Użyte indeksy (O, 1, 2) mają takie same znaczenia, jak we wzorze 17.36. zp oznacza tu przenikalność elektryczną próżni, Cb = zpzr/d, natomiast G., = g.JcI.
Należy podkreślić, że dyspersja związana z wpływem błon komórkowych jest cechą charakterystyczną tylko komórek żywych. W doświadczeniach wykonanych z tkankami
Ryc. 17.20. Dyspersja przenikali)ości właściwej a Ryc. 17.21. Zależność oporu R tkanki roślinnej
i przenikalności elektrycznej e (wg Pauliego od częstotliwości kołowej w stanie normalnym
i Schwana). i podczas obumierania: 1 — stan normalny;
2 — po nagrzeniu w temp. 50°C przez dwie minuty; 3 — to samo przez cztery minuty; 4 -po gotowaniu w ciągu 20 minut.
roślinnymi wykazano, że w miarę obumierania tkanki jej opór elektryczny przy małych częstotliwościach maleje i zmniejsza się stopniowo dyspersja oporu (ryc. 17.21). Zatem pewne właściwości biologiczne znajdują swoje odbicie w przebiegu dyspersji przewodności i przenikalności elektrycznej, przeważnie w zakresie do 100 MHz.
17.2.3. Impedancja komórek i tkanek
Materiał biologiczny charakteryzuje się rzeczywistym oporem elektrycznym, czyli rezystancją i oporem pojemnościowym, nazywanym także oporem biernym lub reaktancją. Opór wypadkowy przyjęto nazywać impedancją. Wyrażenia analityczne na tę wielkość znajdujemy, posługując się pojęciami i prawidłowościami znanymi z elektrotechniki. Rozpatrzmy niżej najprostsze układy połączeń.
W przypadku obwodu złożonego ze źródła napięcia zmiennego, oporu R i pojemności C, połączonych szeregowo (ryc. 17.22), całkowite napięcie przyłożone znajdujemy jako sumę wektorową obu spadków napięć. Czyli
17.39
ł»dzic: Xc = - oznacza opór pojemnościowy kondensatora (to = 2nf).
toC
Napięcie na oporze R jest zgodne w flizie z natężeniem prądu, natomiast napięcie na kondensatorze jest opóźnione względem prądu o j okresu, to znaczy kąt przesunięcia fazowego między spadkami napięć ij/ = <o \ T wynosi njl. Zatem impedancja tego obwodu (jej wartość bezwzględna)
17.40
Z = T
33!