14 (174)

the universe wszechświat

UFO = unidentified flying object

niezidentyfikowany obiekt latający voyage podróż kosmiczna (a voyage to Mars

podróż na Marsa)

12 Państwo i społeczeństwo

12.1    Country

abroad zagranica, za granicą anarchy anarchia border; frontier granica państwa boundary granica wewnątrz państwa Citizen; citizenship obywatel; obywatelstwo country kraj

j densely; heavily popuiated gęsto zaludniony dictatorship; dictator dyktatura; dyktator emigrate; emigration emigrować; emigracja empire imperium | exile wygnanie foreign obcy, z innego kraju foreigner obcokrajowiec homeland; homecountry ojczyzna immigration; immigration policy imigracja; polityka imigracyjna

independence niezależność, niepodległość independent niezależny inhabitant mieszkaniec internal; domestic wewnętrzny kingdom królestwo monarchy monarchia

nation; national; nationality naród; narodowy; narodowość

national anthem hymn narodowy national flag flaga narodowa overpopulated; overpopulation przeludniony; przeludnienie

political asylum azyl polityczny population liczba ludności province prowincja , ✓ refugee zbieg \}f region; regional region; regionalny republic republika

royalty; royal family członkowie rodziny królewskiej; rodzina królewska

| sparsely; thinly popuiated słabo zaludniony State państwo, stan j the people naród

Patrz również sekcja 3.3.

12.2    Government

ambassador amasador j cabinet minister minister w rządzie l civil servant pracownik służb publicznych constitution konstytucja democracy; democratic demokracja;

demokratyczny diplomat dyplomata embassy ambasada fall;jcollapse upaść

form tworzyć (form the government tworzyć rząd)

govern; rule rządzić, zarządzać krajem, miastem head of State głowa państwa king; queen król; królowa local government samorząd Mayor burmistrz

Ministry of Defence Ministerstwo Obrony Narodowej Ministry of Finance Ministerstwo Finansów Ministry of Foreign Affairs Ministerstwo Spraw Zagranicznych

Ministry of Home Affairs Ministerstwo Spraw Wewnętrznych opposition opozycja policy on sth polityka dotycząca czegoś president prezydent prime minister, PM premier referendum referendum reform reforma

resign; resignation zrezygnować z zajmowanej pozycji; rezygnacja

secretary sekretarz; głowa departamentu w rządzie \ takeover przejęcie władzy term kadencja the Cabinet rząd

the secret service; the intelligence service

wywiad

town; city council rada miejska town councillor radny townjjcity hall (AmE) ratusz

12.3 Parliament

I bill ustawo (introduce a bill wprowadzić ustawę) bring in; introduce a laYY wprowadzić ustawę Congress (USA) Kongres

Congressman; Congresswoman (USA) członek; członkini Kongresu | constituency okręg wyborczy debate debata

election; generał election; local election wybory, wybory powszechne; wybory lokalne House of Commons (UK) Izba Gmin House of Lords (UK) Izba Lordów House of Representatives (USA) Izba Reprezentantów law prawo

\ legislate; legislation tworzyć ustawy; ustawodawstwo lower house; upper house izba niższa; izba wyższa MP = Member of Parliament (UK) członek parlamentu

PM = Prime Minister (UK) premier Senate (USA) Senat (in) session na posiedzeniu

Isitting sesja, posiedzenie speaker mówca vote głosować

12.4 Political parties

activist aktywista    -    '

agitator agitator    \\

anarchist anarchista conservative konserwatywny democrat demokrata

demonstration; demo (informal); demonstrate

demonstracja; demonstrować left wing; right wing lewicowy; prawicowy liberał liberalny party member członek partii political leader lider polityczny political party partia polityczna political system system polityczny politician polityk politics polityka rad i cal radykalny republican republikanin

12.5 Economy

bank account konto bankowe j (the) black economy szara strefa black market czarny rynek budget budżet business; commerce handel change drobne pieniądze coin moneta | crash załamanie currency waluta I debt dług

leconomic growth; decline wzrost; spadek \ gospodarczy finance finanse

free-market economy gospodarka wolnorynkowa fund fundusz

global issues sprawy globalne globalisation globalizacja

gross national product (GNP) produkt narodowy brutto

growing; slowing economy rosnąca; słabnąca gospodarka income dochód industry przemysł inflation inflacja

invest; investment inwestować; inwestycja \ make a loss stracić Imake a profit zyskać market rynek notę banknot payment płatność ratę of inflation stopa inflacji recession recesja save oszczędzać spend wydawać tax podatek

trade deficit deficyt handlowy workforce siła robocza

Patrz również sekcja 7.10.

12.6    International organizations

Amnesty International (Al) międzynarodowa organizacja działająca w obronie praw człowieka Council of Europę Rada Europy European Union (EU) Unia Europejska North Atlantic Treaty Organization (NATO) Pakt Północnoatlantycki

Organization of the Petroleum Exporting Countries (OPEC) Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową The United Nations (UN) Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ)

United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO)

Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury

World Health Organizations (WHO) Światowa Organizacja Zdrowia

12.7    Crime

accuse sb of sth oskarżyć kogoś o coś

alibi alibi

arrest aresztować

break the law złamać prawo

Icatch sb red-handed złapać kogoś na gorącym uczynku

cl u es wskazówki, trop commitacrime popełnić przestępstwo custody areszt (keep in custody trzymać w areszcie) detective detektyw evidence dowód give up poddać się

investigation; investigate dochodzenie; prowadzić dochodzenie | offence wykroczenie

police officer; policeman; policewoman

policjant/ka

police station posterunek policji prison celi cela więzienna suspect podejrzany terrorism terroryzm terrorist terrorysta victim ofiara witness świadek

Word Bank