) w drugi łańcuch.

Drugi łańcuch będzie usunięty a jego punkty odniesienia zostaną dodane do pierwszego (zaznaczonego) łańcucha.

Możesz używać tej funkcji nawet w przypadku łańcuchów, które nie są do siebie równoległe i które nie mają nakładających się fragmentów.

Automatyczne wymiarowanie grubości ściany

Kliknięcie z wciśnięciem klawisza Polecenie (Macintosh) lub Control (Windows) w linię odniesienia prostopadłej ściany w momencie, kiedy jest zaznaczony łańcuch wymiarowy, spowoduje automatyczne wstawienie grubości tej ściany do łańcucha.

Ręczne ustawianie długości linii pomocniczych

Długość definiowanych i dynamicznych linii pomocniczych może być ustawiona ręcznie.

• dla pojedynczej linii pomocniczej;

• dla linii pomocniczych ogniwa;

• dla wszystkich linii pomocniczych w łańcuchu.

Aby ustawić ręcznie linie pomocnicze zaznacz punkt wymiarowy, ogniwo lub łańcuch w czasie, gdy aktywne jest narzędzie Wymiarowanie. Chwyć punkt aktywny lub linię odniesienia zaznaczonej części i odsuń szary wskaźnik od linii wymiarowej.

Kliknięcie w odpowiedniej odległości skróci (lub rozciągnie) odpowiednie linie pomocnicze.

Dynamiczne linie pomocnicze nigdy nie wydłużają się poza węzeł odniesienia.

Aby ręcznie ustawić nie istniejącą lub krótką linię pomocniczą, musisz najpierw zmienić ją w oknie dialogowym parametrów wymiarowania na któryś z „długich” typów.


Narzędzie Wymiarowanie biegunowe

W domyślnym kształcie palety narzędziowej wszystkie narzędzia wymiarowe ukryte są pod jedną ikoną. Jeśli wyświetlane jest inne narzędzie kliknij i rozwiń paletkę mała strzałką na dole ikony aby wyświetlić narzędzie wymiarowania biegunowego, lub też przy pomocy polecenia Okna/Palety rozwijalne/Kształty palet wybierz rozszerzoną wersję wyświetlania palety.

Za pomocą narzędzia Wymiarowanie biegunowe możesz umieszczać wartości promieni zakrzywionych elementów (ścian, stropów, dachów, powierzchni siatek, wypełnień, okręgów, łuków) w oknie rzutu. Wymiarowanie biegunowe jest półautomatyczne i w pełni powiązane z elementami projektu.

Narzędzie Wymiarowanie biegunowe ma wiele wspólnych cech z narzędziem Wymiarowania liniowego

Rysowanie wymiarowania biegunowego

Na wymiarowanie biegunowe składają się dwa elementu: linia wymiarowa i etykieta.

Linia wymiarowa jest zawsze umieszczona zgodnie z promieniem elementu a znacznik na jej początku wskazuje na zakrzywiony element. Po kliknięciu w punkt zakrzywionego elementu możesz zacząć rysować linię wymiarową. Linia ta może biec w kierunku środka zakrzywionego elementu lub na zewnątrz. Nie jest możliwe umieszczenie wymiarowania biegunowego w dowolnym miejscu na arkuszu — musi się ono zaczynać od zakrzywionego elementu.

Etykieta znajduje się na końcu linii wymiarowej i pokazuje wartość promienia krzywej. Orientacja etykiety może być określona w Parametrach wymiarowania biegunowego.

Usunięcie wymiarowanego elementu spowoduje automatycznie usunięcie wszystkich połączonych z nim wymiarów.

 

Metody konstrukcyjne

Dla Wymiarowania biegunowego istnieją dwie metody (typy) konstrukcyjne. Są one dostępne w palecie Info i w oknie dialogowym Parametry wymiarowania:

• Ze środkiem: Gdy wybierzesz ten typ i umieścisz wymiarowanie biegunowe — na rzucie środek łuku zostanie automatycznie zaznaczony krzyżykiem.

• Bez środka: W tym przypadku znacznik środka łuku nie będzie umieszczony w środku łuku.

Orientacja etykiety

Trzy kontrolki pozwalają na wybranie orientacji etykiety. Możliwe są ustawienia na przedłużeniu linii wymiarowej, zawsze pionowe lub zawsze poziome.

Przedrostek

To pole pozwala określić opcjonalny przedrostek pojawiający się przed wartością promienia.

Przesuwanie wymiarowania biegunowego

Nie możesz odsunąć wymiarowania biegunowego od wymiarowanego elementu, możesz je tylko przesuwać w inne miejsce wzdłuż krzywej elementu.

Znaczniki środków zakrzywionych elementów

Umieszczenie wymiarowania biegunowego na zakrzywionym elemencie pozwala na stworzenie znacznika jego środka — co pozwala na przyklejanie do niego kursora.


Narzędzie Okotowanie poziomów

W domyślnym kształcie palety narzędziowej wszystkie narzędzia wymiarowe ukryte są pod jedną ikoną. Jeśli aktualnie wyświetlane jest inne narzędzie, kliknij i rozwiń paletkę mała strzałką na dole ikony aby wyświetlić narzędzie Okotowania poziomów lub przy pomocy polecenia Okna/Palety rozwijalne/Kształty palet wybierz rozszerzoną wersję wyświetlania palety.

Narzędzie to pozwala na tworzenie kot wysokościowych, charakterystycznych dla architektury i planowania przestrzennego. Narzędzie to działa przede wszystkim ze stropami i płaskimi dachami skonstruowanymi przy pomocy narzędzia Strop. Przy użyciu narzędzia Okotowanie poziomów możliwe jest umieszczenie zwykłych i automatycznych odczytów wzniesienia.

