0000077 (7)

Amputacje I protezowame

82

Ryc. 71. Nawrót mięsaka w miejscu wyluszczenia kończyny.

wy; nie ma większych różnic w wynikach, jeśli amputacji dokonuje się po pewnym czasie od zastosowania radioterapii.

Mięsak kościolwórczy (sarcoma osteogenes). Istnieje wiele badań wskazujących na dużą przydatność chemioterapii w leczeniu pierwotnych guzów kości umiejscawiających się w obrębie kończyn. Wydaje się, że dotętnicza chemioterapia z użyciem adriamycyny w połączeniu z dużymi dawkami metotreksatu oraz radioterapia zahamowują ekspansję i rozwój guza w takim sLopniu, że stara koncepcja amputacji u wybranych chorych (u których nie doszło do przerzutów do płuc) może stać się nieaktualna. Wydaje się, że dojdzie do tego, że podawać się będzie jedną cytotoksyczną dawkę promieni na kilka godzin przed wykonaniem dokładnej biopsji. Po biopsji zastosuje się dotętniczo adriamycynę oraz skuteczną serię radioterapii. Po tym dokona się wycięcia zajętego odcinka kości (w guzach kości) lub tkanek miękkich (w mięsakach tkanek przy-kostnych), by na koniec zastosować przeszczepienie lub rekonstrukcję kości, a tym samym uratować kończynę. Dalej zastosuje się dotętniczo adriamycynę w dawkach ponawianych; długoterminowa chemioterapia opiera się na doustnym podawaniu metotreksatu w dawkach maksymalnych. Celem zapobiegnięcia uszkodzeniu szpiku poda się kwas foliowy. Możliwe, że_y dojdzie do udoskonalenia rutynowej chemioterapii, gdyż koncepcja ratowania kończyny stanowi istotną zmianę w doktrynie leczenia, przeto amputację rezerwuje się jedynie dla guzów największych i tych, które nie zareagują na cytostatyki.

Włókniakomięsak przykoslny (fibrosarcoma periostale). Guz ten ma wiele cech osteosarco-ma, z tym że w jego przebiegu do zajęcia kości dochodzi inwazyjnie, poza tym jest to guz znacznie mniej złośliwy.

Mimo' to guz wymaga skojarzonego leczenia — radioterapia, biopsja i wycięcie zajętej kości. Niekiedy konieczne są amputacje, ale chemioterapia stwarza możliwość zachowania kończyny. .

Guz Ewinga. Terminem tym określa się zarówno guz komórek siateczki, jak i dający przerzuty neuroblastoma. Nowotwory te dają w obrazie radiologicznym typową destrukcję kości z podokostnowym tworzeniem kości typu łusek cebuli. Biopsja często nie przynosi rozwiązania i każdy przypadek z osobna należy dokładnie diagnozować z uwzględnieniem oznaczenia zawartości amin katecholowych w moczu w celu wykluczenia neuroblastoma.

Guzy te są wysoce promienioczułe i tylko nieliczne, nie poddające się radioterapii, wymagają odjęcia kończyny.

Chrzęstniakomlęsak (chondrosarcoma). Guz ten należy odróżniać od chondroblastycznego mięsaka kości. Występuje on w wieku późniejszym (30—50 rok życia) i umiejscawia się w kościach długich, miednicy i żebrach. Chociaż chrzęstniakomięsak rośnie powoli, to jednak po upływie kilku lat daje przerzuty do pluć. Guz ten jest nieznacznie promienioczuły i trzeba go leczyć sposobem wycięcia zajętej