K
5HB
~W.
(14.24)
w którym: . ' ■
- twardość Brindla,
W - współczynnik zależny od prędkości obrotowej n i czasu pracy przekładni T.
Wartości HB dla niektórych materiałów są podane w tabl. 49, zaś wartości współczynnika W— w tabł. 50.
Przykład 14.7
W przekładni zębatej z, kolami zębatymi o zębach prostych zerowych i parametrach: z, ■= 25, z, = 75, m = 4 mm, a0 = 20° koło czynne przenosi My = 200 N - m przy prędkości obrotowej u, = 800 obr/min. Sprawdzić wytrzymałość zębów, jeżeli koła są wykonane ze stali 40H, szerokość wieńca h = 50 mm, współczynnik przeciążenia Kp= 1,5-, a żądany okres pracy T = 5000 h.
•Rozwiązanie
< U,,;
Sprawdzamy wytrzymałość zębów z warunku lia zginanie . F„hl-q
b-m
■Siła obwodowa działająca na promieniu koła podziałowego .
1- =
2
2MV
m-z
2'200 N-m
4* 10"J *25
- 4000 N
Wyznaczamy siłę obliczeniową. W tyra celu obliczamy
n‘ch.'nr
n■4'25 * 800
= 4,187 m/s
60*1000 60-1000 60*1000 Z tabl. 12 w podręczniku [20] — dla v = 3 -r 5 in/s przyjmujemy Kv‘-~ 1,35
K-KtrF 1,5*1,35*4000
K
1
. 8100 N
Współczynniki kształtu zęba q podane w tabl. 48 wynoszą; dla kola — ql =■ = 3,1; dla kota z2.....t/, — 2,645. Wynika stąd, że wystarczy obliczyć wytrzyma
łość zębów-1 w kole o mniejszej liczbie zębów -
b - in
8. 00-3.
.............— - 125.55
50-4
N
min’
125,55 M Pa
Z tabl, 49: dla stali 40H - k350 MPa
1 + i 1 = 478,2- _
i) \/ 50-100
702.8 M Pa
Ib-d1
^ 0 itr iII |
5HB}n |
5 - 300 |
W |
i ^ r^i ci 1 | |
kt....... |
5 HB„ |
mT 5-350- |
W |
2,35 |
Z tablic 49 i 50 odczytifjemy: HB = 300 a-350, H-'— 2,35.
638 MPa ; 745 MPa
Z obliczeń wynika, że o wytrzymałości zębów w danej przekładni decydują* naciski powierzchniowe. Przy ulepszaniu cieplnytu należy uzyskać fiB :y 330,. aby warunek: p,mrv w klt został spełniony.
Przykład 14.8
Koło zębate walcowe o zębach prostych i parametrach: a, — 10, m — 6 mm, cy, = 20°, szerokość wieńca b = 90 mm jest obciążone silą F — 5000 N i obraca, się 7. prędkością ti = 600 obr/min. Zalo/on-y współczynnik przeciążę niaL = 1,0. Sprawdzić wytrzymałość zębów oraz dobrać odpowiedni materialna kolo zębate, jeżeli i — 5, a żądany okres pracy T~ 10000 h.
Rozwiązanie
Kolo o 10 zębach musiało być korygowane. Sprawdzamy jednostkowy współczynnik przesunięcia Zarysu
0,235
14-10
205