Rysowanie kot wysokościowych

Aby umieścić kotę wysokościową na projekcie, zaznacz narzędzie Okotowanie poziomów w skrzynce narzędziowej, a następnie kliknij gdziekolwiek na arkuszu pracy. Wzniesienie bieżącej kondygnacji zostanie natychmiast wyświetlone obok standardowego znaczka koty wysokościowej, jak to pokazano niżej.

Umieszczanie koty na stropie lub dachu

Aby umieścić kotę na wybranym stropie lub dachu, a nie na bieżącej kondygnacji:

1. Zaznacz jakiś strop o wysokości różnej od wysokości zera bieżącej kondygnacji.

2. Kliknij w miejsce, gdzie chcesz umieścić kotę przy pomocy narzędzia Okotowanie poziomów.

Odczyt wzniesienia wybranego stropu zostanie wyświetlony w zaznaczonym miejscu razem ze standardowym znaczkiem koty. Znaczek może być umieszczony w oddaleniu od zaznaczonego stropu i wciąż będzie z nim związany.

Powiązanie okotowania z elementami projektu

Okotowanie poziomów jest powiązane z elementami projektu. Kiedy zmieniasz wysokość zwymiarowanych pięter, wartość wymiaru zostanie automatycznie zmodyfikowana.

W wypadku stropów okotowanie jest powiązane jedynie ze stropami, na których zostało umieszczone.

Obrót znacznika

Możesz obracać symbol znacznika poziomu przez wpisanie odpowiedniej wartości w pole zmian kąta obrotu. Kiedy obracasz symbol znacznika, tekst obróci się wraz z nim, zachowując pierwotne relacje.

Kształt znacznika

Możesz wybierać różnorodne kształty znaczników używając palety wyboru kształtu.

Obramowanie tekstu koty

Opcja Obramowania tekstu koty powoduje umieszczenie ramki wokół tekstu opisującego poziom. Ramka jest automatycznie dopasowana do tekstu i nie może być indywidualnie zmieniana.

Opcja znaku plus w tekście

Opcja znaku plus umieszcza plus lub minus przed każdym tekstem wartości poziomu, w celu rozróżnienia odniesienia względem zera projektu.

Modyfikacje okotowania poziomów

Możesz zmieniać tekst koty oraz możesz przeciągać, obracać lub modyfikować w inny sposób tekst umieszczony przy znaczniku. Znaczniki wymiarowania poziomów są indywidualnymi elementami i każdy z nich może być oddzielnie zmieniany. Mogą być przeciągane, odwracane i odbijane w lustrze, kopiowane itd., jak każdy inny element.

W przypadku powiązania ich ze stropem kopie znaczników będą związane z kopiami stropów. Jeżeli koty powielone są osobno, kopie będą powiązane z tym samym stropem (lub z tą samą kondygnacją), co oryginał.


Narzędzie Wymiarowanie pionowe

W domyślnym kształcie palety narzędziowej wszystkie narzędzia wymiarowe ukryte są pod jedną ikoną. Jeśli aktualnie wyświetlane jest inne narzędzie kliknij i rozwiń paletkę mała strzałką na dole ikony aby wyświetlić narzędzie Wymiarowanie pionowe, lub przy pomocy polecenia Okna/Palety rozwijalne/Kształty palet wybierz rozszerzoną wersję wyświetlania palety.

Narzędzie wymiarowania pionowego umieszcza znaczniki wysokości w oknach przekrojów/elewacji. Może także być używane na arkuszu rzutu, ale istnieją dwie zasadnicze różnice odróżniające je od znaczników poziomu; 

• Narzędzie Wymiarowanie pionowe mierzy jedynie odległość wzdłuż osi Y rzutu od aktualnego początku układu współrzędnych. Nie jest to to samo, co wysokość pionowa elementu wzdłuż osi Z, którą mierzy narzędzie Okotowanie poziomów.

• Znaczki wymiarowania pionowego nie są powiązane z elementami projektu, są to jedynie elementy graficzne.

Metody wstawiania wymiarów pionowych

Dla narzędzia Wymiarowanie pionowe istnieją dwie metody wstawiania kot, dostępne na palecie Info.

• Metoda pojedynczego punktu wymiaru pionowego umieszcza pojedynczy wymiar pionowy na projekcie. Wybierz narzędzie Wymiarowanie pionowe ze skrzynki narzędziowej, a następnie kliknij gdziekolwiek na arkuszu pracy. Odległość od aktualnego początku układu współrzędnych wzdłuż osi Y do miejsca, w którym kliknąłeś, zostanie wyświetlona wraz ze standardowym znaczkiem wymiaru pionowego.

• Metoda serii wymiarów pionowych umieszcza serię znaczków wysokościowych w układzie pionowym, powiązaną wizualnie linią pionową, jak pokazano niżej.

Aby umieścić serię wymiarów pionowych:

1. Zaznacz symbol metody serii na palecie Info.

2. Kliknij w miejsca na elementach, które chcesz zwymiarować.

3. Kliknij podwójnie, aby zakończyć zaznaczanie punktów do wymiarowania.

4. Kliknij kursorem w kształcie młotka aby określić położenie serii znaczków wymiarowych.

Ustawienia wymiarów pionowych

Okno dialogowe Ustawienia wymiarów pionowych zawiera kilka wariantów tworzenia i formatowania wymiarów pionowych. Poniżej znajdziesz opis specyficznych ustawień narzędzia wymiarów pionowych.

