mikro zagadnienia, Mikroekonomia


POTRZEBY ŹRÓDŁEM GOSPODAROWANIA

  1. Pojęcie cechy i rodzaje potrzeb.

Potrzeba-to stan niedoboru i braku czegoś w związku , za strukturą organizmu człowieka, jego indywidualnym doświadczeniu oraz miejscem społecznym jest niezbędny do utrzymania się przy życiu i umożliwienia rozwoju, zachowania gatunku, utrzymania określonej roli społecznej.

Rodzaje potrzeb:

Cechy potrzeb:

  1. Środki zaspokojenia potrzeb

Środkami służącymi do zaspokajania potrzeb są dobra materialne i usługi. Wśród dóbr wyróżnia się:

Inne dobra nie nadające się do bezpośredniego zaspokojenia potrzeb np.. rudy żelaza, węgiel nazywamy dobrami gospodarczymi.

Dobra można podzielić również na:

Usługami są wszelkie czynności świadczone na rzecz podmiotów gospodarczych prowadzących działalność o charakterze produkcyjnym oraz na rzecz ludności przeznaczona dla celów konsumpcji, indywidualnej, zbiorowej.

Dzielimy je na:

Usługi dzielimy też na:

  1. Zasoby, czynniki wytwórcze

Zasoby dzielimy na:

0x08 graphic
0x08 graphic
odnawialne i nieodnawialne

lasy ropa naftowa, minerały,

niemocna odnowić

wykorzystanych złóż

Środki pracy i przedmioty pracy

0x08 graphic
0x08 graphic

Maszyny, narzędzia, instalacje, surowce i półfabrykaty

urządzenia przy pomocy których które służą do

wytwarza się produkty u usługi wyprodukowania danego

dobra

Do wytwarzania dóbr i usług czyli produktów wykorzystywane są czynniki wytwórcze:

  1. Gospodarowanie i jego etapy

Gospodrowanie-to zespół planowanych czynności człowieka uwzględniające zasady racjonalnego gospodarowania, który zmierza do złagodzenia deficytu dóbr w stosunku do zapotrzebowania na nie.

Etapy:

  1. Społeczny proces produkcji. Siły wytwórcze.

Produkcja-działalność gospodarcza w wyniku której wytwarza się dobra i usługi zaspokajające potrzeby ludzkie. Do produkcji potrzebne są trzy podstawowe czynniki:

Środki pracy i przedmioty pracy stanowią środki produkcji. Środki produkcji oraz posługujący się nimi ludzie tworzą siły wytwórcze. Siły wytwórcze stanowią zespół czynników decydujących o potencjale produkcyjnym społeczeństwa.

  1. Model krzywej możliwości produkcyjnych. Sposoby przesuwania krzywej.

Krzywa możliwości produkcyjnych jest graficznym przedstawieniem różnych kombinacji dóbr, które mogą być wytwarzane, gdy wszystkie zasoby są w pełni efektywnie wykorzystane.

Wyróżniamy:

Przesuwanie krzywej możliwości produkcyjnych:

  1. substytucja zasobów-zastępowanie energii człowieka innymi źródłami energii

  2. rozkładanie kosztów w celu wyposażenia kapitałowego oraz ryzyka, które muszą ponosić , ludzie stworzyli i rozwinęli różnorodny zestaw struktur społecznych od rodzin i spółdzielni do korporacji i towarzystw ubezpieczeniowych.

  3. Specjalizacja pracy-jest procesem dzielenia i przydzielania różnych zadań produkcyjnych poszczególnym osobom posiadającym różne umiejętności i talenty. Przyczynia się do zwiększenia produkcji, bo ludzie koncentrując się na wykonywanej pracy wykazują tendencję do osiągania większej sprawności działania. Specjalizacja zmniejsza potrzebę dublowania narzędzi

  4. korzyści skali-to obniżka kosztu jednostki wywołana zwiększeniem wielkości produkcji, gdy wzrost zużycia zasobów wywołuje proporcjonalnie większy wzrost wielkości produkcji w danym okresie czasu

  5. Handel-umożliwia ludziom zamianę dóbr i usług, które cenią sobie mniej na te dobra i usługi, które cenią sobie wyżej. Zwiększa on możliwość specjalizowania się poszczególnych ludzi. Handel umożliwia gromadzenie korzyści, które ludzie uzyskują w wyniku dokonywanych oszczędności na kosztach produkcji.

