0000123

122

J. Głowacki

Ryc. 1. Przekrój pionowy przez kanał kręgowy wykazuje prawidłowy krążek międzykręgowy pomiędzy trzonami L₃ i L₄. Pomiędzy L₄ i Lj jądro miażdżyste jest rozkawałkowane i duża jego część wypadła poprzez pierścień włóknisty do światła kanału kręgowego, uciskając worek twardówkowy (i ogon koński). Pomiędzy L₅ i S, widoczne jest uwypuklenie pierścienia włóknistego ku tyłowi do kanału kręgowego przez jądro miażdżyste zwyrodniałego krążka międzykręgowego (wg Eschli-

na).

Rzadko występuje wielopoziomowe wypadnięcie na dwóch, a nawet trzech przestrzeniach.

Etapy postępujących zmian patologicznych krążka międzykręgowego znaczą się odpowiednikami stanu klinicznego. Gdy pierścień włóknisty ulega tylko rozciągnięciu, bez przerwania ciągłości, dochodzi do wpuklania się j.m. w kierunku kanału kręgowego (ryc. 2-1). Jest to proces odwracalny; wpuklenie może się cofnąć. Również w fazie przerwania najbardziej wewnętrznych pasm pierścienia włóknistego części j.m. wciskają się między warstwy pierścienia, ale łączą się jeszcze szypułą ze swą główną masą (ryc. 2-11). Również w tej

LY.P

Ryc. 2. Objaśnienia w tekście. Wg Siearda i Lavarde'a.

fazie — przy Zastosowaniu odpowiednich zabiegów — głównie sposobów ułożenia, które bardzo szczegółowo ilustrując przedstawiła w tej konferencji doc. Milanowska — wypadnięcie j.m. może się cofnąć. W obu stadiach (jeszcze bez konfliktu z nerwem kulszowym) przychodzi do zadrażnienia zakończeń nerwów zwrotnych, nerwów rdzeniowych (ramus reccrrens nervi spinalis; n. sinus vertebralis Luschki), unerwiających pierścień włóknisty i aparat więzadłowy przedniej ściany kanału kręgowego (ryc. 3). Fazy wpuklenia lub pęknięcia