Cechy znaczników

Pola zmian cech znaczników pozwalają dopasować wymiar i długość linii pomocniczej. Wartości te mogą odnosić się do pojedynczo zaznaczonych wymiarów pionowych lub mogą być użyte jako domyślne do wszystkich tworzonych później.

Styl znacznika

Możesz wybrać styl znacznika spośród kilku dostępnych jego form.

Możesz wybrać kształt znacznika oraz wyświetlanie nad lub pod linią pomocniczą,

Następny element kontrolny pozwala na wybór pomiędzy wypełnionym a pustym obrysem znacznika.

Dołączenie znaku plus do wymiaru pionowego

Opcja ta pozwala na umieszczenie symbolu plus lub minus przed wartością liczbową wysokości w celu zaznaczenia jego pozycji w stosunku do punktu zerowego projektu wzdłuż osi Y.

Modyfikowanie wymiarów pionowych

Znaczniki wymiarów pionowych są elementami niezależnymi, a więc każdy z nich może być oddzielnie zmieniany. Mogą one być przeciągane, obracane lub odbijane w lustrze, można tworzyć ich kopie, tak jak każdego innego elementu. Ponieważ znaczniki nie są powiązane z innymi elementami, wartości liczbowe nie zostaną zmodyfikowane w przypadku ich przesunięcia. Końce linii wymiarowej mogą być wydłużane lub skracane przy pomocy narzędzia Wymiarowanie pionowe i przeciągania punktu aktywnego elementu w miejscu, gdzie znacznik dotyka linii pomocniczej.

Pomimo możliwości obracania symbolu i jego wartości liczbowej, element zawsze będzie umieszczony w poziomie.

 

Obrót stosuje się jedynie do punktu umieszczenia wymiaru pionowego. Tekst może być odciągnięty dalej od znacznika przy pomocy swojego punktu aktywnego.

Umieszczanie znaków wymiarowania pionowego

Najłatwiejszą techniką umieszczania wymiarowania pionowego jest:

1. Przygotowanie odpowiedniego przekroju na rzucie narzędziem Przekrój/Elewacja.

2. Wybranie odpowiedniego przekroju/elewacji z menu Okna.

3. Umieszczenie znaczników wymiarowania pionowego na przekroju/elewacji.


Narzędzie Wymiarowanie kątów

W domyślnym kształcie palety narzędziowej wszystkie narzędzia wymiarowe ukryte są pod jedną ikoną. Jeśli aktualnie wyświetlane jest inne narzędzie kliknij i rozwiń paletkę mała strzałką na dole ikony aby wyświetlić narzędzie Wymiarowania kątów, lub przy pomocy polecenia Okna/Palety rozwijalne/Kształty palet wybierz rozszerzoną wersję wyświetlania palety.

Narzędzie Wymiarowanie kątów pozwala na umieszczanie wartości kątów pomiędzy liniami czy parami krawędzi elementów liniowych. Tak jak wymiarowanie biegunowe - wymiarowanie kątów jest półautomatyczne i w pełni powiązane z elementami projektu. Dla wymiarowania kątów dostępne są różne jednostki i standardy miary.

Rysowanie wymiarowania kątów

Aby pokazać wartości kątów w oknie rzutu musisz określić dokładnie cztery punkty odniesienia.

Możesz zdefiniować te punkty w następujący sposób:

• Klikając w dowolną istniejącą linię bądź krawędź (ściany, stropu, wypełnienia, dachu, siatki powierzchni). Spowoduje to natychmiastowe umieszczenie dwóch punktów odniesienia na tej linii bądź krawędzi.

• Klikając w punkty aktywne istniejących elementów.

• Klikając w dowolne miejsce na arkuszu (w tym przypadku wymiarowanie kątów nie będzie powiązane z niczym).

Kliknięcie w istniejącą krawędź spowoduje natychmiastowe umieszczenie czterech punktów odniesienia.

Cztery zdefiniowane punkty określają dwie nieskończone proste, pomiędzy którymi zostanie zmierzony kąt. W zależności od metody geometrycznej wybranej na palecie Info lub w oknie dialogowym parametrów i od tego, gdzie klikniesz kursorem Młotek, wartości kąta będą mierzone w różny sposób i umieszczane w różnych miejscach.

Dwie nieskończone linie dzielą płaszczyznę na cztery części.

ArchiCAD umieści wymiarowanie kątów w tej części, w którą klikniesz po pojawieniu się kursora Młotek. łuk wymiarowanego kąta będzie przechodził przez punkt, w który kliknąłeś. Tym niemniej wartość zmierzonego kąta zostanie automatycznie umieszczona obok środka krzywej wymiarowania. Może ona zostać przesunięta w inne miejsce po chwyceniu za jej punkt aktywny.

Metody geometryczne

Do wyboru są dwie metody geometryczne dostępne zarówno w oknie Parametrów wymiarowania kątów, jak i na palecie Info: 

• pojedynczego kąta i kąta sumowanego - Kiedy umieszczasz wymiarowanie kąta przy użyciu metody pojedynczego kąta zwymiarowana zostanie tylko kliknięta kursorem Młotek część płaszczyzny Poniższy przykład pokazuje różne kombinacje wymiarowania

• dwóch krawędzi czworoboku - Kiedy umieszczasz wymiarowanie przy użyciu metody kąta sumowanego ArchiCAD obliczy kąt klikniętej części wraz z dwiema sąsiednimi.

Nie możesz wymiarować kąta 180 stopni. Jeśli chcesz go pokazać, użyj narzędzia łuk z podwójnymi strzałkami i umieść wartość jako tekst w połowie łuku.

