Celem ćwiczenia było wykonanie analizy budowy geologiczno inżynierskiej terenu na podstawie przekroju geologicznego wykonanego z mapy
Morfologia terenu
Maksimum terenu wynosi 1150 m.n.p.m
Minimum terenu wynosi 950 m.n.p.m
Jest to teren górzysty
Hydrografia
W wykonanej analizie występują potoki, występują one między 950 i 1150 m.n.p.m
4. Analiza budowy geologicznej.
a) Występują uskoki jest to struktura tektoniczna powstała w wyniku rozerwania mas skalnych i przemieszczenia ich wzdłuż powstałej powierzchni, zwanej powierzchnią uskoku (lub strefą uskokową). Uskokom mogą towarzyszyć inne struktury tektoniczne (fałdy, fleksury).Z uskokami związane jest powstawanie zrębów i zapadlisk (np. rowów tektonicznych). W Polsce jednym z aktywnych uskoków tektonicznych jest uskok kłodnicki.
b) Występuje antyklina (tzw. siodło) jest to, geologicznie wypukła część fałdu, której wnętrze zbudowane jest ze skał starszych, na zewnątrz zaś (na tzw. Skrzydłach) występują skały coraz młodsze. Proste normalne w stosunku do płaszczyzn odpowiadających poszczególnym warstwom skalnym tworzą w antyklinie wiązkę rozbieżną.
Warstwą najmłodszą jest warstwa A, najstarszą warstwa E, warstwa K jest to kreda i zalega ona na wierzchniej warstwy góry.
c) Występują potoki są to niewielkie cieki wody o wartkim nurcie, płynące w terenie o znacznych deniwelacjach, zwykle w korycie wyerodowanym w skałach. Charakteryzują je duże spadki zwierciadła wody i burzliwy prąd. W Polsce potokami nazywane są przeważnie cieki płynące w górach i na wyżynach. Cechą potoków górskich są spadki koryt od 5% do 30%, a potoków wysokogórskich nawet do 80% i więcej. Na wyżynach, potoki charakteryzują się spadkami od 5% do 10%.
Potok w Tatrach Potok w Sudetach
d) Występują różne rodzaje skał takie jak: Wapień, Margiel, Dolomit, Piaskowiec, Łupki kwarcowe, Mułowiec.
e) Góry przedstawione na przekroju geologicznym posiadają poszczególne warstwy takie jak:
I. Kreda (symbol K) - ostatni okres ery mezozoicznej, trwający około 80 milionów lat (od 145,5 ± 4,0 do 65,5 ± 0,3 mln lat temu). Kreda dzieli się na dwie epoki: wczesną kredę i późną kredę.
II. Karbon (symbol E) - piąty okres ery paleozoicznej. Trwał od 359,2 ± 2,5 do 299,0 ± 0,8 milionów lat temu. Karbon dzieli się na dwie epoki: mississip i pensylwan.
III. Dewon (symbol D) - czwarty okres ery paleozoicznej. Trwał około 57 milionów lat (od 416,0 ± 2,8 do 359,2 ± 2,5 mln lat temu). Dzieli się na trzy epoki: dewon wczesny, dewon środkowy i dewon późny.
IV. Sylur - trzeci okres ery paleozoicznej, trwający około 28 milionów lat (od 443,7 ± 1,5 do 416,0 ± 2,8 milionów lat temu). Sylur dzieli się na cztery epoki: landower, wenlok, ludlow i przydol.
V. Ordowik - drugi okres ery paleozoicznej. Trwał około 45 milionów lat (od 488,3 ± 1,7 do 443,7 ± 1,5 milionów lat temu). Ordowik dzieli się na trzy epoki: ordowik wczesny, ordowik środkowy i ordowik późny.
VI. Kambr - pierwszy okres ery paleozoicznej. Trwał około 54 milionów lat (od 542,0 ± 1,0 do 488,3 ± 1,7 milionów lat temu). Kambr jest młodszy od ediakaru (neoproterozoik) a starszy od ordowiku. Dzieli się na cztery epoki: terrenew, epoka 2, epoka 3 oraz furong.
f) Występujące skały:
Wapienie skała osadowa (chemogeniczna lub organogeniczna) zbudowana głównie z węglanu wapnia, przede wszystkim w postaci kalcytu. Jest używany głównie w budownictwie, przemyśle wapienniczym, cementowym, chemicznym, cukrowniczym, w hutniczym (jako topnik, do wyrobu szkła) oraz w rolnictwie (jako nawóz). Są skałami masywnymi o niewielkiej twardości.
