05 (12)

Obraz cyfrowy Teoria obrazu

60% 70% 80% 90% 100%

Rys. 2.6 Ta sama barwa (czarna) odwzorowana na maszynie drukarskiej z różnymi tonal-nościami. góra: odcienie szarości i dól: powiększone fragmenty tych odwzorowań

2.2. ClĄGŁOTONALNOŚĆ

Rys. 2.7 Ciaglotonalność (góral i skoki tonalne (dół) dla barw widma światła białego

Dla oryginałów fotograficznych i większości obiektów naturalnych cechą charakterystyczną są ciągłotonalności, czyli ciągłe, a nie skokowe, prze chodzenie od jednej do innej barwy (w tym od jednej tonalności do innej dla tej samej barwy). Mówiąc o ciągłotonalnościach nie dotykamy zagadnień mikrostruktury, która dla „nieuzbrojonego" oka jest niezauważalna. Na rysunku 2.7 przedstawiono przechodzenie od jednej barwy do innej w sposób ciągły i skokowy.

Światłoczułe materiały fotograficzne utworzone są z substancji chemicz nych, zwanych halogenkami srebra. Podczas procesu tworzenia warstwy światłoczułej halogenki mogą grupować się. tworząc tzw. strukturę ziarnistą materiału. Podczas wykonywania zdjęcia w klasycznym aparacie fotograficznym. co nazywa się ekspozycją materiału, a następnie procesu wywoływania, uwalniane jest srebro, które odwzorowuje obraz. Srebro może także grupować się, tworząc ziarnistą budowę wywołanego materiału. Ziarnistość może być więc różna i jest zależna zarówno od użytego materiału światłoczułego, jak i procesów jego wywoływania. Tworzy to wspomnianą mikrostrukturę, w którą nie będziemy się wgłębiać.

Ważne jest. że wywołane srebro w różnym stopniu zaciemnia prześwitu jącą kliszę lub biały papier fotograficzny. Czym srebra jest więcej, tym ciemniejszy punkt jest odwzorowany. Te różne zaciemnienia dają na kliszy lub papierze odwzorowanie fotografowanej ciągłotonalności.

2.3. Kreska

Mogą także występować oryginały, które są zbudowane tylko z jednej lub kilku barw. Nie występują żadne odcienie kolorów tworzących obraz. Ma-8

my wtedy do czynienia z obrazami monobarwnymi (np. czarno-białymi) lub kilkukolorowymi (np. obszary tylko niebieskie, pomarańczowe i złote). Wtedy nie występuje tonalność, czy ciągłotonalność, i mówimy, że jest to kreska. Na rysunku 2.8 przedstawiono oryginały kreskowe jedno- i wielokolorowe. W rzeczywistości oryginały te mają następującą kolorystykę: książka jest granatowa, ryba - czarna, tygrysek - czarny i żółty, papuga - czerwona, granatowa, zielona, żółta i czarna.

Odwzorowanie kreski na wydruku powinno być realizowane tyloma farba mi lub barwnikami, ile występuje ich w oryginale. Zatem zawartość rysunku 2.8 można na białym podłożu odwzorować następująco: książkę -1 farbą, rybę - 1 farbą, tygryska - 2 farbami, a papugę - 5 farbami. Każda z nich będzie położona bez punktów rastrowych (bez odwzorowania tonalności, bo ich nie ma), czyli będzie wydrukowana tzw. aplą.

Przy drukowaniu na maszynie drukarskiej, nie stanowi to żadnego problemu. Drukarz stosuje wybrane kolory farb i idealnie realizuje reprodukcję obrazu kreskowego. W naszym podręczniku także odwzorowano ten

Rys. 2.8 Przykłady rysunków kreskowych, gdzie żadna z barw nie ma tonalności

rysunek kolorowymi aplami.

Podczas drukowania cyfrowego, np. na drukarkach komputerowych, mogą pojawić się problemy, gdyż z zasady nie dysponujemy atramentami lub tonerami o dokładnie żądanej barwie. Wtedy, na ogół przez zmieszanie dostępnych w drukarce kolorów, tworzona jest barwa podobna do żądanej. Na wydruku z drukarki nie otrzymujemy więc w tym przypadku idealnej kreski (jednolitego pokrycia kolorem, czyli aplą), ale złudzenie optyczne jednolitego koloru, gdyż nie widzimy małych punktów rastrowych.

3. ISTOTA OBRAZU CYFROWEGO

3.1. Piksel

Obrazy cyfrowe, odwzorowujące oryginały, noszą także nazwę obrazów bitmapowych, map bitowych lub po prostu - bitmap, chociaż to ostatnie pojęcie przyjęło się bardziej do określania obrazów czarno białych. Obra-