 

Umieszczenie liczby

Pierwszy przełącznik zawsze umieści wymiar kąta na zewnątrz krzywej wymiarowania, ostatni wewnątrz.

Orientacja liczby

Jeśli pierwszy przełącznik jest włączony to wymiar kąta zawsze będzie poziomy; gdy drugi: wymiar jest zgodny z promieniem; trzeci: wymiar będzie równoległy do stycznej do linii wymiarowej obok.


Narzędzie Tekst

To narzędzie umożliwia umieszczanie na rysunku wielu linii tekstu z możliwością wyboru czcionki, jej stylu oraz sposobu wyrównywania tekstu.

W standardowo wyświetlanym kształcie palety narzędziowej narzędzia Tekst i Etykieta zostały zgrupowane w jednej ikonie. Jeśli nie widzisz narzędzia Tekst kliknij i przytrzymaj małą strzałkę w dolnym lewym rogu ikony Etykiety i z rozwijającej się paletki wybierz ikonę tekstu. Możesz także włączyć opcję rozszerzonych palet w oknie dialogowym Okna/Palety rozwijalne/Kształty palet.

Umieszczanie bloków tekstowych

W ArchiCADzie są dostępne dwa typy bloków tekstowych: o stałej i o zmiennej szerokości.

Tworzenie bloków tekstowych o stałej szerokości

Aby wpisać tekst po prostu narysuj prostokąt obszaru, w którym chcesz umieścić tekst, klikając dwa razy gdziekolwiek na arkuszu pracy przy pomocy narzędzia Tekst. Na ekranie pozostanie jednoliniowy blok o określonej szerokości z migającym kursorem tekstowym, wskazującym miejsce początku wpisywania tekstu.

Nowe linie tekstu będą przenoszone automatycznie, gdy pisany tekst dojdzie do końca określonej wstępnie szerokości bloku tekstowego. Jeżeli chcesz zacząć nową linię tekstu, naciśnij klawisz Enter lub Return na klawiaturze. Słowa będą przenoszone automatycznie w całości z jednej linii do następnej, gdy tekst dojdzie do krawędzi bloku tekstowego. Kliknij OK gdy skończysz lub kliknij Poniechaj, jeżeli chcesz zacząć wszystko od początku.

Tworzenie bloków tekstowych o zmiennej szerokości

Bloki tekstowe o zmiennej szerokości są użyteczne, gdy nie wiesz jak długich linii tekstu tworzonego bloku będziesz potrzebował.

Kliknij dwa razy, gdy aktywne jest narzędzie Tekst by stworzyć blok tekstowy o zmiennej szerokości. Tekst możesz wpisywać natychmiast. Możesz wpisać dowolną liczbę znaków w jednej linii.

Wciśnięcie przycisku Return rozpocznie nową linię. Szerokość bloku tekstowego będzie określona przez szerokość najdłuższej linii bloku.

Czcionki, style i wymiary

Kontrolki te pozwalają na określenie rodzaju czcionki, jej stylu oraz wielkości w bloku tekstowym. Styl i wielkość dostępne są dla zaznaczonych bloków lub jako domyślne dla następnych. Kursywa użyta przy czcionkach TrueType odpowiada 75° pochylenia dla czcionki wektorowej.

Wielkość tekstu jest określona w wartościach bezwzględnych, więc ich wielkość na ekranie będzie się zmieniała przy zmianach skal po użyciu polecenia menu Opcje/Skala arkusza rzutu. Ilustrują to poniższe rysunki.

Pochylenie bloku tekstowego

Kąt pochylenia bloku tekstowego może zostać ustawiony w polu zmian kąta tekstu. Druga wartość pochylenia (dla liter) może również zostać ustawiona w przypadku użycia czcionek plotera. 

Pole kąta pochylenia widoczne jest tylko wtedy, kiedy wybrana została czcionka plotera.

Bloki tekstowe po obrocie lub odbiciu lustrzanym dają się czytać od prawej lub od dołu.

Odstęp wierszy

Odstęp wierszy może zostać ustawiony w stosunku do wymiaru litery lub w wartościach bezwzględnych.

Wyrównywanie tekstu i punkt kotwiczny

Te parametry pomagają w umieszczeniu bloków tekstowych w najbardziej odpowiedni i wygodny sposób. Kliknij w symbole wyrównywania do lewej lub prawej strony albo symbol centrowania tekstu, a następnie w punkt, w którym ma być zakotwiczony blok tekstowy.

Punkt kotwiczny jest użyteczny przy dokonywaniu zmian bloków tekstowych. W momencie zmiany wielkości czcionki lub innych jej cech charakterystycznych punkt kotwiczny pozostaje stały, utrzymując układ i umiejscowienie twojego tekstu w stosunku do otaczających go elementów rysunku.

Opcje wyświetlenia tekstu

Bloki tekstowe mogą zostać oznaczone we wszystkich czterech rogach. Daje to możliwość łatwego odnalezienia i zmieniania bloku tekstowego przy jednoczesnym zachowaniu jego czytelności. Inną opcją jest wyświetlanie bloków tekstowych w postaci szarych pasków zastępujących rzeczywisty tekst. Tekst taki może być również wyświetlany z "uchwytami".

Opcje te są dostępne w oknie dialogowym Opcje wyświetlenia w menu Opcje.

Tekst zostanie automatycznie zamarkowany szarymi paskami, kiedy wielkość liter stanie się zbyt mała w stosunku do skali rysunku na ekranie. W czasie zmian takie bloki tekstowe są czasowo powiększane.

