096

wodnym zbiorników wysokich lub skrzydłowych (szczytowych), środek masy statku przemieszcza się w górę, co skutkuje zmniejszeniem jego stateczności.

Rys. 35. Rozmieszczenie zbiorników balastowych na masowcu samotry-mującym: a) skrajnik dziobowy; b) skrajnik rufowy; c) dno podwójne; d) zbiornik szczytowy; c) zbiornik obłowy

Drugim, pod względem ważności dla bezpieczeństwa żeglugi, celem balastowania statków jest obniżenie obciążeń ich konstrukcji do dopuszczalnego poziomu. Duże obciążenia konstrukcji statków (wywołujące ścinanie, zginanie lub skręcanie ich kadłubów) występują przede wszystkim na długich jednostkach. Przyczyny powstawania opisywanych obciążeń zostały przedstawione w rozdziale 5. Odpowiednie balastowanie statku pozwala zredukować obciążenia występujące w kadłubie i zmniejszyć naprężenia w jego konstrukcji do akceptowanego poziomu. W celu zmniejszenia obciążeń należy więc napełniać zbiorniki balastowe w rejonach lokalnie mniejszych ciężarów wydzielonych części statku niż wynoszą ich w^rypory, natomiast opróżnienie z balastu powinno odbywać się w tych rejonach statku, gdzie występują lokalne nadwyżki ciężarów nad wyporami. Przykładowo, na rysunku 36 przedstawiono dwa sposoby rozmieszczenia balastu wzdłuż kadłuba statku płynącego bez ładunku i wpływ' tych rozkładów na wielkości momentów gnących występujących w jego kadłubie. Napełnienie balastem skrajnika dziobowego i dziobowej ładowni (rys. 36 a) skutkuje pojawieniem się dużych momentów' gnących w rejonie owręża. Można zmniejszyć ten moment poprzez inne %