1. Schemat przedstawia określoną sytuację pogodową.

Temperatura powietrza wznoszącego się po stoku południowym spada wraz ze wzrostem wysokości o 0,6ºC na każde 100 m , a temperatura powietrza opadającego po stoku północnym wzrasta wraz ze spadkiem wysokości o 1ºC na każde 100 m. Na szczycie góry temperatura powietrza wynosi -2ºC.

Oblicz, gdzie jest wyższa temperatura powietrza: przy schronisku, czy przy szałasie
i o ile stopni Celsjusza?

…………………………………………………………………………………………………………………….

2. Mapa wykonana jest w skali 1:15 000 000. Oznacza to, że 1 centymetr na tej mapie to w terenie

A. 15 000 km B. 15 km C. 1500 km D. 150 km

3. Z młyna do piekarni jest 150 m. Ile to centymetrów na planie w skali 1:5000?

A. 3 B. 2 C. 10 D. 7,5

4. Na planie w skali 1:2000 odległość od ula do rosnącej na łące lipy jest równa 4 cm. Jaka jest odległość w terenie między ulem a tą lipą?

A. 500 m B. 50 m C. 800 m D. 80 m

5. Na mapie w skali 1:500 000 odcinek łączący Hajnówkę z Białowieżą ma 3 cm długości. Jaka jest odległość w terenie, w linii prostej, między tymi miastami?

A. 15 km B. 1,5 km C.150 km D. 1500 km

6. Najwyższym szczytem Polski są Rysy (2499 m n.p.m.). Najniżej w Polsce leżą Raczki Elbląskie (1,8 m p.p.m.).

Jaka jest różnica wysokości między wierzchołkiem Rysów, a najniżej położonym miejscem w Polsce?

A. 2497,2 m B. 2500,8 m C. 2500,2 m D. 2498,8 m

7. Raczki Elbląskie leżą na obszarze

A. gór. B. wyżyn. C. nizin. D. depresji.

8. Pewnego dnia w Letniewie przeprowadzano pomiary temperatury powietrza. Zanotowane wyniki pomiarów przedstawiono na wykresie.

. Jaka jest różnica między najwyższą a najniższą temperaturą zanotowaną w tym dniu?

A. 2°C B. 4°C C. 6°C D. 8°C

9. W zimowy dzień w środku ula było plus 24°C, a na zewnątrz ula minus 17,5°C. W środku ula było wtedy cieplej niż na zewnątrz o

A. 6,5°C B. 7,5°C C. 40,5°C  D. 41,5°C

10. Przed zjedzeniem należy jabłko umyć, aby

A. nawilżyć skórkę. C. usunąć drobnoustroje

B. usunąć warstwę wosku. D. rozpuścić sole mineralne.

11. Z niżej podanych zasad wybierz tę, której nieprzestrzeganie w górach grozi wypadkiem.

1. Nie zatrzymuj się na szlaku!

2. Na trasie wędrówki podziwiaj krajobrazy!

3. Nie zaśmiecaj naturalnego środowiska!

4. Poruszaj się tylko wyznaczonymi szlakami!

12. Czego zabrania się w ogrodzie zoologicznym ze względu na bezpieczeństwo zwiedzających?

A. Obserwowania zwierząt. C. Fotografowania zwierząt.

B. Wchodzenia na wybiegi zwierząt. D. Spacerowania po alejkach ogrodu.
13. Którym z wymienionych przyrządów posłużyłbyś się, chcąc obserwować orła w locie?

A. Lupą. B. Mikroskopem. C. Lornetką. D. Lusterkiem.

14 . Z którego przyrządu skorzystasz, aby wyznaczyć kierunki w terenie?

A. Teleskopu. B. Taśmy mierniczej. C. Kompasu. D. Wiatromierza.

15. W Polsce, w celu wyznaczenia kierunku północnego nocą, z podanych sposobów najlepiej wykorzystać

A B C D

16. Drzewa rosnące w parku mają liście takie, jak pokazano

na rysunku. Są to

A. dęby. B. kasztanowce. C. lipy. D. klony.

18. Najbardziej przyjazne dla środowiska jest wykorzystanie energii pozyskanej

A. z węgla. B. z drewna. C. z siły wiatru. D. z ropy naftowej.

19. Teren, przedstawiony na fotografii obok, na mapie fizycznej Chin będzie oznaczony kolorem

1. brązowym.