  6. Pieniądz to ogólnie akceptowany środek wymiany lub handlu. Bankier może wypożyczyć pieniądz komuś, kto pragnie kupić maszynę. W ten sposób pieniądz uwalnia zasoby, które mogą być użyte w działalności produkcyjnej.

WYBÓR-ISTOTĄ GOSPODAROWANIA

  1. Rzadkość- to luka pomiędzy nieograniczonymi potrzebami a ograniczonymi dobrami służącymi do ich zaspakajania; to stosunek użyteczności do ilości dobra. Dobro jest użyteczne, gdy ma zdolności do zaspakajania potrzeb. Konsekwencją rzadkości jest zawłaszczeni i wymienianie dóbr oraz ich pomnażanie w procesach produkcji.

Gospodarowanie, które odbywa się w określonym momencie czasu napotyka na ograniczoność zasobów i technologii. W każdym momencie istnieje pewna ilość ludzi zdolnych i chcących podjąć pracę. Podobnie jest z technologiami produkującymi dostęp do wykorzystania w procesach wytwórczych. Wszystkie zasoby mogą być wykorzystane w stopniu maksymalnym. Technologia jest zbyt mała w stosunku do zapotrzebowania. Konsekwencją tych zjawisk jest problem rzadkości

  1. Wybór i jego skutki.

Ludzie muszą dokonywać wyboru-co i jak produkować, ponieważ nie wszystkie potrzeby można zaspokoić w danym momencie. Wybór celów i środków potrzebnych do osiągnięcia tych celów stanowi istotę procesu gospodarowania. Gospodarowanie polega na ciągłym dokonywaniu wyborów przez jednostki gospodarujące. Każdemu wyborowi towarzyszy efekt-korzyści i koszty.

  1. Koszt alternatywny.

Każde osiągnięcie korzyści oznacza powstanie kosztu alternatywnego (koszt utraconych korzyści). Konsument kupując telewizor będzie miał korzyści z tego, że będzie oglądał programy. Jego dochód jest jednak ograniczony i kupno telewizora oznacza rezygnację z zakupu innych dóbr, które także dostarczają mu korzyści. Zakup telewizora kosztuje konsumenta korzyści z konsumpcji.

  1. Użyteczność jest to miara zadowolenia czy satysfakcji ludzi uzyskania z konsumpcji. Mówiąc o użyteczności mamy na myśli użyteczność całkowitą czyli ogólne zadowolenie czy samopoczucie np. zjedzenie batoników których się dawno nie jadło, powoduje że nasza użyteczność wzrośnie.

Użyteczność krańcowa-jest to przyrost użyteczności otrzymany dzięki konsumpcji kolejnej jednostki dobra lub usługi. Spostrzegamy że im więcej jednostek jakiegoś dobra konsumujemy, tym każda kolejna jednostka dobra sprawia coraz mniej przyjemności, czyli użyteczność krańcowa maleje.

  1. Analiza kosztów całkowitych i krańcowych

Koszty całkowite jest to suma kosztów poniesiony na wszystkie czynniki wytwórcze wykorzystane do produkcji. Jest to pieniężny wyraz nakładów. Całkowite koszty stałe-są niezależne od wielkości produkcji. Są one ponoszone na stałe czynniki produkcyjne.

Całkowite koszty zmienne: zależy od wielkości i wraz z nią się zmieniają. Koszty te na zakup zmiennych czynników produkcji.

Koszty krańcowe-jest przyrost kosztów całkowitych spowodowanych wzrostem konsumpcji o jednostkę.

