Ćwiczenie 14 .
Pw.: leżenie na boku. Współćwiczący klęcząc za ćwiczącym kładzie jedną rękę na barku, a drugą na biodrze ćwiczącego.
Ruch: szybkie przetaczanie ćwiczącego w przód i w tyl.
W niniejszym rozdziale omawiamy tylko ćwiczenia oddechowe „ogólne", tj. stosowane w codziennej praktyce. Opis ćwiczeń oddechowych mających zastosowanie w chorobach płuc i w torakochirurgii znajduje się w książce Jana Kochanowicza pt. „Lecznicza rehabilitacja oddechowa w chorobach pluć", wyd. II, PZWL, Warszawa 1972.
Celem ćwiczeń oddechowych -ooolnych^iest nauczenie prawidłowego oddychania, zwiększenie wydolności narządu oddechowego, uzyskanie prawidłowego rozwoju klatki piersiowej.
Wskazania: ćwiczenia oddechowe należy wykonywać podczas wszelkich ćwiczeń leczniczych, przed i po zabiegach chirurgicznych oraz w chorobach układu oddechowego.
Przeciwwskazania; ostry okres chorób narządu oddechowego i narządu krążenia.
Wykonanie: przed rozpoczęciem ćwiczeń oddechowych trzeba nauczyć chorego prawidłowego oddychania. Nąięzęętszyfji. błędem jest węiąganje bC£uęńP w ęzasje^głęJjpJdecjp wdechg. Aby tego uniknąć chory powinien położyć dłoń na nadbrzuszu i starać się oddychać tak, aby w czasie wdechu brzuch, ^ię p.wypu-. klął. a w czasie wy.dęchu- zapadał Wdcch musl^ię odbywać zjawszcjprzez nos, a wydech przez nos lub przez usta.
"Należy usilnie dążyć do uzyskania rozluźnienia mięśni klatki piersiowej w razie ich nadmiernego napięcia. Osiąga się to przez masaż klatki piersiowej połączony z jej „sprężynowaniem", oklepywanie klatki piersiowej opuszkami palców lub przez ćwiczenia rozluźniające, np. za pomocą ruchów wahadłowych kończyn górnych.
W ćwiczeniach oddechowych duże znaczenie ma dobór pozycji wyjściowej, która wolywa zarówno na pracę przepony, ink i na ruclw klatki piersiowej, ftozy-cia stoiacn. pólsicdzaca. siedząca ułatwiała prace przepony. Pozycja sieuzać3 fpocHyllnicm lutowió w przoo, lezenifTyjSm^zWaszcza z Kończynami dolnymi zoietymi w stawach biodrowych i kolanowych) ytrudniaia orane orzonony.aZwiek; sza się wówczas amplitudą ruchóy^ k|atki^pj.ej:sj9WQj. t-azy oddechowe można Tównież utrudniać lub ułatwiać przez współruchy tułowia lub kończyn.
Prowadząc ćwiczenia oddechowe posługujemy się zazwyczaj komendami regulującymi czas trwania poszczególnych faz oddychania. Ćwiczenia rozpoczyna się od głębokiego wydechu. Wdech wykonuje chory w rytmie na: raz, dwa. a wydech w rytmie na: trzy. cztery, pięć. Na szczycie wydechu następuje pauza, tj. bezdech trwający przeciętnie 3 sekundy. Chory może również wykonywać ćwiczenia oddechowe wg własnego rytmu, a kinezyterapeuta sprawdza prawidłowość ich wykonywania. Sposób ten zaleca się chorym zaawansowanym w wykonywaniu ćwiczeń oddechowych i umiejącym odpowiednio regulować ich tempo.
Liczba powtórzeń każdego ćwiczenia wynosi od 6 do 8.
Ćwiczenie 1
Pozycja półsiedząca z wygodnym oparciem dla tułowia i kkg.
Krótki wdech i długi wydech z wymawianiem spółgłoski.
Ćwiczenie(2)
Pozycja półsiedząca z wygodnym oparciem dla tułowia i kkg.
Wdech z uwypukleniem brzucha i skłonem głowy w tył - wydech z wciągnięciem brzucha i skłonem głowy w przód. ■
Ćwiczenie
Pozycja półsiedząca z wygodnym oparciem dla tułowia, ręce na karku (lub w górę w skos lub na biodrach).
Wdech z uwypukleniem brzucha - wydech z wciągnięciem brzucha. Ćwiczeni(Q)ryc. 4)
Pw.: leżenie tyłem, ręce na bokach klatki piersiowej.
Ruch: wdech z lekkim skłonem tułowia w tvł i z uwypukleniem klatki piersiowej
Pw.: leżenie tyłem, kkg. wzdłuż tułowia.
Ruch: wdech ze wzniesieniem kkg. przodem w górę - wydech z opuszczeniem kkg. przodem w dół.
Ryc. 5
17