2. niebieskim.

3. zielonym.

4. żółtym.

Niektóre ryby podejmują dalekie wędrówki związane z rozrodem, poszukiwaniem pokarmu, zmianami pór roku. Śledzie wędrują tylko w obrębie mórz. Łososie i jesiotry wędrują z mórz do rzek, a węgorze odbywają daleką drogę z wód śródlądowych do Morza Sargassowego, które jest miejscem ich tarła.

20 . Przyczyną wędrówek węgorzy jest

A. zmiana poziomu wód rzecznych. C. potrzeba złożenia ikry.

B. brak pokarmu w rzekach. D. zmiana pory roku.

21 . Zaczęło padać za piętnaście dziewiąta wieczorem i padało do wpół do ósmej rano następnego dnia. Ile czasu padał deszcz?

A. 11 godz. 45 min C. 10 godz. 45 min

B. 10 godz. 15 min D. 11 godz. 15 min

Bociany przyleciały do swojego starego gniazda 5 kwietnia. Po 140 dniach znów odleciały do ciepłych krajów.

22. Bociany odleciały w

A. pierwszej połowie września. C. drugiej połowie września.

B. pierwszej połowie sierpnia. D. drugiej połowie sierpnia.

23. Jest 1 lipca. Za 160 dni Adasiowi urodzi się braciszek. Kiedy to nastąpi?

1. Pod koniec listopada. B. W drugiej połowie grudnia.

C. W pierwszej połowie grudnia. D. Na początku stycznia.

24 . Pewnego jesiennego dnia słońce wschodzi o godzinie 6³⁸, a zachodzi o godzinie 16⁰¹. Ile czasu trwa dzień?

A. 10 godzin 37 minut C. 22 godzin 39 minut

B. 9 godzin 23 minut D. 10 godzin 39 minut

25 . Ile dni mija począwszy od 5 listopada do końca roku 2006?

A. 57 B. 55 C. 56 D. 25

Mieszkania oddane do użytku w 2002 roku

Rodzaje mieszkań	Liczba mieszkań
Ogółem	99089
Spółdzielcze	15437
Indywidualne	51746
Na sprzedaż lub wynajem	23820
Pozostałe	8086

26 . Ponad połowę liczby wszystkich mieszkań oddanych do użytku w 2002 roku stanowią mieszkania

1. spółdzielcze. C. na sprzedaż lub wynajem

2. indywidualne. D. pozostałe.

.27 . Szczeniaka pierwszy raz zaszczepiono w piątek 12 maja. Na następne szczepienie należy zgłosić się w piątek za 4 tygodnie. Podaj datę drugiego szczepienia.

……………………………………………….

28 . Domownicy wychodzą do pracy i zostawiają psa samego o godzinie 7.30. Pierwszy z domowników wraca do domu o 13.15. Ile czasu pies jest sam w domu?

……………………………………………………………………….

29 . Jakie zagrożenia dla człowieka stanowi zanieczyszczona woda? Podaj przykład.

…………………………………………………………………….

30 . W którym rozdziale podręcznika należy szukać informacji o sposobie mierzenia siły wiatru?

1. Ochrona zdrowia B. Krajobraz najbliższej okolicy

3. Obserwacje meteorologiczne D. Współczesne zagrożenia środowiska

31 . Z którego programu telewizyjnego dowiesz się najwięcej o rzeczywistym świecie?

1. „Pokemon” - serial animowany

2. „Wielka pogoń za balonem” - film fabularny.

C. „Mój szkolny kolega z Afryki” - reportaż..

4. „Od przedszkola do Opola” - program muzyczny

32 . Podczas bezchmurnych nocy można obserwować gwiazdy. Informacje o odległościach z Ziemi do gwiazd można znaleźć w

A. B. C. D.

Oceanarium Program wykładów
Godzina	Czas trwania	Tytuł
9:30	45 minut	Życie mórz tropikalnych
10:30	30 minut	Niezwykłe morza i lądy
11:15	45 minut	Co żyje w Bałtyku?
12:15	60 minut	Egzotyczne ryby w akwarium

33 . Aby dowiedzieć się, jakie ryby poławiane są u wybrzeży naszego kraju, należy uczestniczyć w wykładzie, który rozpoczyna się o godzinie

A. 9:30 B. 10:30 C. 11:15 D. 12:15

Niedaleko Poznania, w Swarzędzu, w kilkuhektarowym parku znajduje się muzeum pszczelarstwa - jedno z największych w Polsce.