  1. Zasada optymalizacji decyzji

Zasada optymalizacji:

ZM>KM -rozwój działalności

ZM<KM -ograniczenie działalności

ZM=KM -optymalny poziom działalności

Zakładamy że celem działalności jest maksymalizacja korzyści jakie można osiągnąć z rzadkich zasobów. Sytuacją optymalną jest zrównanie korzyści marginalne z korzyściami marginalnymi. Sytuację taką nazywa się punktem równowagi gospodarczego. Z zasady tej wynika, że jakakolwiek nierówność między ZM i KM zanika wraz ze zmianami poziomu działalności gospodarczej. Jest to wynikiem tego, iż w miarę powiększania rozmiarów działalności zmniejszają się korzyści marginalne, a koszty marginalne rosną.

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

PODSTAWY ORGANIZACJI PROCESÓW GOSPODARCZYCH

  1. Alokacja zasobów

Alokacja- decyzja określająca sposób użycia danych zasobów i środków.

Alokacja zasobów- rozdział, rozdysponowanie środków pomiędzy różne konkurujące cele. Ponieważ zasoby są ograniczone, natomiast możliwości ich zastosowania są liczne i różnorodne, dlatego gospodarowanie polega na alokacji- rozdzielaniu rzadkich zasobów między różnorakie i możliwe ich zastosowania w procesach produkcji oraz dystrybucji.

Na proces alokacji zasobów i dóbr możemy spoglądać z dwóch punktów widzenia:

  1. Efektywność gospodarowania: optimum w sensie Patero.

Optimum w sensie Patero- sformułowane przez włoskiego ekonomistę Patero warunki optymalnej alokacji zasobów, zapewniające maksymalizacje dobrobytu. Zachodzi ono wtedy, gdy zasoby ekonomiczne i produkcja są alokowane w zastosowaniach w ten sposób, że ich realokacja do innych zastosowań nie może polepszyć położenia jednostki bez pogorszenia sytuacji, co najmniej jednej jednostki.

  1. Racjonalność jako skutek rzadkości wyborów.

Racjonalność- postępowania polega na tym, że podmiot gospodarczy zbiera i analizuje przy pomocy rozumu wszystkie informacje niezbędne do podjęcia decyzji.

Gospodarować racjonalnie- rozumnie; wykorzystywać wiedzę, umiejętności.

Zasada racjonalnego gospodarowania- posiada dwa warianty :

Oba warianty dają ten sam rezultat. Nie można ich połączyć.

Zasada posiada charakter:

Racjonalność :

  1. Pojęcie i cechy rachunku ekonomicznego.

Rachunek ekonomiczny- to zespół rachunków służących do podejmowania optymalnych decyzji gospodarczych. To zespół rachunków niezbędnych do wyboru optymalnego (z punktu widzenia przyjętego kryterium celu) rozwiązania jakiegoś zagadnienia z pośród różnych wariantów możliwych do zastosowania. Rachunek ekonomiczny stanowi podstawę podejmowania decyzji ekonomicznych, pozwala na optymalizacje decyzji dotyczących określonych zjawisk gospodarczych.

Cechy rachunku ekonomicznego:

Rachunek ekonomiczny to zespół rachunków.

Podział ze względu na źródła danych:

  1. Niepewność i ryzyko w procesie gospodarowania

Niepewność- możliwość odchyleń- dodatnich lub ujemnych- od zamierzonych w planie efektów przedsięwzięcia.

Wyróżniamy niepewność:

Zmiany wynikające z przyczyn przyrodniczych różnią się od przyczyn losowych tym, że mogą wywoływać zarówno korzystne jak i niekorzystne odchylenie wyniku ex post w stosunku do zamierzenia.

  1. Własność czynników wytwórczych. Przekształcenia własnościowe.

Własność- jest to zbiór efektywnie wykorzystywanych uprawnień czy praw własności, jakimi dany właściciel dysponuje w odniesieniu do określonego obiektu własnosci.

Składają się na to dwa podzbiory uprawnień:

Własność w sensie prawnym- jest rozumiana jako pewien stosunek między osobą a rzeczą, który polega na wyłączności posiadania, użytkowania i rozporządzania tą rzeczą. Przedmiotem tej własności są rzeczy a podmiotem własności osoby (fizyczne, prawne).