 

Zaznaczanie bloków tekstowych

Aby zaznaczyć cały blok tekstu, kliknij w jego narożnik lub centrum. Pojawią się punkty aktywne tekstu.

Po zaznaczeniu blok tekstowy może być zmieniany lub przesuwany jak każdy inny element projektu. Jeżeli zaznaczony jest tekst wewnątrz bloku, można wprowadzić do niego zmiany.

Ponieważ narożniki bloku tekstowego nie są łatwe do znalezienia jeśli nie spowodujesz stałego ich wyświetlenia (Opcje wyświetlenia), najszybszą metodą ich zaznaczenia jest narysowanie prostokąta zaznaczania przy pomocy narzędzia Strzałka mniej więcej wokół kilku pierwszych liter.

 

Zmiana kształtu bloku tekstowego

Aby zmienić kształt istniejącego bloku tekstowego zaznacz go, wybierz polecenie Rozciągnięcie z menu Zmiany i uchwyć jeden z punktów aktywnych bloku. Blok tekstowy w czasie przesuwania jego węzła zostanie obrysowany linią rozciągliwą, a tekst w tym polu zostanie automatycznie dopasowany do nowego kształtu, jak pokazują to poniższe przykłady.

Zmienianie tekstu w bloku tekstowym

Najszybszą metodą wprowadzania zmian w tekście jest uaktywnienie narzędzia Tekst. Wybierz polecenie Zaznacz wszystko z menu Zmiany i kliknij blok tekstu, który chcesz zmienić. W ten sposób nie musisz szukać punktów aktywnych bloku tekstowego, aby go zaznaczyć.

Zaznacz blok tekstowy, aby zmienić jego zawartość.

1. Aktywnym narzędziem Tekst kliknij w zaznaczony blok tekstowy, aby umożliwić zmiany tekstu. Obrócony blok tekstowy w czasie dokonywania zmian ustawi się poziomo.

2. Możesz wycinać, kopiować, wklejać i usuwać tekst pracując wewnątrz ramki tekstu.

3. Kiedy skończysz pracę z blokiem, kliknij w następny blok tekstowy w celu wprowadzania dalszych zmian.

4. Po skończeniu wprowadzania zmian kliknij gdziekolwiek na arkuszu pracy lub kliknij przycisk Ok na palecie kontrolnej.

Jeżeli klikniesz w przycisk Poniechaj, proces zmian zostanie cofnięty, ale blok tekstowy pozostanie zaznaczony.

 

Podczas zmian tekstu w blokach wszystkie funkcje ekranowe są dostępne.


Narzędzie Etykieta

Etykiety są blokami tekstowymi, które mogą być powiązane z innymi elementami projektu, co pozwala na identyfikację lub wpisanie komentarza o elementach konstrukcji lub innych częściach projektu. Etykiety mogą być obramowane lub nie, z odnośnikiem i strzałką. Odpowiednie opcje pozwalają na indywidualne etykietowanie zaznaczonych elementów, etykietowanie ze specjalnymi opisami, identyfikatorem (ID) lub wewnętrznym identyfikatorem (ID) albo na etykietowanie automatyczne zaznaczonych typów elementów konstrukcyjnych.

W standardowo wyświetlanym kształcie palety narzędziowej narzędzia Tekst i Etykieta zostały zgrupowane w jednej ikonie. Jeśli nie widzisz narzędzia Etykieta kliknij i przytrzymaj małą strzałkę w dolnym lewym rogu ikony Tekst i z rozwijającej się paletki wybierz ikonę tekstu. Możesz także włączyć opcję rozszerzonych palet w oknie dialogowym Okna/Palety rozwijalne/Kształty palet.

Umieszczanie etykiet

W ArchiCADzie możesz używać dwóch rodzajów etykiet:

• Specjalnych, umieszczanych ręcznie na rzucie, nie połączonych z elementami.

• Auto-etykiet połączonych z innymi elementami, tworzonych przez polecenia podmenu Narzędzia/Etykiety. Możesz tam wybrać automatyczne etykietowanie tworzonych elementów (typu określonego w oknie dialogowym auto-etykiet) lub dodawanie etykiet jedynie do zaznaczonych elementów. Auto-etykiety mogą być umieszczone na listach zestawień materiałów wraz z elementami, z którymi są połączone).

Auto-etykiety są powiązane z elementami. Jeżeli usuniesz element, etykieta będzie usunięta wraz z nim. Z drugiej strony, usunięcie auto-etykiety nie ma wpływu na element, z którym jest ona powiązana.

Auto-etykiety mogą być umieszczane na dowolnej warstwie, niezależnie od warstwy elementu. Jednak, jeżeli warstwa elementu jest ukryta, powiązane auto-etykiety nie będą wyświetlone, nawet, jeśli umieszczone są na warstwie widocznej.

Auto-etykiety

Jeżeli wybierzesz Auto-etykiety z menu Narzędzia/Etykiety, każdy nowy element wybranego typu pojawi się wraz ze swoim identyfikatorem (ID) lub wewnętrznym identyfikatorem, zgodnie z ustawieniami, jakich dokonałeś w oknie dialogowym auto-etykiet.

Zaznaczenie elementów i wybranie polecenia Nadaj etykietę spowoduje dodanie etykiet określonych w oknie dialogowym auto-etykiet do zaznaczonych elementów.

Etykiety specjalne

Aby narysować etykietę specjalną:

1. Kliknij w miejsce na rzucie, gdzie chcesz umieścić wierzchołek strzałki wskazującej odnośnika etykiety.

2. Narysuj linię rozciągliwą od punktu początkowego i kliknij w miejsce, gdzie ma się skończyć pierwszy odcinek odnośnika.