Wybierają się tam uczniowie klasy szóstej. Korzystając z informacji na ulotce reklamującej ofertę muzeum, planują swoją wycieczkę i ustalają jej termin.

34 . W którym dniu tygodnia uczniowie nie mogą zwiedzać muzeum? Dlaczego?

……………………………………………………………….

35 . Ile godzin najdłużej będą mogli przebywać uczniowie na terenie skansenu i muzeum, jeśli pojadą na wycieczkę w powszedni dzień maja?

……………………………………………………………….

Poniżej przedstawiono etykiety umieszczone na bochenkach chleba:

37. Wykorzystaj informacje znajdujące się na etykietach i wybierz pieczywo, kierując się wskazanym kryterium. Wpisz do tabeli odpowiednią nazwę.

Kryterium	Nazwa pieczywa
najdłużej zachowa świeżość
najlżejszy bochenek
nie zawiera drożdży

Pędy zbóż są zakończone kłosami lub wiechami. W kłosach kwiaty, a potem ziarna, osadzone są wprost na łodydze. W wiechach znajdują się na końcach rozgałęzień.

38 .  Najbliżej młyna rośnie zboże tworzące wiechy. Które to zboże?

Magda przez tydzień zapisywała w tabeli, ile czasu spędzała na oglądaniu    programu telewizyjnego.

Dzień	poniedz.	wtorek	środa	czwartek	piątek	sobota	niedziela
Czas oglądania TV	1 godz. i 10 min	godz.	1 godz. i 20 min	godz.	15 min	50 min	2 godz.

39. W którym dniu tygodnia Magda najkrócej oglądała telewizję?

A. We wtorek. B. W czwartek. C. W piątek. D. W sobotę.

Wiatry lokalne zwane bryzami, znane chociażby znad Bałtyku, w dzień wieją znad morza ku lądowi, w nocy - odwrotnie. Liczne wiatry o zasięgu lokalnym występują też w górach. W Tatrach jest to halny - wiatr ciepły, suchy i porywisty.

40 . Wiatr halny przynosi zimą

A. ochłodzenie. B. opady śniegu. C. ocieplenie. D. opady deszczu.

41 . Przedstawiona na rysunku mysz badylarka zdobywa pożywienie, wyjadając ziarna z kłosów zbóż. Do takiego sposobu żerowania służy jej

A. dobry węch. C. nocny tryb życia.

B. chwytny ogon. D. umiejętność kopania nor.

42 . Etapy cyklu życiowego rośliny jednorocznej (np. fasoli) przebiegają w kolejności:

A. owocowanie kiełkowanie kwitnienie wzrost korzeni, łodygi i rozwój liści.

B. kiełkowanie wzrost korzeni, łodygi i rozwój liści kwitnienie owocowanie.

C. kwitnienie wzrost korzeni, łodygi i liści owocowanie kiełkowanie.

D. kiełkowanie kwitnienie wzrost korzeni, łodygi i rozwój liści owocowanie.

43 . Który z przedstawionych owoców jest rozsiewany przez wiatr?

A. B. C. D.

44. Orzeł poluje głównie na ryby, ptactwo wodne, zające, młode sarny. Który łańcuch pokarmowy jest prawidłowo zbudowany?

1. 
   
   kapusta orzeł zając

B. zając orzeł ryba

C. zając ryba orzeł

D. kapusta zając orzeł

45. Bobry budując tamy, zalewają tereny wokół rzek i strumieni, aby

1. powiększyć obszar, na którym łatwo im się poruszać i ukryć.

2. stworzyć warunki do rozwoju ryb i płazów, które są ich pożywieniem.

3. zapobiec wiosennym powodziom zalewającym łąki, na których żerują.

4. ułatwić sobie polowanie na drobne zwierzęta leśne.