Własność w sensie ekonomicznym- jest stosunkiem między ludzmi jaki powstaje w związku z faktycznym i niekoniecznie odzwierciedlonym w przepisach prawa korzystaniem przez ludzi z rezultatów działalności gospodarczej oraz dysponowaniem czynnikami produkcji. Przedmiotem własności są przede wszystkim czynniki produkcji, podmiotem konretnie żywi ludzie.

Rozróżnia się zwykle dwa zasadnicze rodzaje własności:

Przekształcenia własnościowe:

    1. Sfera realna i sfera regulacji w gospodarce

Ograniczenia realne- określane są przez warunki przyrodnicze, zasoby pieniężne, kapitałowe, wymagania technologiczne oraz popyt konsumpcyjny ludności.

Ograniczenia regulacyjne- są zwyczajowo lub prawnie ustalonymi normami postępowania.

Sferę realną dzielimy na :

    1. Podmioty w gospodarce

Podział:

Podmiot- określona forma organizacji, która podejmuje samodzielne decyzje, kierując się własnym interesem i związanym z tym ryzykiem.

Podstawowymi podmiotami w gospodarce runkowej są:

SYSTEM GOSPODARKI RYNKOWEJ.

  1. Pojęcie i klasyfikacja systemów.

System-jest to skoordynowany wewnętrznie układ elementów (rozpatrywany od zewnątrz układ stanowi całość natomiast od wewnątrz stanowi zbiór).

Klasyfikacja:

  1. Istota i cechy systemu gospodarczego.

System gospodarczy (ekonomiczny)- to taki układ stosunków i organizacji, który kształtuje prawa i regulacje rządzącą działalnością gospodarczą ,determinuje prawa własności czynników produkcji ,rozdziela uprawnienia do podejmowania decyzji w zakresie produkcji i konsumpcji ,determinuje bodźce motywujące różne podmioty gospodarcze a w ostateczności rozstrzyga kwestie :co jak i dla kogo ma być produkowane.

Podział systemu:

Cechy systemu gospodarczego:

sprzedać).

  1. Rodzaje systemów ekonomicznych.

Ze względu na zasięg:

Ze względu na własności czynników wytwórczych:

Ze względu na sposób alokacji - zasobów

Ze względu na sposób podejmowania decyzji i

regulacji można wyodrębnić systemy:

  1. Geneza gospodarki rynkowej. (18/19 wiek)

Na powstanie gospodarki rynkowej wpływ miały:

  1. Podstawowe cechy gospodarki rynkowej.

  1. Modelowe ujęcie zależności w gospodarce rynkowej.

Model uproszczony o:

PODSTAWOWE KATEGORIE GOSPODARKI RYNKOWEJ.

  1. Rynek

Rynek- to proces wymiany w trakcie którego negocjuje się warunki wymiany (lub miejsce wymiany dóbr i usług).

RODZAJE RYNKÓW:

Ze względu na zakres przestrzenny transakcji:

Ze względu na stopień legalności:

Ze względu na decyzję na rynku:

Rynki o dostępie:

Rynki różnią się sposobem ustalania ceny, sposobami, konkurowania i możliwością wejścia na rynek.

Poza rynkiem powstaje CENA ADMINISTRACYJNA -może ją ustalić monopol, państwo, oligoplol w wyniku porozumienia.

CENA MONOPOLOWA-cena kształtowana przez producenta.

  1. Pieniądz

Pieniądz-to taki towar, który w długim okresie czasu pełni funkcję powszechnego ekwiwalentu (nazwa pochodzi od łacińskiego słowa „PEKUNIA” -BYDŁO.

Rozwój form wymiany:

(T-P-T).

Cechy pieniądza: jednorodność, trwałość.

Podstawowe teorie pieniądza:

M- ilość pieniądza P- ceny towarów, T- ilość towarów, V- szybkość obiegu pieniądza,

M jaka występuje składu się z pieniądza oszczędzanego, spekulacyjnego, M2 pieniądz transakcyjnego ,M1 a to się równa płynności, L1 razy dochód ,Y dodać płynność, L2 razy stopa procentowa r.