3. Narysuj następną linię rozciągliwą w kierunku określonym w oknie dialogowym ustawień etykiety aby umieścić drugą część odnośnika. Kliknięcie w miejsce, gdzie ma się on skończyć, spowoduje otwarcie okna tekstowego etykiety.

4. Wpisz tekst etykiety (do 25 znaków) w pole tekstowe i kliknij w przycisk OK lub naciśnij klawisz Enter aby skończyć operację. Na projekcie zostanie umieszczona etykieta o podanym tekście.

Ramka

Obok ustawień czcionki możesz przypisać ramkę do swojej etykiety przez proste wybranie kontrolki z ramką wokół tekstu. Ramka jest automatycznie dopasowywana do wielkości tekstu i nie może być edytowana osobno. Bloki tekstu są wyświetlane na arkuszu rzutu jako przeźroczyste bez względu na to czy posiadają ramkę, czy też nie.

Kolory piór

Możesz zdefiniować różne kolory piór dla tekstu etykiety, ramki, strzałki i linii odnośnika.

Wielkość odnośnika i kierunek tekstu

W tym polu ustawiasz wielkość znacznika w punktach lub milimetrach.

Kierunek tekstu

To pole pozwala na zdefiniowanie dowolnego kąta drugiej części linii wskazującej odnośnika i bloku tekstu.

Typ etykiety

Po otwarciu okna parametrów etykiety, gdy zaznaczona jest auto-etykieta, możesz używając guzików w dolnej środkowej części skrzynki dialogowej wybrać typ auto-etykiety.

Przycisk Auto-etykietowanie użytkownika pozwala na wprowadzenie w pole tekstu do 25 dowolnych znaków.

Wybór ID spowoduje umieszczenie identyfikatora elementu w polu tekstowym jego etykiety.

Wybór wewnętrznego ID spowoduje umieszczenie wewnętrznego identyfikatora elementu w polu tekstowym jego etykiety. Liczba ta jest tworzona automatycznie i jest pamiętana przez cały czas istnienia projektu.

Kierunek auto-etykiety

Dla auto-etykiet dostępne są cztery opcje ich orientacji:

• Metoda równoległa umieszcza auto-etykiety zawsze równolegle do etykietowanych elementów.

• Metoda pionowa  umieszcza auto-etykiety zawsze pionowo. Tekst czyta się z dołu do góry.

• Metoda pozioma umieszcza auto-etykiety zawsze poziomo.

• Metoda dowolna umieszcza auto-etykiety pod kątem określonym w polu kierunku tekstu.

Tekst etykiety

Możesz określić tu zarówno tekst etykiet specjalnych, jak i auto-etykiet.

• Tekst pojawiający się w auto-etykietach może być ich identyfikatorem (ID) lub automatycznie tworzonym identyfikatorem wewnętrznym (ID). Jeżeli zmieniasz ten tekst, kontrolka typu etykiety (patrz niżej) jest automatycznie przestawiona na pozycję Auto-etykietowanie Użytkownika.

• Etykiety specjalne mogą zawierać jedynie teksty, które możesz dowolnie zmieniać.

Modyfikacje etykiet

Możesz zmieniać kierunek i długość zaznaczanych odnośników etykiet oraz długość bloku tekstowego przez zmianę pozycji punktów zaznaczania przy pomocy kursora, jeżeli na palecie narzędziowej wybrane jest narzędzie Etykieta. Możesz zaznaczać etykietę w jednym z jej trzech punktów zaznaczania (strzałka, początek odnośnika i jego koniec). Zaznaczoną etykietą można manipulować jako całością wszystkimi poleceniami menu Zmiany.

Aby przeciągnąć etykietę musisz ją zaznaczyć przy aktywnym narzędziu Etykieta.


Narzędzie Strefa

Za pomocą narzędzia Strefa możesz określać obszary na Twoim projekcie, które nazywasz strefami. Strefy mogą być przyporządkowane do pokoi, grup pokoi lub nawet większych części projektu.

Strefy pojawiają się w oknie rzutu jako wypełnienia z dołączonymi do nich metryczkami stref. Wypełnienie strefy określa obszar strefy w projekcie, metryczka strefy zawiera tekstową informację o strefie, jej nazwę, numer, powierzchnię i inne opcjonalne parametry takie jak: materiał warstw podłogi, materiały ścian, powierzchnia ścian (z otworami lub bez) itd.

Metryczki stref są elementami bibliotecznymi ArchiCADa, ale pod wieloma względami różnią się od innych elementów bibliotecznych (takich jak obiekty, drzwi i okna). Posiadają one tylko elementy 2D, takie jak symbol 2D, 2D skrypt GDL i skrypt cech.

Metryczki stref są inteligentnymi, parametryzowanymi elementami bibliotecznymi, których wygląd, zawartość i zachowanie mogą być dopasowane do przyzwyczajeń architektów i obowiązujących przepisów.

W ArchiCADzie strefy są zgrupowane w kategoriach. Kategorie stref są określone po to, by połączyć strefy o podobnych cechach np.: laboratoria, przestrzeń biurowa czy publiczna itd. Kilka kategorii jest zdefiniowanych wstępnie, możesz też jednak stworzyć własne w oknie dialogowym Kategorie stref (menu Opcje).

Strefy należące do różnych kategorii mogą być zaznaczone różnymi kolorami i mogą być im przyporządkowane różne elementy biblioteczne typu metryczka strefy.

Wybranie polecenia Lista stref…,pozwala na uzyskanie dodatkowych informacji będących wynikiem obliczeń przeprowadzonych w skrypcie cech strefy.