46. W zależności od gatunku ptaki zakładają gniazda w różnych miejscach. Który z rysunków przedstawia gniazdo zbudowane przez jaskółkę oknówkę?

A. B. C. D.

47. Jednym z mieszkańców polskich lasów jest dzięcioł. Która cecha budowy tego ptaka nie ma znaczenia przy zdobywaniu pokarmu?
A. Kolor upierzenia. . C. Mocny dziób.
B. Sztywny ogon D. Długie pazury.
48. Liście dębu do wytworzenia pokarmu oprócz światła i wody potrzebują dwutlenku węgla. Dwutlenek węgla drzewo pobiera

A. z powietrza. B. z wody. C. ze słońca. D. z gleby.

49. Wokół placu zabaw rosną tylko drzewa iglaste. Które to są drzewa?

1. Jodła, świerk, modrzew. B. Klon, brzoza, jodła.

2. Lipa, sosna, topola. D. Świerk, sosna, dąb.

50. W przyrodzie woda występuje w postaci lodu, ciekłej wody i pary wodnej. Zaznacz tę odpowiedź, w której prawidłowo nazwano procesy, które zachodzą, gdy lód zmienia się w wodę, woda w parę wodną, para wodna w wodę i woda w lód.

A. 1 - rozpuszczanie, 2 - krzepnięcie, 3 - skraplanie, 4 - parowanie

3. 1 - krzepnięcie, 2 - topnienie, 3 - skraplanie, 4 - parowanie

4. 1 - rozpuszczanie, 2 - krzepnięcie, 3 - parowanie, 4 - skraplanie

5. 1 - topnienie, 2 - parowanie, 3 - skraplanie, 4 - krzepnięcie

51. W czasie jednego roku

1. Ziemia wykonuje pełny obrót wokół Słońca

2. Ziemia wykonuje pełny obrót wokół swojej osi.

3. Księżyc wykonuje pełny obrót wokół Ziemi.

4. Słońce wykonuje pełny obrót wokół Ziemi

52. W czasie jednej doby

1. Ziemia wykonuje pełny obrót wokół Słońca.

2. Księżyc wykonuje pełny obrót wokół Ziemi.

C. Ziemia wykonuje pełny obrót wokół swojej osi.

D. Słońce wykonuje pełny obrót wokół Ziemi.

53. Odkrycie, że Ziemia krąży wokół Słońca, zawdzięczamy

1. Krzysztofowi Kolumbowi. C. Mikołajowi Kopernikowi.

2. Ferdynandowi Magellanowi. D. Janowi Gutenbergowi.

Trasa I wyprawy Krzysztofa Kolumba (1451 - 1506), którą odbył w latach 1492 -

- 1493.

54. Gdy Kolumb dotarł do Haiti, to znalazł się

1. w zaspach śniegu. B. na wydmach pustyni.

3. w lesie tropikalnym. D. w trawiastym stepie.

55. Trasa wyprawy przebiegała

1. tylko po półkuli zachodniej. C. tylko po półkuli południowej.

2. tylko po półkuli wschodniej. D. po półkuli południowej i północnej.

56 . Wypływając z Europy, statki Kolumba skierowały się na

A. południowy zachód. B. północny zachód.

3. południowy wschód. D. północny wschód.

57 . Podczas I wyprawy Kolumb odkrywał nowe wyspy w następującej kolejności:

1. Kuba - San Salvador - Haiti. C. Kuba - Haiti - San Salvador.

2. Haiti - San Salvador - Kuba. D. San Salvador - Kuba - Haiti.

58. Z kryształów kalcytu zbudowany jest wapień, występujący w Tatrach. Woda, krążąca w skałach wapiennych, wydrążyła wiele jaskiń i podziemnych korytarzy.

Na rysunku jaskini strzałka wskazuje

1. stalagmit - naciek tworzący się na dnie jaskini.

2. stalagnat - naciek wapienny w postaci kolumny.

3. stalaktyt - naciek wapienny np. w postaci sopli lub długich rurek.

4. draperię skalną - nacieki (w kształcie firanek, zasłon) zwisające ze stropów jaskini tuż przy ścianach.