Pieniądz służy do oszczędzania i zarabiania na tym pieniądzu.

Systemy pieniężne:

M*V=M*T-K+Z

gdzie: K- kredyt, Z- spłata zobowiązań, V -szybkość obiegu pieniądza, MT- suma cen towarów.

Euro- jest to jednostka rozrachunkowa 11 krajów. Uczestniczy w systemie wyrównywania walut.

Funkcje pieniądza:

  1. Cena

Cena-to wartość towarów wyrażona w pieniądzu.

Rodzaje cen:

Funkcje cen:

  1. Popyt

Popyt-jest to chęć nabycia towarów przy danych ich cenach.

Czynniki wpływające na kształtowanie się popytu:

Rodzaje popytu:

  1. Podaż

Podaż-to ilość dobra jaką sprzedawcy są gotowi zaoferować przy różnym poziomie ceny.

Czynniki warunkujące rozmiary podaży:

Podaż zależy od:

Rodzaje podaży:

RYNKOWY MECHANIZM KREOWANIA CENY RÓWNOWAGI

W gospodarce rynkowej ceny kształtują się pod wpływem prawa podaży, które wyraża związki zachodzące między ceną towarów ich podażą oraz popytem na nie.

  1. Popyt

Popyt- chęć nabycia towarów przy danych ich cenach.

Popyt to takie potrzeby, które mają pokrycie w sile nabywczej i które ujawniają się wówczas. gdy siła nabywcza jest dostateczna:

popyt efektywny (pieniężny)

popyt potencjalny- to popyt, który wystąpiłby, gdyby siła nabywcza była dostatecznie wielka.

Wielkość popytu zależy od ceny danego dobra, od wysokości dochodu, od cen innych dóbr, a także od ceny przyszłości.

Rozróżnia się popyt:

Zależność popytu od ceny- przy wzroście ceny danego dobra popytu na nie maleje, a przy spadku ceny- popyt na nie rośnie

0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
DD- krzywa popytu

0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic

Im wyższa cena, tym mniej kupujemy. Popyt odwrotnie proporcjonalny do ceny.

  1. Podaż

Podaż- zaoferowana do sprzedaży ilość określonego dobra;

suma informacji o ilościach dobra, jakie w danym czasie mogłyby się pojawiać na rynku przy. różnych poziomach cen

Krzywa podaży:

Określa zależność miedzy ceną rynkową a wielkością podaży.

Krzywa podaży S wskazuje jak przy różnych cenach kształtuje się (lub kształtowałaby się) podaż danego towaru. Jeżeli cena

jest wysoka- podaż jest także wysoka, jeżeli cena niska- podaż także niska.

0x08 graphic
0x08 graphic
S- podaż

0x08 graphic
P- cena

0x08 graphic
0x08 graphic
S S- krzywa

podaży

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic

Im wyższa cena, tym więcej produkujemy. Podaż wprost proporcjonalna do ceny.

Wielkość podaży zmienia się. gdy zmieniają się ceny. koszty produkcji. przepisy prawne, rentowność. Rozróżnia się dwa rodzaje podaży: łączna i zastępowalna

Paradoks Giffena

Polega na tym, że wzrost ceny danego dobra powoduje wzrost popytu na nie (np. w Irlandii w ubiegłym wieku- wzrost ceny chleba spowodował wzrost popytu na nie).

Efekt owczego pędu

Polega na wzroście popytu, dlatego że inni konsumują to samo dobro. Jest on następstwem chęci naśladowania innych i postępowania tak jak postępują ci, z którymi chcemy być utożsamiani.

Efekt snobizmu

Nie konsumuje się pewnych dóbr dlatego, że inni je konsumują. Efekt ten odzwierciedla chęć wyróżnienia się spośród innych,

odwrotność owczego pędu.

