Tabela 2
Schemat nowotworzenia się osteoblastów
Proces |
Stadia dojrzałości |
komórki pochodzące z: a) sklerotomu somitów (osiowe) b) grzebienia nerwowego (okolica głowy) c) płytki bocznej (kończyny)? | |
Migracja |
komórki kompetentne miejscowe |
Różnicowanie proliferacji |
komórki zdeterminowe pierwotne komórki kostne (osteoprogenitor cells) |
Modulacja (odwracalna) |
I komórki aktywne (osteoblasty) |
Dojrzewanie |
komórki dojrzałe (osteocyty) |
Tabela 4 Czynność osleoblastów
Tabela 3
Indukowanie tworzenia się osleoblastów
1. Przerastająca chrząstka
2. Tkanka nerwowa (mózg, układ nerwowy obwodowy)
3. Entoderma tchawicy?
4. Nabłonek przejściowy
5. Kość odwapniona
6. Dentyna odwapniona
7. Stres mechaniczny (ścięgna)
8. Mięsień (— chrząstka — kość)
9. Złogi wapnia (chrząstki, ściany naczyń)?
10. Przewlekły stan zapalny
1. Produkcja i sekrecja kolagenu (tropo-kolagen)
2. Przygotowanie włókien kolagenowych do różnych zakresów
3. Produkcja i sekrecja proteoglukanów i glikoproteidów (na etapie preosteo-blastów)?
4. Mineralizacja organicznej matrycy
Kostnienie pierwotne zachodzi albo na podłożu tkanki włóknistej — jest to kostnienie śródbłoniaste, albo też śródchrzęstnie, tj. na podłożu rosnącej chrząstki. Powstaje pierwotna kość błoniasta albo chiząstna. Dysplazja kości może powstać w pierwszej lub drugiej fazie kostnienia pierwotnego: wskutek błędu nowotworzenia się prakomórek kostnych lub/i błędu czynności fibroblastów, chondr obła stów lub osteoblastów (tab. 1).
Kostnienie wtórne odbywa się na podłożu siatki pierwotnych beleczek kos! nych, które ulegają zagęszczeniu w formę blaszek kostnych, tworząc kość blasz kowatą, powierzchniową. Wszelkie zaburzenia rozwoju na tym etapie prowadzą do wrodzonej nieprawidłowej gęstości kory kostnej trzonów i nasad kostnych, jak np. osteogenesis imperlecta, lub nabytych, np. gnilec lub osteope-l rosis.
Trzeciorzędowe kostnienie dotyczy modelowania kości trzonu, a kształt dojrzałej kości zależy od równowagi między aktywnością osteoblastów, tj. clepo-zycji tkanki kostnej, a czynnością osteocytów i osteoklastów, tj. resorpcji kości. Równocześnie wykształcają się kanały llaversa. Zaburzenie czynności ko-
8