12 13 [Rozdzielczo�� Pulpitu]

•    szybki    nariiwnanu Mi.ił on hcrmfy /wiąnrk z rnl< kIzi c >w>.

mchami konieMao^nvmi fNa^iala atme/as mlodficiiiwa nihkultura węj,), ■yla narŁomamy. przypisując rej mmc fnac/cnic kuliurowc i doprowadzą A» lMoinwh pi/rmwn • urukluric pf7>)nHmanych 4nxlk«Vw Zażywanie kim olurMifcęch wvod aftunkim gmp happiMm^kich stało się czynnikiem ,_ri tcjcmw^ni Kmiooa u\xHu haluonoftcnnc h>f\ (rudno dmtypne. pcn/uli^ no noucnnikim (nierzadko hanko mc'twpicc/nych i szkodliwych dla zdr^. «u) • ekipemnenhmam* z mmi OprtkJ d«il»rganu. morfiny. fenmclrayy_n. pswhcdnm i hasnx/u. do odurzania \»ę v\vkor/> v(y\v ano również rozpuszczaj, nilu. dcicrfenh. naftę ora/ der. Młodzież szybko odkryta wfaśdwoki poetką mch maku kkamkiep)    ainw/Wiim). ale byty one dostępne tylko y-.

aoaiowo Na poKkini rynku narkot>iim\m pojawiła się więc i zdobyła dużą p,^ putamosc pilika heroina** wyprodukowana przez gdańskich studentów cL mu W latach mii nilrii n jiyi h nastała moda na zażywanie czystej heroiny i ko. kamy Przeszkodą do szerokiego rozpowszechnienia była jednak wysoka cena r\srh narko(vkow W latach dziewięćdziesiątych XX wieku najczęściej przyjmy warowi środkami, oprócz tytoniu • alkoholu, byty leki uspokajające. Mihstancy wzacwiBc i przetwory konopii indyjskich. Dużą popularnością cieszyła się bero. ina do palenia (brawu sugar). Wzrost używania przetworów konopi indyjskich (gftOwnśc marihuany ) oraz brown sugar wynika z ich działania polegające»n na mtensyfikowaniu przyjemnych doznań. Duże powodzenie wśród pokłuci młodzieży zyskały również takie narkotyki, jak amfetamina oraz ccstasy. które podnouą poziom wydolności człowieka i wykazują działanie euforyczne

Rozmiary zjawiska używania substancji psychoaktywnych

Bez względu na restrykcje wynikające z łamania abstynencji od palenia papierosów i spożywania napojów alkoholowych poniżej określonego wieku oraz używania narkotyków, znaczna część młodzieży eksperymentuje z substancjami psychoaktywnymi. Jest to fakt potwierdzony nie tylko różnego ro-dBapa badaniami ankietowymi, które są zwykłe obarczone stosunkowo dużym

nsrwcm błędu, ale przede wszystkim danymi liczbowymi poli-

qi i np zatrzymani nieletni znajdujący się pod wpływem alkoholu lub narkotyków > i służby zdrowia <np. liczba osób poniżej IN. roku życia, którym udzielano pomocy w wyniku spożycia alkoholu lub przyjęcia narkotyku).

Stosunkowo najtrudniej jest oszacować liczbę małoletnich, którzy palą pąirn—y W Polsce badania dotyczące tego zjawiska przeprowadził » Kitach ł**s2- IWł profesor Witold Zatoh&ki (Zatoóski W. i in.. 1998) * Centrum Oahokąpi w Wai nawie Wyniki pokazują, ze w omawianym okresie liczba palących papierosy zmniejszyła się o jedną trzecią. Odsetek palących

mężczyzn obniżył się z 62 do 39%, a kobiet z 30 do 19% (cyt za Mazur J. i in., 2000). Jednocześnie zaobserwowano wzrost liczby palących w grupie dzieci i młodzieży, z niepokojącą tendencją do obniżania «ę wieku inicjacji nikotynowej, czyli wieku, w którym zapala się pierwszego papierosa. Wśród nastolatków pali 22,5% chłopców oraz 13% dziewczyn. Ze względu na wiek rozwojowy oraz dużą podatność na presję ze strony rówieśników, a także treści zawarte w reklamach wyrobów tytoniowych, dochodzi do szybkiego uzależnienia. Szacuje się, że większość nastolatków sięgających po papierosy uzależnia się od nikotyny po około roku palenia.

Spożycie alkoholu w Polsce w ubiegłym stuleciu systematycznie wzrastało, osiągając w lalach 1989-1992 poziom I&-I i litrów 100% alkoholu na jednego mieszkańca (Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 2000-2005). Spadek tego wskaźnika nastąpił pod koniec lat dziewięćdziesiątych. Spożycie alkoholu zmniejszyło się w tym okresie do poziomu 7-8 litrów na jednego Polaka. Obserwuje się także pozytywne zmiany w strukturze spożycia. Wzrasta udział napojów niskoprocentowych w ogólnym spożyciu napoi zawierających alkohol. Niekorzystnym zjawiskiem jest znaczny wzrost spożycia alkoholu wśród kobiet i młodzieży. Napoje alkoholowe są najbardziej rozpowszechnioną substancją psychoaktywną używaną przez młodzież. Jak wynika z badań, w ciągu czterech ostatnich lat odsetek młodzieży często sięgającej po alkohol wzrósł o ponad 20% (dane PARPA opublikowane na stronie internetowej).

Nastąpiły też gwałtowne zmiany w zakresie konsumpcji alkoholu przez młodzież. Do najbardziej niepokojących zjawisk należą:

-    obniżenie granicy wieku, w którym następuje pierwszy kontakt i alkoholem,

-    uniformizacja szkodliwego obyczaju picia,

-    znaczny wzrost liczby przestępstw dokonywanych przez dzieci i młodzież pod wpływem alkoholu.

Badania oraz analizy statystyk potwierdzają te niepokojące tendencje. Wiatach 1990 -1998 poddano Waniom dzieci i młodzież w wieku 11-15 lat (Szymański J., Wojnarowska B, Mazur J, 2001). Byli to uankwieklas V i VII szkół podstawowych oraz klas I szkól ponadpodstawowych. Próba była reprezentatywna, w sumie przebadano:

-    w 1990 r.-4643 uczniów (2315 chłopców i 2328 dziewczyn),

-    w 1994 r. - 4527 uczniów (2243 chłopców i 2284 dziewczyn),

-    w 1998 r.-4861 uczniów (2405 chłopców i 2456 dziewczyn).

Wnioski z tych badań są następujące:

i. inicjacja alkoholowa jest powszechnym zjawiskiem u młodzieży w okresie dojrzewania - 92% młodych ludzi ma ją już za sobą w wieku 15 lal.

13

www.wup.com.pl