Efekt Veblena

tzw. konsumpcja na pokaz. Wzrost popytu na dobro następuje dlatego, że jest ono drogie, a nie tanie. Podłożem takiej postawy jest chęć zaimponowania innym, zademonstrowania swojego bogactwa materialnego.

Prawo Engla

Engel stwierdził, że w miarę wzrostu dochodu maleje udział wydatków na żywność. Prawo to sformułowano również tak:

W miarę wzrostu ogólnej sumy wydatków rosną również wydatki na żywność, lecz rosną one wolniej niż suma wydatków.

  1. Elastyczność popytu

Cenowa elastyczność popytu:

Określa reakcję na zmiany cen i dochodów. Reakcja popytu na zmiany cen jest różna dla różnych towarów. Do mierzenia tej reakcji popytu na zmianę ceny stosuje się współczynniki cenowej elastyczności popytu.

Cenowa elastyczność popytu- jest to stosunek względnej zmiany popytu do względnej zmiany cen. Ma ona postać:

0x08 graphic

ΔD- zmiana wielkości popytu na dane dobro pod wpływem zmiany cen.

D- wielkość popytu na dane dobro w okresie wyjściowym.

ΔP-różnica pomiędzy nową ceną a ceną w okresie wyjściowym.

P- cena dobra w okresie wyjściowym.

0x08 graphic

-względna zmiana popytu

znak (-) zwraca uwagę na przeciwne kierunki zmian tych wielkości tzn. gdy cena rośnie-popy maleje

Podział popytu (kryterium podziału- wielkość współczynnika cenowej elastyczności):

Jeżeli współczynnik cenowej elastyczności popytu jest mniejszy od jedności to zniżka lub zwyżka ceny spowoduje mniej proporcjonalny wzrost lub spadek popytu.

Np. jeżeli cena ulegnie obniżce o 10 % to popyt wzrośnie o 5%

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic

Kąt nachylenia krzywej pomiędzy 45 a 90 stopni

Jeżeli współczynnik cenowej elastyczności popytu równa się jedności to zmiana ceny wywołuje równe co do wielkości względne zmiany popytu.

Np. wzrost ceny o 10% spowoduje zmniejszenie popytu o 10%.

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

Kąt nachylenia krzywej równy 45 stopni

Jeżeli współczynnik cenowej elastyczności popytu jest większy od jedności to popyt rośnie lub zmniejsza się szybciej niż zmieniają się ceny.

Np. gdy cena spadnie o 10% to popyt wzrośnie o 20%.

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic

Kąt nachylenia krzywej mniejszy od 45 stopni

Jeżeli współczynnik cenowej elastyczności popytu równa się zero to zmiana ceny nie wywołuje żadnej zmiany popytu, oznacza to. że konsument nie reaguje na zmianę ceny.

Krzywa prostopadła do osi OX

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

Krzywa popytu biegnie równolegle do osi OX. Minimalne zmiany ceny powodują nie ograniczone zmiany popytu

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
L1

Czynniki określające cenową elastyczność popytu to:

Znajomość elastyczności popytu pozwala przewidzieć jaka będzie reakcja popytu na zmianę ceny. Stosownie do przewidywanej reakcji można dokonać zmian w strukturze produkcji i w strukturze sprzedaży. Znajomość elastyczności popytu umożliwia określenie o ile należy podnieść cenę danego dobra, aby zlikwidować nadwyżkę popytu, jeśli taka istnieje lub o ile obniżyć cenę, aby zlikwidować nadwyżkę podaży.

0x08 graphic
Elastyczność dochodowa popytu- miarą reakcji popytu na zmiany dochodu jest współczynnik dochodowej elastyczności popytu. Jest to zmiana popytu na dane dobro podzielona przez stosunkową zmianę dochodu

0x08 graphic

oznacza względną zmianę dochodu ( income)

Wyróżnia się nominalne i realne dochody ludności

Dochody nominalne- wyrażone są w jednostkach pieniężnych

Dochody realne- wrażają to, co można nabyć za dochód nominalny przy aktualnie istniejącym poziomie cen

Znajomość dochodowej elastyczności popytu jest użyteczna do prognozowania zmian w strukturze popytu konsumpcyjnego,

pod wpływem wzrostu gospodarczego i wzrostu poziomu zamożności poszczególnych warstw w społeczeństwie.