59. Do czterech naczyń nalano po 0,25 l wody. Z którego naczynia woda wyparuje najszybciej?

1. 
   Z 1.

2. Z 2.

3. Z 3.

4. Z 4.

60. Który element panoramy Warszawy wchodzi w skład krajobrazu naturalnego?

1. Wieża kościelna. B. Most kolejowy.

3. Zarośla nadrzeczne. D. Przystań rzeczna.

61. Kacper bardzo chciałby zobaczyć konie na wybiegu. Według informacji gospodarza zagroda dla koni znajduje się na północny-zachód od gospodarstwa na skraju sosnowego lasu. Wybierz właściwy symbol wybiegu i narysuj go w odpowiednim miejscu na planie.

62. Warszawa jest największym miastem w Polsce. Mieszkający tu ludzie stykają się z wieloma problemami dotyczącymi życia w wielkim mieście. Podaj dwa przykłady takich problemów.

………………………………………………………..

63. Wśród podanych w ramce nazw roślin uprawnych odszukaj nazwy pięciu zbóż i podkreśl je.

64. Przeczytaj tekst i zanotuj w tabelce dane o rekordowych temperaturach w różnych miejscowościach. Dopisz w górnej części tabelki brakujący nagłówek.

W niektórych latach minionego stulecia padły na terenie naszego kraju prawdziwe rekordy temperatur. W miejscowości Prószków koło Opola zanotowano w roku 1921 temperaturę 40,2°C! Prawie tak samo gorąco było w 1959 roku w Ciechocinku. Termometry pokazały tam 39,6°C.

Temperaturę - 40,6°C zanotowano w Żywcu w 1929 roku. Jeszcze zimniej było w 1940 roku w Siedlcach. Tam słupek rtęci spadł do - 41°C!

kierunek ruchu

powietrza

szałas

schronisko

-2ºC

2300 m n.p.m.

1400 m n.p.m.

ciepło,

wilgotno

Stok północny

Stok południowy

chłodno,

sucho

? ºC

? ºC

0

4

8

12

16

8

00

10

00

12

00

14

00

16

00

18

00

20

00

22

00

[^oC]

17. Od zachodu nadciąga nad Polskę gruba warstwa chmur deszczowych. Najwcześniej zachmurzy się w

A. Zielonej Górze.

B. Krakowie.

C. Lublinie.

D. Gdańsku.

° Zielona Góra

°Gdańsk

° Kraków

°

Lublin

Atlas

geograficzny

KONTYNENTY

Astronomia

ogólna

Mały

przewodnik

po

Polsce

SŁOWNIK

SZKOLNY

Ochrona przyrody

i środowiska

Skansen i Muzeum Pszczelarstwa im. prof. Ryszarda Kosteckiego
w Swarzędzu

GODZINY OTWARCIA

• od 1 listopada do 31 marca:

wtorek - sobota godz. 9.00 - 15.00

niedziela godz. 10.00 - 15.00

• od 1 kwietnia do 31 października:

wtorek - sobota godz. 9.00 - 16.00

niedziela godz. 10.00 - 15.00

.

CHLEB Z DYNIĄ

Masa: 0,4 kg 1,80 zł

Skład: mąka żytnia, mąka pszenna, sól, drożdże, ziarna dyni, kwas naturalny.

Termin przydatności do spożycia:

05.03.2005

CHLEB SŁONECZNIKOWY

Masa: 0,35 kg 1,30 zł

Skład: mąka żytnia, mąka pszenna, drożdże, sól, karmel naturalny, ziarno słonecznika.

Termin przydatności do spożycia:

25.02.2005

CHLEB ŻYTNI RAZOWY

Masa: 0,5 kg 1,20 zł

Skład: mąka żytnia - razowa, mąka pszenna, sól, kwas naturalny.

Termin przydatności do spożycia:

27.02.2005

CHLEB WIELOZIARNISTY

Masa: 500g 2,95 zł

Skład: mąka pszenna, mąka żytnia, drożdże, sól.

Termin przydatności do spożycia:

02.03.2005

D.

jęczmień

C.

pszenica

owies

B.

żyto

A.

lód

woda

para wodna

2

3

1

4

2

3

1

4

stajnie ogrodzenie droga stary dąb kapliczka

stajnie ogrodzenie droga stary dąb kapliczka

groch, proso, ziemniaki, żyto, jęczmień, rzepak, owies, buraki, pszenica

---