Metody określania stref

Są dwie metody określania stref: możesz ręcznie narysować kontur strefy lub możesz zlecić ArchiCADowi, by automatycznie rozpoznał pomieszczenie otoczone przez ściany.

Po określeniu wypełnienia strefy jej metryczka pojawia się automatycznie w oknie rzutu.

Metoda konturu jest najlepsza, gdy strefa nie jest otoczona ścianami lub zawiera kilka pokoi oddzielonych ścianami. Stosując tę metodę po prostu rysujesz wielobok (tak jak każdy inny wielobok) klikając we wszystkie jego narożniki. Podczas definiowania strefy dostępne są metody ograniczania ruchu myszki. Możesz skończyć określanie konturu strefy klikając znów w punkt startowy, klikając dwa razy w ostatni punkt lub klikając przycisk Ok w palecie Kontroli (w tym przypadku kontur zostanie automatycznie domknięty).

Metoda automatycznego rozpoznawania strefy bazuje na fakcie, że większość stref to pomieszczenia otoczone przez ściany. Kliknij kursorem wewnątrz takiego otoczonego ścianami pomieszczenia, a ArchiCAD automatycznie rozpozna obszar strefy umieszczając tam wzorek jej wypełnienia i metryczkę strefy.

Są dwa sposoby kontroli procesu rozpoznawania stref. Jeśli wybierzesz pierwszą z ikon automatycznego rozpoznawania ArchiCAD będzie dokonywać rozpoznawania strefy po wewnętrznym obrysie ścian.

W drugim przypadku ArchiCAD rozpoznaje strefy po liniach odniesienia ścian. Wypełnienia stref nie będą przykrywać ścian, chyba że przeniesiesz je do przodu poleceniami menu Narzędzia. Jeśli ściana będąca granicą ma otwory nie będące ani drzwiami, ani oknami, ArchiCAD będzie szukał granic strefy poza powierzchnią pomieszczenia, które chciałbyś zdefiniować jako strefę. W tym przypadku wynik może odbiegać od zamierzeń (prawa ilustracja z poniższych). Zalecamy w podobnych sytuacjach określenie strefy poprzez wskazanie jej konturu.

W niektórych przypadkach automatyczne rozpoznawanie może dać pozytywny wynik, nawet wtedy, jeśli strefa jest otwarta. ArchiCAD będzie szukał ścian otaczających strefę, a gdy ich nie znajdzie, automatycznie domknie strefę.

Kategorie i podgląd metryczki

W polu podglądu wyświetlana jest metryczka. Metryczki są przypisane do kategorii stref, co oznacza, że zmieniając kategorię strefy zmieniasz też jej metryczkę.

Obok obszaru podglądu znajduje się przewijana lista, z której możesz wybrać kategorię strefy. Strefy mające wspólne funkcje mogą mieć tę samą kategorię (np. łazienki, kuchnie, obszary mieszkalne itd). Kategorie stref są określane przez nazwę, kod, kolor, metryczkę strefy oraz grupę parametrów. Możesz modyfikować listę kategorii oraz dodawać nowe kategorie w oknie dialogowym Kategorie stref w menu Opcje.

Nazwa i numer strefy

Pola te pozwalają na identyfikację metryczki strefy w oknie rzutu. Nazwa strefy i jej numer muszą być określone indywidualnie dla każdej strefy. Kiedy strefa jest już określona, a jej metryczka umieszczona w oknie rzutu, automatycznie obliczone są dodatkowe informacje jej dotyczące: powierzchnia strefy, obrys strefy, obrys otworów, obrys ze ścianami, powierzchnia otaczających ścian, itd.

Wielkość i kolor tekstu metryczki strefy

Możesz określić wielkość tekstu metryczki strefy w wartościach bezwzględnych . Wielkość tekstu na ekranie będzie się wtedy zmieniała wraz ze skalą.

Możesz ustawić dowolny kolor dla oznaczeń strefy w polu koloru pióra, lub używać standardowych ustawień koloru metryczki przez wybranie opcji Użyj koloru metryczki.

Wysokość strefy, wzniesienie i grubość warstw podłogi

Strefy pozwalają na zliczenie całości kubatury pod i nad poziomem aktywnej kondygnacji. Możesz jednak chcieć odjąć grubość stropu. W takim przypadku wpisz w odpowiednim oknie wysokość strefy odpowiadającą wysokości pomieszczenia.

Parametry

Dzięki dodatkowym parametrom metryczki strefy możesz modyfikować wygląd i zawartość metryczki strefy oraz wygląd i zawartość listy stref.

Można stworzyć wiele skryptów 2D GDL opisujących różne metryczki stref. Zawartość dodatkowej listy parametrów może się zmieniać w kolejnych metryczkach.

Techniki określania stref

Dla określania konturu stref dostępna jest większość technik opisanych w części Zmiany wieloboków.

Najważniejszymi wyjątkami są:

• Otwory w strefie mogą być rozciągane za pomocą narzędzia zaznaczania, nie mogą natomiast być zaznaczone lub usunięte w oderwaniu od strefy.

• Strefy nie mogą być wymiarowane, ponieważ same zawierają dane o swoich wymiarach.


Narzędzie Wypełnienie

Narzędzie Wypełnienie pozwala na oznaczenie różnych powierzchni pokazanych na rzutach oraz innych prezentacjach 2D, z użyciem szerokiej gamy gotowych oraz definiowanych wzorów wypełnień. Narzędzie to jest szczególnie użyteczne przy rysowaniu przekrojów lub detali. Przykładem użycia narzędzia Wypełnienie jest tworzenie rysunku układu płytek podłogowych lub układu dywanów na rzutach i tworzenie elementów graficznych na elewacji.