Krzyżowa elastyczność popytu ( substytucyjna)

zwana także mieszaną lub krzywą elastycznościową

Wyraża ona względną zmianę popytu na dobro y na skutek względnej zmiany ceny dobra x

0x08 graphic

0x01 graphic
-względny przyrost popytu na dobro y

0x01 graphic
-względna zmiana ceny dobra x

  1. Elastyczność podaży- mierzy się stosunkiem względnego przyrostu podaży do względnego przyrostu ceny

0x08 graphic

0x08 graphic
-względny przyrost podaży

0x01 graphic
-względny przyrost ceny

Elastyczność proporcjonalna- jej wielkość równa się jedności Es=1 Edp=1 zmiana ceny o 1% wywołuje zmianę podaży (popytu) także o 1%

Podaż, popyt mało elastyczny- Es<l lub Edp< [-l]

zmiana ceny o 1% spowodowała zmianę podaży(popytu) o mniej niż 1%

Podaż, popyt bardzo elastyczny- Es>1 Edp>[-1]

zmiana ceny o 1% powoduje zmianę podaży (popytu) większą niż 1%

Elastyczność sztywna (zerowa)- Es=0 lub Edp=O

zmiana ceny nie spowodowała żadnej zmiany podaży lub popytu

  1. Celowość badania elastyczności popytu i podaży.

Badanie elastyczności potrzebne jest producentowi.

Popyt zmienia się bardzo szybko np. spada śnieg - kupujemy buty

podaż zależy od czasu, zwiększenie produkcji, zastosowanie nowej techniki a zatem zwiększenie podaży wymaga czasu. Producent musi być do tego przygotowany.

  1. Równowaga rynkowa

Cena równowagi- cena czyszcząca rynek, najlepsza dla konsumenta i producenta.

prawo podaży i popytu = popyt i podaż są sobie równe

Graficznie cenę równowagi można wyznaczyć rysując krzywą podaży i popytu na jednym wykresie, punkt przecięcia się tych dwóch krzywych wyznacza cenę równowagi.

Żadna inna cena poza ceną równowagi nie ma szans trwałości na rynku. Jeśli cena rynkowa byłaby niższa od ceny równowagi,

wówczas popyt przewyższałby podaż; gdyby zaś cena rynkowa była wyższa od ceny równowagi, wówczas podaż byłaby wyższa od popytu. Jeden i drugi stan oznaczałby brak równowagi na rynku.

0x01 graphic

Możemy krzywą popytu i podaży przedstawić na jednym wykresie. Punkt przecięcia tych krzywych wyznacza cen, przy której popyt i podaż są sobie równe. Tak ustalona cenę nazywamy ceną równowagi. W warunkach wolnej konkurencji byłaby wiec to taka cena, przy której producenci nie byliby zainteresowani ani w zwiększeniu ani w zmniejszeniu produkcji przeznaczonej do wymiany.

Nabywcy zaś nie byliby zainteresowani w nabyciu większej ilości dóbr niż tej, jaka znajduje się na rynku. W teorii ekonomii bardzo często stan owej równowagi nazywa się stanem równowagi doskonalej. Jeżeli cena wyniesie P3 (a wiec jest mniejsza od ceny P1) wówczas na rynku występuje bardzo wysoki popyt a niska podaż. W tej sytuacji cześć nabywców skłonna jest zapłacić wyższa cenę, aby zakupie zadany towar, który na rynku jest dostarczany w niedostatecznej ilości. Cena P3 będzie wskazywała tendencje zwyżkowa. Gdy cena będzie wynosiła P2 (a wiec jest większa od ceny P1) wówczas podaż będzie przewyższała popyt. W tej sytuacji nastąpi nadwyżka podaży nad popytem. Producenci, aby sprzedać swoje towary będą musieli obniżyć swoje ceny. Cena równowagi ustała się na rynku właściwie niezależnie od wartości towaru. Gdy jednak założymy, że cena równowagi na poszczególne towary znajdujące się na rynku przynosi jednakowe korzyści producentom i konsumentom wówczas możemy stwierdzić, ze cena równowagi odpowiada wartości towaru.

