 | Pobierz cały dokument 5330.doc Rozmiar 541 KB |
Biologia roślin zbożowych
Grupę roślin zbożowych potocznie zwanych zbożami w 80 % tworzą rośliny z rodziny traw klasa jednoliściennych - Poaceae, oraz w 20% zboża rzekome, które zaliczamy do klasy dwuliściennych i wyróżniamy w tej klasie dwie rodziny: Rdestowate (Fagopyrum) i Szarłowate (Amaranthaceae).
Systematyka botaniczna zbóż właściwych z rodziny traw:
Rodzina - Trawy (Poaceae)
Podrodzina - Wiechlinowe (Poaideae)
Plemię
- Pszeniczne (Triticeae)
Podplemię
-Pszenicowe (Triticeae)
Rodzaj
Pszenica (Triticum)
Żyto (Secale)
Pszenżyto (Triticale)
-Jęczmieniowe (Hordeineae)
Rodzaj
Jęczmień (Hordeum)
Podrodzina - Prosowe (Panicoidae)
-Plemię
Ryżowe (Oryzenae)
Prosowe (Paniceae)
Sorgowe (Andropogoneae)
Majsowe (Maydeae)
-Podplemię
Ryżowe (Oryzinae)
Ryż (Oryza)
Prosowe (Panicinae)
Proso (Panicum)
Sorgowe (Andropogoninae)
Sorgo (Sorghum)
Kukurydzowe (Zeainae)
Kukurydza (Zea)
Systematyka botaniczna zbóż rzekomych
-Klasa - Dwuliścienne (Dicotyledones)
Rodzina - Rdestowate (Fagopyrum)
Rodzaj - Gryka (Fagopyrum)
Rodzina - Szarłowate (Amaranthaceae)
Rodzaj - Szarłat (Amaranthus)
Pod względem budowy anatomicznej ziarno zbóż składa się z: zarodka, bielma i okrywy owocowo-nasiennej.
W zarodku, który pod względem fizjologicznym stanowi najważniejszą część ziarna rozróżnia się część embrionalną, w której mieści się stożek wzrostu, łodyżka, korzonek i tarczka.
Bielmo jest magazynem substancji zapasowych i dzieli się na bielmo środkowe tzw. mączne, stanowiące główny składnik mąki oraz zewnętrzną warstwę komórek aleuronowych, w praktyce zaliczaną do okrywy owocowo-nasiennej i przechodzącą w czasie przemiału do otrąb. Pszenica zawiera około83% bielma, żyto 78%, a owies 58%.
Warstwa aleuronowa - stanowi obok bielma rodzaj magazynu składników odżywczych, a ponadto jest źródłem wielu witamin i enzymów. W czasie kiełkowania uzupełnia rolę tarczki przekazując zarodkowi składniki odżywcze z bielma.
Stosunek ilościowy poszczególnych części ziarna:
Okrywa owocowa - 5,5 %
Okrywa nasienna - 2,5 %
Bielmo ogółem - 89,5 %
W tym:
Warstwa komórek aleuronowych - 7,0 %
Bielmo środkowe - 82,5 %
Zarodek - 2,5 %
caryopsis - ziarniak
1 glume - plewa zewnętrzna
2 glume - plewa wewnętrzna
lemma - plewka dolna
palea - plewka górna
rachilla - osadka kłosa
 | Pobierz cały dokument 5330.doc rozmiar 541 KB |