Margle - skała osadowa, zwykle szara; składa się z węglanów (wapnia lub magnezu) i minerałów ilastych, używany do wyrobu cementu, także jako nawóz mineralny (sztuczny), ma słaby, nieprzyjemny zapach. Dobrze reaguje z HCl (pozostawia błotnistą plamkę); W technologii ceramiki często marglem określane okruchy węglanów powyżej 0,5mm występujące w surowcach ilastych. W zależności od zawartości minerałów ilastych różni się ich odporność na wietrzenie, łatwo wietrzeją margle ilaste.
Dolomit - skała osadowa, węglanowa, zbudowana głównie z minerału o tej samej nazwie. Zastosowanie: w czystej postaci jest wykorzystywany jako ruda magnezu, materiał budowlany (do wytwarzania specjalnego cementu), materiał dekoracyjny, surowiec dla przemysłu ceramicznego, ma zastosowanie w metalurgii, do produkcji materiałów ogniotrwałych, do produkcji nawozów mineralnych (nawóz wapniowo- magnezowy do odkwaszania gleb). Są twardsze i trudniejsze do rozpuszczenia niż wapienie.
Piaskowce to średnioziarnista, zwięzła skała osadowa powstała w wyniku scementowania ziaren kwarcu, skaleni, miki oraz okruchów innych skał i minerałów o średnicy 0,02-2 mm za pomocą spoiwa ilastego, krzemionkowego, wapiennego (kalcytowego, dolomitowego) lub żelazistego. Przyjmuje różne zabarwienia od szarego po żółte, czerwone i białe. Zastosowanie w budownictwie: kominki, fasady, szkło.
Węgiel kamienny - skała osadowa pochodzenia roślinnego, zawierająca 75-97% pierwiastka węgla, powstała głównie w karbonie (era paleozoiczna) ze szczątków roślinnych, które bez dostępu tlenu uległy uwęgleniu. Ma czarną barwę, matowy połysk, czarną rysę. Węgiel kamienny stosowany jest powszechnie jako paliwo. Węgle brunatne i torfy należą do skał porowatych i często silnie nawodnionych.
Łupek kwarcowy - skała metamorficzna o wyraźnie zaznaczonej laminacji, złożona głównie z drobnych blastów kwarcu, innymi składnikami skały są drobno wykształcone łyszczyki oraz nielicznie występują chloryty. Skała twarda i odporna na wietrzenie. W masywach zbudowanych ze skał metamorficznych często skałki są zbudowane z łupków kwarcowych.
Mułowiec - osadowa skała zwięzła, zdiagenezowany (scementowany) muł, zawiera głównie kwarc. Dzięki swej budowie wewnętrznej i zawartości minerałów ilastych, mogą stanowić ekrany izolujące warstwy wodonośne.
Ocena skał jako podłoża budowlanego
Skały osadowe są bardzo różnorodne pod względem zachowania jako podłoże budowlane.
Skały starszych formacji geologicznych na ogół są silniej zdiagenezowane, ale też często tektonicznie zaangażowane, spękane, pofałdowane i poprzemieszczane wzdłuż płaszczyzn uskokowych. W czasie długiego okresu ich istnienia często poddawane były procesom wietrzenia, skrasowienia, czy zjawisk związanych z powierzchniowymi ruchami masowymi.
Większość skał osadowych młodszych formacji geologicznych (np. trzeciorzędu i czwartorzędu) nie podległo procesom całkowitej diagenezy (proces tworzenia skały zwięzłej ze skał luźnych polegający na łączeniu spoiwem ziaren skalnych) i często wykazują one zmienne własności fizyczne i mechaniczne, zależnie od składu mineralnego, stopnia spoistości, zagęszczenia i innych.
Wapienie występujące na terenie przekroju, mogą być wymywane np. przez potoki lub może działać na nie proces wietrzenia. Będzie to powodować osłabienie skał przez co staje się ona złym podłożem budowlanym.
Margiel i dolomit podobnie jak wapień.
Mułowce dzięki swej budowie wewnętrznej i zawartości minerałów ilastych, mogą stanowić ekrany izolujące warstwy wodonośne