Równowaga rynkowa, sytuacja na rynku, w której

- przy określonej cenie zwanej ceną równowagi rynkowej

- wielkość popytu na określony produkt (lub inny przedmiot wymiany) zrównuje się z wielkością jego podaży

Graficznym obrazem stanu równowagi rynkowej jest punkt równowagi rynkowej tj. punkt przecięcia się krzywej popytu

z krzywą podaży

Przy cenach rynkowych wyższych od ceny równowagi pojawia się nadwyżka podaży nad popytem (nadwyżka rynkowa) ceny rynkowe niższe od ceny równowagi powodują powstanie nadwyżki popytu nad podażą (niedobór rynkowy).

Wystąpienie nadwyżki rynkowej, będące rezultatem zwiększenia się podaży lub zmniejszenia popytu pod wpływem innych niż cena czynników, uruchamia procesy dostosowawcze polegające na obniżaniu ceny przez sprzedawców w rezultacie czego rozmiary popytu rosną. a zmniejsza się wielkość podaży. Proces ten trwa dotąd, dopóki nie nastąpi ich zrównanie.

W przypadku niedoboru rynkowego sprzedawcy podwyższają cenę tak długo, aż zmniejszająca się wielkość popytu i rosnąca wielkość podaży doprowadzą do ustalenia ceny równowagi

Analogiczne zasady kształtowania równowagi rynkowej występują także na rynkach czynników wytwórczych, z tym, że na rynku pracy rolę ceny polni płaca, na rynku finansowym stopa procentowa, a na rynku ziemi i innych nieruchomości może ją pełnić także renta gruntowa.

  1. Procesy dostosowawcze w różnym horyzoncie czasowym

Okres krótki- popyt z d do d' - zwiększa się, ale podaż się nie zmienia; popyt może zmienić się bardzo szybko, więcej czasu potrzeba na zmianę podaży; to okres, gdy nie ma zmian technicznych

0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic

Okres średni- nastąpił wzrost podaży, ale cena nie zwiększa się tak szybko np. zatrudniamy robotników na dłużej.

.

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x01 graphic

Uc

Uk

Um = 0x01 graphic

Korzyści malejące

Korzyści rosnące

Popyt D

Cena P

DD

podaż

Cena P

0x01 graphic

0x01 graphic

10%

5%

P

P1

P2

q1 q2

Q

D

D'

P

P1

P2

10%

10%

q1 q2

Q

D

D'

E=1

%ΔD=%ΔP

Q

q1 q2

10%

5%

P2

P1

P

D

P2

P1

P

10%

D'

D

D'

q1

Q

E=0

P

Q

D

f

E→0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

P

S

d, S

d

d'

R'

R

d

d'

R

R'

d'

d

S

P



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Mikro test, Mikroekonomia
mikro zestawy, Mikroekonomia, testy, egzaminy
zakres tem.ekonom. dach, ZAKRES ZAGADNIEŃ Z MIKROEKONOMII
Mikro. Wyklad 1, Mikroekonomia, wykład 1
Mikro. Wyklad 3, Mikroekonomia Wykład 3
Mikroekonomia - krótkie zagadnienia, MIKROEKONOMIA
mikro zadania, Mikroekonomia
podstawowe zagadnienia mikroekonomii 5, zachomikowane firma, mikroekonomia
podstawowe zagadnienia mikroekonomii 3, zachomikowane firma, mikroekonomia
Zagadnienia Mikroekonomia, Materiały na studia ZIP, I Rok, Mikroekonomia
zagadnienia z mikroekonomii, uczelnia, Mikroekonomia
najważniejsze zagadnienia mikroekonomii 2, zachomikowane firma, mikroekonomia
mikro pytania, Mikroekonomia, testy, egzaminy

więcej podobnych podstron