 | Pobierz cały dokument 1142.doc Rozmiar 2.52 MB |
ROZDZIAŁ I
Wiadomości ogólne o układzie nerwowym. Podział układu nerwowego.
Dynamiczny charakter procesów życiowych i zależność organizmu od środowiska zmusza organizm do ciągłego współdziałania ze zmieniającym się środowiskiem i adaptowania do niego, z równoczesnym zachowaniem własnej strukturalnej i czynnościowej niezależności. Tą stabilność (homeostasis) organizmu, wobec zmieniającego się środowiska, utrzymuje układ nerwowy i dokrewny, które to układy są ze sobą ściśle zintegrowane i wzajemnie się uzupełniają. Reaktywność układu dokrewnego jest powolna, w odróżnieniu od szybkiej reaktywności układu nerwowego.
W ciągu życia osobniczego układ nerwowy tworzy system pamięci, umożliwiając wybór reakcji na bodziec, który to wybór uzależniony jest od wcześniej nabytego doświadczenia. Funkcjonowanie układu nerwowego możemy porównać z układem cybernetycznym, a którym receptory i drogi aferentne stanowią wejścia, ośrodki stanowią tworzący decyzję komputer, zaś drogi eferentne i neurony efektorowe tworzą wyjścia układu. Układ nerwowy funkcjonuje więc na zasadzie systemu sprzężeń pomiędzy neuronami oraz pomiędzy neuronami i pozostałymi tkankami i narządami ustroju.
Z punktu widzenia morfologicznego układ nerwowy możemy zdefiniować jako zorganizowany zespół komórek nerwowych (neuronów), komórek glejowych oraz skąpej ilości składników tkanki łącznej (fibroblastów, włókien łącznotkankowych), a także naczyń krwionośnych i płynu pozakomórkowego. Neurony, posiadające wypustki, łączą się z sobą per contiguitatem (styczność) tworząc złożoną sieć nerwową. Łączą się one również z efektorami, zdolnymi reagować na impulsy nerwowe.
Z punktu widzenia czynnościowego układ nerwowy stanowi zespół skomplikowanych wzajemnie sprzężeń, których podstawową czynnością jest odbieranie bodźców ze środowiska zewnętrznego i wewnętrznego, integrowanie dochodzących sygnałów i regulowanie w ten sposób czynności efektorów, przez które organizm reaguje na środowisko. Interpretacja dochodzących informacji dokonuje się na różnych piętrach układu nerwowego, począwszy od obwodu aż do kory mózgu.
Z czynności układu nerwowego wynika jego podział, w którym możemy wyróżnić:
1. Część dośrodkową (aferentną, czuciową)
2. Ośrodki integrujące (nadrzędne)
3. Część odśrodkową (eferentną) unerwiającą efektory. W tej ostatniej części wyróżniamy ośrodki i drogi unerwiające mięśnie szkieletowe (układ ruchowy) oraz unerwiające mięśnie gładkie, gruczoły i mięsień sercowy (układ autonomiczny).
Pod względem topograficznym możemy układ nerwowy podzielić na:
1. Układ nerwowy ośrodkowy (systema nervosum centrale)
2. Układ nerwowy obwodowy (systema nervosumperiphericum).
 | Pobierz cały dokument 1142.doc rozmiar 2.52 MB |