Narzędzie to służy również mierzeniu powierzchni wielokątów na rzutach. Wraz z wielokątem wypełnienia tworzony jest powiązany z nim element tekstowy podający jego powierzchnię, który automatycznie dopasowuje się do wszelkich zmian powiązanego z nim wieloboku.

Wypełnienia są umieszczane w arkuszu przeliczeń materiałowych wraz z wartościami ich powierzchni oraz opisami komponentów. Opisy te mogą być powiązane z kolorem pióra, rodzajem wypełnienia albo obiema tymi cechami wypełnienia. 

Metody rysowania wypełnień

Rysowanie wypełnień jest podobne do tworzenia stropów oraz dachów. Istnieją trzy metody rysowania wypełnień, opisane poniżej.

Przyciąganie i inne typowe pomoce konstrukcyjne ułatwiają dopasowanie wypełnień do istniejących elementów. 

• Metoda wieloboku - rysujesz kontur powierzchni przy pomocy myszki.

• Upewnij się, że wybrane jest narzędzie Wypełnienie.

• Wybierz metodę geometrii z palety Info.

• Określ kontur wieloboku, który zamierzasz wypełnić, klikając w każdy wierzchołek tego wieloboku.

• Metoda prostokąta - prostokąt o bokach równoległych do osi można narysować poprzez wskazanie dwóch jego przeciwległych wierzchołków.

• Upewnij się, że wybrane jest narzędzie Wypełnienie.

• Wybierz metodę prostokąta z palety info.

• Określ kontur prostokąta, jaki zamierzasz wypełnić, rysując przekątną tego prostokąta.

• Metoda obróconego prostokąta - prostokąt jest rysowany poprzez wskazanie dwóch wierzchołków i linii odniesienia.

• Upewnij się, że wybrane jest narzędzie Wypełnienie.

• Wybierz metodę obróconego prostokąta z palety info.

• Określ wektor odchylenia wypełnienia przez narysowanie odcinka, który będzie podstawą prostokąta wypełnienia.

• Określ kontur prostokąta, który zamierzasz pokryć wypełnieniem, przez wskazanie długości drugiego boku prostokąta. Zauważ, że wektor odchylenia określa długość dwóch krawędzi równoległych do niego. Możesz ominąć to ograniczenie przez naciskanie klawisza Podnośnik (Shift) w czasie rysowania drugiego boku.

Dodawanie tekstu powierzchni

Jeżeli włączona jest opcja Pokaż powierzchnię w oknie dialogowym Parametry wypełnień (opisanym poniżej) pojawi się kursor w kształcie młotka przypominający o umieszczeniu na rysunku tekstu powierzchni (przy pomocy kliknięcia). Procedura ta jest niezależna od wybranej metody rysowania wypełnienia.

Etykiety z wartością powierzchni po obrocie lub odbiciu lustrzanym dają się czytać od dołu lub z prawej.

Kiedy zaznaczamy jedynie tekst opisu powierzchni wypełnienia, wywołanie ustawień narzędzia powoduje otwarcie okna ustawień tekstu wymiarowania, pozwalającego na zmianę zaznaczonego tekstu. To okno dialogowe zostało opisane wcześniej przy narzędziu Wymiarowanie.

Wzory wypełnień

Aby wybrać wzór wypełnienia zaznacz potrzebny wzorek na otwieranej palecie pokazanej niżej. Wzory wypełnień umieszczone są na palecie w porządku alfabetycznym.

Wyskakujące menu wypełnień wyświetla je zgodnie z aktualnym kolorem pióra.

Obramowane i nie obramowane wypełnienia

Odpowiedni włącznik określa, czy wypełnienie będzie narysowane jako obramowane, czy też nie.

Menu rozwijalne typu linii obrysu pozwala wybrać odmienny niż standardowy typ linii obrysu wypełnienia. Typy linii mogą być zmieniane w oknie dialogowym menu Opcje.

Pole numeru pióra obrysu zawiera aktualnie wybrane ustawienie.

Orientacja wypełnienia

Dostępne są dwa typy orientacji wypełnień (w oknie dialogowym Parametry wypełnienia oraz jako metody rysunkowe na palecie info). Opcje te stosują się jedynie do wypełnień wektorowych:

• Wypełnienie powiązane z układem współrzędnych projektu - wypełnienie zaczyna się w początku układu współrzędnych projektu. Widoczna jest ta część wypełnienia, jaka mieści się w obszarze ograniczającym wypełnienie.

• Wypełnienie powiązane z początkiem układu współrzędnych wypełnienia - wzór wypełnienia zaczyna się w początku układu współrzędnych wypełnienia. W tej opcji pierwsze kliknięcie myszą określa początek układu współrzędnych dla danego wypełnienia, a następne punkt końcowy wektora orientacji wypełnienia. Wypełnienie może być zorientowane dowolnie.

Dodawanie pustego wypełnienia

Tworzenie pustego, niewidzialnego wypełnienia może okazać się przydatne do mierzenia powierzchni na rzucie. Aby zmierzyć powierzchnię postępuj następująco:

1. Upewnij się czy jest aktywna kontrolka pokazująca powierzchnię w oknie dialogowym ustawień wypełnienia.

2. Wybierz puste wypełnienie (pustka powietrzna) w ustawieniach wypełnienia.

3. Narysuj wypełnienie na istniejącym rzucie.

4. Umieść tekst powierzchni za pomocą kursora w kształcie młotka.

---