Tabela 19.2
Zasięg, LET i jonizacja właściwa protonów w tkankach miękkich (wg Lea)
Energia McV |
Zasięg [xm |
LET keV/[xm |
Jonizacja właściwa liczba par jonów/pm |
1 |
23 |
22,7 |
398 |
3 |
147 |
12,2 |
152 |
5 |
355 |
8,16 |
96,6 |
7 |
642 |
6,24 |
71,6 |
10 |
1211 |
4,67 |
52,2 |
się, że wielkość przenoszonej energii zależy od masy cząstki: — — ~ ni przy Ek - const.
Dlatego w porównaniu z cząstkami (3 zdolność jonizacyjna cząstek «, protonów i deute-rów jest stosunkowo duża, mimo że ładunek cząstek (3 jest równy ładunkowi protonu lub deuteru, a tylko dwa razy mniejszy od ładunku cząstki a.
Ilość energii przekazywanej przez ciężkie cząstki naładowane atomom tkanek jest odwrotnie proporcjonalna do energii cząstek
■ ~ —-— dla m = const 19.8
dx Ek
Ponieważ cząstki jonizując środowisko tracą energię stopniowo, przeto gęstość jonizacji wzrasta w miarę zbliżania się cząstki do końca jej toru. Przy samym końcu toru zachodzi gwałtowny zanik jonizacji (ryc. 19.6).
Ryc. 19.6. Jonizacja właściwa wzdłuż toru cząstki alfa polonu i radu"C'.
Współdziałanie mezonów z tkankami przebiega inaczej. Prawie wszystkie mezony są wychwytywane przez złożone jądra atomów tkanek, np. tlenu. W następstwie jądro atomu ulega silnemu wzbudzeniu i rozpada się wyzwalając neutrony, protony i cząstki a o energiach do kilkudziesięciu MeV. Zjawisko to można porównać z miniaturowym wybuchem atomowym w mikroprzestrzeni.
366