20 Rozdział 2
Przepisy prawne, a zwłaszcza ustawa o rachunkowości określa cechy i funkcje dowodu księgowego. Do najważniejszych cech w aspekcie normatywno-praw-nym należą: dokumentalność, trwałość, rzetelność, kompletność, jednorodność, chronologiczność, systematyczność, identyfikacyjność, poprawność formalna, merytoryczna i rachunkowa oraz podmiotowość. Jeżeli dowód księgowy spełnia wszystkie powyżej wymienione cechy, można go uznać za dowód prawidłowy, nadający się do księgowania (zapisu na koncie księgowym). Wystawiony dokument powinien spełniać w jednostce określone funkcje. Oto najważniejsze z nich:
1) funkcja „dokumentu” - prawidłowo wystawiony dowód księgowy jest dokumentem w rozumieniu prawa,
2) funkcja dowodowa - prawidłowo wystawiony dow'ód księgowy spełniający podstawowe cechy jest dokumentem, ale jednocześnie niepodważalnym dowodem, że opisane na nim operacje (gospodarcze czy finansowa) rzeczywiście wystąpiły w określonym miejscu i czasie,
3) funkcja księgowa - dow-ód jest podstawą księgowania,
4) funkcja informacyjna - dane zawarte w dowodzie stanowią podstawowe źródło informacji o zdarzeniach gospodarczych lub finansowych,
5) funkcja kontrolna - treść dowodu księgowego pozwala na kontrolę analityczną (źródłow^ą) dokonywanych operacji gospodarczych i finansowych. Przy wypełnianiu dowodów' księgowych należy stosow-ać określone zasady,
aby dokument mógł spełniać swoje funkcje, szczególnie dowodową:
1) zawartość dokumentu musi wynikać z faktów i zdarzeń rzeczywiście zaistniałych,
2) dowód wypełnia się czytelnie, zapis musi być trwały (niezależnie od techniki sporządzania dokumentów-),
3) treść i liczby są nanoszone w sposób staranny i bezbłędny, niebudzący wątpliwości co do tego, co tam jest napisane,
4) rubryki dowodu (jeżeli występują) wypełnia się zgodnie z ich przeznaczeniem i treścią merytoryczną,
5) wypełnienie dow'odu musi być rzetelne, rzeczowe, wiarygodne i kompletne,
6) dokument musi zawderać dane wynikające z przepisów prawa (ustawa o rachunkowości),
7) podpisy i pieczątki na dowodach księgowych muszą być oryginalne i aulen tyczne,
X) numeracja dowodów' księgowych kolejno wystawionych musi być ciągła, bezpośredn i o podporządko wana chrono 1 ogi i, ó) dowody księgowe zbiorcze sporządza się na podstawie dowodów źródło wyeh,
H») jukickolwiek wymazywania i przeróbki na dowodach księgowych są niedopuszczalne,
I 11 Korygowanie niewłaściwych danych lub błędnych zapisów tylko i wyłącznie u,i podstawie dowodu korygującego (dotyczy dokumentów zewnętrznych),
I 'i poprawianie błędów może odbywać się przez skreślenia błędnych zapisów / umieszczeniem parafki skreślającego i daty z zachowaniem czytelności zapisów (wyłącznie dowody wewnętrzne).
I »i .porządzenie faktur VAT i rachunków oraz faktur i rachunków korygujących lub uot korygujących przez płatników podatku od towarów i usług musi być zgodne z zasadami określonymi w ustawie o podatku od towarów i usług,
I h skióty i symbole w dowodzie mogą być stosowane, ale tylko powszechnie znane.
/godnie z ustawą o rachunkowości (art. 21 ust. 1), dowód księgowy powiali n zawierać następujące dane: li ok i eslcnie rodzaju dowodu,
‘i numer identyfikacyjny,
' i ukmslcnie stron (nazwy, adresy) dokonujących operacji gospodarczej,
•ł) trość operacji oraz jej wartość, a jeżeli to możliwe, określoną także w jednostkach naturalnych,
i dnlę dokonania operacji gospodarczej, a gdy dowód sporządzony jest pod unią datą, również datę wystawienia dowodu, ni podpis wystawcy dowodu oraz osoby, od której przyjęto lub której wydano I ladniki aktywów,
‘i stwierdzenie sprawdzenia i zakwalifikowania dowodu do ujęcia w księ-p.n li rachunkowych przez wskazanie miesiąca oraz sposobu ujęcia dowodu u księgach rachunkowych (dekretacja), podpis osoby odpowiedzialnej za te w skazania.
i 'siawa o rachunkowości dopuszcza możliwość zaniechania zamieszczania ttn dowodach danych, o których mowa w pkt. 6 i 7, jeżeli wynikają one z techniki -l"l un\ wania zapisów księgowych (dokumenty sporządzane elektronicznie).
I )ck rotacja należy do etapu opracowania dokumentu i dokonywana jest przed Mgr.' m w urządzeniach księgowych (kontach księgowych) przez księgowego 11»> 11 < i/si icj). Sprowadza ona się do wskazania kont oraz ich stron (Wn lub Ma), im których operacja udokumentowana dowodem będzie zapisana. Wpisanie deko t.i4 |i u-s! równoznaczne z zaakceptowaniem dokumentu do zaksięgowania.